Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ chỉ trích Trung Quốc về Biển Đông (RFI, 03/06/2017)

Phát biểu tại hội nghị về an ninh Shangri-la (IISS- International Institute for Strategic Studies), Singapore, ngày 03/06/2017, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis đã lên án Bắc Triều Tiên về chương trình hạt nhân quân sự và chỉ trích Trung Quốc về việc quân sự hóa Biển Đông.

shangri1

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, James Mattis phát biểu tại hội nghị An Ninh Shangri-la lần thứ 16, Singapore, ngày 03/06/2017. REUTERS/Edgar Su

Theo lời ông Mattis, Bắc Triều Tiên là "một mối đe dọa đối với tất cả chúng ta", cho nên toàn bộ các nước phải tham gia hỗ trợ cho mục tiêu chung là phi hạt nhân bán đảo Triều Tiều Tiên. Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ kêu gọi cộng đồng quốc tế hợp tác trên vấn đề này.

Bắc Triều Tiên hiện đang nỗ lực phát triển một tên lửa liên lục địa có thể bắn tới các bờ biển của lãnh thổ Hoa Kỳ và hôm thứ Hai (29/5) đã lại tiến hành bắn thử tên lửa, bất chấp các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc. Ông Mattis cho rằng những hành động của chế độ Bình Nhưỡng là "phi pháp" chiếu theo luật pháp quốc tế và theo ông, có một sự đồng thuận rất mạnh của quốc tế cho rằng tình hình này không thể tiếp diễn. Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ khen ngợi Trung Quốc đã cam kết làm việc với cộng đồng quốc tế để phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Do chính quyền Donald Trump đang cần đến sự hợp tác của Bắc Kinh trên hồ sơ Bắc Triều Tiên, nên những nước Châu Á đang tranh chấp chủ quyền biển đảo với Trung Quốc lo ngại là Washington sẽ hy sinh lợi ích của các nước này để đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Hôm nay, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ đã gián tiếp trấn an các nước Châu Á đó, khi chỉ trích mạnh mẽ việc Trung Quốc dùng sức mạnh để áp đặt chủ quyền của họ trên gần như toàn bộ vùng Biển Đông. Ông Mattis lên án thái độ "khinh miệt" của Trung Quốc đối với các nuớc láng giềng và thái độ bất chấp luật pháp quốc tế khi tiến hành "quân sự hóa" Biển Đông.

Lãnh đạo Lầu Năm Góc chỉ trích "tầm mức và những tác động" của các công trình xây đảo nhân tạo của Trung Quốc tại những vùng đang tranh chấp ở Biển Đông. Ông thúc giục các nước có liên quan, đặc biệt là Việt Nam và Philippines, tìm những giải pháp thông qua đối thoại.

Cuối tháng 5/2017, Washington đã khiến Bắc Kinh có phản ứng giận dữ khi điều khu trục hạm Dewey đến sát Đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa, hiện do Trung Quốc kiểm soát. Theo Washington, đây chỉ là một chuyến tuần tra nhằm bảo đảm tự do hàng hải tại các vùng đang tranh chấp ở Biển Đông.

Thủ tướng Úc cảnh cáo Trung Quốc về Biển Đông

Cũng tại hội nghị an ninh Shangri-La hôm nay, thủ tướng Úc Malcolm Turnbull cảnh báo Trung Quốc chẳng được gì nếu sử dụng vũ lực ở vùng Châu Á-Thái Bình Dương. Ông muốn ám chỉ đến chính sách tại Biển Đông của Bắc Kinh.

Theo thủ tướng Úc, trong trường hợp phải đối đầu với "một Trung Hoa áp bức", các nước láng giềng "sẽ phải tìm cách tạo đối trọng trước sức mạnh của Bắc Kinh, bằng cách tăng cường liên minh và quan hệ đối tác với nhau và đặc biệt là với Hoa Kỳ".

Dĩ nhiên Trung Quốc sẽ đóng vai trò quan trọng hơn trong vùng nhờ nền kinh tế ngày càng phát triển. Vì vậy, thủ tướng Úc khuyến khích Bắc Kinh "tôn trọng chủ quyền của các nước khác, cũng như xây dựng niềm tin và các dự án hợp tác với các nước láng giềng".

Thanh Phương, Thu Hằng

*********************

"Không thể chấp nhận việc quân sự hóa các đảo nhân tạo" (VOA, 03/06/2017)

shangri2

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis đến đọc diễn văn tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 16 ở Singapore, ngày 3/6/2017.

Bộ trưởng quc phòng Hoa Kỳ James Mattis hoan nghênh các n lc hp tác ca Trung Quc vi cng đng quc tế v vn đ Bc Hàn ti din đàn an ninh thường niên Singapore hôm th By. Tuy nhiên, v vn đ Bin Đông, ông miêu t vic Trung Quc tiếp tc quân s hóa các đo nhân to ti đó, bt chp trt t quc tế, là điu không th chp nhn.

