Trợ lý Phạm Thái Hà bị bắt, ông Vương Đình Huệ có chịu trách nhiệm như là người đứng đầu ?

BBC, 23/04/2024

Ông Phạm Thái Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Trợ lý của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, vừa bị bắt với cáo buộc liên quan đến vụ án Tập đoàn Thuận An. Một câu hỏi được đặt ra trong vụ này : Trách nhiệm của người đứng đầu được quy định như thế nào ?

Ông Phạm Thái Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội kiêm Trợ lý Chủ tịch Quốc hội, bị khởi tố, bắt tạm giam với cáo buộc liên quan đến vụ án tại Tập đoàn Thuận An

Theo các quy định của Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Phạm Thái Hà bị cáo buộc sai phạm, ông Vương Đình Huệ ít nhất phải chịu trách nhiệm của người đứng đầu. Điều này đã được quy định cụ thể.

Chính quy định này đã khiến hàng loạt quan chức cấp cao trong Đảng, bao gồm cả ủy viên Bộ Chính trị, bị kỷ luật theo nhiều hình thức khác nhau, đa phần là bị miễn nhiệm, "cho thôi chức".

Trường hợp gần đây nhất là cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng. Ông Thưởng đã "được cho thôi chức" chủ tịch nước khi phải chịu trách nhiệm người đứng đầu.

Tội danh của ông Phạm Thái Hà

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bổ sung vụ án hình sự, khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét đối với ông Phạm Thái Hà - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Trợ lý Chủ tịch Quốc hội - về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" theo quy định tại Khoản 4, Điều 358, Bộ Luật Hình sự 2015.

Trong vụ án tại Tập đoàn Thuận An, vào ngày 15/4, Chủ tịch Hội đồng quản trị Nguyễn Duy Hưng và Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Khắc Mẫn của tập đoàn này đều đã bị khởi tố, tạm giam về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và "Đưa hối lộ".

Còn ông Trần Anh Quang, Tổng Giám đốc, bị khởi tố, tạm giam về tội "Đưa hối lộ".

Cơ quan điều tra cũng khởi tố, bắt tạm giam ba bị can là lãnh đạo, cán bộ quản lý thuộc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông, nông nghiệp, tỉnh Bắc Giang gồm : Giám đốc ban, ông Nguyễn Văn Thạo ; Phó Giám đốc ban, ông Đàm Văn Cường và Trưởng phòng ban, ông Hoàng Thế Du.

Ba cán bộ này đều bị điều tra về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Riêng ông Nguyễn Văn Thạo, người ký quyết định phê duyệt gói thầu Dự án cầu Đồng Việt mà Tập đoàn Thuận An liên danh trúng thầu, còn bị điều tra thêm tội "Nhận hối lộ".

Sau khi các lãnh đạo Tập đoàn Thuận An và một số cán bộ tỉnh Bắc Giang bị khởi tố, bắt giam, nhiều tỉnh thành trên cả nước đã tiến hành rà soát các dự án, gói thầu mà tập đoàn này tham gia.

Đáng chú ý, báo Tuổi Trẻ dẫn nguồn tin cho biết việc Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Phú Yên đề nghị UBND tỉnh này rà soát các dự án của Thuận An là "nhận chỉ đạo từ ngành dọc".

Theo thuật ngữ trong hệ thống chính trị Việt Nam, cấp trên theo "ngành dọc" ở đây là Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng.

Do đó, có thể hiểu là có cán bộ do "trung ương quản lý" liên quan tới cáo buộc sai phạm tại Tập đoàn Thuận An.

Giờ đây, với việc ông Phạm Thái Hà bị bắt, điều này đang dần được khẳng định.

Trách nhiệm của người đứng đầu

Việc ông Phạm Thái Hà bị khởi tố, bắt tạm giam thì cấp trên của ông Hà là Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ có thể sẽ bị xử lý theo Quy định số 41-QĐ/TW của Bộ Chính trị về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ do Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành ngày 3/11/2021.

Điều 7 của quy định này nêu rõ :

1. Miễn nhiệm đối với người đứng đầu khi để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách hoặc cấp dưới trực tiếp xảy ra tham nhũng, tiêu cực rất nghiêm trọng.

