 | Tổng quan: | 3707489 |
Mai Vân, RFI, 13/04/2021
Báo giới quan tâm đến Châu Á trong những ngày qua đã bàn tán khá nhiều về một bức ảnh mà Hải quân Mỹ chụp ngày 04/04/2021 tại biển Philippines, cho thấy hạm trưởng tàu khu trục Mỹ USS Mustin ngồi trên boong tàu, quan sát một chiếc tàu ngoài xa được ghi nhận là hàng không mẫu hạm Trung Quốc Liêu Ninh.
Hạm trưởng tàu khu trục USS Mustin (DDG 89) Robert Briggs cùng phó hạm trưởng Richard Slye quan sát tàu sân bay Trung Quốc Liêu Ninh. Ảnh chụp ngày 04/04/2021 trên biển Philippines. © US Navy - via Twitter @Chris Cavas
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại vùng Biển Đông và biển gần Đài Loan, với sự hiện diện của cả chiến hạm Hoa Kỳ lẫn Trung Quốc, việc bức ảnh được tiết lộ đã đặt ra câu hỏi về dụng tâm của Mỹ.
Thoạt nhìn, bức ảnh rất bình thường. Người ta thấy hạm trưởng tàu khu trục Mustin (số hiệu DDG 89) Robert Briggs cùng sĩ quan điều hành tàu là Richard Slye ở trên boong, đang nhìn về phía biển xa, nơi người ta thấy một chiếc tàu sân bay - được ghi nhận là chiếc Liêu Ninh của Trung Quốc - đang di chuyển song song.
Tuy nhiên, giới phân tích đã ghi nhận một loạt những yếu tố khác thường, mà trước tiên hết là tính chất "hiếm hoi" của bức ảnh. Hải quân Mỹ cho đến nay, đã công bố rất nhiều hình ảnh hay video về hoạt động của các chiến hạm Mỹ khi đang làm nhiệm vụ ở Biển Đông hay vùng eo biển Đài Loan, nhưng hiếm khi thấy những tư liệu trong đó có tàu Trung Quốc.
Bức ảnh hàm chứa thông điệp cảnh báo Trung Quốc
Tư thế ngồi của hạm trưởng chiếc USS Mustin cũng đáng chú ý : Ông ngồi trên một chiếc ghế bành, gác chân lên lan can một cách thoải mái, mà theo giới phân tích dường như tỏ vẻ thờ ơ, không quan tâm mấy đến "mối đe dọa" từ tàu Liêu Ninh di chuyển gần đó.
Nhật báo Pháp Le Figaro ngày 11/04 đã nhận xét như sau : "Tư thế ngồi thoải mái trên chiếc ghế bành bọc da màu nâu, hai chân duỗi dài gác lên lan can tàu của viên hạm trưởng Mỹ có thể khiến ta nghĩ đến một chuyến du ngoạn vui vẻ. Thế nhưng không phải vậy : cùng với người phó của mình, chỉ huy chiếc DDG-89 - một trong 71 chiếc khu trục hạm của Hải quân Hoa Kỳ - đang quan sát chiếc đầu tiên trong số hai tàu sân bay Trung Quốc mà họ đang theo dõi".
Đối với một số nhà quan sát được nhật báo Hồng Kông South China Morning Post ngày 11/04 trích dẫn thì Hải quân Mỹ đã cố tình tung ra bức ảnh này với mục tiêu tiến hành một cuộc chiến tranh tâm lý, gởi đi một thông điệp cảnh báo nhắm vào Trung Quốc.
Theo ông Lã Lễ Thi (Lu Li-shih), cựu giảng viên Học Viện Hải quân Đài Loan tại Cao Hùng, bức ảnh là "một dạng chiến tranh nhận thức, nhằm chứng tỏ rằng Mỹ không coi quân đội Trung Quốc là mối đe dọa tức thời". Đối với chuyên gia này, dáng vẻ rất thoải mái của hai viên chỉ huy cao nhất trên khu trục hạm Mỹ khi chiếc Liêu Ninh chỉ cách đó vài nghìn mét cho thấy là phía Mỹ "xem thường Hải quân Trung Quốc".