Trong bài diễn văn đc trước các đi biu và gii truyn thông tham dự cuc đi thoi Shangri-La, ông Mattis nói :

"Chúng tôi không thể chp nhn các hành đng ca Trung Quc xâm phm đến li ích ca cng đng quc tế, phá hoi trt t da trên lut l vn phc v tt c các nước có mt hôm nay ti din đàn này, k cả và đc bit, là Trung Quc".

Ông Mattis nói trong khi sự cnh tranh gia hai nn kinh tế ln nht thế gii chc chn s có, nhưng xung đt không nht thiết phi xy ra.

Bộ trưởng quc phòng M nói : "Xây dng đo nhân to và quân s hóa các sơ s trên các thực th trong lãnh hi quc tế, phương hi đến s n đnh khu vc". Ông lưu ý rng vic Trung Quc cng c quân s các căn c trên nhng đo nhân to, khác bit vi nhng gì các nước khác đã làm.

Ông Mattis nói cách tiếp cn ca Bc Kinh không ch khác biệt v mt bn cht ca các đng thái vũ trang các đo nhân to, mà còn v thái đ ca Bc Kinh, "coi thường pháp lut quc tế, không tôn trng li ích ca các quc gia khác, cũng như c gng ca Trung Quc gt sang mt bên tiến trình gii quyết ôn hòa các vấn đ liên quan".

Trung tướng He Lei, Phó Giám đc Hc vin Khoa hc quân s Trung Quc và cũng là người đng đu đoàn Trung Quc ti các cuc hp Shangri-La, đã thng thng bác b nhng t cáo ca ông Mattis. Tướng He nói Trung Quc đã ký kết hơn 23.000 hiệp đnh song phương và 400 hip đnh đa phương, đng thi tham gia vào tt c các y ban đc bit ca Liên Hip Quc.

Ông He nói :

"Trung Quốc là mt nước ng h và bo v các quy tc và quy đnh quc tế cũng như khu vc, nhưng khi đnh nghĩa các quy tắc quc tế, cn phi da trên nhng gì mà đa s các nước đng ý, và đi din cho các li ích ca đa s".

Ông He nói thêm rằng điu đó cũng áp dng cho các quy tc và quy đnh khu vc. Ông lưu ý nhng tiến b hi gn đây ca Trung Quc cùng vi Hip hi các quốc gia Đông Nam Á trong vic son tho mt tha thun khung cho mt b Quy tc ng x trên Bin Đông.

Ông nêu bật vai trò ca Trung Quc tham gia hình thành Công ước Liên Hip Quc v Lut bin mà Bc Kinh phê chun vào năm 1996.

Tuy nhiên, ông He không đề cp đến vic Bc Kinh bác b phán quyết ca Tòa Trng tài thường trc La Haye v vn đ Bin Đông hi năm ngoái. Phán quyết ca tòa bác b lp lun ca Trung Quc cho rng Bc Kinh có ch quyn lch s trên hu hết tuyến hàng hi đang trong vòng tranh chấp gay gt trong khu vc.

Từ khi lên nhm chc, Tng thng Hoa Kỳ Donald Trump đã đt vn đ Bc Hàn vào th t ưu tiên hàng đu, và trong bài phát biu ca mình, Bộ trưởng quốc phòng Mattis lp li mi quan ngi ca chính quyn Tng thng Trump v mi nguy rõ rệt và hin hu do Bc Hàn đt ra cho khu vc và xa hơn na.

Bộ trưởng Mattis nói :

"Cùng với nhng tuyên b liu lĩnh, chương trình ca Bc Hàn hin nay th hin rõ ý đnh ca nước này mun th đc tên la đn đo có kh năng mang đu đn ht nhân, k c các phi đn liên lc đa, vn đt ra nhng mi đe da trc tiếp và tc thi đi vi các đồng minh trong khu vc, các đi tác ca chúng ta, và c thế gii".

Những phát biu gay gt ca ông Mattis đã xóa tan phn nào nhng suy đoán ca mt s người rng chính quyn hin nay duy trì s im lng v vn đ Bin Đông đ đi ly s hp tác ca Trung Quốc trong vic đi phó vi Bình Nhưỡng.

Bộ trưởng Mattis tuyên b Hoa Kỳ s không mang nhng li ích ca các đng minh ra làm nhng con bài đ mà c.

Không giải thích chi tiết, nhưng Bộ trưởng quốc phòng M cho biết là các nước đang làm vic đ đ ra những bin pháp trng pht mi, được tăng cường, đng thi tăng n lc ngoi giao đ gây áp lc đi vi Bc Hàn. Nhưng ông nói thêm rng bên cnh li nói và s h tr, hành đng ca tt c các bên liên quan cũng cn thiết.

