Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Vụ án Kim Jong-nam : Đoàn Thị Hương sẽ được tự do vào tháng Năm (RFI, 01/04/2019)

Ngày 01/04/2019, Đoàn Thị Hương, bị cáo duy nhất còn lại trong phiên tòa xét xử vụ sát hại người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tại sân bay Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia, chỉ bị kết án 40 tháng tù về tội "cố ý gây thương tích" thay vì tội danh sát nhân như đề nghị ban đầu.

dth1

Đoàn Thị Hương, một trong hai bị cáo trong vụ ám sát Kim Jong-nam. Ảnh ngày 14/03/2019. Reuters/Lai Seng Sin

Theo luật sư của bị cáo, Đoàn Thị Hương sẽ được trả tự do vào tháng Năm tới đây nhờ chế độ giảm án. Trước Tòa Thượng Thẩm Shah Alam (bang Selangor – Malaysia), bị cáo người Việt, Đoàn Thị Hương, đã chỉ nhận tội cố ý gây thương tích bằng các phương tiện nguy hiểm, chứ không phải là tội sát nhân bị quy cho cô. Tòa án đã chấp nhận tội danh trên và đã tuyên mức án 3 năm và 4 tháng tù giam.

Theo hãng tin Pháp AFP, ông Hisyam Teh Poh Teik, một trong những luật sư của bị cáo đã xác định sau khi tòa án ra phán quyết là với chế độ giảm án hiện hành tại Malaysia, thân chủ của ông "sẽ được về nhà vào tuần đầu của tháng 5".

Phát biểu với giới báo chí, phụ nữ 30 tuổi này đã tuyên bố vui mừng với phán quyết được cô cho là "công bằng" của tòa án, và gởi lời cám ơn tới chính phủ Malaysia và chính phủ Việt Nam.

Hãng tin Pháp nhắc lại rằng trong phiên tòa xét xử vụ dùng chất độc thần kinh sát hại ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un vào tháng 2/2017, tại phi trường Kuala Lumpur, ngoài Đoàn Thị Hương còn có một bị cáo khác là cô Siti Aisyah, người Indonesia.

Trọng Nghĩa

*******************

Đoàn Thị Hương bị tuyên án 3 năm 4 tháng tù giam (RFA, 01/04/2019)

Sáng ngày 1/4, nghi phạm người Việt Nam bị tòa án Malaysia tuyên 3 năm 4 tháng tù giam với cáo buộc "cố ý gây thương tích bằng vũ khí nguy hiểm".

dth2

Cô Đoàn Thị Hương mỉm cười sau khi ra khỏi phiên tòa ngày 1 tháng 4 năm 2019 - AFP

Cô Đoàn Thị Hương thông qua phiên dịch nói cảm ơn thẩm phán, công tố viên và chính phủ Malaysia cũng như Việt Nam.

Cô nói với phóng viên hãng tin AP trước khi rời tòa, rằng cô cảm thấy vui và hy vọng trở thành ca sĩ và diễn viên khi trở về quê nhà.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng, trong trả lời báo giới vào chiều ngày 1 tháng tư nói rằng từ khi xảy ra vụ cô Đoàn Thị Hương, cơ quan chức năng Việt Nam và Liên đoàn Luật sư trong nước thực hiện mọi biện pháp bảo vệ công dân nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho cô này.

Đại sứ Việt Nam tại Malaysia "đánh giá cao nỗ lực của chính phủ trong việc bảo hộ Đoàn Thị Hương"

Ngay sau khi tòa án Malaysia tuyên phạt cô Đoàn Thị Hương bản án 3 năm 4 tháng tù giam với cáo buộc "cố ý gây thương tích bằng vũ khí nguy hiểm", Đại sứ Việt Nam tại Kuala Lumpur tỏ ra vui mừng vì cô gái người Nam Định được giảm án.

"Rất vui là Đoàn Thị Hương sớm được thả tự do. Tôi đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam, Bộ Ngoại giao Việt Nam trong việc bảo hộ công dân Đoàn Thị Hương. Cảm ơn Chính phủ Malaysia, Tổng chưởng lý, công tố viên Malaysia.

Cảm ơn sự cố gắng và hợp tác chặt chẽ của các luật sư Malaysia, Liên đoàn Luật sư Việt Nam", Đại sứ Lê Quý Quỳnh chia sẻ với báo giới.

Mạng báo Tuổi Trẻ online dẫn lời ông Lê Quý Quỳnh khẳng định : "Từ khi xảy ra vụ việc, Chính phủ, Bộ Ngoại giao, các cơ quan của Việt Nam và Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã thực hiện mọi biện pháp bảo hộ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Đoàn Thị Hương, để đảm bảo được xét xử công bằng, khách quan và sớm được thả tự do".

Trước đó, trả lời dư luận trước việc chính phủ đã không làm đủ để bảo vệ công dân nước mình, bà Lê Thị Thu Hằng, phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định, đại diện đại sứ Việt Nam tại Malaysia đã có mặt ở cả 20 phiên xử của Đoàn Thị Hương và đã bảo hộ công dân nước này ở "mức cao nhất".

Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia cũng cho hay, từ sau khi cô Sity Aisyah được tòa án hủy bỏ cáo buộc và trả tự do thì đại diện đại sứ quán cũng đã thăm lãnh sự ít nhất là 3 lần đối với cô Hương.

Trước đó trong cùng ngày Công tố viên Malaysia đề nghị truy tố Đoàn Thị Hương cáo trạng thay thế có mức án thấp hơn

Các công tố viên Malaysia sáng nay 1/4 đề nghị bỏ cáo buộc giết người và truy tố một tội danh khác có mức án thấp hơn đối với nữ nghi phạm duy nhất trong vụ giết chết người anh em cùng cha khác mẹ của nhà lãnh đạo Triều Tiên bằng chất độc thần kinh VX.

Hãng tin AP dẫn lời công tố viên Iskandar Ahmad nói với tòa án rằng ông đã nhận được chỉ thị từ Tổng chưởng lý Malaysia để đưa ra một "cáo trạng thay thế" thấp hơn cho Đoàn Thị Hương.

Ông Salim Bashir, luật sư của cô gái người Nam Định nói với các phóng viên rằng cáo buộc được thay thế là gây thương tích bởi vũ khí nguy hiểm, mà nếu bị kết tội có thể đối diện với mức án 10 năm tù.

Luật sư cho hay, cô Hương có khả năng sẽ nhận tội với cáo buộc đó. Phiên điều trần đã dừng lại một thời gian ngắn để nữ nghi phạm người Việt có quyết định chấp nhận lời đề nghị hay không.

Theo AP, Đoàn Thị Hương đã gật đầu khi được phiên dịch viên đọc cho nghe cáo buộc mới. Sau đó, thông dịch viên nói lại rằng cô nhận tội.

Đoàn Thị Hương là nghi phạm duy nhất bị giam giữ sau khi Tổng chưởng lý Malaysia quyết định hủy bỏ vụ kiện chống lại Siti Aisyah của Indonesia vào ngày 11 tháng 3 sau những chuyến vận động hành lang cấp cao từ Jakarta.

Chính quyền Việt Nam sau đó liên tục đề nghị Malaysia làm điều tương tự đối với công dân nước mình, tuy nhiên tòa án đã từ chối và tiếp tục vụ xử.

Hồi năm 2017, hai người phụ nữ bị bắt và bị cáo buộc thông đồng với bốn nghi phạm mất tích của Bắc Hàn để giết ông Kim Jong-nam tại sân bay Kuala Lumpur.

Những người phụ nữ nói rằng họ chỉ là dê tế thần và nghĩ là đang tham gia một trò chơi khăm vô hại cho một chương trình truyền hình thực tế.

**********************

Đoàn Thị Hương thoát án tử hình, cảm ơn chính phủ VN (VOA, 01/04/2019)

dth3

Đoàn Thị Hương ri tòa án ti cao Malaysia Shah Alam sau khi b tuyên 3 năm 4 tháng tù, hôm 1/4/2019.

Hôm 1/4, nghi phạm Đoàn Th Hương cui cùng đã được thoát án t, nhn bn án 3 năm 4 tháng tù, và có kh năng được tr t do vào ngày 4/5/2019, theo Reuters.

Nữ nghi phm Vit Nam Đoàn Th Hương tươi cười bước ra khi tòa án, nói vi các phóng viên bng tiếng Anh : "Xin cm ơn… Tôi rt vui", theo kênh truyn hình Star TV Online.

Trước đó, Thm phán Malaysia Azmin Ariffin tuyên b mc án cho Đoàn Th Hương là 3 năm 4 tháng tù giam v ti "c ý gây thương tích" thay cho ti danh "giết người" trong nghi án sát hại công dân Triu Tiên Kim Jong-nam, anh cùng cha khác m ca Lãnh t Triu Tiên King Jong-un.

Từ Nam Đnh, sau khi hay tin Đoàn Th Hương thoát án t hình Malaysia và sp được tr t do vào tháng ti, bà Nguyn Th Vy, m kế ca Hương, bày t nim vui mừng và xúc đng. Bà nói vi hãng tin AFP : "Tôi mong con ráng ch đến tháng 5 đ được v nhà".

"Thoát án tử hình là mng lm", bà Vy nói vi hãng tin Reuters.

Ông Đoàn Văn Thạnh, cha ca Đoàn Th Hương, có mt ti phiên tòa hôm 1/4, được báo Tui Tr trích lời nói : "Tôi s làm liên hoan ngày con gái tr v".

Ông Thạnh liên tc cười tươi khi ra khi phòng x và nhn được nhng cái bt tay chúc mng t phóng viên quc tế.

Đoàn Thị Hương chia s sau khi tòa tuyên án : "Tôi cm thy vô cùng hnh phúc. Rt cm ơn mi người, chính ph Vit Nam, lut sư Vit Nam, Malaysia và ch ta ngày hôm nay".

Theo Hãng tin AP, luật sư Hisyam Teh Poh Teik ca Hương nói vi tòa án rng vic Hương chp nhn cáo buc mi cho thy cô "có trách nhim" vi hành đng ca mình.

VnExpress cho biết Hương s được th vào tháng 6/2020 nếu tr thi gian cô b giam ti Malaysia t 15/2/2017. Tuy nhiên, lut sư ca Hương là Hisyam Teh Poh Teik nói theo th tc nhà giam, tt c tù nhân đu được gim 1/3 bn án, nên Hương s được phóng thích vào ngày 4/5.

Trang này tường thut rng cô mun theo đui ngh ca hát và din xut sau khi được th. "Tôi rt hnh phúc. Tôi mun được đi hát và đi din", Hương nói.

Theo Reuters, các công tố viên thông báo trước tòa rng h thay đi ti danh cho Đoàn Th Hương sau khi cân nhc các thư khiếu ni ca các lut sư bin h cho b cáo và đi s quán Vit Nam ti Malaysia.

Luật sư Teh Poh Teik, mt trong các lut sư bào cha cho nữ nghi phm Vit Nam nhn mnh trong phn tranh lun : "nhng người Triu Tiên đang b trn mi là hung th tht s, nhng k đã li dng s yếu đui và ngây thơ ca Hương, la rng cô đang tham gia mt trò chơi khăm".

Đại s Vit Nam ti Malaysia Lê Quý Quỳnh được báo Tui Tr trích li nói : "Tôi vô cùng biết ơn khi Hương được th sm, nhưng tôi mun nhn mnh rng Hương ch là mt nn nhân tương t công dân Indonesia, cô Siti Aisyah".

Ngày 1/4, trả li câu hi phng viên đ ngh cho biết phn ng ca Vit Nam trước phán quyết ca Tòa án Malaysia đi vi công dân Vit Nam Đoàn Th Hương, Người phát ngôn B Ngoi giao Lê Th Thu Hng, được đài VOV trích li, nói :

"Ngay từ khi xy ra v vic, Chính ph, B Ngoi giao, các cơ quan liên quan và Liên đoàn Lut sư ca Vit Nam đã thc hin mi bin pháp bo h công dân đ bo v quyn và li ích hp pháp ca công dân Đoàn Th hương, đ đm bo công dân Đoàn Th Hương được xét x công bng, khách quan và sm được tr t do".

Đoàn Thị Hương và Siti Aisyah, công dân Indonesia, bị cáo buc dùng cht đc thn kinh VX đ sát hi Kim Jong-nam ti sân bay Kuala Lumpur, Malaysia tháng 2/2017. 4 người Triu Tiên được cnh sát Malaysia xác đnh là nghi phm đã ri Malaysia vài gi sau khi xy ra v sát hi và hin chưa b bt.

******************

Đoàn Thị Hương 'dự kiến được trả tự do vào tháng Năm' (BBC, 01/04/2019)

Luật sư của Đoàn Thị Hương nói với BBC rằng cô 'có thể sớm trở về nhà vào tháng Năm' do được giảm 1/3 bản án theo luật Malaysia.

dth4

Đoàn Thị Hương tươi cười sau khi tòa tuyên án

'Trả tự do vào tháng Năm'

Bị cáo Đoàn Thị Hương của Việt Nam bị tuyên 3 năm 4 tháng tù giam trong phiên tòa tại Malaysia hôm 1/4.

Dù nhận mức án này, Hương - bị tạm giam suốt gần 2 năm qua - "dự kiến được trả tự do vào 5/5" do được giảm 1/3 án theo luật pháp Malaysia, luật sư Hisyam Teh Poh Teik nói với Thùy Linh của BBC News Tiếng Việt.

"Bên công tố chấp nhận lời trình bày của luật sư chúng tôi.... Sáng nay chúng tôi mới biết chính xác [điều này]", Hisyam Teh Poh Teik nói.

Ông Hisyam Teh Poh Teik cũng nói lý do Đoàn Thị Hương được trả tự do vào tháng Năm có lẽ vì sức ép dư luận. Rất nhiều người đã chỉ trích chính phủ Malaysia tại sao lại trả tự do cho cô Siti người Indonesia mà không thả Đoàn Thị Hương.

Luật sư Narah Singh thì cho BBC News tiếng Việt hay rằng nhóm trợ giúp pháp lý cho Đoàn Thị Hương đã gửi 4 lá thư cho Tổng chưởng lý Malaysia.

"Lá thư gần đây nhất cách đây gần 1 tuần, yêu cầu họ hủy cáo buộc giết người đối với Đoàn Thị Hương, như trường hợp của Siti Aisyah".

"Nhưng bên công tố muốn kết án Đoàn Thị Hương theo điều 324 [về "gây thương tích bằng vũ khí hay phương tiện nguy hiểm"]. Chúng tôi có nói chuyện với Đoàn Thị Hương và nói cô ấy hãy chấp nhận vì nếu không phiên tòa sẽ kéo dài và chúng ta có thể thắng hoặc cũng có thể thua".

"Chúng tôi không vui về điều đó lắm nhưng chúng tôi vui mừng là cô ấy có thể sớm được trở về nhà. Và vụ án có một kết thúc viên mãn".

"Đại diện đại sứ quán, liên đoàn luật sư Việt Nam có mặt tại phiên tòa đều rất vui mừng, họ vỗ tay khi tòa tuyên án".

"Tôi nghĩ kể từ khi Siti được thả thì chính quyền Việt Nam bắt đầu cố gắng hơn, tôi nghĩ vậy. Nếu không thì Đoàn Thị Hương đã không được thả", ông Narah Singh nói.

'Gia đình rất phấn khởi'

dth5

Đoàn Thị Hương trên đường đến phiên tòa hôm 1/4 tại Malaysia

"Gia đình chúng tôi phấn khởi lắm", bà Nguyễn Thị Vy, mẹ kế Đoàn Thị Hương nói với Mỹ Hằng của BBC News Tiếng Việt sau khi nghe tin Hương có khả năng được thả vào tháng Năm.

"Chúng tôi bây giờ vui mừng lắm. Không biết nói gì hơn ngoài cảm ơn tất cả mọi người, chính phủ, cộng đồng đã giúp đỡ", bà Vy nói từ Nam Định.

Trước đó, bà Vy nói 'rất buồn' khi mới nghe tin Hương bị tuyên 3 năm 4 tháng tù giam.

"Thời gian vừa qua bố Hương, ông Thạnh, cũng buồn phiền nhiều lắm", bà Vy nói.

Bố của Đoàn Thị Hương, ông Đoàn Văn Thạnh, có mặt tại phiên tòa lần này.

Theo bà Vy, trước đó, gia đình đã được Bộ Ngoại giao hỗ trợ để đưa ông Thạnh sang Malaysia.

'Bản án công bằng'

dth6

(Từ trái qua) Luật sư Salim Bashir, Dato Naran Singh, Đoàn Thị Hương, và luật sư Hisyam Teh Poh Teik sau khi tòa Malaysia tuyên án hôm 1/4

Trong khi đó Đoàn Thị Hương nói 'hạnh phúc' và rằng 'bản án công bằng', theo The Guardian.

Đoàn Thị Hương cũng "cảm ơn chính phủ Việt Nam, luật sư Việt Nam, Malaysia và chủ tọa", theo tường thuật của Tuổi Trẻ.

Trước đó, sau khi bản cáo trạng được đọc tại tòa, Đoàn Thị Hương đã nhận tội danh bị truy tố theo điều 324 về "gây thương tích bằng vũ khí hay phương tiện nguy hiểm".

Khung hình phạt cao nhất cho mức án này là 10 năm tù, thấp nhất là phạt roi và tiền.

Đại sứ Việt Nam tại Malaysia Lê Quý Quỳnh được trích lời trên báo Tuổi Trẻ rằng "chính phủ Việt Nam đã nỗ lực trong công tác bảo hộ công dân Đoàn Thị Hương".

'Hủy cáo buộc giết người'

Trước đó, theo Reuters, các công tố viên Malaysia đã hủy bỏ cáo buộc 'giết người' đối với Đoàn Thị Hương sau khi Hương nhận tội danh mới theo điều 324 về "vô ý gây thương tích bằng vũ khí hay phương tiện nguy hiểm".

