 | Tổng quan: | 3047608 |
Bế mạc Trung ương 4 : Kêu gọi kền kền đừng ăn xác chết !
Hoàng Trường, VOA, 08/10/2021
Kếtthúc Hội nghị Trung ương 4, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kêu gọi "kiên quyết chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí". Lời kêu gọi ấy chẳng khác nào bảokền kền đừng ăn xác chết ! Hội nghị Trung ương 4 còn cho thấy, Việt Nam có một nền chính trị "tựhuyễn hoặc" đặc thù. Tuy nhiên, điều này không loại trừ các đợt sóng ngầm đấu tranh nội bộ vẫn tiếp diễn.
Kếtthúc Hội nghị Trung ương 4, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kêu gọi "kiên quyết chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí".
Tối 7/10, qua VTV1, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mở đầu bài phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 4 Đảng cộng sản Việt Nam (Trung ương 4) : "Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, truyền thống đoàn kết, yêu nước, ‘thương người như thể thương thân’, ‘lá lành đùm lá rách’, ‘lá rách ít đùm lá rách nhiều’ của dân tộc ta lại tiếp tục được phát huy cao độ, nhờ đó đã kiểm soát được đợt dịch bùng phát lần thứ ba". Tuy nhiên, từ đợt bùng phát dịch thứ tư bắt đầu ngày 27/4/2021 đến nay, trên cả nước đã có hơn 800.000 ca nhiễm Covid-19 và có hơn 20.000 người tử vong tính đến ngày 7/10 (Con số công bố). Dường như để cạnh tranh với các mạng xã hội, chính truyền thông nhà nước cũng lại công bố nhiều hình ảnh đói khát, rét mướt, mệt mỏi của những đoàn người lũ lượt về quê, trong số này có nhiều trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh bố mẹ cõng, ẵm trên tay.
Kền kền chê xác chết ?
Dịch Virus Covid như một trận đại hồng thủy tàn phá kinh tế, văn hoá, lối sống, tâm lý, tình cảm, tinh thần của hàng chục triệu người dân. Làn sóng hàng trăm ngàn lao động nhập cư đêm ngày lũ lượt bỏ chạy khỏi các miền "đất hứa" trong kiệt sức, nắng mưa, đường xa vạn dặm cùng cái chết rập rình dọc đường, thực sự là một cuộc khủng hoảng nhân đạo. Đại dịch tuy vậy cũng để lại bức tranh toàn cảnh thực đến tàn nhẫn nhưng vô cùng cần thiết cho những ai đã và đang còn mơ mộng, ảo tưởng về tài năng quản trị cầm quyền của mình. Sự thật là cái tát tỉnh thức đối với những ai còn nhân tính, lương tâm, còn lòng tin vào chính quyền này. Sự thật còn là cái la-bàn định hướng cho những ai còn trí năng. Qua đại dịch, dân tộc càng nhận diện rõ kẻ nào, nhóm kẻ nào miệng xoen xoét vì dân tộc, quốc gia, nhưng mắt ráo hoảnh, chân rung đùi, miệng nhồm nhoàm trước thảm cảnh của dân.Sự thật phơi bày. Sự thật sàng lọc và sẽ tính sổ.
Vậy mà tối nay, ông Nguyễn Phú Trọng vẫn cứ giọng cũ : "Với tinh thần đổi mới mạnh mẽ, năng động, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện, và sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, chúng ta đã kế thừa, phát huy tốt những thành tựu, kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém còn tồn tại và bình tĩnh, tỉnh táo xử lý kịp thời, đúng đắn những vấn đề khó, chưa có tiền lệ, mới phát sinh trong phòng, chống dịch bệnh ; hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp từng bước vượt qua khó khăn, duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe và đời sống nhân dân, chăm lo việc học hành của học sinh, sinh viên..". Người nghe không khỏi sốc đến rùng mình, vì không thể chịu nổi sự dối trá. Chỉ có thể đưa ra hai giả thuyết : Hoặc ông Trọng mắc chứng hoang tưởng, hoặc ông bị bệnh "mớ giữa ban ngày". Cũng có thể là cả hai !
Cho đến khi đại dịch lần thứ tư đã bùng phát cả mấy tháng trời, vậy mà ngày 12/8/2021, tại phiên họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ 2021 – 2026, ông Trọng vẫn "mớ giữa ban ngày" : "Chính phủ đã cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phát huy tinh thần yêu nước, đoàn kết… bản lĩnh đổi mới, sáng tạo, phấn đấu đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng, khá toàn diện, tạo nhiều dấu ấn nổi bật ; đất nước phát triển nhanh và bền vững…". Cũng như cuối bài diễn văn tối nay, từ VTV1 ông Trọng còn đe nẹt "xử lý nghiêm những hành vi vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật của nhà nước" và kêu gọi "kiên quyết chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí". Ông Trọng vừa tống hàng tá tướng lĩnh Cảnh sát Biển vào "lò", mà giờ này ông vẫn kêu gọi các đồng chí của ông đừng tham nhũng, lãng phí, thì khác nào ông bảo lũ kền kền trong rừng già đừng đụng đến các tử thi !
Hỡi ôi, nếu Tổng bí thư Trọng bỏ chút thời gian, đọc những tổng kết của các chuyên gia "Xây dựng Đảng", ông có bị sốc không khi so sánh danh sách dài các cán bộ cấp cao, gồm cả các Uỷ viên Bộ Chính trị và Ban Chấp hành TƯ bị xử lý do tham nhũng ? Mà nhiệm kỳ sau danh sách bao giờ cũng dài hơn và mức độ bị kỷ luật cũng nặng hơn nhiệm kỳ trước. Theo số liệu từ Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, trong nhiệm kỳ Đại hội XII, đã có tới 127 vụ án, 91 vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp đã được xử lý ; hơn 5.200 cán bộ, đảng viên bị xử lý theo pháp luật, tăng 18, 5% so với nhiệm kỳ XI. Chưa bao giờ có một số lượng lớn cán bộ đảng viên sa sút về phẩm chất, vi phạm về đạo đức lối sống bị xử lý kỷ luật nhiều như vậy. Và cũng chưa bao giờ có một số lượng cán bộ cấp cao, bất kể là đương chức hay đã về hưu, bị đưa ra xử lý nghiêm khắc trước kỷ luật Đảng và pháp luật của Nhà nướcnhi ều như trong 5 năm qua.
