Hôm 4/10, Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã có mặt tại Hà Nội bắt đầu chuyến công du hai ngày, nhằm giải quyết các vấn đề biên giới trên đất liền với Việt Nam, điều mà một nhà quan sát Campuchia nói là để giúp "ngăn chặn các chính trị gia [phe đối lập] tận dụng [vấn đề biên giới] để phục vụ cho lợi ích chính trị".
Báo Thanh Niên tường thuật tại buổi hội đàm của hai nhà lãnh đạo Việt Nam - Campuchia : "Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Hun Sen khẳng định quan hệ Việt Nam và Campuchia là quan hệ anh em gắn kết, bền chặt không thể tách rời".
Trang Thanh Niên dẫn lời ông Hun Sen một lần nữa "cảm ơn sự giúp đỡ vô tư, trong sáng của Việt Nam giúp Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng, cũng như sự trợ giúp chí tình của Việt Nam giúp Campuchia hồi sinh đất nước ngay cả khi Việt Nam cũng đang gặp khó khăn vì bao vây cấm vận".
Truyền thông Việt Nam cho biết trong chuyến thăm này hai nước sẽ ký 2 văn kiện pháp lý ghi nhận thành quả 84% công tác phân giới cắm mốc biên giới đất liền.
Chuyến công du Việt Nam của ông Hun Sen diễn ra vài ngày sau khi ông kêu gọi người dân Campuchia không tham gia "âm mưu lật đổ nhà nước" của ông Sam Rainsy, lãnh đạo đối lập đang sống lưu vong.
Ông Hun Sen đưa ra lời kêu gọi hôm 2/10 sau khi ông Sam Rainsy, cựu chủ tịch của đảng Cứu nguy Dân tộc Campuchia (CNRP) đã bị giải thể, cùng các chính trị gia đối lập khác đang sống lưu vong thông báo họ sẽ quay về Campuchia vào ngày 9/11.
Nhằm duy trì lực lượng ủng hộ sau nhiều năm ở nước ngoài, ông Rainsy hồi tháng trước kêu gọi những người ủng hộ, bao gồm một số nhân vật trong quân đội, lật đổ ông Hun Sen.
"Họ nói họ sẽ lật đổ chúng ta vào ngày 9/11. Đây là mưu đồ đảo chính và Bộ Tư pháp đã truy tố tội âm mưu đảo chính rồi", ông Hun Sen nói trước 1.200 sinh viên trong lễ tốt nghiệp của một trường đại học tại thủ đô Phnom Penh, theo Khmer Times.
Trao đổi với tờ The Phnom Penh Post, ông Kin Phea, Giám đốc Viện Quan hệ Quốc tế thuộc Học viện Hoàng gia Campuchia cho biết chuyến thăm chính thức tới Việt Nam của ông Hun Sen sẽ giúp tăng cường hơn nữa quan hệ và hợp tác giữa hai nước.
"Thông thường, Việt Nam và Campuchia có quan hệ truyền thống giống như anh em và hàng xóm thân hữu. Vì vậy, mục tiêu của chuyến thăm là tăng cường và phát triển hợp tác giữa hai nước", ông nói.
Ông Kin Phea nói nếu hai chính phủ có thêm một thỏa thuận để phân ranh giới thì sẽ giúp giải quyết các vấn đề biên giới của hai bên. "Nó cũng sẽ giúp ngăn chặn một số chính trị gia cố gắng tận dụng vấn đề này vì lợi ích chính trị".
"Chúng tôi không muốn vấn đề biên giới trở thành một ‘căn bệnh’ cho các quốc gia của chúng tôi", ông nói.
Dường như ông Kin Phea ám chỉ ông Sam Rainsy, sống lưu vong ở Pháp từ năm 2015, người thường xuyên cáo buộc ông Hun Sen quá thân cận với Hà Nội và liên tục gọi ông Hun Sen là "con rối của Việt Nam".
Trước đó, vào tháng 9/2010, ông Sam Rainsy, bị chính quyền Hun Sen kết án 10 năm tù trong vụ tranh chấp biên giới với Việt Nam, sau khi ông đã trình bày một bản đồ có một lằn ranh biên giới giữa Việt Nam và Kampuchea khác với bản đồ mà chính phủ Campuchia sử dụng.
Vụ tranh chấp đã có từ một năm trước đó khi ông Sam Rainsy và hai dân làng di chuyển các cột mốt bằng gỗ đánh dấu biên giới giữa Kampuchea và Việt Nam. Ông Rainsy đã bị lãnh án tù hai năm về tội nhổ cột mốt biên giới trong khi những người dân làng mỗi người lãnh án tù 1 năm.
*******************
Campuchia và Việt Nam ký thỏa thuận mới về phân chia đường biên giới (RFA, 04/10/2019)
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Campuchia Hun Sen sẽ ký thỏa thuận mới liên quan đến việc phân chia đường biên giới giữa hai nước vào thứ Bảy, ngày 5 tháng 10. Báo Khmer Times trích lời Thủ tướng Hun Sen cho biết như vậy hôm 4/10 sau cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ở Hà Nội.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc ký thỏa thuận mới liên quan đến việc phân chia đường biên giới giữa hai nước ở Hà Nội hôm 4/10/2019 - AFP
Theo truyền thông trong nước, trong cuộc hội đàm, lãnh đạo hai nước đánh giá cao ý nghĩa đặc biệt của chuyến thăm của Thủ tướng Hun Sen với việc ký kết 2 văn kiện pháp lý ghi nhận thành quả 84% công tác phân giới cắm mốc biên giới đất liền. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong việc xây dựng đường biên giới hòa bình và phát triển bền vững giữa hai nước.
Theo Khmer Times, cũng nhân chuyến thăm này, hai nước đã ký 7 thỏa thuận hợp tác bao gồm thỏa thuận trợ giúp Campuchia chống buôn lậu thuốc phiện ở tỉnh Sihanouk, xây dựng một tòa nhà hành chính mới cho quốc hội Campuchia. Hai bên cũng ký các ghi nhớ trong lĩnh vực hải quan.
Hai bên cũng nhất trí phối hợp tìm biện pháp hợp lý, phù hợp với điều kiện hai bên nhằm giúp cộng đồng người Việt tại Campuchia sinh sống ổn định, thuận lợi, bảo đảm địa vị pháp lý.
Truyền thông trong nước trích lời Thủ tướng Hun Sen ở họp báo hôm 4/10 cảm ơn Việt Nam đã giúp Campuchia lật đổ Pol Pot.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết kim ngạch thương mại giữa hai nước sẽ đạt con số 5 tỷ đô la trong năm nay. Ông cũng cho biết du lịch giữa hai nước đang phát triển với 1 triệu người Việt đến du lịch Campuchia.
Ngoài việc chưa hoàn tất việc cắm mốc trên biên giới đất liền, hiện Việt Nam và Campuchia cũng còn những bất đồng trong việc phân chia biên giới trên biển.
Mới đây, Campuchia đã từ chối cấp quốc tịch cho người Việt sinh sống ở các tỉnh Kratie, Mondulkiri, Ratanakiri và Stung Treng theo đề nghị của Hà Nội.
Theo con số thống kê của chính phủ Việt Nam, hiện có khoảng 110.000 người Việt đang sinh sống ở Campuchia, chủ yếu bên dòng sông Tonle Sap.