Khung hình phạt cao nhất cho tội danh này là 10 năm tù, thấp nhất là phạt roi và tiền.

Đoàn Thị Hương, 30 tuổi, bị cáo buộc đã bôi chất độc thần kinh VX lên mặt ông Kim Jong-nam, anh em cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un, tại sân bay Kuala Lumpur năm 2017.

Trước đó, nếu bị kết tội giết người, Hương có thể đối diện hình phạt tử hình.

Đoàn Thị Hương bị kết án cùng với cô Siti Aisyah người Indonesia - người bất ngờ được thả tự do trong phiên tòa tháng trước.

Cũng trong phiên tòa hồi tháng Ba, các công tố viên Malaysia từ chối thả tự do cho Đoàn Thị Hương bất chấp lời kêu gọi từ chính phủ Việt Nam, dù không đưa ra lý do nào để giải thích, theo Reuters.

Năm ngoái, một thẩm phán Malaysia tuyên bố rằng đã thu thập được các bằng chứng cho thấy Đoàn Thị Hương và Siti cùng bốn người đàn ông Bắc Hàn đã tham gia vào một âm mưu được lên kế hoạch kỹ lưỡng để giết anh em cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un. Bốn người đàn ông này đã trốn thoát khỏi Malaysia.

Luật sư của cả Đoàn Thị Hương và Siti trong các phiên tòa trước cho hay hai nữ bị cáo khẳng định họ chỉ đang tham gia vào một show truyền hình thực tế và không hề biết rằng họ đang đầu độc Kim Jong-nam.

Published in Việt Nam

Vụ Kim Jong-nam : Đoàn Thị Hương đã sập bẫy của Bình Nhưỡng ra sao ?

Nước Ý tang tóc và phẫn nộ sau vụ sập cầu ở Genova là chủ đề chính được tất cả các báo Pháp đề cập đến hôm nay 16/08/2018. Nhưng có hai bài viết liên quan đến Việt Nam trên báo Le Monde, Thụy My xin giới thiệu trước tiên.

doan1

Cô Đoàn Thị Hương trong một lần bị thẩm vấn, tại một địa điểm gần Kuala Lumpur, ngày 09/10/2017. Reuters/Lai Seng Sin

Trong bài "Kịch bản ly kỳ của vụ sát hại ông Kim Jong-nam", Le Monde nhấn mạnh đến việc hai bị cáo ra tòa hôm nay đều được những người Bắc Triều Tiên tuyển mộ, làm cho họ tin rằng đang tham gia một trò chơi trên internet.

Hai cô gái nghèo lóa mắt trước viễn cảnh trở thành diễn viên

Trong nhiều tháng qua, cả hai cô gái đều nhắc lại cùng một ý, là không biết đó là người anh cùng cha khác mẹ với nhà lãnh đạo Bình Nhưỡng Kim Jong-un, và hóa chất mà họ bôi lên mặt ông ta là chất kịch độc VX. Cả hai đều tin tưởng đây là một video trêu đùa, như đã từng quay từ nhiều tháng trước, và đều ngỡ ngàng biết đến cái chết của nạn nhân sau tất cả mọi người, khi đã bị bắt, ba hôm sau khi xảy ra vụ tấn công ngày 13/02/2017.

Cả hai cô - Đoàn Thị Hương, người Việt Nam và Siti Aisyah, người Indonesia - khai rằng không hề quen nhau. Họ có cuộc sống rất đỗi bình thường : từ nông thôn lên thành thị sinh sống khi vừa đến tuổi trưởng thành.

Đoàn Thị Hương rời làng năm 18 tuổi lên Hà Nội học ngành dược, nhưng nhanh chóng bỏ học đi làm tiếp viên trong một quán bar. Đó là Seventeen Cowboys, nơi các cô phục vụ đội chiếc nón miền Viễn Tây và mặc quần short thật ngắn, một số chấp nhận quan hệ để đổi lấy tiền hoặc smartphone. Còn Siti rời Indonesia sang Kuala Lumpur làm việc trong một spa, nơi mà ngoài mát-xa các cô gái còn kiếm thêm tại một bar nổi tiếng về mại dâm là Beach Club.

Hương được một tài xế taxi ở Việt Nam móc nối với những người xưng là thực hiện các video trêu đùa trên YouTube, Siti thì được bà chủ quán bar giới thiệu. Theo đó, họ chỉ cần thấm nước dưỡng ẩm Johnson dành cho em bé lên tay, rồi bôi lên mặt một người không quen. Làm việc với các "nhà sản xuất Hàn Quốc" này, các cô được trả cả trăm đô la một lần, lại có cơ hội trở thành diễn viên. Ông Hisyam Teh Poh Teik, luật sư người Malaysia của Đoàn Thị Hương nhấn mạnh : "Tất cả đều nhằm làm cho các cô tin tưởng sẽ được nổi tiếng, được du ngoạn nhiều nước".

Những cảnh quay tại Cam Bốt và Malaysia để tạo lòng tin

Đoàn Thị Hương thực hiện cảnh quay đầu tiên một cách nhút nhát, tại trung tâm thương mại Lotte ở Hà Nội, được một người xưng là "Mister Y" ghi hình. Siti Aisyah thì tại Kuala Lumpur, được một người tự giới thiệu là người Nhật tên James phụ trách. James đưa cô sang Indonesia, lấy "nghệ danh" là Alice, rồi sang Cam Bốt. Tại sân bay Phnom Penh, ông ta giới thiệu cô với một người "Hàn Quốc" tên "Mr Chang". Siti quay xen "camera ẩn giấu" tại Phnom Penh ba lần, được trả 600 đô la, và sau đó bốn lần tại Kuala Lumpur.

"Mr Y" và một người xưng là người Nhật, tên "Hanamori" đưa Đoàn Thị Hương sang Kuala Lumpur vào đầu tháng Giêng năm 2017 (thực ra cả bốn "nhà sản xuất" này đều là người Bắc Triều Tiên).

Trò chơi mới : hôn lên má một người phương Tây trong một siêu thị. Người đàn ông này bực bội nói rằng cô đã nhìn nhầm người. Hương quay về Hà Nội, được trả 20 đô la cho vụ này và thêm 250 đô la lương tháng.

Một tháng sau, ngày 04/02/2017, cô gái Việt Nam lại được đưa sang Kuala Lumpur, còn Siti đăng lên Facebook câu : "Ngày quay cuối cùng, tôi hy vọng sẽ tạo được lòng tin và được gia hạn hợp đồng".

Tối 12/4, Siti mừng sinh nhật ở Hard Rock Café tại thủ đô Malaysia. Sáng hôm sau, cô gái Indonesia đến sân bay với Chang, anh ta đưa cô đến một chiếc cột gần nơi đăng ký của Air Asia, chỉ cho một người đàn ông và nói có thêm một cô gái khác sẽ tham gia trò chơi.

Ngỡ lại diễn, Đoàn Thị Hương đòi được trả tiền tại đồn cảnh sát

Chất nước lần này có mùi khác với nước dưỡng ẩm Johnson. Đoàn Thị Hương thực hiện đầu tiên, cô kể với các thẩm phán : "Mr Y nói đây là dầu, tôi phải xoa vào tay, khép kín đôi bàn tay rồi tiến hành quay". Còn luật sư của Siti nhấn mạnh chi tiết không có video nào ghi lại cảnh cô bôi chất độc lên mặt Kim Jong-nam, nên muốn kết án phải chứng minh.

Sau đó cả hai cô đi rửa tay, mạnh ai nấy gọi taxi đi về. Siti Aisyah lại làm việc bình thường ở Kuala Lumpur. Đoàn Thị Hương được "Mr Y" nói rằng ông ta rất bận, không nên làm phiền, và hôm sau nữa trở ra sân bay. Cô làm y theo lời dặn, và bị cảnh sát bắt.

Hương khai ở phòng 410 khách sạn Sky Star, tại đó cảnh sát tìm thấy chiếc áo thun có chữ "LOL" và chiếc jupe xanh cô mặc được camera giám sát ghi lại, nhưng không hề bị Hương thủ tiêu. Trên đó có chất độc VX. Đoàn Thị Hương khai là diễn viên, nghĩ rằng đây lại là một trò chơi khăm mới. Cô than phiền rằng thời gian phải ngồi lại đồn cảnh sát quá lâu, đòi được trả tiền và để cho cô ra về.

Bốn nghi can Bắc Triều Tiên đã cao chạy xa bay…

Theo luật sư Hisyam Teh của Đoàn Thị Hương, mãi đến ngày thứ ba, khi cảnh sát đưa cho xem trang nhất các báo với những hàng tít lớn về vụ ám sát Kim Jong-nam, cô mới ý thức được sự nghiêm trọng của vụ này. Luật sư kể : "Cô ấy hoàn toàn suy sụp. Cô không hề có ý định cũng như nhận thức về hành động của mình" - các yếu tố cần thiết để buộc tội ám sát có dự mưu.

Còn Siti Aisyah bị bắt tại cơ sở mát-xa, ba ngày sau cái chết của Kim Jong-nam. Luật sư của cô là Gooi Soon Seng nói : "Cô Siti lại đi mua sắm, làm việc bình thường. Do làm ban đêm và ngủ ban ngày, cô không theo dõi thời sự, và hoàn toàn bị sốc". Ông đặt câu hỏi : nếu biết rằng mình đã giết người ngay tại sân bay vào lúc ban ngày ban mặt, trước bao nhiêu camera giám sát, tại sao cô không bỏ trốn ?

Cả bốn người Bắc Triều Tiên kể trên đều trốn ngay khỏi Kuala Lumpur, bay đến Bình Nhưỡng sau khi quá cảnh Jakarta, Dubai và Vladivostok. Malaysia cũng để cho một nhân viên sứ quán Bắc Triều Tiên đã tham gia vụ này được ra đi – một chiếc xe do đại sứ quán mua đã đưa bốn nghi can trên ra sân bay sáng 13/02/2017. Bởi Bình Nhưỡng không cho những kiều dân Malaysia ra khỏi Bắc Triều Tiên, nên Malaysia đành nhượng bộ.

Tuy vậy công tố viên Wan Shaharuddin Wan Ladin lại tuyên bố "Chỉ thấy kiểu ám sát này trong các phim James Bond, và hai cô gái không phải là vật tế thần", cho rằng đây chỉ là kịch bản do các luật sư "khéo vẽ". Theo tin tức hôm nay, hai bị cáo không được tuyên vô tội, mà phiên tòa vẫn tiếp tục. Ở Malaysia, tội danh giết người có mức án cao nhất là tử hình.

Mậu Thân Huế : 11 ngày trong cảnh tận thế

Cũng liên quan đến Việt Nam, bài viết "Mười một ngày trong cảnh tận thế ở Việt Nam" nằm trong loạt sáu bài về nhiếp ảnh gia nổi tiếng người Anh Don McCullin, mô tả lại lúc ông cùng sát cánh với một đơn vị thủy quân lục chiến Mỹ tại Huế trong trận đánh Tết Mậu Thân, tháng Hai năm 1968.

Đơn vị do Myron Harrington, 24 tuổi chỉ huy, bị tổn thất nặng nề : khi ra đi có 120 người, khi trận đánh kết thúc một tháng sau, chỉ có 39 người lính còn sống sót. Phóng viên ảnh Don McCullin trải qua 11 ngày với họ, dưới chân Hoàng thành của cố đô Huế. Trời lạnh lẽo, xám xịt, những cơn mưa tầm tã ; những người lính thủy quân lục chiến Mỹ phải nằm rạp cả ngày đêm vì địch quân liên tục nã đạn.

Làm thế nào chụp được ảnh dưới màn lửa đạn ? McCullin phải ước tính thật nhanh độ sáng, nằm ngửa với chiếc máy ảnh Nikon F đặt trên ngực, mò mẫm bật máy, vì nếu ngóc đầu dậy có nguy cơ bị bắn ngay. Chỉ trong vài ngày, người phóng viên đã chứng kiến vài chục người lính Mỹ bị chết hoặc bị thương ngay trước mắt. Ông nói : "Hollywood tả cảnh chiến tranh một cách thơ mộng, thực ra rất tồi tệ".

Trận Mậu Thân ở Huế là trận đánh kéo dài nhất, với những màn cận chiến bằng súng hay lựu đạn. Điều nghịch lý là trong khung cảnh "hoàn toàn hỗn loạn" ở Huế, ông thực hiện được những bức ảnh ấn tượng nhất, một trong số đó trở thành biểu tượng cho cuộc chiến tranh Việt Nam.

Các nhà báo hoàn toàn tự do làm việc tại Miền Nam

Sau hai tuần, McCullin theo trực thăng về văn phòng báo chí ở căn cứ Đà Nẵng, quẳng hết quần áo trận, và bắt đầu khóc. Huế được tái chiếm hôm 26/2, hai phần ba cố đô trở thành gạch vụn, hàng ngàn thường dân bị sát hại.

Cuộc "tổng tiến công Tết Mậu Thân" là một thất bại quân sự nặng nề cho quân Bắc Việt. Hà Nội mong người dân sẽ "tổng nổi dậy", và quân đội Việt Nam Cộng Hòa sẽ đào ngũ hàng loạt ; nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại.

Nửa thế kỷ sau khi nhớ lại, McCullin cho biết : "Ở Bắc Việt, một phóng viên ảnh ngoại quốc không thể tự do làm việc. Nhưng ở Nam Việt, chúng tôi hoàn toàn tự do, muốn đi đâu thì đi, chẳng có kiểm duyệt". Các nhà báo có thể leo lên trực thăng như cấp sĩ quan, họ được cấp thẻ ưu tiên mức độ 3. Cấp 1 dành cho thương binh, cấp 2 cho chính khách, còn những người lính chỉ là cấp 5.

Chưa có cuộc chiến tranh nào được ghi lại hình ảnh ở mức độ dày đặc như chiến tranh Việt Nam, và đã tác động mạnh mẽ đến dư luận. Cho đến bây giờ, nhiếp ảnh gia nổi tiếng này vẫn luôn tự đặt cho mình câu hỏi : có phục vụ được gì không khi chụp những bức ảnh chiến tranh ?

Thảm kịch sập cầu tại Ý : Tang tóc và phẫn nộ

Về tai nạn sập cầu ở Ý, Le Figaro nêu ra năm giả thiết về nguyên nhân. Trước hết là giông gió mãnh liệt, nghi vấn bị sét đánh, rồi đến cấu trúc cầu có vấn đề, kém duy tu và số lượng xe cộ qua cầu quá lớn. Libération đặt câu hỏi, vì sao tai nạn này lại gây ấn tượng mạnh mẽ hơn các thảm họa khác như động đất, hỏa hoạn… ?

Tờ báo lý giải, có lẽ những chiếc cầu là biểu tượng của sự nối liền các địa điểm, các dân tộc. Kế nữa, cầu là một phần của cuộc sống thường nhật, hàng ngày chúng ta vẫn đi qua và cảm thấy tin tưởng ở hàng tỉ ký lô bê-tông. Cuối cùng, trong lúc các Nhà nước châu Âu đều tìm cách tiết kiệm, người ta rùng mình lo sợ khi biết rằng 70% trong số 15.000 cây cầu ở Ý đều đã quá 40 tuổi, tỉ lệ này ở Pháp là 7%.

Thế nên theo Libération, những tuyên bố chống châu Âu của bộ trưởng Nội vụ Ý Matteo Salvini chỉ khiến người ta buồn cười, vì Ý sẽ chẳng bao giờ cải thiện được cơ sở hạ tầng mà không có sự tài trợ của EU. Còn La Croix nhấn mạnh sự yếu kém của chính quyền và thiếu đầu tư cho cơ sở hạ tầng ở Ý. Một nghịch lý : hai đảng vẫn thường xuyên chống đối những cải cách là Liên đoàn Phương Bắc và Phong trào 5 Sao nay lại đang nắm quyền, và bây giờ là lúc họ phải nhận lấy trách nhiệm.

Thụy My

Published in Châu Á

Thông thường, khi tìm kiếm người chủ mưu gây ra một vụ án, người ta thường đặt ra câu hỏi : Ai, hoặc những ai là người sẽ hưởng lợi từ vụ án ?

kim2

Vụ ám sát Kim Jong-nam (trái), anh cùng cha khác mẹ của nhà độc tài Triều Tiên Kim Jong-un (phải), xảy ra sáng ngày 13/02/2017 tại sân bay Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia

Trong vụ ám sát Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của nhà độc tài Triều Tiên Kim Jong-un, xảy ra sáng ngày 13/02/2017 tại sân bay Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia, đáng lẽ cảnh sát Malaysia cũng phải đặt ra câu hỏi này, làm kim chỉ nam cho công việc điều tra của mình. Nhưng có vẻ như không phải vậy. Hình như Cơ quan an ninh của Malaysia chỉ nhằm tới mục đích xác minh nạn nhân đích thực là ai, cái gì trực tiếp gây ra cái chết, các thủ phạm trực tiếp gây án mạng là ai. Và dừng lại ở đó.

Phía sau những cái trực tiếp này, là các câu hỏi : mục đích của vụ ám sát này là gì và ai là người chủ mưu, người tổ chức vụ án mạng thì hình như người Malaysia không muốn biết, hoặc cố tình né tránh. Đó là vấn đề chính trị, và Malaysia, chỉ làm cái việc đảm bảo an ninh cho hoạt động Du lịch, một nguồn thu ngày càng trở nên đáng kể đối với nền kinh tế của Malaysia.

Chính bởi vậy mà người ngoài, những người không có khả năng tiếp cận với công tác điều tra, không bằng cách nào có được các thông tin khả dĩ dùng được để phân tích theo hướng tìm kiếm kẻ chủ mưu, từ đó xác định âm mưu của vụ án.