Giã từ nền chính trị "tự huyễn"
Tuy nhiên, các màn đấu đá nội bộ thường kết thúc bằng sự thoả hiệp giữa các phe phái, đã xuất hiện trong nhiều năm trước đó. Vào tháng 6/2012, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong bài phát biểu kết thúc Hội nghị Trung ương 6 được báo chí đồng loạt đăng tải đã không hề nêu tên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phải phát biểu vòng vo rằng, Hội nghị Trung ương 6 không áp dụng biện pháp kỷ luật đối với toàn thể Bộ Chính trị và một thành viên của Bộ Chính trị. Hội nghị kêu gọi sửa chữa sai lầm để các thế lực thù địch không thể bóp méo tình hình. Trong cuộc họp tiếp xúc cử tri Sài Gòn vào ngày 17/10 cùng năm, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nói là có một đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị bị đề nghị kỷ luật tại hội nghị trung ương là đồng chí X.
Nhìn lại hơn một thập kỷ qua (2011 – 2021), tình trạng "thăng trầm quyền lực" trở nên bất thường, không thể che giấu, đã thu hút sự chú ý của các nhà quan sát chính trị. Một là, dịch chuyển vị trí quyền lực nội bộ trên đỉnh tháp quyền lực, đặc biệt quan hệ giữa Tổng bí thư và Thủ tướng Chính phủ. Về nguyên lý, quyền lực Tổng bí thư là tối cao, nhưng thực tế đã bị suy giảm so với Thủ tướng, người trực tiếp chỉ đạo các quan chức chính phủ và điều hành nền kinh tế, có thực quyền và gần tiền. Bởi vậy, nguy cơ tiếm quyền sẽ hiện hữu. Hai là, tình trạng suy thoái của quan chức trong bộ máy chính quyền ngày càng trở nên nghiêm trọng. Biểu hiện rõ rệt là nhóm lợi ích, bảo trợ chính trị, quốc nạn tham nhũng, trục lợi, lãng phí, quan liêu, tiêu cực Ông Nguyễn Phú Trọng, người có thâm niên lâu ở vị trí quyền lực nhất, đang nắm quyền Tổng bí thư ở nhiệm kỳ thứ ba (2021-2026), nhiều lần nhấn mạnh "công tác cán bộ là then chốt", trước hết là cá c cán bộ cấp cao, các ủy viên Ban Chấp hành Trung ương và đặc biệt là vị trí Thủ tướng Chính phủ.
Dù được coi là thành công trong tăng trưởng kinh tế, nhưng ông Nguyễn Xuân Phúc chỉ là Thủ tướng "quá độ". Đương kim Thủ tướng Phạm Minh Chính được giới quan sát quan tâm chú ý từ đầu nhiệm kỳ này (2021-2026), người xuất thân từ ngành an ninh, 10 năm kinh nghiệm công tác đảng với cương vị Bí thư tỉnh Quảng Ninh và Trưởng ban Tổ chức trung ương. Tuy nhiên, đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 khiến cả hệ thống chính trị đang "gồng mình" đối phó và, vì vậy ông Chính chưa có cơ hội thể hiện chính sách điều hành kinh tế thích ứng với điều kiện "ý thức hệ xã hội chủ nghĩa" đang được đề cao. Chuyển đổi kinh tế sang thị trường trước hết được hiểu đồng nghĩa với việc xóa bỏ công cụ kế hoạch hóa tập trung bao cấp, vốn là đặc trưng của chế độ toàn trị. Sự chuyển đổi này cần thiết phải mở rộng quyền tự do kinh doanh cho các chủ thể kinh tế, từ khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đến tư nhân, đồng thời cần tạo dựng các nguyên tắc cho thị trường vận hành có hiệu quả , đặc biệt về sở hữu tư nhân và giám sát quyền lực đối trọng. Tuy nhiên, điều sau này lại mâu thuẫn với các giá trị của hệ tư tưởng "nền tảng" mà chế độ dựa vào.Ý nghĩa sâu xa của cuộc vận động để thay đổi thể chế là ở chỗ này. Trong tình thế lưỡng nan hiện nay, lại vào giữa mùa đại dịch, lúc này chưa phải là thời điểm để các bên "rút kiếm" khỏi vỏ.
Đó cũng là lý do chủ yếu, khiến Hội nghị Trung ương 4 kỳ này, ít nhất là bề ngoài, các phe phải đều muốn "chơi" giai điệu "êm đềm" hơn so với các màn đấu đá nội bộ trước đấy. Trước đây, có lúc chính bản thân Tổng bí thư Trọng phải bật khóc trước Đài truyền hình trung ương, vì quá tức giận trong việc không kỷ luật nổi "Ba X". Nhưng trong Trung ương 4 lần này, dẫu còn bất đồng nhau về nhiều chuyện, đặc biệt là vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau trong việc đánh giá mức độ phải – trái, đúng – sai trong cuộc chiến chống Covid-19, ông Trọng vẫn ca ngợi tinh thần "trên dưới đồng lòng", "tiền hô hậu ủng", "nhất hô bá ứng" và "dọc ngang thông suốt". Thực ra tinh thần này chưa phải là chủ đạo trong chống dịch như ông Nguyễn Phú Trọng ca ngợi. Cuộc chiến do "thăng trầm quyền lực" giữa các thành viên "Bộ Tứ" sẽ còn tiếp tục.
Hoàng Trường
Nguồn : VOA, 08/10/2021
**********************
‘Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa’ có phát huy cao độ như lời ông Trọng và gây nên hậu quả gì ?
RFA, 08/10/2021
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mới đây cho rằng tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam đã phát huy cao độ trong thời gian qua. Ông Nguyễn Phú Trọng đưa ra tuyên bố vừa nêu khi phát biểu bài diễn văn bế mạc Hội nghị Trung ương 4 của Đảng cộng sản Việt Nam hôm 7/10/2021.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam đã phát huy cao độ trong thời gian qua. AFP Photo
Cụ thể, ông Trọng khẳng định "Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, truyền thống đoàn kết, yêu nước, thương người như thể thương thân, lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều... của dân tộc lại tiếp tục được phát huy cao độ, nhờ đó đã kiểm soát được đợt dịch bùng phát lần thứ ba...".
Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ khi trả lời RFA từ Na Uy hôm 8/10 cho rằng, thực ra từ lâu chế độ của Việt Nam đã không còn là một chế độ xã hội chủ nghĩa hay có bất cứ một hình thức hay chính sách nào gọi là liên quan đến xã hội chủ nghĩa nữa, ngoại trừ cái tên gọi, mà nó thực chất là một chế độ tư bản phi dân chủ, nơi mà mọi thứ đều hoạt động ít hay nhiều theo cơ chế thị trường ngầm hay nổi và vận hành bằng đồng tiền. Chính vì duy trì một chế độ phi dân chủ nên nó dẫn đến rất nhiều tác hại cho đất nước Việt Nam cả về ngắn hạn và dài hạn. Ông Vũ giải thích :
"Thứ nhất là vì chế độ không có dân chủ, không có bầu cử, tranh cử tự do, nên người dân không thể bầu ra những lãnh đạo ưu tú dẫn dắt đất nước mình. Hậu quả là người dân đang chịu đựng một chính quyền bất tài. Các chính sách chống dịch từ trên xuống dưới mà chúng ta đã chứng kiến là một sự hỗn loạn và hủy hoại kinh tế Việt Nam. Nó chứng tỏ giới chức lãnh đạo từ trên xuống dưới không có khả năng và không biết điều hành chính sách.
Thứ hai là vì chế độ không có dân chủ cho nên những người đang nắm quyền không thể hiện cho nguyện vọng và ý chí của người dân. Điều đó dẫn đến các chính sách đưa ra không phù hợp với mong muốn và nhu cầu của họ. Hậu quả là những gì người dân đang cảm nhận là một sự chịu đựng. Họ chịu đựng những chính sách tồi dở và họ chịu đựng sự cai trị của những người cầm quyền".
Trong bài diễn vănbế mạc Hội nghị Trung ương 4 của Đảng cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng chính quyền đã kịp thời ứng phó và hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững... góp phần ổn định chính trị-xã hội...
Tuy nhiên theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, người dân sẽ trở nên chống đối các chính sách tồi dở và sự bất tài của chính quyền, cho nên muốn cai trị người dân, giới cầm quyền phải dùng đến bạo lực. Việc huy động tất cả các lực lượng an ninh và quân đội, nhằm đe doạ bất cứ một sự nổi loạn và trừng phạt bất cứ một sự chống đối nào, nó cho thấy chính quyền không ngại ngần dùng bạo lực để trấn áp người dân. Tiến sĩ Vũ nói tiếp :
"Một chế độ phi dân chủ, sẵn sàng bỏ tù bất cứ người dân nào động chạm đến chế độ hoặc những cá nhân của chế độ, nó dẫn đến một hệ thống tham nhũng bao che cho nhau. Hậu quả là những cá nhân cấu kết với nhau để tham nhũng dựa vào sự lũng đoạn chính sách mặc cho những tác hại dẫn đến cho nhân dân và cho nền kinh tế. Những gì chúng ta chứng kiến trong đại dịch cho thấy rõ điều đó. Việc tham nhũng diễn ra từ phân bổ tiền, hàng cứu trợ, cho tới các test kit virus Covid-19.
Và cuối cùng, trong thế giới các quốc gia cạnh tranh với nhau, việc một quốc gia vươn lên trên vũ đài thế giới được hay không đó là nhờ ở sự lèo lái của những người cầm quyền. Một hệ thống phi dân chủ như Việt Nam đang kềm hãm sự phát triển của đất nước, làm mất đi cơ hội của dân tộc, và khiến cho người dân phải chịu đựng với những hậu quả thảm khốc của chính sách. Nhìn những đoàn người đói nghèo, bằng đủ mọi phương tiện, bỏ Sài Gòn để về quê, để thấy rằng họ đang hoảng sợ những chính sách của nhà cầm quyền như thế nào".
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọngcho rằng tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam lại tiếp tục được phát huy cao độ, nhờ đó đã kiểm soát được đợt dịch bùng phát lần thứ ba.
Thực tế như lời ông Trọng nói là Việt Nam từng tự hào và được khen ngợi về thành tích chống dịch Covid-19 trong ba đợt dịch Covid-19 từ đầu năm 2020 cho đến tháng ba năm 2021. Tuy nhiên cho đến thời điểm ông Trọng đang phát biểu thì đợt bùng phát dịch thứ tư từ ngày 27/4/2021, đã khiến trên 800 ngàn người nhiễm Covid-19 và có hơn 20 ngàn người tử vong tính trên cả nước.
Sau khi lệnh phong tỏa được nới lỏng từ ngày1/10,cả trăm ngàn lao động ngoại tỉnh đang rời khu trọng điểm kinh tế phía Nam gồm Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai để trở về quê nhà của họ bằng xe máy, xe đạp, phương tiện thô sơ và thậm chí đi bộ...Nhiều nơi người dân bị ngăn cản về quê đã xảy ra xung đột... Thực tế này làm dấy lên lo ngại số ca nhiễm Covid-19 có thể lây lan sang nhiều nơi khác.
Trả lời RFA từ Hà Nội hôm 8/10, Giáo sư Nguyễn Đình Cống, nhận định về việc ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng ‘Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa nước ta tiếp tục phát huy cao độ trong thời gian vừa qua !’... khichống đại dịch Covid-19 ở Việt Nam :
"Đó là một nhân định mang nặng tính chủ quan, không phản ánh đúng sự thật. Thứ nhất là đại đa số nhân dân Việt Nam chẳng thấy tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở đâu cả mà chỉ thấy phải sống dưới chế độ độc tài toàn trị của Cộng sản. Nếu có một số người nói rằng chế độ xã hội chủ nghĩa ưu việt thì đó chẳng qua là số rất ít được hưởng đặc quyền đặc lợi, được chế độ ưu đãi.
Đại đa số người dân thấy rất rõ rằng chế độ xã hội chủ nghĩa tồn tại được ở Việt nam là nhờ vào hai gọng kìm do Đảng cộng sản tạo ra là "Công an trị" và "Tuyên truyền". Trước đây ở một số nơi người ta cho rằng chế độ xã hội chủ nghĩa có ưu việt trong việc giáo dục và y tế miễn phí và mọi điều liên quan đến đời sống của mọi người dân được Nhà nước chăm lo. Mà thực ra khi có như vậy thì Nhà nước cũng lấy ngân sách từ sự đóng góp của người dân và khai thác tài nguyên chứ đâu phải do Đảng cộng sản làm ra".
Tóm lại theoGiáo sư Nguyễn Đình Cống, ‘Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa’ là một thủ đoạn tuyên truyền của cộng sản chứ không phải là môt sự thật khách quan. Ông nói tiếp :
"Thứ hai, trong việc điều hành và quản lý đất nước thì Chính quyền của Việt Nam theo chế độ xã hội chủ nghĩa tỏ ra yếu kém trong nhiều chuyện, đặc biệt trong bốn đợt chồng đại dịch vừa qua thì dưới sự khống chế của Đảng cộng sản mà chính quyền càng để lộ rõ sự bất lực, sự độc đoán. Sự u mê và hống hách của một số người được trao quyền hành đã thể hiện khá rõ, rộng khắp.
