Thông Luận

Trung Quốc xác nhận bắt Chủ tịch Interpol (BBC, 08/10/2018)

Trung Quốc xác nhận bắt giữ ông Mạnh Hoành Vỹ, Giám đốc Interpol, người trước đó được cho là 'mất tích' khi về thăm quê.

Vợ ông Mạnh công bố tin nhắn của chồng gửi vào ngày ông mất tích : một con dao

Bắc Kinh khẳng định ông Mạnh đang bị một cơ quan chống tham nhũng điều tra vì vi phạm luật pháp.

Ông Mạnh, từng là Thứ trưởng Bộ Công an, được thông báo mất tích khi đi từ Lyon, Pháp, nơi đặt trụ sở Interpol, trở về quê nhà Trung Quốc hôm 25/9.

Interpol cho hay họ nhận được quyết định từ chức của ông Mạnh hôm Chủ Nhật và quyết định này có hiệu lực lập tức.

Ủy ban Giám sát quốc gia của Trung Quốc, cơ quan xử lý các vụ tham nhũng liên quan đến các quan chức, cho biết trong một tuyên bố trên webiste rằng ông Mạnh đang bị điều tra .

Ông Mạnh là trường hợp quan chức cao cấp mất tích mới đây nhất ở Trung Quốc, nơi mà một số quan chức chính phủ hàng đầu, các tỷ phú và thậm chí là một ngôi sao hạng A đã biến mất trong những tháng gần đây.

Đầu tuần này, nữ diễn viên Phạm Băng Băng, người đã biến mất ở Trung Quốc vào tháng Bảy, đã xuất hiện với lời xin lỗi công khai và bị phạt 883 triệu nhân dân tệ (129 triệu đô la) vì trốn thuế và các hành vi phạm tội khác.

Interpol nói gì ?

Trong một tuyên bố trên Twitter, tổ chức này cho hay đã nhận được quyết định từ chức của ông Mạnh và quyết định có hiệu lực ngay lập tức.

Interpol đã bổ nhiệm phó chủ tịch cấp cao, ông Kim Jong-yang của Hàn Quốc, làm quyền chủ tịch.

Chủ tịch mới sẽ được bầu để đảm nhiệm thay ông Mạnh trong hai năm còn lại của ông ở cương vị này. Việc bầu chọn sẽ diễn ta tại hội nghị của Interpol ở Dubai vào tháng tới.

Hôm thứ Bảy 6/10, Interpol đã kêu gọi Trung Quốc làm rõ tình trạng của ông Mạnh, và rằng tổ chức này lo ngại cho an sinh của ông.

Pháp đã mở một cuộc điều tra nhưng cho hay hôm Chủ Nhật 7/10 rằng chưa có thêm thông tin gì.

Vợ ông Mạnh nói gì về sự mất tích của chồng ?

Bà Grace Meng, phát biểu ngắn gọn trước thông báo của Trung Quốc về việc bắt giữ ông Mạnh, rằng bà nghĩ chồng đang gặp nguy hiểm.

Bà Grace Meng cũng kêu gọi sự trợ giúp quốc tế để tìm kiếm chồng mình.

Bà Grace Meng không muốn bị nhận diện do lo ngại về an toàn cá nhân

Trong ngày ông Mạnh mất tích, bà cho hay ông gửi tin nhắn cho bà trên mạng xã hội, nói chờ ông gọi điện, trước khi gửi hình ảnh một con dao, ám chỉ nguy hiểm.

"Tôi không biết điều gì đã xảy ra với ông ấy", bà Grace Meng nói.

Bà Grace Meng, quay lưng về phía camera nhằm tránh bị nhận dạng do lo sợ cho an toàn của mình, cố kìm nén tiếng nức nở khi đọc một tuyên bố bằng tiếng Anh và Trung.

"Chúng tôi luôn kết nối với nhau bằng trái tim. Anh ấy sẽ hỗ trợ tôi thực hiện điều này. Vụ việc này thuộc về công bằng và công lý. Thuộc về cộng đồng quốc tế. Và thuộc về người dân quê hương tôi".

Chiến dịch của ông Tập

Phân tích của Hugh Schofield, BBC News, Paris

Chính quyền Trung Quốc đã xác nhận những gì mọi người đã giả định : rằng Mạnh Hoành Vỹ đã bị bắt giữ khi máy bay của ông hạ cánh tại Trung Quốc.

Thông tin về việc giam giữ ông Mạnh được cơ quan chống tham nhũng của Bắc Kinh phát đi, cho thấy ông Mạnh đã bị cuốn vào chiến dịch chống tham nhũng đang lan rộng của chủ tịch Tập Cận Bình. Và điều này đã dẫn đến sự biến mất của nhiều nhân vật cao cấp.

Bí ẩn về những gì đã xảy ra với ông bây giờ đã được làm rõ - nhưng chi tiết của những cáo buộc chống lại ông, và số phận nào đang chờ ông càng mờ mịt hơn bao giờ hết.

Interpol làm gì ?