Cho nên, rất tự nhiên là khi tìm cách trả lời câu hỏi "Ai chủ mưu", chúng ta không thể tránh được những phỏng đoán mang tính suy diễn, cảm tính. Nhưng suy diễn cảm tính lại là một phản xạ tự nhiên, bản năng của con người trước một sự kiện, nhất là những sự kiện mang nhiều tính bí ẩn như những vụ án mạng, hơn nữa lại là một vụ án mạng chính trị.

Câu trả lời của câu hỏi : "Ai hưởng lợi từ cái chết của Kim Jong-nam ?", đến ngay trực tiếp không hề khó khăn, lần lượt sẽ là Triều Tiên, Hàn Quốc và Trung Quốc, không có quốc gia thứ tư.

1. Có thể loại bỏ ngay Nam Hàn ra khỏi danh sách, vì mấy lý do giản dị thế này :

- Nam Hàn là nền dân chủ hiện đại và tiến bộ, quốc gia có tư duy nhân bản hơn hai nước còn lại. Có thể tin rằng một chủ trương giết người man rợ như vậy, khó có thể đạt được đồng thuận trong giới lãnh đạo Hàn Quốc.

- Nam Hàn là quốc gia đầu tiêng to tiếng lên án hành vi man rợ, dã man này, và Nam Hàn quy kết không đắn đo thủ phạm là chế độ độc tài Kim Jong-un. Ngay ngày đầu tiên sau khi có tin Kim Jong-nam bị giết haị, mặc dù chưa xác định rõ nguyên nhân cái chết, Nam Hàn đã chĩa hệ thống loa không lồ hướng ra Bắc, ra rả tố cáo tội ác vô đạo đức của chế độ Bắc Triều. Có thể suy diễn theo lôgic thông thường, không thể vô tư "to mồm" như vậy, nếu trong bụng toàn dao găm và bàn tay vừa dính máu người chết.

- Tình báo Nam Hàn không có thông tin trước về lịch trình chuyến đi sang Malaysia của Kim Jong-nam.

Tờ Chosun Ilbo tường thuật hôm 20/02, "ông Alex Hwang, người Hàn Quốc, chủ nhà hàng tại Kuala Lumpur, nơi Jong-nam thường đến ăn mỗi lần đến Malaysia, cho biết, thường thường Tình báo Hàn Quốc đề nghị ông gửi thìa, dĩa, cốc mà Jong-nam dùng vào một túi nhựa và giao cho sứ quán để lấy mẫu vân tay và mẫu ADN nhằm xác định danh tính". Như vậy, tình báo Nam Hàn không có người theo Jong-nam ở tuyến Một, chỉ có được các tin tức sau, chỉ nhằm biết được tung tích của Jong-nam, không có nguồn tin ở vòng tiếp cận trực tiếp, nắm chương trình hoạt động, di chuyển từng ngày của Jong-nam.

Tình báo Nam Hàn có thể là một trong những người đầu tiên có tin Jong-nam bị ám sát, nhưng không thể là người tổ chức.

- Việc mất ổn định của chế độ độc tài Bắc Triều Tiên Tiên đương nhiên có lợi cho an toàn của Nam Hàn, nhưng cái chết của Jong-nam chỉ có tác dụng gián tiếp và không đủ quan trọng tới mức chính phủ Nam Hàn phải mạo hiểm, phiêu lưu và đặt uy tín quốc gia trước một nguy cơ tự hủy hoại.

2. Nghi phạm chủ mưu thứ hai, và được xem như đương nhiên, không cần phải chứng minh là Bắc Triều Tiên.

Với một chế độ cai trị nổi tiếng là độc tài, một nhà nước khép kín đầy bí ẩn, một hệ thống lãnh đạo cha truyền con nối, một quá khứ thanh trừng nội bộ không thương tiếc, Kim Jong-un từng ra lệnh xử tử chú dượng của mình, bây giờ xử tử người anh cùng cha khác mẹ thì có gì là lạ ?

Điều lạ duy nhất là hình như chính quyền Bắc Triều Tiên không hề biết thế giới đánh giá cái chế độ của họ như thế nào, và lạ nữa là ngay chính bản thân Kim Jong-un cũng không hề biết, hay cố tình không biết rằng dưới con mắt quốc tế, ông ta là một tên bạo chúa. Hay ông ta biết mà cố tình công khai thừa nhận mình là một tên bạo chúa, man nợ và tàn bạo như một thú dữ ? Có thể như thế không ?

Mọi tin tức, mọi bằng chứng, mọi hướng và nguồn mạch điều tra đều chỉ về một hướng duy nhất là Bắc Triều Tiên.

- Toàn bộ 7 nghi phạm đều mang danh tính Bắc Triều Tiên. Nghi phạm người Bắc Triều Tiên đầu tiên được xác định là một chuyên gia hóa học, trong khi chất độc được sử dụng là độc tố VX, một thứ độc tố cao cấp, bị Liên Hiệp Quốc liệt vào danh sách các vũ khí hủy diệt hàng loạt. Chuyên gia Nam Hàn, ngày 24/02/2017, cho biết Bắc Hàn có một kho dự trữ tới 5.000 tấn. Một nghi phạm khác được coi là cầm đầu nhóm hành động tại Malaysia được cho là một nhân viên cao cấp của Sứ quán Triều Tiên tại Kuala Lumpur.

- Không có một chút nghi ngờ nào vào một xu hướng kêt́ luận tự nhiên, rằng thủ phạm là chế độ Bắc Triều Tiên, chỉ kết luận như vậy là đủ, và có thể khép lại vụ án, không cần làm gì thêm. Và sẽ không có ai thắc mắc.

Nhưng tại sao vụ án được diễn ra có vẻ chóng vánh và rõ ràng như vậy ? Tại sao mọi chứng cớ, mọi nguồn mạch lại đều hướng về một mối, có phần dễ dãi ? Cảnh sát Malaysia đã gần như xác định được ngay lập tức, từ danh tính, nhận dạng của nạn nhân tới danh tính của các nghi phạm chính.

Với một đội ngũ sĩ quan tình báo nổi tiếng tài ba, dũng cảm, trung thành, được đào tạo chuyên nghiệp và có một trình độ thuộc một trong những đội quân tình báo hàng đầu thế giới, lại để lại dấu vết mà cảnh sát Malaysia có thể xác định 6 nghi phạm ngay từ hai ngày đầu tiên. Có những người "dân" đã cung cấp tin tức nhanh chóng cho cảnh sát Malaysia, hay cảnh sát Malaysia thậm chí đã được chỉ đạo ?

Nhưng hình như chỉ có thế và mọi hướng điều tra đều dừng lại ở đấy. Vạch hướng tới Bắc Triều Tiên rồi tắt. Đến bây giờ, mọi nghi vấn đều chỉ hướng về phía Bắc Triều Tiên, nhưng không một nghi vấn nào đủ chứng cớ để xác quyết. Các nghi phạm đã về Bắc Triều Tiên, cảnh sát Malaysia không có cách nào tìm kiếm tiếp tục, trong khi hai nghi phạm còn lại, nghi là đang trốn trong Đại sứ quán Bắc Triều Tiên, thì an ninh Malaysia vẫn không thể làm gì được. Nếu không có sự hợp tác của Sứ quán Bắc Triều Tiên, trong khi mâu thuẫn giữa ngoạ̣i giao hai nước càng ngày càng căng thẳng, có thể dẫn tới đóng cửa Sứ quán cả hai phía. Mọi tội lỗi sẽ chỉ đổ lên đầu Bắc Triều Tiên. Không thể chối cãi, và không cần bằng chứng. Mọi tình huống, nếu không thể đi đến kết luận, đều có thể đổ lỗi do thiếu sự hợp tác của chính phủ Bắc Triều Tiên.

- Kim Jong-nam là con bài thay thế chế độ. Kim Jong-nam còn sống thì nguy cơ thay thế vẫn còn. Suy luận này là hiển nhiên.

Nhưng sau lần gặp nhau duy nhất vào ngày tang lễ của Kim Jong-il, thân phụ của cả hai, ngày 17/12/2011, hình như đã có một thỏa thuận nào đó giữa hai anh em. Từ tháng 2 năm 2012, Kim-Jong-nam bắt đầu cuộc sống lưu vong ở nước ngoài tại Macau. Có vẻ như Kim Jong-un chu cấp mọi phí tổn và đảm bảo cho Jong-nam một cuộc sống đầy đủ. Kim Jong-nam từ đó không còn liên hệ gì với bộ máy quyền lực của chế độ và không còn quan tâm gì tới chính trị.

Vế âm mưu ám sát Kim Jong-nam vào cuối năm 2012, được cho là do Bắc Triều Tiên tổ chức nhưng thất bại nhờ tình báo Trung Quốc, cuối cùng chỉ là tin đồn, không có thực. Tin đồn được xuất phát từ một tờ báo lá cải ở Hong Kong, nhưng không rõ người chủ trương phao tin là ai. Tuy nhiên, báo Hong Kong khi đó cũng thừa nhận không phải là chuyện rò rỉ từ tình báo Bắc Triều Tiên.

Từ sau "vụ án đồn đại" có thể hữu ý này, Bắc Kinh bắt đầu "chiụ trách nhiệm về an toàn tính mạng" của Kim Jong-nam và gia đình của ông. Bắc Kinh bố trí mạng lưới điệp viên và thường xuyên có hai nữ vệ sĩ đi theo bảo vệ an toàn cho cá nhân và người thân của Kim Jong-nam.

- Vụ án xử tử người chú dượng Jang Song-thaek ngày 12/12/2013 là việc quyết định xử tử hình người chú mà chính Kim Jong-un có rất nhiều kỉ niệm gắn bó và rất yêu quý, sự thật cuối cùng là một âm mưu của Trung Quốc.

Jang Song-thaek là người thứ hai trong hệ thống quyền lực của chính phủ Kim Jong-un, cố vấn an ninh tin cậy độc nhất, đặc phái viên duy nhất của Kim Jong-un trong quan hệ với Trung Quốc, trong những ngày cầm quyền đầu tiên, thời gian mà Jong-un còn chưa được Trung Quốc ủng hộ.

Nhưng Jang Song-thaek đã bị Trung Quốc mua chuộc. Một âm mưu thay thế chế độ, tất nhiên dùng lá bài Jong-nam, do Jang Song-thaek tổ chức thực hiện. Mặc dù phương án thay thế chế độ này do chính quyền Hồ Cẩm Đào chủ trương và trực tiếp tiến hành, nhưng được Tập Cận Bình tiếp tục.

Theo báo Đa Chiều "chính Chu Vĩnh Khang là người tiết lộ mật đàm giữa Hồ Cẩm Đào và Jang Song-thaek về việc lật đổ nhà lãnh đạo Kim Jong-un, đồng thời Chu Vĩnh Khang cũng định đào tẩu sang Bắc Triều Tiên. Vì lo sợ bí mật quốc gia bị tiết lộ, Chu Vĩnh Khang ngay sau đó đã bị bắt giam. Vụ việc bại lộ khiến Kim Jong-un nổi giận, đã lập tức xử tử người chú rể và quay mặt với Trung Nam Hải".

"Ngày 22/2, khi thăm Trung Quốc tháng 8/2012, Jang Song-theak đã mật đàm với cựu Chủ tịch Hồ Cẩm Đào trong khoảng 1 giờ mà chỉ có phiên dịch của phía Bắc Kinh".

Báo này nói rõ "vì Chu Vĩnh Khang làm lộ việc này mà Jang Song-thaek đã nhanh chóng bị mất mạng. Không những thế, toàn bộ quan chức thân Bắc Kinh đã bị Kim Jong-un thanh trừng, nhưng một người đã kịp thời chạy sang Bắc Kinh cấp báo tình hình với Trung Nam Hải".

Nhưng trang Wen Wei Po của Hong Kong cho biết, "theo Giám đốc Ủy ban Ngoại giao, thương mại và thống nhất của Quốc hội Hàn Quốc Ahn Hong-joon, quyết định hành quyết ông Jang Sung-thaek không phải của nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un, đây là chủ kiến của người đứng đầu Tổng cục Chính trị Bắc Triều Tiên Choe Ryong-hae".

Tờ Nhân Dân nhật báo bản hải ngoại ngày 25/12 dẫn tin từ truyền thông Bắc Triều Tiên cho biết, "nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã khóc ròng suốt mấy ngày sau vụ hành quyết ông chú rể Jang Song-thaek, thậm chí đến ngày giỗ bố, ông Kim Jong-un vẫn còn khóc vì ân hận".

Theo tờ Yomiuri, "Kim Jong-un rất buồn sau vụ xử tử Jang Song-thaek, hình như ông tự thấy như chính mình đã giết chết chú dượng nên trạng thái tâm lý không ổn định. Từ hôm xử tử Jang Song-thaek ngày 12/12 đến ngày 17/12 diễn ra lễ kỷ niệm 2 năm ngày mất của người cha Kim Jong-il, Kim Jong-un vẫn còn khóc".

Có thể có quyền nghi ngờ một con người như vậy đã hết nhân tính không ? Một người đã từng giết chú, bây giờ giết anh ? Và đó là một chàng trai từng chịu ảnh hường và ngưỡng mộ nền giáo dục Thuỵ Sĩ !

Ngày 16/02 là sinh nhật Kim Jong-il, cả Bắc Triều Tiên chuẩn bị từ nhiều tháng trước việc bắn pháo hoa và hàng loạt các hoạt động vui chơi khác trong nhiều ngày. Nhưng ngày 13/02, người anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un bị ám sát. Làm quà sinh nhật cho cha ? Có thể có một người mất nhân tính nào đó hành động nhx vậy không ? Jong-un có thể mất trí tới vậy không ?

Kẻ gây ra chuyện này quả thật là tàn bạo và độc ác. Ai, có thể là ai ?

Theo thông tấn KCNA của Nam Hàn, ngày 16/02, "lãnh đạo Kim Jong-un đã cùng các quan chức tại đến Cung Kumsusan, nơi đặt thi hài của Kim Il-sung (Kim Nhật Thành) và Kim Jong-il dự lễ tưởng niệm. Trong cuộc viếng thăm này có Hwang Pyong-so, Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Quân đội Triều Tiên và Choe Tae-bok, Bí thư đảng Lao động Triều Tiên" ."Các hình ảnh được phát đi trên truyền thông nhà nước của Bắc Triều Tiên cho thấy ông Kim Jong-un có nét mặt đằng đằng sát khí và không giơ tay vẫy chào khi rời đi, điều lẽ ra ông vẫn thường làm".

Tuy nhiên, như ghi nhận của hãng tin Yonhap (Hàn Quốc), "trong số những người tham gia lễ viếng không có mặt hai nhân vật thứ hai và thứ ba của chế độ, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên Choe Ryong-hae và người đứng đầu Bộ Công an Kim Jong-hon, có giả thiết đã bị sa thải". Nếu lưu ý rằng, từ sau cái chết của người chú dượng Jang Song-thaek, Choe Ryong-hae là nhân vật đại diện duy nhất của Kim Jong-un liên lạc với lãnh đạo Trung Quốc. Nét mặt đằng đằng sát khi và sự vắng mặt của Ryong-hae và Kim Jong-hon có thể suy đoán qua hai khả năng :

- Kim Jong-un chỉ mới biết tới vụ ám sát anh trai, sau khi xong việc.

- Choe Ryong-hae và Kim Jong-hon hoặc đã thực hiện theo chỉ đạo của thế lực thứ ba, hoặc tự tổ chức sau lưng Kim.

Nếu có thế lực thứ ba, Kim Jong-un phải cay đắng chấp nhận, ngược lại, nếu là hành động tự ý, vượt mặt, sắp tới, rất có thể Choe Ryong-hae và Kim Jong-hon sẽ bị "biến mất", và hai nhân vật tháp tùng Jong-un trong lễ sinh nhật là Hwang Pyong-so, Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Quân đội Bắc Triều Tiên, Choe Tae-bok, Bí thư đảng Lao động Triều Tiên sẽ là những người thay thế.

Cho đến phút cuối cùng, Bắc Triều Tiên Tiên vẫn một mực khẳng định người chết tại sân bay Kuala Lumpur ngày 13/02 là "nhân viên ngoại giao Kim Chol, không phải là Kim Jong-nam, và Malaysia đang cố chính trị hóa vụ án". Điều này chỉ có nghĩa rằng Bắc Triều Tiên không chịu trách nhiệm chính trị về cáii chết của Kim Jong-nam, cũng có nghĩa rằng, theo chính phủ Bắc Triều Tiên Tiên, vụ ám sát là một mưu đồ chính trị.

Người ta có thể ngầm hiểu rằng, theo chính phủ Bắc Triều Tiên, có hai kẻ là thủ phạm, một là Nam Hàn, hai là Trung Quốc. Nếu Nam Hàn đã bị loại khỏi danh sách nghi phạm, thì nghi phạm duy nhất còn lại là Trung Quốc.

3. Thủ phạm có thể là Trung Quốc

Trong suốt thời gian xảy ra vụ án cho đến ngày hôm nay, 27/02/2017, người ta chưa hề nghe một chút thông tin nào từ phía chính phủ Trung Quốc và thậm chí từ báo chí truyền thông trung Quốc.

Tuy nhiên, một việc trái logic thông thường đã xảy ra.

Được biết Đoàn Thị Hương mua chiếc áo có chữ LOL của Taobao khi có mặt tại Trung Quốc một tháng trước đó. Nhưng, báo Vnexpress.net ngày 16/02 đưa tin, "nữ nghi phạm sát hại Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, mặc chiếc áo phông màu trắng in chữ "LOL". Nó có giá 6,3 tệ (gần một đôla Mỹ), được bán rộng rãi trên Taobao, theo SCMP. Tuy nhiên, sau khi hình ảnh về nữ nghi phạm được công bố hôm qua, mẫu áo này đã nhanh chóng bị dỡ khỏi các quầy hàng trên Taobao, trang mua sắm trực tuyến lớn nhất Trung Quốc". Một dịp quảng bá miễn phí, và một dịp may hiếm có. Taobao tự ghè chân mình hay bị ép phải gỡ đường dẫn vụ án tới Trung Quốc ?