2. Người đứng đầu lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng, tiêu cực thì tuỳ tính chất, mức độ sai phạm để xem xét cho từ chức.

3. Cho từ chức đối với người đứng đầu khi để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách hoặc cấp dưới trực tiếp xảy ra tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng.

Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, phân tích với BBC rằng, về bản chất, tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" mà ông Hà bị khởi tố là tội danh thuộc nhóm các tội tham nhũng.

"Do đó, căn cứ vào Khoản 1 Điều 7 Quy định 41-QĐ/TW ngày 3/11/2021 của Bộ Chính Trị là miễn nhiệm đối với người đứng đầu khi để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách hoặc cấp dưới trực tiếp xảy ra tham nhũng, tiêu cực rất nghiêm trọng, thì đủ điều kiện để xem xét miễn nhiệm đối với ông Vương Đình Huệ", luật sư đánh giá.

Ông Phạm Thái Hà tháp tùng ông Vương Đình Huệ thăm và làm việc tại khu thí điểm mậu dịch tự do Thượng Hải sáng ngày 11/4, trong khuôn khổ chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 7-12/4

Theo Luật sư Phùng Thanh Sơn, ngay cả khi cho rằng tội danh mà ông Hà bị khởi tố không phải là tội danh thuộc nhóm các tội danh tham nhũng thì cũng đủ điều kiện để xem xét miễn nhiệm đối với ông Vương Đình Huệ.

Bởi lẽ, Khoản 1 Điều 7 này không quy định phải xảy ra đồng thời tham nhũng và tiêu cực rất nghiêm trọng thì mới bị xem xét miễn nhiệm, nên không cần phải truy tố ông Phạm Thái Hà liên quan đến các tội danh tham nhũng thì mới phải xem xét miễn nhiệm đối với ông Vương Đình Huệ.

Tội danh mà ông Phạm Thái Hà bị khởi tố, bắt tạm giam là "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, theo khoản 4, Điều 358 Bộ luật Hình sự".

Khung hình phạt của tội danh này lên đến mức chung thân nên theo quy định thì đây thuộc loại tội phạm "đặc biệt nghiêm trọng".

"Vi phạm của ông Hà phải được xem là đặc biệt nghiêm trọng chứ không thể xem là rất nghiêm trọng hay nghiêm trọng hoặc ít nghiêm trọng được", luật sư Phùng Thanh Sơn giải thích.

Mối quan hệ với ông Vương Đình Huệ

Ông Phạm Thái Hà sinh năm 1976, quê tại huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình.

Ông có học vị tiến sĩ kinh tế, là kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (CPA) chuyên về lĩnh vực tài chính, ngân hàng.

Vào thời điểm bị bắt giữ, ông Phạm Thái Hà đang là Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội. Ông Hà được bổ nhiệm chức vụ này vào ngày 5/5/2022.

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã dự Lễ công bố và trao quyết định bổ nhiệm trên.

Đưa tin về việc bổ nhiệm này, trang mạng của Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) viết : "Ông Phạm Thái Hà là cán bộ trẻ, được đào tạo bài bản, đã trải qua nhiều cương vị công tác với thời gian dài gắn bó, tham mưu, phục vụ Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại các cơ quan Kiểm toán Nhà nước, Bộ Tài chính, Ban Kinh tế Trung ương, Chính phủ, Thành ủy Hà Nội và Quốc hội".

Ông Phạm Thái Hà được ông Trần Thanh Mẫn trao quyết định bổ nhiệm làm Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội vào ngày 5/5/2022

Thông tin từ báo chí nhà nước cho thấy ông Phạm Thái Hà đã là trợ lý của ông Vương Đình Huệ trước khi giữ chức Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

Trong quá trình công tác, ông Phạm Thái Hà đã theo chân ông Huệ qua nhiều cơ quan suốt nhiều năm trời.

Theo thông tin nói trên của VOV thì trong thời gian ông Vương Đình Huệ làm Tổng kiểm toán Nhà nước từ năm 2006 đến 2011, ông Phạm Thái Hà đã là trợ lý của ông.

