 | Tổng quan: | 3708323 |
Bắc Triều Tiên bán ngư trường, dân chài trôi dạt (RFI, 07/12/2017)
Hiện tượng tàu ma trôi dạt ngoài khơi Nhật Bản phản ánh tình trạng thiếu lương thực và ngoại tệ ở Bắc Triều Tiên. Chế độ Kim Jong-un buộc dân đánh cá phiêu lưu xuống phương Nam bất chấp an nguy sóng dữ. Trên đây là nhận định của giới phân tích Nhật Bản và Hàn Quốc về số phận của ngư dân láng giềng phương Bắc, cũng mong manh như những con thuyền của họ.
Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un thăm trang trại n° 1116 thuộc đơn vị 810 của Quân Đội Bắc Triều Tiên, ngày 13/08/2015. Ảnh do KCNA công bố.KCNA/via Reuters
Mỗi năm, hàng chục tàu đánh cá bằng gỗ, cũ kỹ, trang bị đơn sơ, trôi dạt trên biển hoặc bị đắm phơi xác trên bờ biển Nhật Bản. Nhưng năm 2017, chỉ trong tháng 11, tuần duyên Nhật Bản đã kiểm kê được 28 trường hợp, một kỷ lục tính từ năm 2014, khi hiện tượng này bắt đầu được thống kê.
Ngoài 48 ngư dân Bắc Triều Tiên lâm nạn được cứu cấp và chăm sóc, thỉnh thoảng chính quyền Nhật còn phát hiện xác người hay chỉ có những bộ xương trên các chiếc tàu vô chủ, do vậy mới có tên là "tàu ma". 18 chiếc được ghi vào sổ trong năm 2017.
AFP tìm hiểu hiện tượng này và được giáo sư Toshimitsu Shigemura, đại học Waseda ở Tokyo, giải thích như sau : Từ khi lên nắm quyền vào năm 2013, Kim Jong-un ra lệnh "gia tăng năng suất ngư nghiệp, áp đặt chỉ tiêu đánh bắt hải sản mỗi năm mỗi cao".
Kim Jong-un "bán" biển
Vấn đề là năm vừa qua, Bắc Triều Tiên đã bán một phần quyền đánh cá trên biển Hoàng Hải cho Trung Quốc để đổi lấy ngoại tệ làm cho ngư dân mất phần lớn ngư trường để sinh sống. Theo phóng viên Pyon Jinil, người Nhật gốc Hàn, Bình Nhưỡng bắt buộc ngư dân đổ về biển Nhật Bản đánh bắt. Nhưng đi xa với những chiếc tàu thô sơ và ít xăng dầu, cuối cùng bị trôi dạt về các đảo Nhật Bản.
Thực ra, ngư dân Bắc Triều Tiên phải liều mình tìm sự sống trong cái chết, cũng vì nạn đói, một trong những hệ quả của lệnh cấm vận Liên Hiệp Quốc trừng phạt tham vọng hạt nhân của Bình Nhưỡng. Cũng theo nhà báo Pyon Jinil, khẩu phần lương thực cho mỗi công dân Bắc Triều Tiên chỉ còn 300 gram mỗi ngày. Cho dù có muốn nhập khẩu hai món hàng cơ bản là gạo và ngô bắp Trung Quốc không thôi, Bình Nhưỡng cũng không có đủ tiền vì trữ lượng ngoại tệ, do bị cấm vận tài chính và xuất khẩu, chỉ còn một phần ba so với một năm trước.
Tuần vừa qua, một chiếc tàu gỗ bị sóng lớn đẩy vào một đảo nhỏ ở Hokkaido (Bắc Hải Đạo). 10 ngư dân tự xưng là người Bắc Triều Tiên lên bờ xin tạm trú tránh biển động. Khi biển lặng, tàu ra đi thì một nhân viên canh đảo mới phát hiện TV, tủ lạnh, pin mặt trời, chăn mền và cả một bích chương quảng cáo truyện tranh treo tường cũng biến mất. Trước khi bị cảnh sát biển Nhật Bản bắt lại, nhóm ngư dân đã ném xuống biển phi tang một số đồ vật đánh cắp, theo tường thuật của truyền thông Nhật Bản.