- Theo China Press, nhật báo tiếng Trung tại Malaysia, 2 nữ nghi phạm bị cảnh sát bắt giữ đã sống tại Trung Quốc trong khoảng từ 1 đến 3 tháng qua. "Trong thời gian này, họ hành nghề "gái gọi" và qua lại với một người đàn ông. Người đàn ông này là người Trung Quốc".

Tờ báo cho hay người đàn ông này đã giới thiệu nghi phạm thứ nhất cho 4 thanh niên Bắc Triều Tiên.

Cảnh sát cho biết 4 người đàn ông Triều Tiên đã cung cấp thuốc độc cho hai phụ nữ thực hiện vụ án. Những người này bỏ trốn khỏi Malaysia cùng ngày với vụ sát hại, họ bay đi Vladivostok và từ Vladivostok về lại Triều Tiên, trong khi hai nữ nghi phạm, một người Indonesia và một người Việt Nam, bị bắt. Hai phụ nữ này có thể đã được tuyển dụng và huấn luyện bởi người Trung Quốc.

- Sau khi buộc phải chấp nhận sống lưu vong, đặc biệt sau cái chết của người chú dượng, Kim Jong-nam không còn liên lạc với bất cứ ai trong chế độ. Sau vụ tin đồn ám sát hụt vào tháng 02/2012, Kim Jong-nam chính thức được chính phủ Trung Quốc bảo vệ bằng biện pháp an ninh hai tầng, nghĩa là có vệ sĩ đi kèm vòng trong và mật vụ bảo vệ vòng ngoài 24/24g. Việc tiếp cận Jong-nam của tình báo Bắc Triều Tiên do đó khó có thể thực hiện. Như vậy, chỉ còn duy nhất mật vụ Trung Quốc nắm được chương trình chi tiết của mọi di chuyển của Kim Jong-nam.

- Kế hoạch ám sát được hình thành trước đó ít nhất là một tháng, bắt đầu bằng một người Trung Quốc, sau đó chuyển sang tay những người Bắc Triều Tiên. Người duy nhất có khả năng tổ chức vụ ám sát là chính phủ Trung Quốc.

Một câu hỏi được đặt ra, tại sao Trung Quốc phải giết Kim Jong-nam ?

- Kim Jong-nam chưa bao giờ đươc coi là phương án thay thế Kim Jong-un do tư tưởng tự do và ủng hộ dân chủ. Kim Jong-nam không che giấu thiện cảm với nền dân chủ và sự phồn vinh của Nam Hàn. Phương án Jong-nam tất yếu dẫn đến thống nhất hai miền theo chế độ dân chủ và Bắc Triều Tiên sẽ trở thành đồng minh của Mỹ, và do đó sẽ đưa biên giới nước Mỹ tới sát biên giới đông-bắc Trung Quốc suốt một chiều dài 1.416km, điều mà Bắc Kinh không thể nào chấp nhận.

- Kim Jong-nam được nuôi dưỡng và bảo vệ chỉ để làm con bài mặc cả và uy hiếp chế độ và gây áp lực với Kim Jong-un, nhưng không phải là con bài thay đổi chế độ.

- Mục đích của Trung Quốc là duy trì chế độ Bắc Triều Tiên như một nệm đệm an toàn phía đông-bắc, sử dụng Bắc Triều Tiên như một loại thuốc thử nhằm đo lường phản ứng dư luận quốc tế và thái độ của các đối tác, hay châm ngòi lửa khiêu khích khi cần.

- Sự tồn tại của chế độ Bắc Triều Tiên là một nhu cầu không thể tách rời của Trung Quốc. Bắc Triều Tiên vĩnh viễn phải là vùng đệm cho Trung Quốc. Trung Quốc không có nhu cầu xâm chiếm Bắc Triều Tiên, nhưng sẽ không chấp nhận một Bắc Triều Tiên Tiên độc lập hoặc thoát khỏi sự khống chế của Trung Quốc. Trung Quốc hoàn toàn có thể nuôi sống Bắc Triều Tiên. Trung Quốc sẵn sàng hỗ trợ chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên đi đến bước cuối cùng bằng tiền và công nghệ Trung Quốc, nhưng chỉ khi nào Trung Quốc có được sự đảm bảo quản lý tuyệt đối chương trình đó, nghĩa là Trung Quốc phải là một trong hai người ấn nút hỏa tiễn.

- Trước sức ép chiến tranh kinh tế mà tổng thống Mỹ Trump tuyên bố, "Trung Quốc hoàn toàn có thể ngăn chặn Bắc Triều Tiên, nhưng Trung Quốc đã không làm gì" và trước nguy cơ hệ thống phòng thủ tên lửa giai đoạn cuối (THAAD) có thể sẽ được lắp đặt trong cuộc tập trận Mỹ Hàn vào tháng ba sắp tới, Trung Quốc buộc phải xuống thang. Nếu Trump tăng thuế nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc lên 45%, thì không cần phải tuyên bố chiến tranh, nền kinh tế Trung Quốc sẽ tự sụp đổ. Và nếu THAAD được lắp đặt tại Nam Hàn thì cũng có nghĩa rằng mọi cố gắng đầu tư trang bị vũ khí trên đất liền và trên biển của Trung Quốc hơn mười năm qua nhằm hướng ra Biển Đông, tốn hàng chục tỷ USD, sẽ trở thành vô dụng.

Trung Quốc buộc phải làm một cái gì để trừng phạt Bắc Triều Tiên theo quyết định của Liên Hiệp Quốc. Nhưng trừng phạt nhằm làm yếu chế độ Bắc Triều Tiên là điều Trung Quốc không muốn và sẽ gây căng thẳng với Triều Tiên, thậm chí gây ra, ngoài ý muốn, sự đổ vỡ hoàn toàn quan hệ hai nước tới mức không thể cứu vãn.

Trung Quốc phải làm một cái gì

Có thể tưởng tượng một cuộc đối thoại giữa người của Tập Cận Bình và Kim Jong-un diễn ra như thế này :

- Chúng tôi buộc phải trừng phạt các ngài, hoặc cả các ngài và chúng tôi sẽ cùng chết. THAAD nếu được lắp đặt, thì hạt nhân của các ngài thành vô dụng.

- Như vậy là thực sự các ngài muốn hy sinh chúng tôi ?

- Không, ngược lại.

- Có gì đảm bảo, nếu các ngài ngừng nhập khẩu than và các ngài vẫn nuôi con bài thay thế ?

- Chúng tôi sẽ đảm bảo bù lại một tỷ USD thiệt hại do ngừng nhập than, còn phương án thay thế, các ngài có thể yên tâm. Nó sẽ được thu xếp.

Ngày 13/02, Kim Jong-nam chết tại Malaysia khi chuẩn bị lên máy bay quay lại Macau. Ngày 18/02, Trung Quốc tuyên bố ủng hộ lệnh trừng phạt Bắc Triều Tiên của Liên Hiệp Quốc. Ngày 19/02, Trung Quốc ra lệnh ngừng nhập khẩu than của Bắc Triều Tiên có hiệu lực một năm, đến tháng hai năm 2018 với tổng giá trị lên tới một tỷ USD.

Những gì xảy ra chỉ chứng tỏ rằng Trung Quốc muốn làm gì là làm được. Phương án thay thế biến mất và nó là món quà tặng cho sinh nhật ngài cố chủ tịch Kim Jong-il, ngày 16/02.

Bề ngoài, Trung Quốc sẽ bằng mọi cách làm cho dư luận quốc tế có cảm tưởng rằng việc giết hại con bài trong tay Trung Quốc và việc Trung Quốc đứng về phía các nước thù địch, trừng phạt Bắc Triều Tiên, hai quốc gia này sẽ trở thành thù địch, chứ không phải đồng minh.

Đúng là theo lôgíc thông thường, người ta sẽ chấp nhận một suy luận như vậy, dễ dàng và tự nhiên. Nhưng chắc chắn, nếu theo lối suy diễn thông thường, người ta sẽ phạm sai lầm, nếu sự việc có liên quan tới cỡ chóp bu của chính quyền cộng sản Trung Quốc.

Paris, 27/02/2017

Bùi Quang Vơm

Published in Quan điểm

Vụ Kim Jong-nam : Phát hiện chất độc thần kinh VX trong xác nạn nhân (RFI, 24/02/2017)

Cảnh sát Malaysia ngày 24/02/2017 thông báo phát hiện chất độc thần kinh VX trong thi thể Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

jongnam1

Biểu tình trước sứ quán Bắc Triều Tiên tại Malaysia để phản đối vụ ám sát Kim Jong-nam, ngày 13/02/2017. REUTERS/Athit Perawongmetha

Reuters dẫn lời cảnh sát Malaysia cho biết chính chất độc thần kinh VX trên mặt và mắt của Kim Jong-nam là nguyên nhân gây tử vong cho ông Kim. Liên Hiệp Quốc đã xếp VX vào danh mục các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Hiện nhà chức trách Malaysia đang điều tra xem VX - loại chất độc thần kinh vốn được coi là nguy hiểm nhất - được mang vào Malaysia hay được sản xuất ngay tại nước này. Các cơ quan an ninh Malaysia đang khám xét kỹ sân bay và nhiều địa điểm khác để xem liệu có phát hiện ra chất phóng xạ hay không.

Ông Khalid Abou Bakar, lãnh đạo cảnh sát Malaysia, cho báo giới biết nếu lượng hóa chất mang tới sân bay là ít thì cơ quan an ninh rất khó phát hiện.

Theo tổ chức có tên Sáng Kiến Đe Dọa Hạt Nhân (Nuclear Threat Initiative), chuyên nghiên cứu về các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt, Bắc Triều Tiên là nước sở hữu kho vũ khí hóa học lớn thứ ba trên thế giới.

Từ Singapore, thông tín viên RFI Margot Bédé cho biết thêm chi tiết :

"Chất VX có thể ngấm vào cơ thể qua da hoặc nếu hít phải. Chất độc này làm tê liệt hệ thần kinh trung ương. Chỉ khoảng 10mg VX là đủ giết chết một người sau vài phút. Chất VX độc gấp 10 lần khí sarin được dùng trong vụ tấn công tàu điện ngầm ở Tokyo vào năm 1995 khiến 13 người chết và 6.000 bị thương. 

Ngày 13/02, Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ với nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên, đã bị hai phụ nữ tấn công ở sân bay Kuala Lumpur. Khi xem băng vidéo giám sát tại sân bay, người ta thấy dường như hai phụ nữ này xịt một thứ gì đó vào mặt Kim Jong-nam. Có thể đó chính là chất độc thần kinh VX. 

Sáng 24/02, lãnh đạo cảnh sát Malaysia tuyên bố rằng một trong hai người phụ nữ trên dường như cũng bị nhiễm độc, nhưng quan chức này không cho biết thêm chi tiết. 

Làm thế nào một chất cực độc như VX lại có thể được sử dụng tại một sân bay ?

Theo nhiều chuyên gia, hóa chất này rất ổn định, dễ vận chuyển, không màu, không mùi. Vì thế, VX rất khó bị phát hiện, cho dù các biện pháp an ninh ở sân bay rất nghiêm ngặt. 

Từ khi xảy ra vụ ám sát Kim Jong-nam, Bình Nhưỡng luôn bị nghi ngờ là chủ mưu. Mặc dù Bắc Triều Tiên luôn khẳng định không sở hữu vũ khí hóa học, nhưng việc phát hiện chất độc thần kinh VX trên cơ thể Kim Jong-nam khiến chúng ta phải đặt lại câu hỏi về vấn đề này".

Bình Nhưỡng đã cáo buộc Bắc Kinh "hùa theo Washington"

Liên quan tới quan hệ giữa Bắc Triều Tiên và Trung Quốc, ngày 24/02, để đáp trả việc Trung Quốc ngừng nhập khẩu than từ Bắc Triều Tiên tới cuối năm 2017, Bình Nhưỡng đã cáo buộc Bắc Kinh "hùa theo Washington". Biện pháp này của Trung Quốc khiến nguồn thu bằng ngoại tệ của Bắc Triều Tiên có thể sụt giảm tới 1 tỉ đô la/năm.

Hãng tin chính thức KCNA của Bắc Triều Tiên gọi quyết định trên của nước láng giềng Trung Quốc là một quyết định "vô nhân đạo". KCNA chỉ trích là Bắc Kinh đã ngăn chặn toàn bộ hoạt động xuất khẩu của Bắc Triều Tiên, gây ảnh hưởng tới việc cải thiện điều kiện sống của người dân nước này.

Hãng tin chính thức của Bắc Triều Tiên cũng cho rằng thật là "ngây ngô" nếu tin rằng việc chặn nguồn thu của Bình Nhưỡng sẽ khiến nước này từ bỏ các chương trình hạt nhân và tên lửa.

Thùy Dương

*************************

Malaysia xác minh người bị giết là ai từ ADN của con trai Kim Jong-nam (Infonet, 24/02/2017)

Malaysia mới đây đã đề nghị Interpol giúp đỡ trong việc truy nã các công dân Triều Tiên bị tình nghi là thủ phạm giết hại ông Kim Jong-nam, anh trai cùng cha khác mẹ của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

jongnam0

Malaysia đề nghị Interpol truy nã 4 nghi phạm sát hại Kim Jong-nam

Thông tin trên được hãng thông tấn Reuters đưa ra từ trích dẫn nguồn tin của Giám đốc Lực lượng Cảnh sát Quốc gia Malaysia Halid Abu Barak. Theo đó, chính quyền Malaysia đã gửi đơn đề nghị đến Đại sứ quán Triều Tiên tại Malaysia đề nghị được thẩm vấn một trong các nhân viên của họ. Malaysia cũng cam kết sẽ không thực hiện bất cứ vụ bắt giữ nào vì Malaysia sẽ không vi phạm các nguyên tắc miễn trừ ngoại giao.

Bên cạnh đó, hãng thông tấn Yonhap cũng cho biết, cảnh sát Malaysia sẽ cử các chuyên gia đến Macau, nơi con trai của ông Kim Jong-nam được cho là đang sinh sống, để lấy mẫu AND nhằm xác minh chính xác danh tính của công dân Triều Tiên bị sát hại tại sân bay Kuala-Lumpur. Theo các thông tin ban đầu, 3 chuyên gia Malaysia sẽ đến Macau trong ngày thứ Năm (23/2) và chuyến công tác sẽ kéo dài trong vòng 2 ngày.

Trước đó đã có thông tin cho rằng cảnh sát Malaysia đang nghi ngờ một trong các nhân viên của Đại sứ quán Triều Tiên tại Kuala-Lumpur có dính líu đến vụ sát hại ông Kim Jong-nam. Ngoài ra, một nhân viên của hãng hàng không Triều Tiên Air Koryo cũng đang bị nghi ngờ có liên quan đến vụ án mạng này.

Ngoài hai nghi phạm trên, cảnh sát Malaysia cho biết còn ít nhất 8 nghi phạm khác. 4 trong số này đã bị bắt giữ .4 nghi phạm khác là công dân Triều Tiên đã rời Malaysia trong ngày xảy ra sự vụ và hiện đang có mặt ở Bình Nhưỡng.

Vụ sát hại anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên được báo chí đưa tin vào ngày 14/2. Theo thông báo được đưa ra, vụ tấn công được thực hiện ở sân bay quốc tế Kuala-Lumpur khi ông Kim Jong-nam chuẩn bị thực hiện chuyến bay đến Macau. Kim Jong-nam đã đề nghị các nhân viên mặt đất giúp đỡ do bị đau đầu, sau đó ngã sụp xuống. Kim Jong-nam tắt thở khi trên đường đến bệnh viện.

Theo giả thiết điều tra, vụ tấn công được thực hiện bởi 2 phụ nữ và cả hai đã bị bắt giữ. Vụ việc cũng gây ra căng thẳng ngoại giao giữa Malaysia với Triều Tiên sau khi Triều Tiên cáo buộc Malaysia liên quan đến cái chết của ông Kim Jong-nam, đồng thời lên tiếng chỉ trích Malaysia đã đối xử thiếu công bằng trong quá trình điều tra cái chết của ông Kim Jong-nam.

Đức Dũng (lược dịch)

*********************

Vụ Kim Jong-nam : Dùng chất độc VX để ám sát, Bắc Triều Tiên gây lo ngại (RFI, 24/02/2017)

jongnam3

Hình ảnh từ camera theo dõi cho thấy một nhân viên an ninh đưa người đàn ông, được cho là Kim Jong-nam, vào "Phòng y tế" ở sân bay quốc tế Kuala Lumpur, Malaysia. FUJITV/via Reuters TV

Kim Jong-nam, người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên bị ám sát bằng VX, được Liên Hiệp Quốc xếp vào loại vũ khí hóa học hủy diệt hàng loạt, theo kết luận của cảnh sát Malaysia, công bố ngày 24/02/2017. Qua hành động phi pháp này, thực hiện ở chỗ đông người, tại một quốc gia có chủ quyền, Bình Nhưỡng biến thành mối đe dọa trong khu vực.

Kết quả giảo nghiệm tử thi và xét nghiệm độc chất trên thi hài Kim Jong-nam cùng với hình ảnh do các camera theo dõi an ninh ở phi trường quốc tế Kuala Lumpur khi xảy ra vụ án, có thể xem là bản dự thảo cáo trạng buộc tội chính quyền Bắc Triều Tiên.

Hóa chất sử dụng thuộc loại gây tê liệt trung khu thần kinh và cơ bắp có tên là VX, mạnh gấp 10 lần hơi ngạt sarin, được tìm thấy trên mặt và trong mắt nạn nhân. VX là một chất lỏng không mùi, không làm đau, không nguy hiểm nếu chạm vào bàn tay nhưng sẽ gây tử vong trong vài phút nếu chạm vào mặt và mắt.