Sau đó, khi ông Huệ trải qua các chức vụ quan trọng như Bộ trưởng Tài chính giai đoạn 2011-2012, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương giai đoạn 2012-2016, Phó Thủ tướng giai đoạn 2016-2020, ông Phạm Thái Hà vẫn là người trợ lý thân cận của ông Huệ.

Kể cả khi ông Vương Đình Huệ chuyển sang làm Bí thư Thành ủy Hà Nội (2020-2021), ông Phạm Thái Hà vẫn theo chân ông.

Đến tháng 4/2021, ông Huệ trở thành Chủ tịch Quốc hội, một trong "Tứ Trụ" của Việt Nam. Ông Hà đã chuyển sang làm trợ lý Chủ tịch Quốc hội.

Và chỉ sau đó hơn một năm (tháng 5/2022), ông Phạm Thái Hà chính thức được bổ nhiệm làm Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

Báo điện tử Chính phủ lúc bấy giờ đưa tin : "Phát biểu chúc mừng ông Phạm Thái Hà tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá đồng chí Phạm Thái Hà là cán bộ được đào tạo bài bản, đã trải qua nhiều cương vị công tác với thời gian dài gắn bó, tham mưu, phục vụ Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ".

"Trong thời gian vừa qua, với vai trò Trợ lý Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, ông Phạm Thái Hà luôn thể hiện tinh thần chủ động, đổi mới sáng tạo, có nhiều đề xuất cải tiến về công tác phối hợp tham mưu, phục vụ các hoạt động của lãnh đạo Quốc hội nói chung và Chủ tịch Quốc hội nói riêng".

Theo báo điện tử Chính phủ, ông Mẫn tin rằng ông Hà sẽ "không chỉ luôn giữ vững phẩm chất chính trị, bản lĩnh vững vàng, gương mẫu, nêu cao tinh thần trách nhiệm hơn nữa, mà còn không ngừng nỗ lực phấn đấu, rèn luyện, trau dồi kiến thức nghiệp vụ và kỹ năng quản lý, đoàn kết nhất trí trong tập thể để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao".

Có thể thấy trong quá trình công tác nhiều năm qua, ông Phạm Thái Hà với ông Vương Đình Huệ luôn như hình với bóng.

Các tiền lệ 'chịu trách nhiệm người đứng đầu'

Quy định 41 của Bộ Chính trị còn được xem là cách để các cán bộ, quan chức "hạ cánh an toàn" hay còn gọi là "xin thôi" trong danh dự.

Quy trình này được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng diễn giải trong một cuộc tiếp xúc cử tri vào tháng 5/2023 và được coi là "một điểm mới" khi Đảng đã cho rất nhiều cán bộ, kể cả cấp cao thôi chức và khuyến khích xin thôi.

"Nếu đã vi phạm, thấy tay nhúng chàm rồi, tốt nhất xin thôi".

"Đã không xứng đáng thì thôi từ chức đi, đó là nhân đạo, nhân ái, nhân tình. Rút lui trong danh dự là tốt nhất. Gần đây rất nhiều trường hợp và còn nữa, các đồng chí cứ chờ xem", Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh.

Quy định 41 nói trên đã khiến không ít ủy viên Bộ Chính trị khóa 13 - những nhân vật quyền lực nhất trong Đảng - phải từ chức khi phải "chịu trách nhiệm người đứng đầu". Trường hợp mới nhất là cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.

Vào ngày 20/3, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để ông Võ Văn Thưởng thôi giữ các chức vụ trong đảng và nhà nước vì đã có "những vi phạm, khuyết điểm gây dư luận xấu, làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước và cá nhân ông".

Kết luận từ cuộc họp kỷ luật ông Thưởng nêu : "Đồng chí đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm, Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng và chịu trách nhiệm người đứng đầu theo các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước".

Dù thông báo của Trung ương Đảng không nêu cụ thể sai phạm của ông Thưởng là gì nhưng nhiều nhà quan sát độc lập nhận định rằng ông Võ Văn Thưởng bị kỷ luật với cáo buộc mắc sai phạm liên quan tới Tập đoàn Phúc Sơn trong thời kỳ ông làm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi từ năm 2011 đến năm 2014.