Còn tổng biên tập tạp chí quốc phòng Hán Hòa (Kanwa Defense Review) xuất bản tai Canada Trương Nghị Hoằng (Andrei Chang) cho rằng bức ảnh là "lời cảnh báo nhắm vào Quân đội Trung Quốc", cho thấy rõ là Mỹ nắm rất rõ các động thái của nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh.
Không còn thấy trên web thông tin của Bộ Quốc phòng Mỹ ?
Một chi tiết khác thường khác đã được nhà báo Mỹ chuyên về hải quân Chris Cavas ghi nhận là sau khi được công bố trên trang web thông tin DVIDS của Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 11/04, bức ảnh sau đó đã được rút xuống.
Chris Cavas là một trong những người đầu tiên đã phát hiện việc Hải quân Mỹ công bố bức ảnh. Trong tin nhắn Twitter kèm theo hai bức ảnh, một của hai chỉ huy khu trục hạm USS Mustin, và một của tàu sân bay Liêu Ninh nhìn từ phía tàu Mỹ, nhà báo Mỹ đã nêu bật :
"Ảnh rất hiếm chụp sĩ quan chỉ huy và sĩ quan điều hành của chiến hạm USS Mustin DDG89 khi họ bám theo tàu sân bay Trung Quốc Liêu Ninh 16 trên Biển Philippines vào ngày 4 tháng 4. Hải quân Mỹ hiếm khi thừa nhận các hoạt động theo dõi tàu Trung Quốc và việc tàu Mỹ bị Trung Quốc bám đuôi".
Dẫu sao thì theo nhật báo Pháp Le Figaro, bức ảnh chụp từ tàu khu trục USS Mustin cho thấy là căng thẳng ở khu vực gần Đài Loan tiếp tục ở mức cao.
Trong khu vực này, Bắc Kinh không chỉ tăng cường sức ép đối với Đài Loan, một hòn đảo độc lập trên thực tế nhưng vẫn bị Trung Quốc xem là một phần lãnh thổ không thể tách rời của mình, mà còn đơn phương tuyên bố chủ quyền trên hầu như toàn bộ vùng Biển Đông mà họ đang quân sự hóa ráo riết trong mười năm qua, bằng cách bồi đắp các đảo nhân tạo và xây dựng căn cứ quân sự trên đó.
Theo Le Figaro, về phía Mỹ, trong khi tăng cường các chuyến hải hành qua lại vùng Biển Đông trong các chiến dịch bảo đảm nguyên tắc "tự do hàng hải", Hải quân Hoa Kỳ cũng lo ngại trước đà phát triển quá nhanh của Hải quân Trung Quốc, một đà vươn lên đang đe dọa vị thế hàng đầu mà Mỹ có được từ năm 1945 và thậm chí kể từ năm 1991.
Pháp cũng có mặt nhưng khiêm tốn hơn
Ngoài sự hiện diện của Mỹ và Trung Quốc trong khu vực, báo Le Figaro cũng không quên nhắc lại rằng dù với một quy mô khiêm tốn hơn, Hải quân Pháp cũng có mặt tại khu vực tranh chấp này.
Hiện đang dừng chân tại Sabang của Indonesia, tại lối vào eo biển Malacca, tàu trực thăng đổ bộ Tonnerre và hộ tống hạm Surcouf của Pháp sẽ đi qua Biển Đông trong những ngày tới trong khuôn khổ chiến dịch huấn luyện "Jeanne d’Arc 2021" của các học viên sĩ quan của Hải quân Pháp. Sau chặng dừng chân ở Việt Nam, chiến hạm Pháp sẽ đến Nhật Bản và cũng đi qua hoặc ít ra là đến gần eo biển Đài Loan.
Hôm 07/04, tàu ngầm tấn công hạt nhân Emeraude của Pháp đã quay trở về cảng Toulon, sau bảy tháng hoạt động ở cùng khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương này. Tàu ngầm Pháp cũng đã tuần tra Biển Đông, lần đầu tiên - ít nhất là trên mặt chính thức.