Đoạn phim của máy camera thu ở hiện trường cho thấy rõ ông Kim Jong-nam bị hai phụ nữ áp sát từ phía sau, xịt vào mặt một loại chất lỏng. Một bàn tay chụp vào mặt nạn nhân và sau đó một trong hai phụ nữ đi về hướng phòng vệ sinh, hai bàn tay đưa ra phía trước trong tư thế an toàn. Theo chỉ huy trưởng cảnh sát quốc gia Malaysia Khalid Abu Bakak, những động thái này chứng tỏ hai phụ nữ, một người Việt và một người Indonesia, biết rõ họ giết người bằng chất độc và biết cách tự bảo vệ không để nhiễm độc.

Ngoài hai phụ nữ nghi can người Đông Nam Á này, cảnh sát Malaysia còn xác định được 8 nghi can khác, tất cả đều là công dân Bắc Triều Tiên, trong đó có bí thư thứ hai của sứ quán Bắc Triều Tiên Hyon Kwang Song mà truyền thông Hàn Quốc xem là "kẻ giám sát và báo cáo công tác". Bốn nghi can "chỉ huy tại hiện trường" đã bay về Bình Nhưỡng.

Vụ anh trai của lãnh đạo Bắc Triều Tiên bị giết ngay ở phi trường quốc tế Kuala Lumpur sẽ dẫn đến nhiều hệ quả nghiêm trọng cho chế độ Kim Jong-un.

Chất độc được sử dụng, nơi chốn sử dụng và nhân sự liên hệ là vòng vây siết chặt chế độ khép kín này. Cho dù Kim Jong-un là nhà độc tài, đích thân ra lệnh thanh toán anh trai, như Seoul tố cáo, hay chỉ là con rối của một nhóm "nhiếp chính" ẩn mặt sau hậu trường, thì vụ án này cũng không dừng lại ở đây và Bình Nhưỡng không thể lấp liếm vì nhiều lý do :

- tích trữ vũ khí hủy diệt hàng loạt vi phạm Công Ước Quốc Tế Cấm Vũ Khí Hóa Học,

- chuyển phương tiện giết người một cách trái phép hay giấu trong "va-ly ngoại giao" đưa vào Malaysia, một quốc gia bạn, 

- lợi dụng miễn trừ nhập cảnh để đưa sát thủ thi hành tội ác tại nước bạn,

- phun hóa chất hủy diệt hàng loạt tại nơi công cộng bất chấp sinh mạng của du khách.

Nhà phân tích an ninh quốc phòng Hàn Quốc Lee Il Woo cho biết, Bắc Triều Tiên có một kho hóa chất VX quan trọng vì chế tạo không tốn kém.

Từ Singapore, ông Rohan Gunaratna, một chuyên gia có tiếng tăm nghiên cứu về khủng bố và bạo lực chính trị trong khu vực cũng xác nhận thông tin trên và cho biết chính quyền Bắc Triều Tiên nhiều lần chuyển hàng lậu bằng "va-ly ngoại giao" để tránh bị hải quan khám xét. Rất có thể chất VX cũng được đưa vào Malaysia theo lối này. Song song với các hoạt động kinh tài là hoạt động gián điệp. Theo chuyên gia Rohan Gunaratna, tình báo Bắc Triều Tiên rất năng nổ ở ba nước Thái Lan, Malaysia và Indonesia. Từ nay, Bình Nhưỡng trở thành "mối đe dọa cho Đông Nam Á".

Mười ngày sau vụ án mạng, Malaysia đoan chắc chế độ Bắc Triều Tiên là nghi phạm duy nhất.

Tú Anh

*****************

Malaysia có thể xét lại quan hệ với Triều Tiên vì vụ ông Kim Jong-nam (Dân Trí, 24/02/2017)

Phó Thủ tướng Malaysia Dr Ahmad Zahid Hamidi hôm 24/2 đã chỉ thị Bộ Ngoại giao nước này đánh giá lại quan hệ ngoại giao với Triều Tiên trong bối cảnh quan hệ hai nước căng thẳng do cuộc điều tra liên quan đến cái chết của ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, báo Bernama cho biết.

jongnam4

Phó Thủ tướng Malaysia Dr Ahmad Zahid Hamidi (Ảnh : Borneo Post)

"Chúng tôi giao cho Bộ Ngoại giao đánh giá lại mối quan hệ ngoại giao giữa hai nước và đánh giá này sẽ được trình nội các để đưa ra quyết định cuối cùng. Chúng tôi hy vọng có thể duy trì mối quan hệ. Tuy nhiên, đồng thời chúng tôi cũng hy vọng Triều Tiên tôn trọng luật pháp của chúng tôi, tôn trọng chuyên môn của giới chuyên gia Malaysia", báo Bernama dẫn lời ông Dr Ahmad Zahid.

Bình luận này được cho là nhằm đáp lại những chỉ trích thời gian qua của Đại sứ Triều Tiên nhằm vào chính phủ Malaysia xung quanh vụ việc ông Kim Jong-nam đột tử tại sân bay Kuala Lumpur hôm 13/2. Cùng ngày, Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman nói : "Ngài Đại sứ (Triều Tiên) đã được cung cấp thông tin về vụ việc, nhưng ông ấy tiếp tục đưa ra những cáo buộc nhằm vào Chính phủ Malaysia".

Ông Kim Jong-nam tử vong tại sân bay Kuala Lumpur sáng 13/2 khi đang chờ bắt chuyến bay đi Macao. Giới chức Malaysia cho rằng, ông có thể đã bị sát hại. Cuộc điều tra liên quan đến cái chết của ông đang khiến quan hệ ngoại giao Malaysia, Triều Tiên trở nên căng thẳng. Triều Tiên cho rằng, cuộc điều tra của Malaysia "thiếu minh bạch", "đầy lỗ hổng và mâu thuẫn". Đến nay, Bình Nhưỡng cũng không công nhận liệu người đàn ông tử vong ở sân bay Kuala Lumpur có phải là ông Kim Jong-nam hay không, mà chỉ đề cập đến là một công dân Triều Tiên mang hộ chiếu tên Kim Chol.

Một quan chức cấp cao giấu tên của Malaysia cho biết với Reuters hôm qua rằng, Malaysia có thể cân nhắc các phương án như trục xuất Đại sứ Triều Tiên, hoặc đóng cửa đại sứ quán Malaysia ở Bình Nhưỡng, và thậm chí cắt quan hệ ngoại giao, thương mại với Triều Tiên.

Minh Phương (theo Star)

*********************

Malaysia phát hiện chất độc thần kinh trên thi thể ông Kim Jong-nam (Dân Trí, 24/02/2017)

Các chuyên gia pháp y của Malaysia đã phát hiện chất độc thần kinh VX trong thi thể của ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, báo Star ngày 24/2 dẫn nguồn tin cảnh sát Malaysia cho biết.

jongnam5

Ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. (Ảnh : AFP)

Theo báo Star, cảnh sát Malaysia nói rằng chất độc được sử dụng để sát hại ông Kim Jong-nam là chất độc thần kinh VX. Xác nhận thông tin này, ông Khalid Abu Bakar, Chánh thanh tra cảnh sát Malaysia, cho biết đây là kết quả thẩm định của Trung tâm Vũ khí Hóa học gửi trong báo cáo phân tích sơ bộ về quá trình điều tra. "Chất độc hóa học này được xác định là chất độc thần kinh VX", ông Khalid nói.

Ông Khalid cho biết, cảnh sát Malaysia đang điều tra liệu chất độc VX này được đưa từ bên ngoài vào hay được sản xuất ngay tại Malaysia. "Chúng tôi đang điều tra. Nếu chất độc VX được chuyển từ bên ngoài vào với số lượng ít thì rất khó phát hiện", ông nói.

Ông cho biết thêm, VX được coi là một loại vũ khí hóa học theo Công ước về vũ khí hóa học 2005 và Công ước về vũ khí hóa học 1997, và được biết chỉ sử dụng trong các cuộc chiến tranh vũ khí hóa học.

Chất độc này được tìm thấy ở mắt và mặt của ông Kim Jong-nam. Cảnh sát Malaysia cho hay, Trung tâm Vũ khí Hóa học sẽ tiếp tục phân tích các mẫu khác để có đánh giá tổng thể trong thời gian tới.

Ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, được cho là bị sát hại tại sân bay Kuala Lumpur hôm 13/2 khi đang chờ chuyến bay đi Macao. Cảnh sát Malaysia nghi ngờ ông Kim Jong-nam đã bị đầu độc. Malaysia cho biết, kết quả cuối cùng đánh giá nguyên nhân cái chết của ông Kim Jong-nam có thể được công bố vào tuần tới.

Hiện cảnh sát đã tạm giữ 4 nghi phạm, trong đó có 1 nghi phạm mang hộ chiếu Triều Tiên, đồng thời truy tìm thêm 7 nghi phạm nữa cũng có thể mang hộ chiếu Triều Tiên.

Minh Phương (theo Star)

********************

Sức hủy diệt đáng sợ của chất độc được tìm thấy trên thi thể ông Kim Jong-nam (Dân Trí, 24/02/2017)

Giới điều tra Malaysia đã phát hiện ra chất nghi là chất độc thần kinh VX trên thi thể của ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Đây được coi là một trong những vũ khí hóa học hủy diệt hàng loạt.

jongnam6

Ảnh minh họa (National Interest)

Theo báo Star, cảnh sát Malaysia cho biết, báo cáo sơ bộ của Trung tâm Vũ khí Hóa học cho thấy, họ đã phát hiện chất độc thần kinh VX ở mắt và mặt của ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Đây là một trong những vũ khí hóa học phổ biến nhất do người Anh sản xuất vào đầu thập niên 50. Liên Hợp Quốc đã liệt VX vào danh sách vũ khí hủy diệt hàng loạt theo nghị quyết 687. Năm 1958, công thức sản xuất loại vũ khí này rơi vào tay người Mỹ và Washington đã quyết định sản xuất VX trên quy mô lớn vào năm 1961.

VX là chất độc không mùi, không vị, có màu hổ phách, bay hơi chậm và không xuất hiện trong môi trường tự nhiên. Chất độc thần kinh này khi được phát tán dưới dạng lỏng và hơi nước có thể giết chết nạn nhân chỉ trong vòng một đến hai phút sau khi bị nhiễm độc.

Chất độc VX tác động trực tiếp lên hệ thần kinh của người bị nhiễm, khiến nạn nhân không thể điều khiển hành vi, nhanh chóng tử vong. Nạn nhân tiếp xúc với nó chắc chắn sẽ tử vong nếu không rửa sạch chất lỏng kịp thời. Trong điều kiện thời tiết bình thường, VX có thể tồn tại nhiều ngày, còn ở môi trường lạnh, nó có thể tồn tại tới vài tháng. Khi nhiễm độc, trong vòng vài giây, nạn nhân sẽ gặp các triệu chứng như tăng/giảm huyết áp đột ngột, mờ mắt, tức ngực, ho, tiêu chảy, chảy dãi, ra mồ hôi nhiều, buồn ngủ, đau mắt, nhức đầu, tiểu tiện nhiều, đau bụng, thở nhanh, chảy mũi, suy tim, co giật.

Theo tạp chí National Interest, VX được cho là một trong 5 loại vũ khí hóa học có sức hủy diệt mạnh nhất được sử dụng trong các cuộc chiến tranh. Ước tính, kể từ khi ra đời, loại vũ khí hủy diệt hàng loạt này đã giết chết hơn 1 triệu người dân trên toàn thế giới.

Minh Phương

Theo National Interest

*********************

Một nữ nghi phạm có biểu hiện nhiễm độc giống ông Kim Jong-nam (Dân Trí, 24/02/2017)

Một trong hai nữ nghi phạm bị cho là có liên quan đến cái chết của ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, có những biểu hiện nhiễm chất độc thần kinh VX, cảnh sát Malaysia cho biết.

jongnam7

Ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, có thể đã bị đầu độc ở Malaysia. (Ảnh : Getty)

Phát biểu với báo giới hôm nay, Chánh thanh tra cảnh sát Malaysia Khalid Abu Bakar cho biết, một trong hai nữ nghi phạm có biểu hiện nhiễm chất độc giống như ông Kim Jong-nam. "Cô ấy bị nôn nhiều", ông Khalid nói, song từ chối nêu rõ đây là nghi phạm nào.

Thông tin trên được đưa ra sau khi cảnh sát Malaysia dẫn báo cáo sơ bộ của Trung tâm Vũ khí Hóa học cho biết, họ đã phát hiện chất độc thần kinh VX ở mắt và mặt của ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ông Khalid cho biết thêm, cảnh sát Malaysia đã đề nghị các chuyên gia rà soát tất cả địa điểm mà các nghi phạm tới để lần theo dấu vết chất độc VX. Khi được hỏi về khả năng chất độc VX có thể lưu lại trong không khí sau một thời gian nhất định, ông Khalid nói : "Đó cũng là điều chúng tôi quan tâm và chúng tôi cũng đang tìm kiếm nó".

VX là chất độc không mùi, không vị, có màu hổ phách, bay hơi chậm và không xuất hiện trong môi trường tự nhiên. Chất độc thần kinh này khi được phát tán dưới dạng lỏng và hơi nước có thể giết chết nạn nhân chỉ trong vòng một đến hai phút sau khi bị nhiễm độc. Khi bị nhiễm độc, trong vòng vài giây, nạn nhân sẽ gặp các triệu chứng như tăng/giảm huyết áp đột ngột, mờ mắt, tức ngực, ho, tiêu chảy, chảy dãi, ra mồ hôi nhiều, buồn ngủ, đau mắt, nhức đầu, tiểu tiện nhiều, đau bụng, thở nhanh, chảy mũi, suy tim, co giật.

Ông Kim Jong-nam tử vong tại sân bay Kuala Lumpur sáng 13/2 khi đang chờ bắt chuyến bay đi Macao. Giới chức Malaysia cho rằng, ông có thể đã bị sát hại. Cảnh sát Malaysia hiện tạm giữ 4 nghi phạm, trong đó có 2 nữ nghi phạm ngoại quốc, 1 nam nghi phạm mang hộ chiếu Triều Tiên và được cho là một chuyên gia hóa học.

Một video do kênh truyền hình Fuji TV của Nhật Bản đăng tải hồi đầu tuần này cho thấy, tại sân bay Kuala Lumpur, ông Kim Jong-nam đã bị hai người phụ nữ tiếp cận từ phía sau, một trong hai người đã dùng mảnh vải được cho là có tẩm độc để bịt lấy mặt ông Kim Jong-nam. Hai người phụ nữ đã rời hiện trường ngay sau đó. Tuy nhiên, không rõ những người này dùng tay không hay đeo găng khi tiến hành vụ tấn công.

Hai nữ nghi can khai rằng, họ tham gia vào vụ này vì bị lừa và nghĩ rằng đây chỉ là một cảnh quay trong phim truyền hình thực tế. Tuy nhiên, giới chức Malaysia đã bác bỏ lời khai này và cho rằng các nữ nghi phạm đã biết từ trước rằng dung dịch họ sử dụng để tấn công ông Kim Jong-nam là chất độc và được hướng dẫn rửa tay ngay sau khi hành động. Triều Tiên thì bác bỏ lập luận của phía Malaysia và cho rằng đây không phải một vụ đầu độc.

Minh Phương

Theo StraitsTimes

Published in Châu Á

Vụ ám sát Kim Jong-nam khiến Bắc Triều Tiên thêm cô lập (RFI, 22/02/2017)

Vốn đã ít bạn, Bắc Triều Tiên, quốc gia khép kín nhất thế giới, lại càng bị cô lập thêm sau vụ ám sát Kim Jong-nam tại sân bay Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 13/02/2017.

kim1

Cảnh sát Malaysia bắt một người Bắc Triều Tiên trong vụ điều tra về cái chết của Kim Jong-nam, Sepang, ngày 18/02/2017 - REUTERS

Cho tới nay, Bắc Triều Tiên và Malaysia vẫn có quan hệ tương đối nồng thắm, nhất là về kinh tế. Hai nước còn có một hiệp định miễn visa, tức là công dân Malaysia và Bắc Triều Tiên được đi đến nước kia mà không cần xin giấy tờ gì cả.

Malaysia còn là một cửa ngõ để các quan chức chế độ Bình Nhưỡng giao tiếp với thế giới bên ngoài. Trong những năm gần đây, Kuala Lumpur vẫn là nơi tổ chức các cuộc họp kín giữa Bắc Triều Tiên với Hoa Kỳ.

Nhưng mối quan hệ hữu hảo này có lẽ đang đi vào quá khứ do những căng thẳng chung quanh cuộc điều tra về cái chết của ông Kim Jong-nam, người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Kim Jong-un. Chính quyền Kuala Lumpur đã triệu đại sứ Bắc Triều Tiên lên sau khi ông này chỉ trích nhà chức trách Malaysia là "che giấu thông tin" về cái chết của Kim Jong-nam và "thông đồng với bên ngoài" để bêu xấu chế độ Bình Nhưỡng. Chính quyền Kula Lumpur cũng đã triệu hồi đại sứ Malaysia ở Bình Nhưỡng để tham vấn.

Khủng hoảng giữa hai nước đã bắt đầu ngay từ khi Kuala Lumpur bác bỏ yêu cầu của Bình Nhưỡng đòi trao trả thi hài ông Kim Jong-nam. Đối với Kuala Lumpur, do cái chết bí ẩn của ông Kim Jong-nam xảy ra trên lãnh thổ Malaysia, cho nên Nhà nước Malaysia có trách nhiệm điều tra về nguyên nhân của ca tử vong này.

Các nhà quan sát không loại trừ khả năng là Malaysia đình chỉ hiệp định miễn visa với Bắc Triều Tiên, như Singapore đã làm vào năm ngoái, để phản đối cuộc thử nghiệm hạt nhân thứ tư của Bắc Triều Tiên.

Hiện giờ có đến 1000 người Bắc Triều Tiên đang làm việc ở Malaysia, và cũng giống như các cộng đồng Bắc Triều Tiên ở các nước khác, họ gởi về nước một nguồn ngoại tệ cần thiết cho chế độ Bình Nhưỡng.