Quả là chính quyền có tổ chức cứu trợ, đem quân đội và công an đến giúp dân ở vài nơi, nhưng nhìn chung thì tác hại do chính quyền gây ra cho dân và cho Nhà nước là rất lớn. Thế thì phát huy tính ưu việt chỗ nào".
Giáo sư Nguyễn Đình Cống cho rằng, ông Trọng kêu gọi hãy nhìn vào sự thật, nhưng bản thân ông chẳng thấy được sự thật ở đâu cả, hoặc chỉ thấy một phần rất nhỏ của sự thật do cấp dưới trích ra mà thôi. Những lời ông Trọng nói ra được trên hai trăm ủy viên trung ương nghe một cách thờ ơ như những cái máy, nếu có ai không đồng ý cũng không dám phản biện. Rồi các báo, đài của Đảng ra sức ca ngợi, tung hô. Thế nhưng theoGiáo sư Nguyễn Đình Cống, đại đa số nhân dân, cũng giống như trước đây, chẳng mấy ai tin vào điều ông Trọng nói.
Nguồn : RFA, 08/10/2021
Tình hình suy thoái về tư tưởng và đạo đức của các quan chức chế độ nghiêm trọng đến mức khiến cho việc theo đuổi tập trung quyền lực để "ngăn chặn, đẩy lùi" đang gây ra nguy cơ tuyệt đối hóa quyền lực Đảng.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 4 khóa 13 ở Hà Nội hôm 7/10/2021 - Ảnh VGP
Từ ngày 4 đến 7/10/2021 các lãnh đạo cao cấp nhất của Đảng cộng sản Việt Nam tụ họp về Hà Nội dự Hội nghị Trung ương 4 khóa 13 để tiếp tục nâng cấp các Nghị quyết về củng cố Đảng nhằm ngăn chặn và đẩy lùi tình hình suy thoái về "tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống" của cán bộ, đảng viên. Sự suy thoái này là quá trình thay đổi phức tạp chịu sự tác động của nhiều yếu tố, nhìn bề ngoài được biểu hiện qua hành vi cá nhân các quan chức, nhưng thực chất là sự tha hóa quyền lực khi thiếu cơ chế kiểm soát phù hợp với thực tế. Đặc điểm của sự tha hóa được nhà báo Huy Đức, tác giả của cuốn "Bên thắng cuộc", mô tả trên Facebook cá nhân qua "Ba thế hệ" (2018). Quá trình này trải dài qua ba thế hệ lãnh đạo và trở nên ngày càng nghiêm tr ọng khi kinh tế chuyển đổi sang thị trường.
Ba thế hệ đó là : Thế hệ các bậc "công thần khai chế độ", Thế hệ được lựa chọn "kế tục sự nghiệp" và Thế hệ "thứ Ba", bao trùm quá trình hơn một phần ba thế kỷ chuyển đổi kinh tế sang thị trường. Theo đó, Thế hệ thứ nhất bị "quăng quật" bởi các biến cố lịch sử cách mạng, nhưng "tham vọng của họ không tủn mủn như vàng bạc hay chức tước cho vợ con. Họ biết chuẩn bị một thế hệ kế tục "con đường" của mình". Thế hệ thứ hai "kế tục sự nghiệp" có nguồn gốc trí thức, cầm quyền khi mô hình Liên Xô sụp đổ, cố tự giải phóng khỏi "sự cầm tù giáo điều, nghiêng về kỹ trị hơn là chính trị, không hẳn liêm khiết, nhưng "khí chất kẻ sỹ vẫn giúp họ đặt khát vọng quốc gia, dân tộ c cao hơn lợi ích cá nhân". Thế hệ thứ Ba "cầm quyền vào thời điểm quyền lực rất có màu", với "hai nhiệm kỳ gần như nằm trong tay" nguyên Thủ tướng Dũng, đó là "những người tôn thờ tiền bạc nhất lại rất giỏi nói những lời có cánh về "định hướng", những người có khí chất, "còn chút lòng với đất nước" bị đẩy vào nhóm thiểu số. Thế hệ này "không chỉ tự tha hóa mình về mặt con người, mà còn làm vô hiệu các nỗ lực cải cách thể chế của những người tiền nhiệm".
Cố Thủ tướng Phan Văn Khải phát biểu tại Quốc hội hôm 16/6/2006. AFP
Và, để tránh sự sụp đổ chế độ, Đảng đã tập trung hóa quyền lực thông qua một cuộc chiến phức tạp, liên tục "không điểm dừng", khốc liệt "không vùng cấm", quyết liệt "bằng mọi giá" để hy vọng làm "trong sạch" nội bộ Đảng.
Cuộc chiến này phức tạp vì "ta đánh ta", đã kéo dài khoảng 10 năm, được Đảng tiến hành từ cuối năm 2011 tại Hội nghị Trung ương 4 khóa 11, theo đó Nghị quyết "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" được ban hành. Việc thực hiện Nghị quyết này đã không "suôn sẻ" với trường hợp "không thể kỷ luật" nguyên thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị Trung ương 6 khóa 11. "Lỗi hệ thống" đã bộc lộ khi Bộ Chính trị đề xuất kỷ luật ông Dũng về trách nhiệm cá nhân quản lý yếu kém nền kinh tế, nhưng không nhận được sự đồng thuận của Ban Chấp hành Trung ương. Tương quan quyền lực trong Ban Chấp hành Trung ương đã nghiêng về "phe Chính phủ". Đây là lý do dẫn đến việc Bộ Chính trị quyết định thành lập "Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng" trực thuộc B ộ Chính trị, do Tổng bí thư làm Trưởng ban ; đồng thời tái lập Ban Nội chính Trung ương, làm cơ quan thường trực.
Những thay đổi quy định về ứng cử, kỷ luật đảng đã giúp ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục làm Tổng bí thư nhiệm kỳ thứ hai, như trường hợp "đặc biệt" tại Đại hội 12 năm 2016, mặc dù quá giới hạn tuổi. Tuy nhiên, dàn lãnh đạo của nhiệm kỳ 12 này, thực ra, vẫn là kết quả của sự phân chia quyền lực theo đồng thuận của lãnh đạo khóa trước, nghĩa là vẫn còn lãnh đạo từng suy thoái nhưng chưa "bị lộ". Đây là lý do để Ban Chấp hành Trung ương khóa 12 tiếp tục ra Nghị quyết Trung ương 4 năm 2016 "Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng ; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ".