Ông nói :

"Chính quyền ca ông Trump được khích l bi cam kết mi ca Trung Quc trong n lc hp tác vi cng đng quc tế hướng ti phi ht nhân hóa bán đo Triu Tiên".

Ông nói : "Rốt cuc, M tin rng Trung Quc s nhn ra rng Bc Triu Tiên là mt gánh nng chiến lược ch không phi là một tài sn. Gánh nng y đã làm tăng s bt hòa và khiến các dân tc yêu chung hòa bình trong khu vc, phi tăng chi tiêu quc phòng".

Trong khi các quan hệ gia Bình Nhưỡng và Bc Kinh ngày càng tr nên lnh nht hơn trong nhng năm gn đây dưới quyền Kim Jong-un, Trung Quốc vn là đng minh và là nước ng h ln nht ca Bc Hàn. Mt s nhà phân tích cho rng Bc Kinh không thc s mun gii quyết vn đ này, vì h e rng làm như vy có th dn ti mt nước Triu Tiên thng nht, và mc nhiên đt Hoa Kỳ ngay tại ca ngõ phía đông bc ca Trung Quc.

Mặc dù vy, nhng li đe do và các cuc th nghim phi đn liên tc ca lãnh t Kim Jong-un đang làm xói mòn s h tr dành cho Bc Hàn Trung Quc. Và trong nước này đang xut hin nhng li kêu gi ngày càng gay gắt hơn, đòi Bc Kinh phi có phn ng quyết lit hơn.

******************

Mỹ cảnh báo Trung Quốc về các đảo ở Biển Đông (BBC, 03/06/2017)

Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận việc quân sự hóa của Trung Quốc với các hòn đảo nhân tạo trên Biển Đông, Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis đưa ra cảnh báo tại Diễn đàn An ninh ở Shangri-la (IISS- International Institute for Strategic Studies) hôm 03/6/2017.

shangri3

Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis đưa ra lời cảnh báo với Trung Quốc tại Diễn đàn An ninh ở Shangri-la, Singapore hôm 03/6/2017.

Phát biểu tại hội nghị an ninh thường niên có tính diễn đàn khu vực và quốc tế ở Singapore, ông nói những động thái như vậy làm suy yếu sự ổn định khu vực.

Tuyên bố lãnh thổ của Trung Quốc được đưa ra trên Biển Đông, một vùng biển giàu tài nguyên đang có tranh chấp chủ quyền khá gắt gao giữa một số quốc gia.

Đồng thời, Tướng Mattis cũng ca ngợi những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm kiềm chế các hoạt động hỏa tiễn và hạt nhân của Bắc Hàn.

Những bình luận của ông được đưa ra ngay sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc mở rộng các biện pháp trừng phạt nhắm vào Bắc Hàn để đáp trả lại một loạt các cuộc thử hỏa tiễn tiến hành trong năm nay.

Hội đồng Bảo an đã nhất trí thông qua việc trừng phạt sau hàng tuần đàm phán giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

'Phản đối và không chấp nhận'

shangri4

Bắc Kinh đang xây dựng các hòn đảo nhân tạo trên các rạn san hô và tiến hành tuần tra hải quân ở vùng biển có nhiều tranh chấp.

Trong bài diễn văn tại Diễn đàn Đối thoại Shangri-la thường niên năm 2017, Tướng Mattis nói :

"Chúng tôi phản đối các quốc gia quân sự hóa các hòn đảo nhân tạo và thực thi thái quá các yêu sách biển.

"Chúng tôi không thể và sẽ không chấp nhận những thay đổi đơn phương, cưỡng ép hiện trạng".

Tổng thống Donald Trump và các quan chức cao cấp của Hoa Kỳ đã nhiều lần tuyên bố rằng họ sẽ bảo vệ lợi ích của Mỹ ở Biển Đông, một tuyến vận tải quan trọng.

Trong cuộc điều trần để được đề cử hồi đầu năm nay, ông Rex Tillerson, người đã trở thành ngoại trưởng Mỹ sau đó, đã cảnh báo rằng Hoa Kỳ "sẽ gửi cho Trung Quốc một tín hiệu rõ ràng rằng trước tiên việc xây dựng các hòn đảo phải chấm dứt, và thứ hai, việc tiếp cận các hòn đảo này của Trung Quốc cũng sẽ không được phép . "

Đáp lại, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Bắc Kinh sẽ "giữ vững quyền bảo vệ các quyền của mình trong khu vực".

Nhưng ở Singapore, tướng Mattis cũng ghi nhận một cách tích cực về quan hệ Mỹ-Trung, cho rằng mặc dù sự cạnh tranh giữa hai nước "có thể xảy ra, nhưng xung đột không phải là không thể tránh khỏi".