Một số kênh truyền thông chính thức của chính quyền cấp địa phương tại Việt Nam cũng nêu chi tiết : "Các báo cáo của Trung ương và đơn của đồng chí Võ Văn Thưởng nêu rõ, thời gian đồng chí Thưởng làm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã không kiểm soát chặt chẽ, đề cán bộ dưới quyền vi phạm pháp luật, để một doanh nghiệp mượn danh đảm nhận nhiều dự án, can thiệp công tác cán bộ, làm mất lòng tin trong nhân dân".

Đầu năm nay, ngày 31/1/2024, ông Trần Tuấn Anh đã bị cho thôi các chức vụ ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương.

Theo thông cáo, cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh "chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để xảy ra nhiều vi phạm tại Bộ Công thương, nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự, xử lý kỷ luật Đảng, hành chính".

Tháng 1/2023, ông Nguyễn Xuân Phúc, người tiền nhiệm của ông Thưởng, cũng đã phải "chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ, trong đó có 2 đồng chí phó thủ tướng, 3 bộ trưởng có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả rất nghiêm trọng ; 2 phó thủ tướng đã xin thôi giữ các chức vụ, 2 bộ trưởng và nhiều cán bộ bị xử lý hình sự".

Hai phó thủ tướng nói trên là ông Phạm Bình Minh và ông Vũ Đức Đam.

Hai bộ trưởng bị xử lý hình sự là ông Nguyễn Thanh Long và ông Chu Ngọc Anh.

Trong buổi lễ bàn giao công tác trước khi rời nhiệm sở ngày 4/2/2023, ông Nguyễn Xuân Phúc đã phát biểu rằng : "Gia đình tôi, vợ, các con tôi không tư lợi, tham nhũng liên quan đến Việt Á".

Tuy nhiên, câu nói này của ông Phúc sau đó đã bị gỡ khỏi báo chí Việt Nam.

Cũng trong tháng 1/2023, ông Phạm Bình Minh, Ủy viên Bộ Chính trị hai nhiệm kỳ 12, 13 đã xin từ chức. Ông Minh sau đó bị miễn nhiệm trên cơ sở nguyện vọng cá nhân.

Trong cuộc họp báo của Quốc hội ngày 9/1/2023, báo Thanh Niên đã đặt câu hỏi : "Vậy có thể xem ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam từ chức hay không ? Quy định 41 về từ chức, miễn nhiệm quy định nhiều căn cứ từ chức, vậy các ông Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam từ chức vì lý do gì ?"

Trả lời, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho hay các quyết định này dựa trên quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước, các quy trình được tuân thủ theo đúng quy định pháp luật. Ông Nguyễn Tuấn Anh nói thêm rằng Quốc hội phê chuẩn miễn nhiệm các ông Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam là dựa trên cơ sở nguyện vọng cá nhân.

"Nội dung này được cơ quan có thẩm quyền xem xét thận trọng và tính toán nhiều mặt. Đồng thời, Trung ương Đảng cũng có Nghị quyết 32 đồng ý cho thôi giữ chức vụ và trình Quốc hội phê chuẩn miễn nhiệm chức danh phó thủ tướng với hai ông", ông Nguyễn Tuấn Anh nói.

Câu trả lời chính thức vẫn không rõ ràng, nhưng có thể hiểu ông Phạm Bình Minh cũng bị miễn nhiệm theo Quy định 41 dù không rõ là theo điều nào, khoản nào.

Trong một bài viết trên trang VOV có nhan đề Từ chức, miễn nhiệm theo Quy định 41 : Giá trị của đạo làm quan, tên của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và hai Phó Thủ tướng là Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam đã được nêu ra làm ví dụ.

Bộ Chính trị khóa 13 hiện chỉ còn 14 người, trong khi vào đầu khóa, con số này là 18 người.

Xâu chuỗi những thông tin trên, có thể khẳng định đã có bốn ủy viên Bộ Chính trị khóa 13 gồm Võ Văn Thưởng, Trần Tuấn Anh, Nguyễn Xuân Phúc và Phạm Bình Minh bị miễn nhiệm theo Quy định 41.

Nguồn : BBC, 23/04/2024

***************************

Trợ lý bị bắt, ông Vương Đình Huệ liệu có lâm nguy ?