Interpol phối hợp tìm kiếm giữa các thành viên của tổ chức, đưa ra thông báo màu vàng cho trường hợp người mất tích và thông báo màu đỏ - một cảnh báo quốc tế - đối với một người bị truy nã. Tuy nhiên, tổ chức này không có thẩm quyền đưa người đến các quốc gia để bắt giữ các cá nhân hoặc ra lệnh bắt giữ.

Ban thư ký của Interpol, chủ yếu giám sát công việc hàng ngày của tổ chức 192 thành viên này, trong đó vài trò của chủ tịch chủ yếu mang tính nghi lễ.

Ông Mạnh Hoành Vỹ là ai ?

Ông Mạnh được bầu làm chủ tịch Interpol tháng 11/2016. Ông là người Trung Quốc đầu tiên giữ vị trí này và dự kiến sẽ giữ chức này đến 2020.

Ông đứng đầu Ủy ban điều hành của Interpol, nơi ban hành các hướng dẫn và quản lý chung.

Ông Mạnh Hoàng Vỹ là quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc

Ông Mạnh có 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp luật hình sự ở Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực thuốc phiện, chống khủng bố và kiểm soát biên giới.

Sau khi ông được bầu làm chủ tịch Interpol, các nhóm nhân quyền bbày tỏ lo ngại rằng động thái này có thể giúp Trung Quốc truy bắt những người bất đồng chính kiến đã bỏ chạy khỏi đất nước.

*********************

Interpol : Trung Quốc thừa nhận bắt chủ tịch Mạnh Hoành Vĩ (RFI, 08/10/2018)

Bắc Kinh thông báo đã bắt giữ thứ trưởng bộ Công An Trung Quốc, chủ tịch tổ chức cảnh sát quốc tế Interpol. Mất tích từ ngày 25/09/2018 tại phi trường Bắc Kinh, ông Mạnh Hoành Vĩ bị "nghi ngờ vi phạm pháp luật" theo thông cáo công bố chiều Chủ Nhật 07/10.

Nguyên giám đốc Interpol người Trung Quốc, ông Mạnh Hoành Vĩ.

Vài giờ trước, Interpol nhận được đơn xin từ chức của vị chủ tịch. Phải hơn 10 ngày, Bắc Kinh mới chính thức "làm sáng tỏ" phần nào bí ẩn trong vụ mất tích của lãnh đạo tổ chức cảnh sát quốc tế.

Từ thủ đô Trung Quốc, thông tín viên Stéphane Lagarde tường thuật :

"Thông báo chỉ có một dòng 26 chữ đưa lên trang mạng của Ủy Ban Thanh Tra Nhà Nước vài phút trước nửa đêm Chủ Nhật. Ông Mạnh Hoành Vĩ (Meng Hong Wei) bị nghi ngờ vi phạm pháp luật và điều lệ Đảng, một thuật ngữ quen thuộc dùng để chỉ những vụ tham ô của cán bộ đảng viên. Thông báo này gián tiếp nhìn nhận chủ tịch Interpol đúng là đã bị bắt khi xuống máy bay tại phi trường Bắc Kinh ngày 25 tháng 9 vừa qua và đang bị nhân viên của Ủy Ban Kỷ Luật Trung Ương Đảng thẩm tra.

Nhưng đến bây giờ, không thể biết được gì hơn ngoài những phản ứng hoan nghênh cổ vũ xuất hiện bên dưới các bản tin liên quan của Tân Hoa xã . "Tuyệt chiêu ! Thêm một con hổ bị vồ", đó là lời khen của một người sử dụng internet, ám chỉ chính sách "đả hổ diệt ruồi" của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từ khi ông nắm quyền. Ngoài ra thì hoàn toàn im lặng. Mọi thông tin, mọi bình luận bóng gió liên quan đến vụ việc đều bị kiểm duyệt. Do vậy, thân nhân của chủ tịch Cảnh Sát Quốc Tế Interpol phải lo sợ cho số phận của ông.

Tiếp xúc với AFP tại trụ sở của Interpol, thành phố Lyon, Pháp, hôm Chủ Nhật, vợ của ông Mạnh Hoành Vĩ cho biết vào hôm 25 tháng 9, bà nhận được lời nhắn tin đầu tiên, qua điện thoại di động, khi chồng vừa đến Bắc Kinh : Chờ anh gọi ! Tiếp theo đó là một icôn biểu tượng cảm xúc đáng lo hiện ra : hình con dao, báo động đang đối mặt với hiểm nguy.

Vài giờ sau khi chính quyền Trung Quốc tung thông báo lên mạng, Interpol loan báo qua twitter, đã nhận được thư từ chức của chủ tịch Mạnh Hoành Vĩ. Quyền chủ tịch được trao cho ông Kim Jong-yong, người Hàn Quốc".

Theo AFP, vụ chủ tịch Mạnh Hoành Vĩ "từ chức" một cách đột ngột có thể làm cho một nước đông dân nhất địa cầu gặp khó khăn hơn trong nỗ lực tìm vai trò đại diện trong các định chế quốc tế. Bonnie Glaser, chuyên gia về Trung Quốc thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế ở Washington cho rằng từ nay các tổ chức quốc tế phải "suy nghĩ hai lần" trước khi tuyển dụng một lãnh đạo người Trung Quốc.

Tú Anh