Báo chí Nhật luôn loan tin rộng rãi mỗi khi có một tàu cá Bắc Triều Tiên trôi dạt. Một vài tờ báo còn suy đoán đây là tàu gián điệp. Tuy nhiên, theo giáo sư Toshimitsu Shigemura trích dẫn bên trên, điệp viên Bình Nhưỡng không bao giờ dùng thuyền thô sơ như thế.
Tàu gián điệp ?
Điều chắc chắn là với số tàu cá lâm nạn ngày càng nhiều và hành động "cầm nhầm" kiếm tiền bằng mọi giá, ngư dân Bắc Triều Tiên đã lâm vào ngõ cụt. Không đi thì đói mà đi thì may ít rủi nhiều.
Giáo sư Toshimitsu Shigemura e rằng, nhóm ngư dân "đạo tặc" nói trên, một khi trở về nhà an toàn, họ có thể bị chính quyền hành quyết vì bị nghi ngờ trở thành "gián điệp" cho Nhật Bản.
Tú Anh
*****************
Hoa Kỳ "dọa" cấm nhập cảnh một số nhân vật Cam Bốt (RFI, 07/12/2017)
Mỹ sẽ không cấp visa nhập cảnh những ai "phá hoại nền dân chủ" tại Cam Bốt. Bộ ngoại giao Mỹ ngày 06/12/2017 có thông báo như trên, đồng thời kêu gọi chính phủ Cam Bốt xem xét lại các quyết định mới đây nhắm vào phe đối lập và xã hội dân sự.
Thủ tướng Cam Bốt Hun Sen trong một buổi lễ cầu nguyện hòa bình và ổn định tại đền Angkor Wat, Siem Reap, ngày 03/12/2017. Reuters/Samrang Pring
Theo Bộ ngoại giao Mỹ, biện pháp này nhắm đáp trả trực tiếp một loạt các quyết định "phản dân chủ" của chính quyền Phnom-Penh. Trong một số trường hợp, lệnh "cấm visa nhập cảnh" này cũng sẽ liên quan đến người thân trong gia đình của những cá nhân bị nhắm đến.
Tuy nhiên, khi AFP hỏi về danh tính những quan chức có liên quan, nhất là muốn biết xem thủ tướng Hun Sen có bị cấm vào Hoa Kỳ hay không, Bộ ngoại giao Mỹ đã từ chối tiết lộ thông tin với lý do bảo mật.
Thông cáo của Bộ ngoại giao Mỹ còn kêu gọi chính phủ Cam Bốt "nên thay đổi thái độ qua việc cho phép đảng đối lập hoạt động chính trị, trả tự do cho Kem Sokha và cho phép xã hội dân sự và truyền thông được quyền hoạt động trở lại theo quy định của Hiến Pháp".
Chính phủ Cam Bốt đã nhanh chóng có phản ứng. Ông Phay Siphan, phát ngôn viên chính phủ, cho rằng "điều này sẽ tác động lên mối quan hệ giữa hai nước", đồng thời có "nguy cơ làm tổn hại" đến nền dân chủ Cam Bốt.
Ông Sok Eysan, phát ngôn viên đảng cầm quyền tuyên bố rằng "quyết định này chẳng có vấn đề gì" bởi vì người dân Cam Bốt chưa thể đến Hoa Kỳ.
AFP nhắc lại vào trung tuần tháng 11/2017, Tòa Án Tối Cao đã ra quyết định giải tán đảng Cứu Nguy Dân Tộc (CNRP), đảng đối lập chính tại Cam Bốt. Trước đó, vào đầu tháng 9, lãnh đạo đảng Kem Sokha đã bị bắt giam với cáo buộc "phản quốc và làm gián điệp", những tội danh có nguy cơ lãnh đến 30 năm tù giam.
Minh Anh