VOA, 23/04/2024

Vụ việc trợ lý của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bị bắt có những dấu hiệu giống với vụ việc của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng trước đây mà cuối cùng ông Thưởng phải ra đi, các nhà quan sát chính trị nói với VOA và nhận định rằng tình hình ông Huệ ‘đang nguy ngập’.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ vừa mới công du Trung Quốc mà khi đó ông gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Hôm 22/4, Bộ Công an Việt Nam cho biết họ đã khởi tố và bắt giữ ông Phạm Thái Hà, phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, về tội ‘Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi’.

Ông Phạm Thái Hà bị bắt không lâu sau khi Chủ tịch, Tổng giám đốc cùng phó Tổng giám đốc của Công ty cổ phần Tập đoàn Thuận An, có trụ sở ở Hà Nội và hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng công trình giao thông, bị bắt về các tội ‘Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng’, ‘Đưa hối lộ’ và ‘Nhận hối lộ’.

Việc khởi tố ông Hà nằm trong phạm vi mở rộng điều tra vụ án Tập đoàn Thuận An, Trung tướng Tô Ân Xô, phát ngôn nhân Bộ Công an, nói với báo giới trong nước sáng 22/4.

Ông Hà 48 tuổi, là trợ lý thân cận của ông Huệ. Ông đã đi theo ông Huệ trong toàn bộ quá trình thăng tiến của ông từ những ngày ông Huệ còn là Tổng Kiểm toán Nhà nước cho đến Bộ trưởng Tài chính, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, rồi Phó Thủ tướng, Bí thư Thành ủy Hà Nội đến khi ông Huệ trở thành Chủ tịch Quốc hội.

Bổn cũ soạn lại ?

Đây là vụ việc bắt đầu từ sân sau truy lần ra đến quan chức cấp cao đứng đằng sau doanh nghiệp, ông Lê Trung Khoa, nhà quan sát chính trị Việt Nam ở Berlin, Đức, người đã loan tin từ sớm và chính xác về những diễn biến liên quan vụ tập đoàn Thuận An, nói với VOA.

"Sân sau là những doanh nghiệp rất lớn lợi dụng những quan hệ, quyền lực và khả năng quyết định của các quan chức Việt Nam, nhất là những người cấp cao để trục lợi cho doanh nghiệp và bản thân", nhà quan sát này giải thích.

Chỉ cách nay hơn một tháng, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã bị bãi nhiệm tất cả các chức vụ sau khi những thuộc cấp và thân tín của ông bị bắt do liên quan đến tập đoàn Phúc Sơn. Đảng không nói rõ ông Thưởng phạm tội gì nhưng thông tin trong hậu trường cho biết người nhà của ông đã nhận 60 tỷ từ tập đoàn Phúc Sơn để xây nhà thờ tổ. VOA không kiểm chứng được những thông tin này.

"Vụ việc của ông Võ Văn Thưởng trước đây, và vụ việc này đối với ông Vương Đình Huệ cũng tương tự", ông Khoa nhận định và cho rằng sắp tới đây ông Huệ sẽ là ‘trùm cuối’, tức là người sẽ chịu trách nhiệm sau cùng trong vụ Thuận An cũng như ông Thưởng trong vụ Phúc Sơn.

Về việc tại sao Bộ Công an vẫn dùng một bài là đánh vào các tập đoàn, doanh nghiệp rồi từ đó truy ra quan chức cấp cao, ông Khoa giải thích : "Ở Việt Nam vấn đề tham nhũng đã lên đến mức độ khủng khiếp rồi. Cho nên Bộ Công an nắm rất chắc tình hình này. Ông Tô Lâm là người nắm Bộ Công an, dưới đó giám đốc công an các tỉnh thành đều do ông Tô Lâm trực tiếp quản lý".

Liệu có thoát nạn ?

Cho đến khi công an thông báo bắt trợ lý của mình, ông Huệ vẫn thực hiện chức năng chủ tịch Quốc hội như bình thường. Tờ Tuổi Trẻ đưa tin vào ngày 22/4 ông Huệ đã chủ trì và góp ý kiến trong cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Luật địa chất và Khoáng sản.