Về kinh tế, Malaysia sẽ không bị tác động nhiều bởi căng thẳng hiện nay, nhưng phía Bắc Triều Tiên chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, nhất là vì mới tuần trước, Trung Quốc thông báo quyết định ngưng nhập khẩu than từ Bắc Triều Tiên.

Ngay cả trong lĩnh vực thể thao, căng thẳng lên đến mức mà bộ trưởng Thể thao Malaysia đã yêu cầu Liên Đoàn Bóng Đá Châu Á xem xét những quan ngại của họ về sự an toàn của đội tuyển quốc gia trong trận gặp đội tuyển Bắc Triều Tiên tại Bình Nhưỡng vào tháng tới.

Nhưng một chuyên gia Viện Nghiên Cứu Chính Sách Đông Á, Viện Brookings, Evans J.R Revere, được hãng tin AFP trích dẫn hôm nay, nhắc lại rằng nhà cầm quyền Bắc Triều Tiên thường không ngại làm mích lòng các đồng minh khi cần phải đạt những mục tiêu mà họ đề ra. Chẳng hạn như vào năm 1983, điệp viên Bắc Triều Tiên đã đánh bom ở Miến Điện vào lúc tổng thống Hàn Quốc Chun Doo-hwan đang viếng thăm nước này. Lãnh đạo chính quyền Seoul thoát chết, nhưng 21 người đã thiệt mạng. Sau vụ này, Miến Điện đã cắt đứt bang giao với Bình Nhưỡng.

Trong vụ Kim Jong-nam, không loại trừ khả năng là Bắc Triều Tiên đưa người đến cướp thi hài người anh của lãnh đạo Kim Jong-un, cho nên chính quyền Kuala Lumpur đã phải huy động đến lực lượng đặc nhiệm để canh gác nhà xác nơi đang đặt thi thể của ông Kim Jong-nam.

Thanh Phương

************************

Bắc Hàn yêu cầu Malaysia thả các nghi phạm giết Kim Jong-nam (RFA, 22/02/2017)

kim2

Các nghi phạm bị cảnh sát Malaysia bắt giữ trong vụ Kim Jong-nam bị ám sát. AFP photo

Malaysia muốn lấy khẩu cung từ một nhà ngoại giao của Bắc Triều Tiên có mặt tại Kuala Lumpur về cái chết của Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ với Chủ tịch Kim Jong-un sau khi ông này bị ám sát.

Cho tới nay đã có 5 người mang hộ chiếu Bình Nhưỡng đã bị bắt và trong khi lấy lời khai của các nghi can, giới chức Malaysia cho biết vẫn còn các nghi can khác đang đào tẩu có dính líu tới vụ ám sát này.

Nói với hãng tin AFP ông Khalid Abu Bakar, một giới chức điều tra của Malaysia cho biết đã gửi văn bản cho Đại sứ quán Bắc Triều Tiên tại Kular Lumpur yêu cầu được lấy lời khai của Hyon Kwang-song, Thư ký thứ hai của sứ quán Bắc Triều Tiên và Kim Uk-il một nhân viên của hãng hàng không Bình Nhưỡng.

Ông Khalid nói rằng nếu đại sứ quán Bình Nhưỡng không hợp tác Malaysia sẽ bắt giữ hai nhân vật này theo luật pháp của mình.

Cảnh sát Malaysia cho biết ông Kim Jong-nam bị một cơn co giật và chết trước khi đến bệnh viện, dường như từ các tác động của độc tố.

Sau khi tin này lan truyền khắp thế giới Seoul đã xác định Bình Nhưỡng đứng đằng sau vụ giết người này và cho rằng chính Kim Jong-un ra lệnh giết anh trai của ông ta sau khi một âm mưu ám sát thất bại trong năm 2012.

Trong khi đó, chính phủ Bắc Triều Tiên yêu cầu Malaysia thả ngay lập tức ba nghi can mang quốc tịch Bắc Triều Tiên bị bắt giữ trong vụ ám sát Kim Jong-nam.

Đại sứ quán Bình Nhưỡng tại Kuala Lumpur vào sáng hôm nay tuyên bố như vậy sau khi nhận được yêu cầu của nhà chức trách Malaysia yêu cầu cộng tác.

Trước đó chính Bình Nhưỡng đã gửi văn bản cho chính phủ Malaysia yêu cầu trao trả thi hài của Kim Jong-nam và không chấp nhận gửi mẩu DNA theo như yêu cầu của Kuala Lumpur nhằm xác minh lý lịch của nạn nhân.

Malaysia hôm nay cũng cho hay thi hài của ông Kim Jong-nam được canh giữ cẩn mật nhằm chống lại bất cứ âm mưu cướp xác để phi tang.

***********************

Kim Jong-nam chết bí ẩn và quan hệ Bắc Kinh-Bình Nhưỡng (RFI, 22/02/2017)

kim3

Chân dung ông Kim Jong-nam. Ảnh chụp màn hình

Người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un bị ám hại tại sân bay Kuala Lumpur ngày 14/02/2017. Hàn Quốc và Hoa Kỳ nghiêng về khả năng ông Kim Jong-nam là nạn nhân của Bình Nhưỡng. Cảnh sát Malaysia đang tiến hành điều tra. Dù ai là thủ phạm, cái chết của Kim Jong-nam cũng là một nhân tố quan trọng trong quan hệ giữa Trung Quốc và Bắc Triều Tiên. Cho đến nay, trong lúc chính quyền Trung Quốc đã gần như im lặng về vụ Kim Jong-nam, trong công luận có nhiều giả thuyết rất khác nhau về mối liên quan giữa cái chết bí hiểm này với quan hệ giữa Bắc Kinh và Bình Nhưỡng.

Hãng thông tấn Mỹ UPI ngày 17/02, dẫn lại báo Nhật Asahi Shimbun, theo đó, ngay ngày thứ Tư tuần trước chính quyền Trung Quốc đã yêu cầu báo chí không được đưa cái chết của Kim Jong-nam trở thành tin thời sự ưu tiên. Các bài viết tìm hiểu về nguyên nhân cái chết của Kim Jong-nam hay những câu chuyện quá khứ về dòng họ nhà Kim, hay các chương trình trực tiếp từ Malaysia bình luận về vấn đề này bị cấm tại Trung Quốc.

Một nhà báo Trung Quốc xin ẩn danh, nói với Asahi, là mối lo ngại lớn của Bắc Kinh là câu chuyện này có thể khuấy động công luận Trung Quốc, kích động lập trường cắt đứt quan hệ với Bắc Triều Tiên. Nhà báo nói trên nhấn mạnh : "Trong tình trạng hiện nay, mọi tuyên bố của chính quyền về cái chết của Kim Jong-nam chỉ có thể khiến tình hình nghiêm trọng hơn".

Tin đồn Trung Quốc cấm nhập than để trả đũa

Bản tin của UPI dẫn lời một số chuyên gia, theo đó, vụ Bình Nhưỡng thử tên lửa hôm Chủ nhật, 12/02, ít tác động đến Bắc Kinh hơn là vụ Kim Jong-nam bị ám hại. Đây là quan điểm của ông Paul Haenle. Theo cựu cố vấn của hai đời tổng thống Mỹ George W. Bush và Barack Obama, Kim Jong-nam là "người ủng hộ một cuộc cải cách kinh tế theo kiểu Trung Quốc" tại Bắc Triều Tiên, và cũng được coi là "một người có uy tín trong dòng họ nhà Kim".

Có nhiều đồn đoán cho rằng quyết định cấm nhập khẩu than từ Bắc Triều Tiên trong năm 2017, mà Bắc Kinh thông báo ngày 18/02, chính là một cảnh báo mạnh mẽ nhắm vào Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, báo chí chính thức của Trung Quốc ngay lập tức bác bỏ tin đồn này.

Còn mạng South China Morning Post ngày thứ Hai 20/02, có bài "Trung Quốc có thể định hướng câu chuyện dài bí ẩn về vụ sát hại Kim Jong-nam" cho biết kể từ thứ Ba tuần trước đến lúc đó, chính quyền Trung Quốc mới chỉ có một tuyên bố dè dặt về vấn đề này, trong khi một nguồn tin ngoại giao cho biết chính quyền Trung Quốc không muốn đưa ra những bình luận quá sớm về chuyện này, Bắc Kinh có thể cho rằng đây là "công việc nội bộ của Bắc Triều Tiên và không có ý định can thiệp".

South China Morning Post nhấn mạnh là, nhiều nguồn tin từ Bắc Kinh khẳng định ông Kim Jong-nam thực ra không phải là một nhân vật quan trọng như nhiều người vẫn tưởng, "ở Bắc Triều Tiên, không ai biết Kim Jong-nam là ai, và ông ta cũng không hề có hậu thuẫn tại Bình Nhưỡng". Theo ông Sun Xingjie, một chuyên gia về Bắc Triều Tiên của Đại học Jilin (Cát Lâm), cơ hội của Kim Jong-nam "trở về nắm quyền tại Bình Nhưỡng rất nhỏ". South China Morning Post nhấn mạnh là điều chủ yếu khiến Bắc Kinh lo ngại trong vấn đề Bắc Triều Tiên là chương trình tên lửa hạt nhân.

Bắc Kinh bỏ rơi Kim Jong-nam ?

Trong khi nhiều giả thuyết về cái chết của Kim Jong-nam thiên về bàn tay của chế độ Bình Nhưỡng, báo Sankei Shimbun, một trong những nhật báo phổ thông tại Nhật Bản, đưa ra một góc nhìn hoàn toàn khác qua bài "Phải chăng Trung Quốc bỏ rơi Kim Jong-nam ?".

Theo phóng viên Akio Yatia, Kim Jong-nam vốn là một "lá bài ngoại giao quan trọng" của Trung Quốc trong quan hệ với Bắc Triều Tiên. Thời Kim Jong-il, cha của hai anh em nhà Kim còn sống, Kim Jong-nam đã được sử dụng như một "con tin", có thể được đưa ra sử dụng để mặc cả trong trường hợp quan hệ căng thẳng giữa Bắc Kinh và Bình Nhưỡng, hay một giải pháp trong trường hợp thay đổi chế độ. Tuy nhiên, cũng chính vì vậy, Kim Jong-nam cũng trở thành một trong những lý do khiến quan hệ giữa Trung Quốc và đàn em Đông Bắc Á, dưới chế độ Kim Jong-un, trở nên xấu đi.

Giả thuyết về việc Kim Jong-nam bị Trung Quốc bỏ rơi được Sankei Shimbun nhấn mạnh trên cơ sở so sánh mức độ bảo vệ an ninh mà chính quyền Trung Quốc dành cho người con của cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il. Theo an ninh Hàn Quốc, thông thường, trong các chuyến đi tại Singapore, Malaysia hay bất cứ đâu tại Đông Nam Á, ông Jong-nam và gia đình cũng được an ninh Trung Quốc theo sát hộ tống. Tuy nhiên, lần này, theo các hình ảnh chụp bên trong sân bay vào thời điểm xảy ra vụ ám sát, được truyền thông Malaysia công bố, thì không có dấu hiệu gì cho thấy lực lượng an ninh Trung Quốc hộ tống Kim Jong-nam.

Câu hỏi đặt ra là : phải chăng an ninh Trung Quốc không tiếp tục theo sát người anh của lãnh đạo Bắc Triều Tiên vì nhân vật này không còn cần thiết được bảo vệ ?

Tác giả bài báo cho hay, một chuyên gia Trung Quốc về Bắc Triều Tiên trong cuộc phỏng vấn tại Bắc Kinh, khẳng định : "Có hai cản trở cho việc Kim Jong-un công du Bắc Kinh", thứ nhất là Bắc Triều Tiên phải tạm thời ngưng các vụ thử tên lửa và hạt nhân, và thứ hai là Kim Jong-nam phải biến mất.

Các vụ thử tên lửa của Bắc Triều Tiên là nguyên nhân trực tiếp khiến Hoa Kỳ quyết định triển khai hệ thống lá chắn chống tên lửa tại Hàn Quốc, mà đây là điều mà Bắc Kinh coi là một thách thức rất lớn. Trong khi đó, trong những tuần gần đây, Washington cũng liên tục kêu gọi chính quyền Trung Quốc "khởi động" lại quan hệ với chế độ Bình Nhưỡng, với hy vọng làm thay đổi kế hoạch phát triển vũ khí hạt nhân của quốc gia cô lập nhất thế giới này.

Vụ sát hại Kim Jong-nam xảy ra đúng vào thời điểm tân chính quyền Mỹ và Bắc Kinh khởi động lại thương lượng về vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên. Vụ ám sát Kim Jong-nam xảy ra đúng vào thời điểm này ? Phải chăng đây là một trùng hợp ngẫu nhiên ?

Báo Nhật Sankei Shimbun kết luận, "nếu cuối cùng lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un có chuyến công du Trung Quốc vào cuối năm nay, thì chúng ta sẽ có một chỉ dấu". Điều này có nghĩa là giả thuyết Kim Jong-nam là một vật cản trong quan hệ giữa Bắc Kinh và chế độ Kim Jong-un rất có thể là sự thực.

Việc bảo vệ an ninh của Trung Quốc dành cho Kim Jong-nam bị lơi lỏng cũng là điều được nhắc đến trong bài "Vụ sát hại Kim Jong-nam có ý nghĩa gì với Trung Quốc", được The Diplomat đăng tải ngày 17/02. Giáo sư chính trị học Robert Kelly, Đại học Pusan Hàn Quốc, đặt câu hỏi : phải chăng qua việc này Bắc Kinh muốn thể hiện là "Trung Quốc từ bỏ" việc sử dụng Kim Jong-nam như một lá bài trong quan hệ với Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh là "hiện tại chúng ta chưa biết điều này hàm nghĩa gì".

Trọng Thành

Published in Châu Á

Malaysia chưa cho Việt Nam tiếp xúc với nghi phạm sát hại công dân Triều Tiên (Infonet, 20/02/2017)

Đại diện Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao Việt Nam thông tin, phía Malaysia cho biết do đây là vụ án nghiêm trọng nên trong vòng 7 ngày chưa cho tiếp xúc lãnh sự đối với các nghi phạm bị bắt giữ. Do đó, quá trình xác minh chưa có tiến triển.

amsat1

Nghi phạm Đoàn Thị Hương (người trong vòng tròn đỏ) bị bắt giữ tại Malaysia

Về thông tin liên quan đến nghi phạm mang hộ chiếu Việt Nam có tên Đoàn Thị Hương bị bắt giữ tại Malaysia vừa qua, đại diện Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết :

"Ngay sau khi có thông tin liên quan đến việc Malaysia bắt giữ một nghi phạm mang hộ chiếu Việt Nam dưới tên Đoàn Thị Hương, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia khẩn trương làm việc với các cơ quan chức năng sở tại làm rõ các thông tin liên quan. Đồng thời, các cơ quan chức năng trong nước cũng đang tích cực phối hợp chặt chẽ để xác minh thông tin. Tuy nhiên, phía Malaysia cho biết do đây là vụ án nghiêm trọng nên trong vòng 7 ngày chưa cho tiếp xúc lãnh sự đối với các nghi phạm bị bắt giữ. Do đó, quá trình xác minh chưa có tiến triển.

Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đang tiếp tục theo dõi sát vụ việc".

Trước đó, ngày 16/02/2017, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam liên quan đến việc công dân Triều Tiên Kim Chol được cho là bị sát hại tại Malaysia, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Trà nêu rõ :

"Việt Nam lên án mạnh mẽ các hành vi tội phạm dưới mọi hình thức và mọi mục đích. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với các nước trong công tác phòng chống, đấu tranh với các loại tội phạm.

Liên quan đến vụ việc vừa xảy ra tại Malaysia, các cơ quan chức năng của Việt Nam đang phối hợp chặt chẽ với phía Malaysia để làm rõ những thông tin liên quan".

L.G

******************

Thông tin bất ngờ về Doan Thi Huong trong vụ ám sát ông Kim Jong Nam (VOA, 21/02/2017)

amsat2

Nghi phạm người Vit Nam Đoàn Th Hương (trái) và nghi phm người Bc Triu Tiên (phi) trong v ám sát ông Kim Jong Nam ti Malaysia.

Nghi can mang giấy t Vit Nam trong v ám sát ông Kim Jong Nam, anh cùng cha khác m vi lãnh t Kim Jong-un ca Bc Triu Tiên, xut thân t mt gia đình có hoàn cnh rt khó khăn, nhưng nhân thân và lý lch gia đình tt, theo xác nhn ca gii hu trách địa phương vi VOA Vit ng.

Thông tin về nghi can Đoàn Th Hương hoàn toàn trùng khp vi thông tin cá nhân ca cô gái 29 tui, quc tch Vit Nam, xã Nghĩa Bình, huyn Nghĩa Hưng, tnh Nam Đnh. Ngay c ngày sinh 31/5/1988 cũng trùng khp.

Truyền thông trong nước dn h sơ ti Phòng Qun lý Xut nhp cnh, Công an tnh Nam Đnh, cho biết cô Hương làm h chiếu ph thông vào ngày 21/10/2015, đăng ký thường trú ti xã Nghĩa Bình. B tên Đoàn Văn Thnh, m là bà Đoàn Th Hường.

Trao đổi vi VOA Vit ng ti ngày 20/2, ông Vũ Văn Cương, Ch tch xã Nghĩa Bình, cho biết bn thân cô Hương và gia đình "không có vn đ, không làm gì phin hà cho cng đng ti đa phương" và rng b cô Hương là thương binh "chng M" 2/4 hin đang được hưởng tr cp xã hi.

"Cô ấy là con ca ông Đoàn Văn Thnh, xã Nghĩa Bình. B ca cháu này là thương binh, rt đàng hoàng. Xã giao cho anh y coi gi xe ch. Còn m cô Hương chết ri, gi có m kế ph b trông coi xe ch Nghĩa Bình, trông coi xe đp xe máy cho người ta đi ch thôi", ông Cương nói.