Một sự kiện hiếm hoi : Sự kiện tàu ngầm Emeraude trở về sau chuyến công tác lần này đã được quảng bá trên truyền thông, và đô đốc Pierre Vandier, tham mưu trưởng Hải quân Pháp đã ca ngợi một "sứ mệnh có tầm vóc chiến lược".
Đối với Le Figaro, giống như vụ bức ảnh của hạm trưởng Mỹ trên chiếc USS Mustin, sự cạnh tranh ở Ấn Độ - Thái Bình Dương cũng là một vấn đề thông tin tuyên truyền.
Mai Vân
*********************
Mỹ và Philippines bắt đầu cuộc tập trận dài hai tuần
RFI tiếng Việt, 12/04/2021
Kể từ thứ Hai 12/04/2021, quân đội Philippines và Hoa Kỳ tiến hành một cuộc tập trận chung hàng năm, kéo dài trong vòng hai tuần, sau một năm gián đoạn vì dịch bệnh Covid-19. Chiến dịch quân sự Mỹ - Philippines lần này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc gia tăng tại vùng Biển Đông.
Quân đội Philippines và Hoa Kỳ khai mạc cuộc tập trận Balikatan lần thứ 36, tại Doanh trại Aguinaldo, Quezon City, Manila, Philippines, ngày 12/04/2021 via Reuters – Armed Forces of The Philippines
Trả lời hãng tin Pháp AFP, ngày hôm qua, 11/4, tướng Cirilito Sobejana, chỉ huy quân đội Philippines, cho biết là quy mô đợt tập trận bị thu hẹp do tình hình dịch bệnh Covid-19. Khoảng 1.300 lính Philippines và 700 binh sĩ Mỹ, tức chỉ bằng ¼ quân số so với lúc bình thường, tham gia cuộc tập trận lần này.
Nội dung cuộc tập trận là phối hợp các "bài tập ảo và thật", nhưng tướng Sobejana không quên nhấn mạnh rằng việc giảm thiểu quy mô là còn nhằm "duy trì mối quan hệ liên minh, tiếp xúc giữa hai lực lượng".
Vài giờ trước khi diễn ra cuộc tập trận, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, Lloyd Austin và đồng nhiệm Philippines, ông Delfin Lorenzana đã điện đàm về "tình hình Biển Đông và sự hiện diện đông đảo các lực lượng hải quân Trung Quốc gần bãi Đá Ba Đầu", theo như thông cáo của Lầu Năm Góc. Cũng theo bản thông cáo này, ông Austin đã đề nghị tăng cường khả năng đánh giá "các mối đe dọa trên Biển Đông".
AFP nhắc lại, căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh đã gia tăng sau vụ phát hiện hơn 200 chiếc tầu Trung Quốc neo đậu xung quanh bãi Đá Ba Đầu (Whitsun), thuộc quần đảo Trường Sa, khu vực đang có tranh chấp giữa Việt Nam, Philippines và Trung Quốc.
Trong bối cảnh này, truyền thông Nhà nước Việt Nam, hôm 06/04/2021 loan báo hải quân Việt Nam tổ chức một cuộc thao dượt quân sự nhỏ tại quần đảo Trường Sa. Như một sự trùng hợp, Bắc Kinh cùng ngày, thông qua Tổ chức Sáng kiến Dò tìm Biển Đông (South China Sea Probing Initiative – SCSPI), do Đảng cộng sản Trung Quốc kiểm soát, trong một báo cáo, lên án chính phủ Việt Nam có các hoạt động "triển khai quân sự" tại Trường Sa.
Báo cáo có đoạn viết : "vào lúc quân đội và thường dân Việt Nam ngày càng hoạt động tích cực tại các đảo và bãi đá ngầm do Việt Nam kiểm soát cũng như những vùng lãnh hải lân cận, rủi ro va chạm và xung đột là không hề nhỏ !" Phải chăng đây là một lời đe dọa của Trung Quốc đối với Việt Nam ?
Minh Anh