Cuộc chiến chống tham nhũng trở nên khốc liệt, "không vùng cấm". Nhiều quy định của Đảng được sửa đổi hoặc ban hành hướng đến tập trung quyền lực cao hơn cho Bộ Chính trị và người đứng đầu. Mới đây, ngày 16/9/2021, Bộ Chính trị ban hành quyết định bổ sung chức năng, nhiệm vụ phòng, chống tiêu cực cho Ban Chỉ đạo. Các cơ quan Nội chính như Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Ban Nội chính, Bộ Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án, Thanh tra, Kiểm toán… được huy động cho công tác này. Trong năm năm (2016-2021) thực hiện Nghị quyết 4 khóa 12 về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đã có 87.210 đảng viên và 1.329 tổ chức đảng bị thi hành kỷ luật, trong đó 2.209 người vì lý do tham nhũng, gồm 113 lãnh đạo, kể cả bốn Uỷ viên Bộ Chính trị, do Trung ương quản lý, và hơn 25 nghìn người bị kỷ luật vì suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"…
Đại hội 13 đầu năm 2021 được cho là "thành công". Thêm một lần nữa, ông Nguyễn Phú Trọng với tư cách "trường hợp đặc biệt" đã vượt quy định giới hạn 2 nhiệm kỳ để giữ chức Tổng bí thư. Trong phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 4 khóa 13 ngày 4/10/2021 ông nhận định rằng mặc dù có "chuyển biến", tình trạng suy thoái "vẫn chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách căn bản, thậm chí có mặt còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, có thể gây ra những hậu quả khôn lường".
Nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Đại hội 12 Đảng cộng sản Việt Nam ở Hà Nội hôm 28/1/2016. Reuters
Tiếp tục theo đuổi quyền lực để quyết liệt phòng chống các quan chức suy thoái dường như đang gây ra xu hướng tuyệt đối hóa quyền lực Đảng, vì vậy ẩn chứa nguy cơ tha hóa. Lord Acton (1834 – 1902), nhà sử học người Anh từng viết rằng những người bị tha hóa bởi quá trình cai trị đồng loại của họ không phải là xấu xa bẩm sinh. Họ bắt đầu như những người đàn ông trung thực. Động cơ của ông ta khi muốn chỉ đạo hành động của người khác có thể hoàn toàn là yêu nước và vị tha, có thể chỉ ước "làm điều tốt cho người dân", kể cả việc ông ta ban hành hay bãi bỏ các quy tắc hay hoạt động nào đó đều hướng đến mục đích buộc tất cả những người khác phải tuân theo ý tưởng về những gì được cho là tốt đối với họ.
Ngoài ra, nếu có quyền lực tuyệt đối nghĩa là ông ta có thể toàn quyền hành động trong một phạm vi lãnh thổ, không bị hạn chế bởi sự giám sát hoặc kiểm tra và, nếu nắm quyền đủ lâu, thì ông ta dễ bị ngộ nhận rằng quyền lực và trí tuệ là cùng một thứ, ông ta có sức mạnh nghĩa là "anh minh". Đó là lúc ông ta bắt đầu mất khả năng phân biệt đâu là đúng về mặt đạo đức, và đâu là đúng về mặt chính trị. Hơn thế, quyền lực còn thổi phồng bản ngã, tạo ảo tưởng nó có sức mạnh không giới hạn, từ đó, có thể dẫn đến hành động sai lầm như áp đặt ý chí lên người khác một cách độc đoán, huỷ hoại quyền con người.
"Mọi quyền lực đều có xu hướng tha hóa ; quyền lực tuyệt đối tha hóa tuyệt đối". Câu nói này Lord Acton đã trở nên nổi tiếng để cảnh báo và ngăn ngừa nguy cơ.
Xu hướng tuyệt đối hóa quyền lực liệu cản trở cải cách đến đâu và như thế nào vẫn là câu hỏi mở. Nhà báo Huy Đức mong muốn có một "thể chế dân tin" để kiểm soát những kẻ tha hóa thay vì "chỉ sợ một người". Tuy nhiên, đây là vấn đề phức tạp nên cần được tiếp tục thảo luận.
Phạm Quý Thọ
Nguồn : RFA, 07/10/2021
"Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa nước ta tiếp tục phát huy cao độ !"
RFA, 07/10/2021
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vào ngày 7/10 trong phần phát biểu mởđầu cho bài diễn văn bế mạc Hội nghị Trung ương 4 của Đảng cộng sản Việt Nam, nhấn mạnh : "Tính ưu việt của chếđộ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, truyền thống đoàn kết, yêu nước, "thương người như thể thương thân", "lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều" của dân tộc ta lại tiếp tục được phát huy cao độ, nhờđóđã kiểm soát được đợt dịch bùng phát lần thứ ba".
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại lễ bế mạc Hội nghị Trung ương 4 ở Hà Nội hôm 7/10/2021 - VGP
Việt Nam từng tự hào và được khen ngợi về thành tích chống dịch Covid-19 trong ba đợt dịch Covid-19 từ đầu năm 2020 cho đến tháng ba năm 2021. Suốt thời gian này Việt Nam báo cáo chỉ có 35 ca tử vong vì vi-rút corona chủng mới.
Tuy nhiên đợt bùng phát dịch thứ tư từ ngày 27/4/2021 đến nay, trên cả nước có trên 800.000 ca nhiễm Covid-19 và có hơn 20.000 người tử vong tính đến ngày 7/10.
Sau khi lệnh phong tỏa được nới lỏng tại Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Đồng Nai, từ ngày 1/10 hàng chục ngàn người, chủ yếu là công nhân nhập cư, đã và đang bỏ về quê bằng xe máy, đi bộ...
Trong số những người này có người về quê xa tận các tỉnh ở phía Bắc, Tây Nguyên và Bắc Trung Bộ.
Truyền thông Nhà nước ghi nhận nhiều hình ảnh đói- khát, rét mướt, mệt mỏi của những đoàn người lũ lượt về quê ; trong số này có nhiều trẻ nhỏ đi cùng cha mẹ.
Nguồn : RFA, 07/10/2021
************************
Hội nghị Trung ương 4 : Điều duy nhất quan tâm là sự sống còn của đảng, của chế độ
Trân Văn, VOA, 06/10/2021
Vừ Thị Giống – 22 tuổi, dân Điện Biên vào Bình Dương làm thuê – mới cùng chồng và đứa con sơ sinh vượt qua đèo Hải Vân. Cách nay hai tháng, Giống chuyển dạ nhưng vì Bình Dương đang áp dụng các biện pháp phòng – chống dịch nên vợ chồng cô chỉ đến được cổng bệnh viện. Trong khi chờ hoàn tất thủ tục, con cô ra đời ngay trên lề đường rồi chồng cô chở vợ con về... phòng trọ !