Chủ tch xã cho hay trước đây, gia đình cô Hương thuc din "h nghèo", nhưng vài năm gn đây, k t khi m rut cô mt vào năm 2014, gánh nng có đ hơn.

Ông Cương nói cô Hương tng đi hc trung cp dược, sau đó lên Hà Ni đi làm, nhưng không rõ làm cho công ty nào, đâu.

Theo nguồn tin này, b m cô Hương cho biết cô có đi xut cnh đi nước ngoài, không rõ thi gian nào, nhưng cô va v nhà ăn Tết vi gia đình.

"Gia đình bảo rng cô y v ngày 25/1 ti ngày 2/2 thì đi", Ch tch xã Nghĩa Bình thut li.

Tuy nhiên, vẫn theo li ông Cương, gia đình cô Hương chưa th xác đnh cô gái Nam Đnh này chính là n sát th đã ra tay h đc ông Kim Jong Nam hôm 13/2 va qua tại sân bay quc tế Kuala Lumpur ca Malaysia khi tiến ti p chiếc khăn có tm đc vào mt ông Kim ngay gia thanh thiên bch nht ri thn nhiên ri khi hin trường. Ông Kim t vong trên đường được đưa ti bnh vin cp cu.

"Nếu nói Đoàn Th Hương Nghĩa Bình, huyện Nghĩa Hưng thì đúng gia đình người ta xác nhn là con người ta ri, nhưng vì hình nh chp m nên người ta cũng chưa rõ. V ngày tháng năm sinh thì đúng ri, nhưng cái hình hơi m nên người ta cũng còn đang…vì hình cũng không rõ", Ch tịch xã Nghĩa Bình cho VOA Việt ng biết.

Ông Cương cũng nói thêm rng vì cô Hương vn là mt công dân Vit Nam, không phi Vit kiu, không phi đăng ký vi chính quyn đa phương, nên đa phương không nm rõ ngày gi cô có mt hay thi đim cô ri khi đa phương cư trú.

Gia đình cô Hương, theo li k ca Ch tch xã, t ngày cô lên Hà Ni, cũng không nm rõ nơi ăn chn ca con gái, không biết cô mưu sinh bng cách nào hoc có bt kỳ mi liên h nào các nước lân cn như Malaysia, Trung Quc, hay Bc Triu Tiên hay không.

"Anh ấy [b Hương] bo cháu ch cho biết đi làm ăn Hà Ni thôi. Vì điu kin gia đình, anh cũng ch biết lo làm ăn nhà, cũng không xác minh được con mình làm ăn ch nào. Cô y làm ăn thế nào, ông b cũng không biết được", ông Cương nói.

Người đng đu khu vc Hương đăng ký thường trú cho hay cô gái này "ít tiếp xúc vi hàng xóm xung quanh" nên khi nghe tin v ám sát đa phương không nghĩ rng cô Hương "ti mc đ như thế".

"Cháu chỉ đi hc xong nó v, nó ít tiếp xúc, nên người ta cũng không nghĩ nó đến như thế đâu", ông Cương tiếp li.

Về phn hi ca gia đình cô Hương trước thông tin v ám sát ông Kim Jong Nam ti Malaysia, ông Cương nói : "Người ta cũng thoi mái khi được hi v tên tui, thông tin. Người ta cũng cung cp thông tin về con cái ca h. Người ta gi cũng không biết con cái người ta như thế nào".

Chủ tch xã cho biết gia đình cô Hương cũng "chưa có ý kiến" nh phía Vit Nam can thip hay tiếp xúc lãnh s vi nghi phm đang b câu lưu điu tra ti Malaysia.

Nguồn tin này cho hay từ khi xut hin thông tin v ám sát gây chn đng công lun thế gii, sinh hot gia đình cô Hương ti Nam Đnh vn bình thường, không b xáo trn hay nh hưởng.

Ông Cương nói các cơ quan chc năng ca Vit Nam đã v xã tìm hiu đ tiến hành điu tra và xã tích cực hp tác, cung cp và xác minh các thông tin v lý lch, nhân thân, và hoàn cnh gia đình cô Đoàn Th Hương.

Chủ tch xã cho hay là con út trong gia đình, Hương có mt anh trai và ba ch gái. Hương chưa chng con, nhưng tt c anh ch ca cô đều đã lp gia đình ra riêng, cùng sinh sng trong xã Nghĩa Bình, gia cnh khó khăn, mưu sinh bng ngh nông, làm rung. 'Tt c anh em lý lch tt, bình thường, không có vn đ gì,’ ông Cương nói.

Trà Mi-VOA

***********************

Công an Nam Định có hồ sơ nghi phạm tên Đoàn Thị Hương (VietnamNet, 20/02/2017)

Phòng Quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh Nam Định có lưu giữ hồ sơ của một người trùng với thông tin nghi can trong vụ sát hại ông Kim Jong Nam, anh trai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, tại Malaysia hôm 13/2.

Trao đổi với VietNamNet, nguồn tin từ Công an tỉnh Nam Định cho biết : Người có thông tin lưu tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh có tên đầy đủ là Đoàn Thị Hương, trùng ngày sinh 31/5/1988. Hương đã làm hộ chiếu phổ thông tại phòng này vào ngày 21/10/2015.

Trong hồ sơ này, Đoàn Thị Hương sinh tại huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. Bố Hương là ông Đoàn Văn Thạnh (63 tuổi), mẹ là bà Đoàn Thị Hường (62 tuổi).

Ông Vũ Văn Cương, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Bình, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định cho biết : "Theo thông tin trên hộ chiếu của nữ nghi phạm sát hại ông Kim Jong Nam thì hoàn toàn khớp với một người dân có tên Đoàn Thị Hương trú tại địa bàn xã.

Sau khi xem ảnh nghi phạm trên mạng, gia đình và một số người dân cũng khẳng định đây chính là cô Đoàn Thị Hương con ông Thạnh, bà Hường".

amsat3

Bố nghi phạm Hương (ngoài cùng bên phải) chia sẻ với phóng viên

Ông Đoàn Văn Thạnh ở xóm 3 Quần Phương, xã Nghĩa Bình cùng con trai là Đoàn Văn Bính, một người họ hàng là ông Trần Văn Đóa cũng cho rằng đây là Đoàn Thị Hương, người nhà của họ, chỉ có điều so với lần gặp cuối hôm mùng 2 Tết nhìn có khác hơn một chút vì tóc Hương đã cắt ngắn hơn. 


Gia đình ông Đoàn Văn Thạnh (63 tuổi), vợ là bà Đoàn Thị Hường (62 tuổi) cùng trú tại xóm 3 Quần Phương, xã Nghĩa Bình có 5 người con, Đoàn Thị Hương là con út. Bà Hường đã mất cuối năm 2015 do bệnh tim.

amsat4

Nhà của gia đình Đoàn Thị Hương

Hômnay, thông tin với báo chí liên quan đến nghi phạm mang hộ chiếu Việt Nam có tên Đoàn Thị Hương bị bắt giữ tại Malaysia vừa qua, đại diện Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao cho biết : Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia khẩn trương làm việc với các cơ quan chức năng sở tại làm rõ các thông tin liên quan. 

Các cơ quan chức năng trong nước cũng đang tích cực phối hợp chặt chẽ để xác minh thông tin. 

Theo Cục lãnh sự, Bộ Ngoại giao Malaysia, do đây là vụ án nghiêm trọng nên trong vòng 7 ngày chưa cho tiếp xúc lãnh sự đối với các nghi phạm bị bắt giữ.

**********************

Gia đình nghi phạm Indonesia vụ Kim Jong-nam : "Con tôi vô tội" (BBC, 20/02/2017)

Cha mẹ của nghi phạm người Indonesia đang bị giam giữ liên quan tới cái chết của ông Kim Jong-nam quả quyết rằng con gái họ vô tội, bị gài bẫy và lợi dụng.

amsat5

Bas du formulaire

Gia đình nghi phạm Indonesia vụ Kim Jong Nam nói cô vô tội

Siti Aishah bị bắt ở Malaysia tuần trước và hiện đang bị cảnh sát giam giữ.

Mẹ của Siti Aishah nói rằng con gái bà kể với bà là cô được đề nghị làm người mẫu ở Malaysia.

"Cháu nó bảo nó muốn tới Malaysia để quay phim cho một chương trình làm mọi người giật mình ngạc nhiên bằng việc xịt nước hoa lên một người khác. Cháu nó được đề nghị làm công việc này để trở thành một người mẫu quảng cáo cho nước hoa. Cháu là một cô gái vô tội và làm việc đó chỉ vì được trả nhiều tiền".

Bà Benah đã rất kinh ngạc khi nghe tin con gái mình bị cảnh sát Malaysia bắt vì có liên quan tới vụ giết ông Kim Jong-nam.

Chồng bà, ông Asria, nói ông tin con gái ông vô tội, và ông "xin được giúp đỡ" để Siti không bị trừng phạt.

Siti đã có chồng nhưng sống ly thân, và nay cô cần tiền để nuôi con trai, bà mẹ cô nói.

Trước khi đi tới Malaysia, cô sống tại Jakarta cùng với gia đình nhà chồng.

Hàng xóm xung quanh coi việc cô đi Malaysia không khác gì với hành trình của hàng triệu người Indonesia khác đi ra nước ngoài làm việc, và họ không thể hiểu nổi vì sao cô nay lại dính dáng vào một vụ điều tra quốc tế như vậy.

Chính phủ Indonesia đã nhắc lại yêu cầu được gặp Siti Aishah - và nói rằng họ muốn bảo đảm các quyền pháp lý của công dân họ được bảo vệ.

Tuy nhiên Bộ Ngoại giao cho biết cảnh sát Malaysia nói với họ rằng ở giai đoạn điều tra này cô không được phép gặp bất cứ ai.

Published in Việt Nam

Vụ sát hại anh của Kim Jong-un : Cảnh sát Malaysia bắt một người Bắc Triều Tiên (RFI, 18/02/2017)

kim1

Tin về cái chết của Kim Jong-nam trên báo chí Malaysia ngày 18/02/2017. Reuters

Hôm 18/02/2017, cảnh sát Malaysia thông báo vừa bắt giữ một người đàn ông Bắc Triều Tiên trong khuôn khổ cuộc điều tra về vụ sát hại Kim Jong-nam, người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo chế độ Bình Nhưỡng Kim Jong-un.

Người bị bắt giữ tối hôm qua có mang giấy tờ cấp cho người lao động nước ngoài ở Malaysia, nhờ vậy cảnh sát biết được danh tính của ông ta là Ri Jong Chol, 46 tuổi. Như vậy là cho tới nay tổng cộng đã có 4 người, trong đó có một phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam với tên Doan Thi Huong, bị bắt giữ vì có liên quan đến vụ ám sát ông Kim Jong-nam hôm thứ hai vừa qua tại sân bay Kuala Lumpur, mà theo Seoul là do các điệp viên Bắc Triều Tiên tiến hành.

Các chuyên viên Malaysia hôm nay đã phân tích các mẫu lấy từ cơ thể của nạn nhân để xác định xem chất độc nào đã được phun lên người của ông ở sân bay Kuala Lumpur. Mặc dù phía Bình Nhưỡng không đồng ý, nhưng các bác sĩ pháp y của Malaysia đã tiến hành mỗ khám nghiệm tử thi của nạn nhân.

Vụ này đang gây căng thẳng quan hệ giữa Malaysia với Bắc Triều Tiên. Tối qua, ngay trước nhà xác nơi đang đặt thi hài của ông Kim Jong-nam, đại sứ Bắc Triều Tiên ở Malaysia Kang Chol đã tuyên bố nước ông sẽ bác bỏ các kết quả khám nghiệm tử thi, đồng thời cho biết đã yêu cầu cảnh sát Malaysia trao trả thi hài ông Kim Jong-nam, nhưng phía Malaysia vẫn từ chối.

Đây là phản ứng chính thức đầu tiên của phía Bình Nhưỡng kể từ vụ ám sát anh của lãnh đạo Kim Jong-un, tuy nhiên đại sứ Bắc Triều Tiên đã không xác nhận nạn nhân đúng là Kim Jong-nam, cũng như không nói gì về hoàn cảnh xảy ra cái chết của ông.

Lãnh đạo cảnh sát bang Selangor hôm qua cho biết là cho tới nay không có thân nhân nào đến xác nhận danh tính hoặc xin trao trả thi hài người quá cố và họ cần một mẫu ADN của một người trong gia đình để xác định danh tính của nạn nhân.

Một trong hai nữ nghi phạm bị bắt giữ trong vụ này là một cô gái Indonesia 25 tuổi. Theo lời lãnh đạo cảnh sát Indonesia, những người lạ mặt đã nói với cô này là muốn cô tham gia một trò chơi truyền hình theo kiểu "giấu camera", nên nhờ cô phun một chất lỏng vô hại vào người nạn nhân. Cô đã không ngờ là mình tham gia vào một vụ ám sát.

Thanh Phương

********************

Nghi phạm người Bắc Triều tiên bị bắt (RFA, 18/02/2017)

Malaysia bắt giữ nghi phạm người Bắc Triều tiên có liên can đến cái chết của Kim Jong-nam.

kim2

Kim Jong-nam là con trai cả của cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il

Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin cảnh sát Malaysia cho biết ông Ri Jong-chol, sinh năm 1970 bị bắt vào tối hôm qua do tình nghi có liên hệ với các nghi phạm khác trong cái chết của Kim Jong-nam

Hai nghi phạm nữ, một một người Indonesia và một mang hộ chiếu Việt Nam đã bị bắt giữ trước đó, trong khi một người đàn ông Malaysia cũng đang bị giam giữ.

Kim Jong-nam là con trai cả của cố lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il, đã lên tiếng công khai chống lại triều đại của em trai mình là Kim Jong-un.

Cơ quan tình báo Hàn Quốc báo cáo với các nhà lập pháp ở Seoul rằng Kim Jong-nam đang sống với người vợ thứ hai của ông tại Macau thuộc lãnh thổ Trung Quốc dưới sự bảo vệ nghiêm nhặt của tình báo Bắc Kinh

Ông Kim có mặt tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur trong khi chờ được chuyển sang một chuyến bay khác đến Macau thì bị giết.

Published in Châu Á

Về hai nghi phạm vụ Kim Jong-nam (BBC, 17/02/2017)

Các hãng thông tấn quốc tế đưa thêm nhiều chi tiết về hai nữ nghi phạm bị bắt vì liên quan vụ sát hại anh trai lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un, ông Kim Jong-nam, tại sân bay Kuala Lumpur hôm 13/2.

Bas du formulaire

kim1

Người phụ nữ mặc chiếc áo có chữ LOL được cho là mang hộ chiếu Việt Nam

Hãng tin Anh Reuters cho hay người phụ nữ mặc chiếc áo thun có chữ LOL trước ngực đã nghỉ ở một số khách sạn rẻ tiền nhưng mang theo người nhiều tiền mặt và cắt tóc chỉ một ngày trước vụ tấn công động trời.

Hãng này dẫn lời một nhân viên lễ tân cho hay người phụ nữ đã đăng ký khách sạn với tên Việt Nam là Doan Thi Huong hôm Chủ nhật 12/2. Người này ra khỏi khách sạn sáng sớm hôm 13/2, hôm vụ tấn công xảy ra, sau đó quay lại và không có dấu hiệu gì đặc biệt.

Cảnh sát Malaysia tin rằng đây chính là người, vào lúc 8 :20 sáng ngày 13/2, đã lại gần ông Kim Jong-nam từ phía sau ở sân bay hàng không giá rẻ của Kuala Lumpur và phun chất độc vào mặt ông.

Theo báo chí Malaysia, Doan Thi Huong đã khai với cảnh sát rằng cô bị lừa tham gia một trò đùa mà cô tưởng là vô hại.

Nghi phạm thứ hai, một phụ nữ Indonesia, cũng khai báo nội dung tương tự, theo các báo địa phương.

Tuy nhiên nhân viên hai khách sạn ở một khu dân cư tồi tàn gần sân bay kể lại hành tung của Doan Thi Huong, cho thấy cô ta hoàn toàn bình tĩnh và tự chủ.

Một thám tử tư nói với Reuters rằng cách hành xử của phụ nữ này cho thấy dấu ấn của một điệp viên tình báo.

Cho tới nay Bộ Ngoại giao Việt Nam mới chỉ chính thức thông báo "các cơ quan chức năng của Việt Nam đang phối hợp chặt chẽ với phía Malaysia để làm rõ những thông tin liên quan" nhưng không công bố chi tiết nghi phạm mang hộ chiếu Việt Nam.

Hành tung bí ẩn

Đầu tiên Doan Thi Huong tới khách sạn hai sao Qlassic vào hôm thứ Bảy 11/2. Một nhân viên đề nghị giấu tên nói cô ta ở phòng giá rẻ nhất, không có cửa sổ.

Một nhân viên lễ tân tên là Sia thì kể lại : "Tôi nhớ là cô ta muốn ở thêm vài ngày và cầm một bó tiền sẵn sàng chi trả".

Thế nhưng chỉ sau một đêm, Doan Thi Huong chuyển sang khách sạn CityView, mang theo một vali, một ba lô và một con gấu bông to. Nhân viên ở đây cho Reuters hay rằng cô ta nói tiếng Anh tàm tạm có thể hiểu được.

Cô ta mượn kéo của lễ tân tối hôm 12/2 và ngày hôm sau nhân viên phục vụ buồng thấy có tóc vương vãi trên sàn và trong sọt rác.

Cũng ngày 13/2, lễ tân chứng kiến cô ta mặc chiếc áo mang dòng chữ LOL mà camera an ninh sân bay ghi lại được.

Doan Thi Huong ra ngoài cả buổi sáng và khi quay lại, trông cô ta "khá thoải mái", "không tỏ ra giận dữ hay lo lắng".