Trao đổi với VOA, ông Nguyễn Quang A, một nhà quan sát chính trị và là nhà bất đồng chính kiến ở Hà Nội, cho rằng quan sát những động thái của ông Huệ trong những ngày qua thì có thể thấy ‘kết luận về sự dính líu của ông Huệ vẫn chưa ngã ngũ’.

Tuy nhiên, ông A nhận định vụ bắt giữ ông Phạm Thái Hà ‘chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến ông Huệ’. "Ông ấy là một người rất thân cận với ông Huệ. Khi người ta bắt người thân cận như thế thì không thể nào không ảnh hưởng đến ông Huệ", ông giải thích.

Ông A dùng cách suy đoán tương tự từ những trường hợp trợ lý của các phó Thủ tướng Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam, vốn đã bị bắt trước khi thủ trưởng của họ phải từ chức vì ‘nhận trách nhiệm người đứng đầu’, để cho rằng ‘diễn tiến tới đây đối với ông Huệ sẽ không tốt đẹp gì’.

Về phần mình, ông Lê Trung Khoa cho rằng ‘cần phải đợi Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng họp thì mới có quyết định rõ ràng về số phận ông Huệ’.

Khi được hỏi liệu ông Huệ có tránh được kết cục như ông Thưởng hay không, nhà quan sát này cho rằng sự dính líu của ông Thưởng với Tập đoàn Phúc Sơn đã diễn ra cách nay cả chục năm mà cuối cùng ông Thưởng vẫn bị mất chức một cách chóng vánh sau khi vụ việc đổ bể, trong khi ông Phạm Thái Hà đã theo ông Huệ từ đầu cho đến nay, và Tập đoàn Thuận An ‘lớn hơn rất nhiều so với Phúc Sơn’.

"Đến mức độ này rồi thì chỉ cần một bước nữa, ông Vương Đình Huệ có lẽ sẽ phải rời khỏi chức vụ ông đang làm", ông Khoa nhận định về mức độ nghiêm trọng của vụ việc.

Theo phân tích của ông Khoa, nếu ông Huệ dính líu quá sâu vào Thuận An hay chống đối quyết liệt việc các cáo buộc nhằm vào ông thì Bộ trưởng Công an Tô Lâm ‘sẽ đưa ra những bằng chứng rõ ràng hơn để buộc tội và khi đó ông Huệ sẽ không còn được hạ cánh an toàn như ông Thưởng nữa’.

"Ông Phạm Thái Hà đã làm thư ký cho ông Vương Đình Huệ từ rất lâu rồi, qua nhiều giai đoạn khác nhau. Cho nên ông biết rất rõ và liên quan đến nhiều sự việc khác nhau trong cả quá trình ông Vương Đình Huệ công tác", ông chỉ ra.

Khi được hỏi nếu vụ việc chỉ dừng lại ở trợ lý và bản thân ông Huệ được xác định không có dây mơ rễ má gì với Thuận An thì liệu ông có thoát nạn hay không, ông Khoa chỉ ra quy định mới của Đảng về ‘trách nhiệm của người đứng đầu’ mà theo đó Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh đều đã bị rớt đài.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc bị mất chức hồi tháng 2 năm 2023 do bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương xác định ‘chịu trách nhiệm của người đứng đầu’ vì để xảy ra sai phạm của cấp dưới trong các vụ việc bộ xét nghiệm Việt Á và chuyến bay giải cứu vào thời kỳ ông còn là Thủ tướng Chính phủ.

Ông A cho rằng nếu Đảng làm nhất quán như đối với ông Phúc, ông Minh, ông Đam thì ông Huệ ‘không thể thoát khỏi trách nhiệm người đứng đầu’.

Khi được hỏi, nếu Đảng ‘vì đại cục’ là giữ gìn sự đoàn kết và ổn định trong Đảng trong bối cảnh Đại hội 14 đang đến gần để bỏ qua cho ông Huệ thì nó sẽ có tác động như thế nào, ông A nói : "Giả sử ông Huệ có tội thật mà không có kỷ luật gì đấy thì cái bảo rằng ‘luật pháp không chừa ai’, ‘không có vùng cấm’ sẽ trở thành vô nghĩa".