"Tứ trụ" lãnh đạo cao nhất của Việt Nam.
Bình Dương không còn là đất hứa. Cặp vợ chồng không tiền, không thể tìm ra bất kỳ kế sinh nhai nào quyết định dùng xe gắn máy để cùng với con về quê. Con của vợ chống Giống – một đứa trẻ mới hai tháng tuổi – cũng phải phơi nắng, đội mưa, chịu đói, chịu lạnh và những bất trắc dọc đường không thể dự đoán như cha mẹ. Gia đình ba người đó mới chỉ đi được khoảng 900 cây số. Họ sẽ phải đi tiếp chừng 1.200 cây số nữa !
Tình cảnh của vợ chồng Giống chỉ là một trong một số câu chuyện mà phóng viên tờ Thanh Niên ghi nhận trên đỉnh đèo Hải Vân rồi kể lại hôm 6/10/2021. Trong số những câu chuyện ấy, có cả câu chuyện về một đứa trẻ ba tuổi bất tỉnh do đói quá ! Công an Đà Nẵng chỉ mở đường đưa nạn dân đi ngang Đà Nẵng. Giúp những đồng loại đang trong tình trạng hết sức thê thảm đó trên đỉnh đèo Hải Vân chỉ có các tình nguyện viên (1) !
Những người Việt chìm sâu trong nghèo túng đến mức phải bỏ xứ tha phương cầu thực vẫn đang lũ lượt rời khỏi những nơi họ từng hi vọng sẽ là đất hứa, thất thểu dắt díu nhau trở về quê nhà như vợ chồng Giống ! Sau một thời gian dài phải tự giam lỏng ở nơi tạm trú, kiệt quệ về tài chính, tuyệt vọng về tương lai, giờ - họ kiệt sức vì đói, khát, ăn bờ, ngủ bụi dọc đường thiên lý.
Không chỉ mạng xã hội, hệ thống truyền thông chính thức cũng tràn ngập những thông tin hình ảnh tang thương, đau lòng như vậy ! Thảm cảnh đã kéo dài cả tuần và chưa biết đến bao giờ khổ nạn mới chấm dứt ! Về quê đang được nhiều triệu người tin và xem là giải pháp cho những đồng bào khốn khổ nhưng làm sao có thể gọi là giải pháp khi họ ra đi vì quê nhà không có cơ hội sinh tồn ?
***
Trong bối cảnh như thế, Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 13 tổ chức Hội nghị lần thứ 4. Hội nghị Trung ương 4 diễn ra trong bốn ngày, từ 4/10/2021 đến 7/10/202 chủ yếu để bàn vềxây dựng, chỉnh đốn đảng nhằmbổ sung những điểm mới, đã và đang được thực tiễn kiểm nghiệm, đặt ra yêu cầu mới, trong bối cảnh mới vì điều đó có ý nghĩa lớn, định hướng chiến lược cho cả nhiệm kỳ (2).
Cứ đọc kỹ những phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư ắt sẽ thấy, điều duy nhất khiến các thành viên Ban chấp hành trung ương đảng bận tâm là sự sống còn của đảng, của chế độ. Trước đã thế và nay cũng vậy, đảng với người đứng đầu là ông Trọng chỉ bận tâm vềtình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sốngvà những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" vẫn chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách căn bản, thậm chí có mặt còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, có thể gây ra những hậu quả khôn lường (3).
Khi Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 dành thời gianthảo luận, tạo sự thống nhất cao về các chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhằm ‘tăng cường xây dựng, chỉnh đốn đảng" và sửa đổi qui định về những điều đảng viên không được làm thì còn trí đâu, còn sức đâu dành cho những nạn dân đang vất va, vất vưởng trên đường về quê và những đồng bào đang vật lộn với hậu quả của đại dịch ?
Nhiều thế hệ cộng sản ở Việt Nam học thuộc và thường xuyên trích dẫn một nhận định của Karl Marx – đại loại :Chỉ súc vật mới có thể quay lưng lại với đau khổ của đồng loại mà chăm lo cho bộ lông của mình để lên án và chỉ trích hệ thống tư bản. Ông Trọng và Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 vẫn chỉ chú tâm vào việc suy tính cách thức bảo vệ quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của họ, bất kể thực trạng Việt Nam thế nào, dân chúng lầm than ra sao.
Trân Văn
Nguồn : VOA, 06/10/2021
Chú thích :
(2) https://dangcongsan.vn/tieu-diem/dau-an-ve-hoi-nghi-trung-uong-4-592950.html
**********************
Trung ương 4 có tạo đà để thay đổi thể chế ?
Trần Đông A, VOA, 06/10/2021
Cuộc "phá vây" của "Bộ Ba" Hành pháp – Lập pháp – Tư pháp chỉ thực sự thành công, nếu sau kỳ họp Trung ương 4 này, pháp quyền sẽ dần dần thay thế "đảng quyền". Phải tôn trọng quy luật thị trường, không được đặt Điều lệ Đảng lên trên Hiến pháp. Phải trả lại người dân các quyền Hiến định. Hãy bắt đầu cú hích tạo đà cho quá trình chuyển đổi ngay trong giai đoạn quá độ, vừa sống chung với dịch, vừa bắt tay phục hồi sản xuất.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. (Ảnh : TTXVN via VTV)
"Dịch ơi tao cảm ơn mày/ Mày như nhát cuốc phơi bày chúng ra". Hai câu cảm thán này cùng bài "Bi hài phú" dài hơn 1240 từ, sẽ trở thành văn hoá dân gian (Folklore). Nó phản ánh sự yếu kém mọi mặt, từ trình độ quản lý đến nhân cách của đội ngũ công bộc thuộc các cấp từ trung ương đến địa phương của chính quyền cộng sản Việt Nam. Một loạt các phân tích như bài "Những phát lộ đáng sợ", "Thủ tướng chuyển bại thành… thắng", "Đổi tên để làm gì ?", "Không bỏ lại ai phía sau ?"… với hàng loạt phóng sự dường như "gióng chuông" cùng vào một thời điểm, như để ghi dấu ấn ngày 4/10 – ngày khai mạc Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đcộng sản Việt Nam (Khoá 13).