Cô ta than phiền về mạng wifi trong phòng và khi được trả lời rằng phải chờ tới chiều mới có người sửa, cô ta đã rời khỏi khách sạn.

Từ đó cô ta tới khách sạn SkyStar cũng ở gần đó nhưng chỉ ở một đêm. Không rõ sau đó cô ta đi đâu cho tới khi bị cảnh sát bắt sáng thứ Tư 15/2, sau vụ án mạng 48 tiếng đồng hồ và tại chính sân bay nơi Kim Jong-nam bị tấn công.

Vị thám tử tư được Reuters dẫn lời nhận xét : "Đó là cách thức họ [các điệp viên] hoạt động. Thay đổi hình dạng, chỉ tiêu tiền mặt, không để lại giấy tờ gì và luôn luôn di chuyển".

Nghi phạm Indo

kim2

Ảnh hộ chiếu cô Siti Aisyah, người phụ nữ Indonesia bị bắt vì nghi vấn liên quan đến vụ ám hại ông Kim Jong-nam.

Trong khi đó, gia đình và hàng xóm cũ của người phụ nữ Indonesia đang bị nghi vấn có liên quan đến vụ ám hại người anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Hàn ở Malaysia đều sững sờ vì chuyện người mẹ trẻ, mà theo họ là một "cô gái tốt", nhã nhặn, và ít nói, hãng tin AP đưa tin.

Siti Aisyah, năm nay 25 tuổi, là một trong ba người tới giờ bị cảnh sát Malaysia bắt giữ vì nghi có liên quan tới vụ bị cho là ám sát ông Kim Jong-nam.

Phó Tổng thống Indonesia Jusuf Kalla nói cô Aisyah có lẽ đã bị thao túng. Ông nói với báo giới ông tin là cô không biết mình đã tham gia vào một vụ ám sát.

"Từ những thông tin chúng tôi nhận được và những gì báo chí đưa, chuyện xảy ra ở Kuala Lumpur là Kim Jong-nam và Aisyah đều là nạn nhân. Aisyah là nạn nhân của những âm mưu thao túng hay giả mạo nào đó", ông Kalla nói.

Ba nghi phạm, cô Aisyah, một phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam và một người đàn ông được cho là bạn trai của Aisyah, bị bắt giữ vào các thời điểm khác nhau hôm thứ Tư và thứ Năm.

Hai phụ nữ bị bắt được nhận dạng nhờ hệ thống video theo dõi của Sân bay Quốc tế Kuala Lumpur, nơi ông Kim Jong-nam đột nhiên đau vào sáng thứ Hai. Các quan chức Malaysia nói ông chết trên đường đến bệnh viện sau khi nói với các nhân viên y tế sân bay ông đã bị xịt một loại hóa chất.

Reuters phát hiện trang dường như là Facebook của Kim Jong-nam

"Tốt bụng và lễ phép"

Từ năm 2008 đến năm 2011, cô Aisyah và chồng cũ sống ở một căn nhà nhỏ sơn đỏ cũ kỹ trong một ngõ nhỏ ở khu Tambora có mật độ dân cư cao ở phía Tây Jakarta.

Bố chồng cũ của cô, ông Tjia Liang Kiong, người sống ở một khu cho tầng lớp trung lưu gần đó gặp cô lần cuối vào hôm 28 tháng Một. Ông nói cô là "một người rất tốt bụng, lịch sự và lễ phép".

"Tôi thật sốc khi nghe tin cô ấy bị bắt vì đã sát hại một người khác", ông nói. "Tôi không tin là cô ấy phạm tội hay tin vào những điều mà truyền thông nói, rằng cô ấy là gián điệp".

kim3

Người dân bàn tán gần nhà cô Siti Aisyah ở khu Tambora, Jakarta, Indonesia.

Gián điệp ?

Nhiều hãng truyền thông Nam Hàn, dẫn những nguồn tin không được xác nhận, đưa tin hai phụ nữ này được cho là điệp viên của Bắc Hàn đã giết hại ông Kim bằng một loại chất độc nào đó trước khi chạy trốn bằng xe taxi.

Tin cô Aisyah bị bắt đã thu hút giới truyền thông Indonesia vốn thích những vụ scandal và trinh thám. Một số hãng đưa tin cô là gián điệp.

"Trời ạ, làm sao mà tôi có thể tin được", Aminah, một người nội trợ từng là hàng xóm cũ của cô Aisyah ở khu Tambora nói.

"Cô ấy rất tốt với tất cả mọi người ở đây, cô ấy rất trong sáng. Làm sao mà cô ấy giết một người đàn ông được ? Không đời nào, điều đó là không thể có", Aminah nói thêm.

Mẹ cô Aisyah, bà Benah, nói với AP qua điện thoại rằng gia đình họ từ quê lên và không có khả năng giúp đỡ cô.

"Từ lúc chúng tôi nghe tin trên TV, tôi không ăn không ngủ. Bố cháu cũng vậy, ông ấy chỉ cầu nguyện và đọc kinh Koran. Ông ấy thậm chí còn không muốn nói chuyện", bà Benah nói. "Là người nhà quê, chúng tôi chỉ biết cầu nguyện".

kim4

Công nhân may quần áo trong xưởng dệt may ở khu Tambora, Jakarta, nơi cô Siti Aisyah từng làm việc.

Cuộc sống bất ổn

Theo ông Kiong, bố chồng cũ của cô Aisyah, cô học hết trung học và chuyển đến Malaysia cùng chồng năm 2011 để tìm một cuộc sống tốt hơn sau khi xưởng dệt may mà họ từng làm việc bị sập tiệm. Hai vợ chồng để lại cậu con trai hai tuổi ở Jakarta cho ông bà nội nuôi.

Malaysia, nơi có mức thu nhập gần bằng các nước phát triển, thu hút hàng triệu người Indonesia sang làm việc, chủ yếu là làm ở các quán bar, làm người giúp việc, hay công nhân xây dựng hoặc trong các đồn điền.

Một năm sau khi rời Indonesia, Aishah trở về Jakarta và nói với ông Kiong cô muốn ly dị con trai ông vì anh ta đã thay đổi và hai người không còn hạnh phúc. Ông Kiong kể con trai ông thì lại nói khác : Aisyah đã cặp bồ với một người đàn ông Malaysia.

Hai người cuối cùng ly dị năm 2012 và Aisyah kể với ông Kiong cô đang sống với bố mẹ đẻ ở Serang, tỉnh Banten lân cận với Jakarta và đang làm việc ở một cửa hàng giầy dép. Vài tháng sau, cô lại chuyển địa điểm. Cô kể với ông Kiong cô làm việc ở một cửa hàng quần áo ở Batam, một hòn đảo gần Singapore và Malaysia.

Trong lần cuối cùng họ gặp nhau cuối tháng Một khi cô về thăm con trai, ông Kiong thấy cô rất gầy và hỏi vợ ông liệu cô ấy có ốm không. Cô Aisyah nói cô đã từng bị bệnh đường hô hấp.

Cơ quan xuất nhập cảnh Indonesia cho hay hôm thứ Năm cô Aisyah đã vào Malaysia ngày 2 tháng Hai bằng phà từ đảo Batam.

Ông Rahmat Yusri, trưởng khu vực nơi cô Aisyah sống, không tin là cô có thể giết người.

"Tôi hết sức ngạc nhiên khi tôi nghe tin này vì tôi biết cô ấy rất rõ", ông Yusri nói. "Tôi không tin chuyện này vì cô ấy là một phụ nữ ngây thơ, ít nói từ quê lên".

****************

Malaysia giữ xác ông Kim Jong-nam chờ mẫu DNA (RFA, 17/02/2017)

kim5

Đại sứ Bắc Hàn tại Malaysia, Kang Chol (giữa), rời bệnh viện đa khoa Kuala Lumpur, nơi đang giữ thi thể Kim Jong-nam, ngày 15/02/2017. AFP photo

Cảnh sát Malaysia hôm nay cho biết sẽ không trao cho Bình Nhưỡng xác của ông Kim Jong-nam, người anh cùng cha khác mẹ với lãnh tụ Bắc Hàn kim Jong-un vừa bị ám sát chết tại sân bay Kuala Lumpur hôm 13 tháng 2, cho đến khi nào nhận được mẫu DNA của một thân nhân trực hệ của người chết.

Hãng thông tấn Reuters cho biết công tác điều tra về cái chết của ông Kim Jong Nam đang được cơ quan chức năng Malaysia tiến hành. Cho đến nay có ba nghi phạm liên quan đến vụ ám sát ông này đã bị cảnh sát Malaysia bắt giữ ; trong đó có một người nữ mang hộ chiếu Việt Nam với tên Doan Thi Huong, sinh năm 1988 ở Nam Định.

Hiện cảnh sát Malaysia đang truy lùng 4 người đàn ông bị nghi là tòng phạm trong vụ ám sát ông Kim Jong Nam.

Cơ quan tình báo Hàn Quốc nói với các nhà lập pháp ở thủ đô Seoul là họ tin chắc tình báo Bắc Hàn ra tay trong vụ ám sát người con trai trưởng của cố chủ tịch Kim Jong-il theo chỉ thị của đương kim chủ tịch Kim Jong Un.

Giới chức Hoa Kỳ cũng phát biểu tương tự với Reuters.

Trong khi đó một nhà báo Nhật Bản từng viết sách về nhân vật Kim Jong-nam hôm nay lên tiếng khen ngợi nạn nhân mới bị ám sát là một người can đảm tìm cách đổi mới miền Bắc Triều Tiên.

Phóng viên kỳ cựu Yoji Gomi của tờ Tokyo Shimbun cho báo giới biết ông thường xuyên có thư từ trao đổi với ông Kim Jong Nam, nói thêm dù bị đặt trong tình trạng nguy hiểm, ông này vẫn muốn thông qua phóng viên Yoji Gomi và những kênh truyền thông khác bày tỏ ý kiến với Bình Nhưỡng .

Ông Yoji Gomi cho biết mối quan hệ giữa hai người bắt đầu khi bản thân ông phát hiện được Kim Jong Nam tại phi trường quốc tế Bắc Kinh hồi năm 2004. Hai người bắt đầu trao đổi thư điện tử qua lại thường xuyên kể từ năm 2010.

Vào năm 2011, phóng viên Yoji Gomi từng phỏng vấn Kim Jong-nam tại Ma Cao và Bắc Kinh. Thời lượng phỏng vấn tổng cọng 7 tiếng đồng hồ.

Lần trao đổi thư điện tử cuối cùng giữa hai người là vào tháng giêng năm 2012, chỉ ít tuần sau khi người cha của ông Kim Jong-nam qua đời.

Qua trao đổi, nhà báo Yoji Gomi nhận định ông Kim Jong-nam mong muốn Bắc Hàn tiến hành cải tổ kinh tế tương tự như Trung Quốc thực hiện từ cuối thập niên 70 của thế kỷ trước.

***************

Vụ ám sát anh Kim Jong Un : Malaysia đòi cung cấp mẫu ADN (RFI, 17/02/2017)

kim6

Hình ảnh nghi phạm thứ hai (áo vàng) trong vụ ám sát Kim Jong Nam được chiếu trên truyền hình Trung Quốc. REUTERS/CCTV

Thi hài Kim Jong Nam, anh cùng cha khác mẹ với lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un, bị ám sát tại Kuala Lumpur chỉ được trao cho Bình Nhưỡng khi nào gia đình họ Kim cung cấp mẫu ADN. Trên đây là quyết định của Malaysia bất chấp hai yêu cầu của Bình Nhưỡng : chống giảo nghiệm tử thi và đòi trả thi thể nạn nhân.

Malaysia tìm cách làm rõ vụ ông Kim Jong Nam, 45 tuổi, sống lưu vong tại Macao bị ám sát bằng chất độc ngày 13/02/2017 tại phi trường Kuala Lumpur. Theo Seoul, thủ phạm là hai nữ điệp viên hành động theo lệnh của lãnh đạo Bắc Tiều Tiên Kim Jong Un.

Bản tin của AFP ngày 17/02 cho biết các bác sĩ pháp y và chuyên gia hóa học của Malaysia bắt đầu phân tích từ mẫu xét nghiệm các bộ phận cơ thể nạn nhân. Đại sứ quán Bắc Triều Tiên chống lại biện pháp giảo nghiệm tử thi và đòi đưa thi hài ông Kim Jong Nam về Bình Nhưỡng, nhưng Malaysia cương quyết khước từ. Cảnh sát trưởng của bang Selangor, Abdul Samah Mat, quản lý phi trường quốc tế Kuala Lumpur, cho biết cho đến nay "chưa thấy gia đình hay người thân" đến nhận dạng hay đòi thi thể nạn nhân. Chỉ có chính quyền Bắc Triều Tiên đòi, nhưng trước khi trao xác thì Malaysia phải "định rõ danh tính nạn nhân qua đời" và do vậy, gia đình họ Kim phải cung cấp mẫu "gen" ADN.

Chưa biết phản ứng của lãnh đạo Kim Jong Un ra sao. Trong khi đó, cảnh sát Malaysia đã tiến hành thẩm tra hai nghi can bị xem là điệp viên của Bình Nhưỡng : một phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam tên Doan Thi Huong và một phụ nữ Indonesia tên Siti Aishah cùng người bạn trai Malaysia.

Chính phủ Indonesia nhanh chóng xác nhận nghi can Siti Aishah, 25 tuổi là công dân Indonesia và chỉ thị cho sứ quán tại Kuala Lumpur hỗ trợ về mặt lãnh sự.

Về phần nghi can 29 tuổi mang hộ chiếu Việt Nam, không rõ giả thật như thế nào. Chính quyền Việt Nam chỉ giải thích là đang điều tra.

Tú Anh

****************

Những nữ sát thủ quyến rũ của chế độ Bắc Triều Tiên (RFI, 16/02/2017)

kim7

Ảnh minh họa. Hai phụ nữ Bắc Triều Tiên tại sân bay quốc tế Bình Nhưỡng, 8/10/2015.AFP PHOTO / Ed Jones

Các nữ sát thủ của Bắc Triều Tiên, có ngoại hình đẹp và được trang bị vũ khí tẩm độc, hiện là lợi khí cho một chế độ tàn nhẫn luôn rình rập đối thủ của mình. Đây là nhận xét của một quan chức cao cấp đào thoát Bắc Triều Tiên với hãng tin AFP ngày 16/02/2017, sau vụ ám sát Kim Jong Nam, người anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong Un.

Các quan chức tình báo Hàn Quốc tin rằng Kim Jong Nam đã bị hất chất độc vào mặt khi ông này đang đi bộ ở sân bay quốc tế Kuala Lumpur. Theo An Chan Il, cựu quan chức cao cấp của Bình Nhưỡng, hiện đang được Hàn Quốc bảo vệ nghiêm ngặt, số người chết vì bị ám sát đã lên đến 20 người, tính cả người anh cùng cha khác mẹ của nhà độc tài Kim Jong Un.

Ông An Chan Il nhận xét các điệp viên nam cường tráng, tay cầm súng hay dao đã đi vào quá khứ, thay vào đó là những nữ điệp viên. Ông nói : "Chúng tôi luôn ý thức rằng những phụ nữ trẻ chủ động tiếp xúc, có thể là để sát hại chúng tôi".

Trong những năm gần đây, các điệp viên nam Bắc Triều Tiên ngày càng bị tách khỏi các hoạt động thu thập thông tin và xây dựng quan hệ với các điệp viên khác. Vẫn theo ông An Chan Il, "điệp viên phái đẹp hiện được huấn luyện giết người và sử dụng chất độc. Họ dễ dàng giấu các ống xịt chất độc bằng nhựa, hoặc trong son, hoặc trong mỹ phẩm hay dưới lớp quần áo". Ông nhấn mạnh là các ống bằng nhựa không bị phát hiện ở sân bay.

Hình thức quyến rũ, lý lịch trong sạch

Các ứng viên tình báo thường được tuyển chọn nghiêm ngặt dựa trên hình thức và lý lịch gia đình. Hình thức đẹp là điều kiện tiên quyết, nhưng khác hoàn toàn với tiêu chí của các cuộc thi sắc đẹp. Vì theo giải thích của ông An Chan Il, "một phụ nữ có thân hình thắt đáy lưng ong không phải là ứng viên sát thủ lý tưởng, vì họ sẽ phải tiếp xúc trực tiếp với mục tiêu".

Trước khi bắt đầu sự nghiệp, những nữ điệp viên trúng tuyển còn phải vượt qua nhiều tháng đào tạo, trong đó có cả lao động công ích, kỹ năng chiến đấu, theo dõi và sử dụng vũ khí và đặc biệt là biết nói nhiều ngoại ngữ.

Cựu quan chức cao cấp Bắc Triều Tiên thấy "kỳ lạ" vì cảnh sát Malaysia bắt được hai phụ nữ bị tình nghi tham gia giết Kim Jong Nam. Vì theo ông, một điệp viên của Bình Nhưỡng, "nếu cô ấy là nhân viên Bắc Triều Tiên, thì cô ấy đã phải biến mất hoặc tự sát ngay khi thấy có nguy cơ bị bắt". Hành động của người phụ nữ mang hộ chiếu Việt Nam bị bắt tại sân bay là "không thể hiểu nổi trong luật chơi điệp viên" đối với ông An Chan Il.

Trong quá khứ, hai nhân viên tình báo của Bắc Triều Tiên đã cố tự sát bằng cách cắn viên xyanua giấu trong thuốc lá, khi họ bị bắt ở Bahrain năm 1987, sau khi cho nổ tung một phi cơ của Hàn Quốc. Người đàn ông chết ngay tại chỗ, còn người thứ hai, tên là Kim Hyon Hee, sống sót. Sau đó, nữ điệp viên được đưa đến Seoul và thú nhận là vụ khủng bố đó nhằm phá hoại Thế Vận Hội mùa hè 1988 tại Seoul.

Thu Hằng

Published in Châu Á