Nguồn : VOA, 23/04/2024

**************************

Người dân : Trợ lý bị bắt thì Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phải rời chức vụ !

RFA, 23/04/2024

Sau khi ông Phạm Thái Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội kiêm trợ lý của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bị bắt vì cáo buộc hình sự, một số người dân được RFA phỏng vấn cho rằng người đứng đầu cơ quan lập pháp của Việt Nam phải rời bỏ chức vụ ngay lập tức, thậm chí phải bị điều tra về trách nhiệm hình sự.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - AP

Như tin đã đưa, ngày 21/4, Cơ quan Cảnh sát Điều tra của Bộ Công an bắt giữ ông Hà với cáo buộc "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" theo Điều 358 của Bộ luật Hình sự, với mức án có thể lên tới 20 năm tù giam nếu bị kết tội.

Ông Hà là trợ lý cho ông Huệ trong hai mươi năm qua, kể từ khi ông này còn làm Tổng Kiểm toán Nhà nước đến chức vụ Bộ trưởng Tài Chính, Bí thư Thành ủy Hà Nội, Trưởng ban Kinh tế Trung ương, và giờ là Chủ tịch Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội phải từ chức hay bị điều tra hình sự

Tin trợ lý thân tín của ông Vương Đình Huệ bị bắt ngay sau chuyến thăm của ông đến Trung Quốc từ 07-12/04 gây xôn xao dư luận.

Trong ngày mà truyền thông nhà nước đưa tin ông Phạm Thái Hà bị bắt, ông Huệ vẫn chủ trì một cuộc họp của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để bàn thảo về chương trình nghị sự của Quốc hội trong hai tháng tới, cũng như một số dự án luật.

Một người dân quê ở Nghệ An cho rằng, nếu ở trong một một nền chính trị trong sạch, thì với vai trò là cấp trên trực tiếp, ông Huệ phải từ chức khi có những bê bối như nhân viên cấp dưới tham ô, nhận hối lộ,... hay cụ thể trong trường hợp này là "lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi".

Người này nói với RFA trong ngày 23/4 nhưng không nêu tên vì lý do an ninh :

"Rất tiếc Việt Nam hiện nay sở hữu một thể chế chính trị chẳng trong sạch chút nào, thậm chí là rất bẩn thỉu. Báo chí tự do không có, các phe phái đấu đá nhau bằng việc khui ra những vụ án sân sau để tranh giành quyền lực hòng thâu tóm tài sản quốc gia cho cá nhân họ".

Ông này cho rằng, "thật ngây thơ" nếu ai đó hiện nay tin vào sự minh bạch của bộ máy Nhà nước hiện nay do Đảng Cộng sản độc quyền lãnh đạo và "Tôi chỉ thấy đó là một ổ nhóm tội phạm, mà trong đó, có nhiều băng đảng có quyền lợi mâu thuẫn với nhau".

Trên trang Facebook của mình, nhà báo kỳ cựu Nguyễn Thông cho rằng trong cơ quan nhà nước, cấp trưởng và cấp phó nhiều khi không cùng bè cánh nhưng quan hệ giữa một quan chức lãnh đạo và trợ lý/thư ký/cố vấn thì lại khác, đây là một quan hệ hữu cơ có chung một mục đích, chung quyền lợi và ăn chia sòng phẳng, do vậy tuy là cấp trên-cấp dưới nhưng về thực chất thì họ là đồng bọn và đồng lòng, và không có chuyện trợ lý làm sai mà quan chức này không biết.

Một nhà hoạt động động ở Hà Nội, không muốn nêu danh tính cho rằng với các chức vụ trong 20 năm qua thì ông Phạm Thái Hà không có quyền hành gì để giúp Tập đoàn Thuận An, nhưng ngược lại ông có thể đóng vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp với người có quyền hành.

Theo nhà hoạt động này, ông Huệ không thể rũ bỏ trách nhiệm nếu đi đến cùng sự việc.

"Về mặt chính trị, nếu ông Huệ từ chức thì giống các trường hợp của ông Vũ Đức Đam, Phạm Bình Minh, Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng.