Như một thảm họa nhân đạo
Hàng trăm ngàn người thất nghiệp trong những ngày này vẫn tiếp tục tháo chạy khỏi Sài Gòn, Bình Dương, Đồng Nai… khiến nhà cầm quyền đang bế tắc. Truyền thông trên mạng xã hội, kể cả trên guồng máy tuyên truyền của chế độ cho thấy, công nhân sống nhờ vào các khu công nghiệp, hoặc là những người lao động tự do ở Sài Gòn và Bình Dương, vẫn tiếp tục bỏ chạy. Cuộc bỏ phiếu bằng chân cho thấy người dân đã kiệt quệ cả tinh thần lẫn vật chất, khi lệnh phong tỏa xả ra, họ như được tháo cũi sổ lồng, túa ra đường tìm về quê. Tiền ăn không có, tiền nhà không có, nên chỉ có con đường duy nhất là quay lại cố hương. Thói đạo đức giả của chính quyền này là sau 4, 5 ngàyhàng triệu người tự vượt hàng ngàn cây số đã về đến quê, tuy chưa được về nhà (vì còn bị cách ly), thì chính quyền mới công bố có phương tiện đưa họ về. Trong khi những người có tiền (nhất là có đô la) thì Đảng đã "thương xót" cho máy bay sang tận nơi rước về.
Đại dịch này giết chết gần 20 ngàn người (con số thật chắc cao hơn nhiều), tàn phá các cơ sở kinh tế – xã hội, nặng nề hơn cả thời chiến tranh. Tuy nhiên, đại dịch cũng có "công" làm phát lộ, phơi bày nhiều thứ xấu xa bị che lấp của chính quyền. Nhưng qua phát biểu của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Trung ương 4 hoàn toàn không thể biết, Đảng cộng sản Việt Nam nhìn nhận và đánh giá như thế nào về tình hình phòng chống Covid-19 vừa qua. Một mặt, Đảng cố tình che giấu thực trạng bi đát của người dân, doanh nghiệp và cả xã hội, nhưng mặt khác, Tổng bí thư Trọng vẫn kêu gọi phải nhìn thẳng vào sự thật mà đánh giá tình hình.Vấn đề là sự thật nào ?. Ít nhất, có 3 sự thật về đại dịch, không biết có được đúc kết trong các báo cáo "Tuyệt Mật" gửi các đồng chí trung ương dự họp ?
Thứ nhất, chủ trương bao quátvề chống đại dịch bộc lộ sai lầm căn bản, vì làm trái với các nguyên lý của thị trường tự do ; quy luật dịch tễ hoàn toàn không giống các quy luật xã hội – kinh tế khác. Liệu Trung ương 4 có dám công khai trước quốc dân, nhận sai lầm của cái chủ trương "chống dịch như chống giặc" ? Ngay từ đầu, xã hội công dân đã cảnh báo sai lầm đi ngược lại quy luật kinh tế thị trường, lấy "chính trị làm thống soái" trong chống dịch. Cho quân đội và tăng thiết giáp xuống đường, xem mỗi tỉnh là một vương quốc, mỗi huyện là một pháo đài, mỗi thôn xã là một lô cốt.Coi chống dịch là một cuộc chiến, "không thắng không về". "Quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách". Xã hội dân sự góp ý nhiều lần từ hơn nửa năm nay. Nhưng tất cả chỉ là những tiếng kêu trong hoang mạc. Đã thế, cho đến nay, VTV1 vào giờ vàng vẫn "lải nhải" chống dịch theo cách "Zero Covid" bên Trung Quốc. Trung Quốc có dân số hơn một tỷ, còn ta, đã điều chỉnh, từ "5 tầng" xuống "3 tầng", "F0" điều trị tại nhà, sống chung với dịch… thì há cớ gì mà tối nào cũng bắt dân nghe "Tập tuyển".
Thứ hai, chủ trương sai dẫn đến hỗn loạn hệ thống. Khu vực tư nhân hầu như bị loại bỏ khỏi công cuộc chống dịch. Xã không nghe huyện, huyện không nghe tỉnh, tỉnh không nghe trung ương. Đội ngũ thực thi "mệnh lệnh" vừa bất tuân vừa quân phiệt. Từ công an đến quân đội, từ dân phòng đến dân phố hành xử như trong thời chiến, một cách cách vô cảm, phi nhân tính. Chống dịch mà ngân khố trống rỗng, không có quỹ dự phòng nào thay thế. Chưa thấy có một sáng kiến nào làm kế "sâu rễ bền gốc", quy tụ được sức dân sau đại dịch. Tại sao cả thế giới bị Covid, vô số nước còn nặng nề hơn ta mà tình cảnh họ đâu đến nỗi vậy ? Thái Lan ca nhiễm gần gấp đôi (chỉ chết bằng một nửa). Singapore ca nhiễm mỗi ngày nếu theo tỉ lệ dân số gấp mấy lần Việt Nam (tỉ lệ chết tới giờ là 1%). Chưa thấy nước nào hoảng loạn trong dân và trong cả chính quyền như ở Việt Nam. Doanh nghiệp FDI siêu quốc gia Nike đã chuyển một số đơn hàng sang Indonesia, nơi mà tình hình dịch còn căng gấp mấy Việt Nam.Căng nhưng họ vẫn sang, vì ở đấy có pháp luật và trật tự.
Thứ ba, qua đại dịch Vũ Hán, thấp thoáng trận đánh "giáp la cà" giữa các đồng chí trong "Tứ Trụ".Sự thật này có thể góp phần làm cho tình hình trở nên "trống đánh xuôi kèn thổi ngược". Thời gian đầu, khi ông Phúc còn làm Thủ tướng, người ta không thấy Tổng bí thư tham gia công cuộc chống dịch đâu cả. Có thể đó là thời gian "cột điện ở Mỹ" cũng còn muốn sang Hà Nội tránh dịch, nên ông Trọng bình tâm ở nhà dưới sự săn sóc cẩn mật của mấy vị lương y "cao tay ấn". Dân gian bấy giờ đã có lời bình về Tổng chủ là "thợ lặn nhả bong bóng". Nghĩa là không thấy tăm hơi ông đâu, ngoại trừ thỉnh thoảng ông xuất hiện với những "kiệt tác" hàng vạn từ về "chủ nghĩa xã hội" và "con đường nhân dân Việt Nam đã chọn". Sau hơn hai tháng kịch chiến với đại dịch, giờ thì mọi chuyện lại đổ lên đầu ông Phạm Minh Chính. Mặc dầu Thủ tướng đã chuyển "bại" thành "thắng", nhưng có vẻ như ông Chính vẫn là tâm điểm trong cuộc rút kinh nghiệm ở Trung ương lần này, ngoại trừ yêu cầu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đòi kiểm toán ngân s ách chống Covid và giá cả mua các sinh phẩm và thiết bị.Trong trường hợp "bị quây", Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc sẽ chia lửa với ông Phạm Minh Chính.
Tiền đề nào cho thay đổi thể chế ?
Cuộc chiến "giáp la cà" giữa "Tứ Trụ" đang che giấu một cuộc chiến khốc liệt khác. Đó là cuộc "phá vây" của "Bộ Tam" Chính – Huệ – Phúc đòi thay đổi thể chế để mỗi nhánh quyền lực phát huy tối đa năng lực. Nếu Trung ương 4 có những cuộc thảo luận nghiêm túc và dân chủ trong kỳ họp, thì tiền đề đầu tiênphải rút ra là : Nguyên nhân của mọi sai lầm là do Việt Nam thiếu một thể chế phù hợp trong quản trị nhà nước và xã hội.Để có thể xây dựng một thể chế pháp trị, thay cho chế độ "đảng trị", điều tiên quyết là phải loại bỏ suy nghĩ hồ đồ trong não trạng lãnh đạo. Từ hồ đồ, ông Trọng đánh tráo khái niệm, coi tất cả những ai có tư tưởng tiến bộ và đổi mới đều là "phần tử suy thoái tư tưởng chính trị". Ông Trọng cho rằng,"tiêu cực", tức "suy thoái tư tưởng chính trị" là tất cả những ai dám phát hiện và lên án quá trình mất dân chủ trong đảng và trong xã hội, chống lại tuyên truyền dối trá, chống lại sự đàn áp của công an trị, vạch ra những vi phạm nhân quyền và dẫm đạp lên công lý, phê phán cách tổ chức nhà nước nặng nề, ké m hiệu quả, vạch ra bản chất của một Quốc hội và Tư pháp chưa thực sự đại diện cho tinh hoa, cho trí tuệ của nhân dân. Thảo luận chống"tiêu cực" mà không vạch ra được trò tháu cáy chính trị này thì thật là nguy hiểm.
Tiền đề thứ hai để có thể đi đến thay đổi thể chế là gấp rút giải quyết vấn đề nhân lực cho sản xuất. Trong diễn văn khai mạc Hội nghị Trung ương 4, ông Trọng nhắc nhở "tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật" thì phải thừa nhận, việc người dân tháo chạy về quê chính là cuộc bỏ phiếu bằng chân đối với chính sách chống dịch của đảng/chính phủ Việt Nam. Cuộc tháo chạy mấy ngày nay của hàng triệu người dân khắp bắc, trung, nam diễn ra trước, ngay và sau khi ông Trọng đang "nhả ngọc phun Châu" tại Trung ương 4 là những hành động phản kháng tuyệt vọng. Người dân bị dồn vào thế cùng cực và túng quẫn đến mức không còn ý thức về sự an toàn tính mạng. Nếu muốn mượn cớ chống dịch để đàn áp người dân thì đúng là đảng đã thành công. Nhưng xin nhắc với ông Tổng và các Ủy viên trung ương một quy luật cơ bản Marx tổng kết là "lượng đổi thì chất đổi". Nỗi thống khổ chồng chất sẽ biến thành lòng căm thù.Người dân không thể trốn chạy mãi, cùng đường họ sẽ đứng lên, nổi dậy.
Tiền đề thứ ba rất quan trọng là tìm mọi cách khôi phuc nguồn tài chính cho các doanh nghiệp trong nước. Đúng ngày khai mạc Trung ương 4, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho "xuất bản" một bài viết khá công phu, được coi là định hướng chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, phục hồi kinh tế sau đại dịch. Trong hàng loạt các cơ chế chính sách cấp thiết, dư luận chú ý đến việc đề xuất các chính sách tài khóa, tiền tệ và an sinh xã hội mang tính dài hạn cho giai đoạn 2021 – 2025. Mục đích nhằm kích thích nền kinh tế hơn là đơn thuần hỗ trợ. Cho phép cơ cấu lại những khoản vay, tiếp tục giãn nợ, giảm, miễn một số loại thuế, phí, lệ phí, miễn và giãn thời gian áp dụng một số quy định gia tăng chi phí cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, giảm lãi suất cho vay, cho vay mới, bổ sung vốn lưu động để giúp doanh nghiệp, hợp tác xã khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh, kích cầu nội địa... Tuy nhiên, nếu trước mắt, cả lập pháp lẫn hành pháp không có những đột phá để khai thác tối đa dư địa chính sách tiền tệ và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, để hỗ trợ cho các công ty, đặc biệt là các công ty vừa và nhỏ, thì "đại kế hoạch" của Giáo sư Vương Đình Huệ cũng chỉ nằm trên giấy.
Tiền đề thứ tư là tăng cường vai trò của Ngoại giao trong giai đoạn "bình thường mới". Lần đầu tiên Bộ Ngoại giao đã tổ chức một hội nghị trực tuyến với sự tham gia của tất cả 96 đại sứ, trưởng các cơ quan đại diện của ta ở nước ngoài để trao đổi về các biện pháp đẩy mạnh công tác ngoại giao kinh tế, phục vụ phòng chống dịch và góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế – xã hội trong 6 tháng cuối năm. Chín mươi sáu đại sứ, trưởng các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài cần cập nhật tình hình, triển khai chính sách Ngoại giao Vaccine, vắt óc suy nghĩ ra mọi kế sách để góp phần giữ các nhà đầu tư nước ngoài (FDI) bắt đầu rút chạy khỏi Việt Nam.
Tiền đề thứ năm, cuộc "phá vây" của "Bộ Ba" Hành pháp – Lập pháp – Tư pháp chỉ thực sự thành công, nếu sau kỳ họp Trung ương 4, "đảng quyền" sẽ được dần dần thay thế bằng pháp quyền. Tôn trọng quy luật thị trường ! Không đặt Điều lệ Đảng lên trên Hiến pháp ! Trả lại người dân các quyền Hiến định, đặc biệt hai quyền hàng đầu là,công dân đều ngang quyền về mọi phương diện và đều bình đẳng trước pháp luật. Hãy bắt đầu cú hích tạo đà cho quá trình này ngay trong giai đoạn chuyển đổi, vừa sống chung với dịch, vừa bắt tay phục hồi sản xuất. Phải có một cuộc cách mạng tư duy nhằm thay đổi não trạng xưa nay để sống chung với dịch và thích ứng với trạng thái "bình thường mới". Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, khi đương chức Thủ tướng đã từng nói "Đi mãi đường cũ thì không thể phát triển". Đúng vậy, không thể đi theo đường cũ để bước vào cuộc hành trình mới. Đã có nhiều tiếng kêu ai oán trên mạng xã hội. Đừng hành dân tộc này thêm nữa !
"Bão ngày mai là gió nổi hôm nay
Trời chớp giật ắt đến ngày sét đánh !"
Trần Đông A
Nguồn : VOA, 06/10/2021