Nhưng về mặt xử lý hình sự thì ở Việt Nam chưa có tiền lệ đối với tứ trụ, nên có thể phạm vi điều tra, xử lý hình sự chỉ dừng đến Phạm Thái Hà, rồi buộc ông Huệ từ chức. Điều này khác với các nước pháp quyền trên thế giới, ví dụ như trường hợp cựu Tổng thống Park Geun Hye của Hàn Quốc".

Nhà hoạt động Lê Sỹ Bình, người sinh ra ở Nghệ An nhưng hiện đang tỵ nạn tại Thái Lan, thì cho rằng ngoài trách nhiệm chính trị, ông Huệ còn phải chịu trách nhiệm hình sự vì ông này mới là nhân vật chính trong vụ án đang được Bộ Công an mở rộng điều tra. Ông Bình khẳng định :

"Ông Vương Đình Huệ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm vì trợ lý chỉ làm theo chỉ đạo của cấp trên, tuy nhiên trợ lý thì vẫn phải chịu tội đồng lõa. Ngoài trách nhiệm chính trị ra như từ chức hoặc bị bãi nhiệm, ông Huệ còn phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự mới xứng đáng".

Thiếu minh bạch thông tin

Theo các chuyên gia, tự do báo chí và minh bạch thông tin là những yếu tố cần thiết để có thể đối phó với quốc nạn tham nhũng. Tuy nhiên, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia có chỉ số tự do báo chí thấp nhất thế giới, theo đánh giá của tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) trong nhiều năm qua.

Trong các vụ từ chức gần đây của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng cùng với hai Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Phạm Bình Minh, người dân hoàn toàn không được thông báo về cụ thể các sai phạm của những lãnh đạo này.

Hay những "Tập đoàn Phúc Sơn", "Tập đoàn Thuận An" chỉ đến khi vụ việc bị vỡ lở và công an công bố, người dân mới được biết trong khi những đại công ty này trúng thầu rất nhiều dự án quan trọng ở nhiều địa phương.

Ông Lê Sỹ Bình bình luận về vấn đề này :

"Việc minh bạch thông tin ở Việt Nam đặc biệt là về các lãnh đạo cấp cao đối với người dân thì xưa nay vốn là điều xa xỉ, và ngược lại thì việc bưng bít thông tin của các lãnh đạo thì lại là sở trường của họ, chính vì vậy mà mỗi sự việc vỡ lở thì nó đã đi quá xa và đã gây thiệt hại rất lớn cho quốc gia".

Trong các vụ quan chức ngã ngựa trước đây, truyền thông "lề trái" thường đưa ra các tin đồn trước khi vụ việc xảy ra nhiều ngày thậm chí nhiều tuần, và sau đó các tin đồn này trở thành hiện thực khi truyền thông Nhà nước được phép đưa tin.

Người dân quê Nghệ An bình luận về việc này :

"Hàng nghìn cơ quan báo chí nhưng câm như hến, cả nước trăm triệu dân mà ngồi hóng tin từ Người Buôn gió, nhưng người này lấy tin từ đâu ? Nếu không từ bên trong ra thì người ngoài có cơ hội tiếp cận không ? Tôi nghĩ họ sợ sự minh bạch, nên mới làm những trò ném đá giấu tay đó". 

Blogger Người Buôn gió (tức Bùi Thanh Hiếu) và Thoibao.de của nhà báo Lê Trung Khoa, ở Đức đều đưa nhiều thông tin về trợ lý thân cận của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhiều ngày trước khi Bộ Công an công bố bắt tạm giam để điều tra.

Theo một báo cáo gần đây của Chính phủ Việt Nam, quốc gia này có 6 cơ quan đa truyền thông, 127 cơ quan báo, 670 tạp chí, 72 đài truyền hình và truyền thanh, 72 kênh truyền thanh.

Tuy nhiên, theo nhà hoạt động ở Hà Nội thì "tự do báo chí thực sự yếu, đặc biệt loại hình báo chí điều tra tại Việt Nam hoàn toàn khó sống, không thể tiếp cận thông tin dễ dàng, đa dạng và tiềm ẩn nhiều đe dọa".

Nguồn : RFA, 23/04/2024