Vai trò tiếp đây của Mỹ ?

shangri5

Tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc dựa trên một yêu sách đường chín đoạn (hay bản đồ đường lưỡi bò) trên Biển đông gây nhiều tranh cãi và phản ứng trong khu vực và quốc tế.

Câu hỏi lớn nhất trong các đại biểu Châu Á tham dự diễn đàn là vai trò của Hoa Kỳ sẽ tiếp tục nhiều như thế nào trong khu vực ngày càng căng thẳng này, theo phái viên Karishma Vaswani của BBC tại Singapore.

Bà nói thêm rằng Tướng Mattis đã cố gắng trấn an các đồng nghiệp rằng Hoa Kỳ không quay lưng lại với Châu Á.

Các quốc gia đối lập tranh cãi về lãnh thổ trên biển Biển Đông đã lâu, nhưng căng thẳng gia tăng đều trong những năm gần đây.

Các đảo nhỏ và vùng biển được Đài Loan, Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei tuyên bố chủ quyền với một phần hoặc toàn bộ.

Bắc Kinh đang xây dựng các hòn đảo nhân tạo trên các rạn san hô và tiến hành tuần tra hải quân ở vùng biển mà các quốc gia khác cũng tuyên bố chủ quyền.

Mặc dù chính quyền Hoa Kỳ trước đây của Tổng thống Barack Obama nhấn mạnh rằng Mỹ có lập trường trung lập, nhưng Washington đã nhiều lần lên tiếng chống lại việc xây dựng các hòn đảo nhân tạo, đồng thời tìm cách xây dựng mối quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á có các yêu sách chủ quyền chồng lấn với Trung Quốc.

Vào tháng 7/2016, một tòa án quốc tế đã ra phán quyết bác bỏ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc, ủng hộ một vụ kiện do Philippines đưa ra, nhưng Bắc Kinh nói Trung Quốc sẽ không tôn trọng phán quyết.

Các xích mích đã và đang làm dấy lên quan ngại rằng khu vực đang trở thành một điểm nóng tiềm tàng những hậu quả có tính chất toàn cầu.

**********************

Mỹ khẳng định vẫn sát cánh với Châu Á-Thái Bình Dương (VOA, 03/06/2017)

Bộ trưởng quốc phòng M Jim Mattis ngày 2/6 tuyên b M vn tn tâm tn lc vi các đng minh Châu Á-Thái Bình Dương, khi ông đến Singapore đ tham d din đàn an ninh hàng đu ca khu vc.

shangri6

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis

Ông Mattis, đang có chuyến thăm th hai ca ông ti khu vc này kể từ khi lên lãnh đo Ngũ Giác Đài vào ngày 20 tháng 1, s n lc trình bày chính sách ca M mt cách rõ ràng cho nhng đng minh trong khu vc và trn an h ti cuc đi thoi Shangri-La hàng năm Singapore.

Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull, người phát biu tại l khai mc din đàn vào ti th Sáu, nói rng có lo ngi trong khu vc rng vic M rút khi tha thun Quan h Đi tác xuyên Thái Bình Dương và hip đnh khí hu Paris s dn đến vic Washington rút khi vai trò lãnh đo toàn cu.

"Dù những quyết định này là đáng thất vng, song chúng ta nên cn trng không vi vàng din gii ý đnh giao tiếp theo mt cách khác là không giao tiếp gì c", ông Turnbull nói.

Ông Mattis nói với báo gii rng ông s phát biu v "trt t quc tế" cn có cho mt Châu Á hòa bình, nhắc ti vic chng li Bc Triu Tiên, khi ông đăng đàn vào th By.

"Tại cuc Đi thoi Shangri-la, tôi s nhn mnh M đng cùng vi các đng minh và các đi tác trong khu vc Châu Á-Thái Bình Dương", ông Mattis nói vi các phóng viên.

"Bộ Quc phòng tập trung vào vic cng c các liên minh, tiếp sc cho các nước đ h có th duy trì an ninh ca chính h, cng c năng lc quân s ca M đ ngăn chn chiến tranh", ông nói thêm.

Ông Mattis dự kiến s gp g các đi tác ca ông t mt s nước bao gm Hàn Quốc, Nht Bn và Úc.

Nhà chức trách Singapore đã tăng cường an ninh khi ông Turnbull, Mattis và các nhà lãnh đo khác đến d cuc hp này.

Họ nói rng mi đe da khng b đi vi thành bang này vn mc cao nht trong nhiu năm qua, dù không có tình báo đáng tin cậy cho thy mt cuc tn công sp xy ra.

***********************

Thủ tướng Úc : ‘Cá lớn đừng nuốt cá bé’ (BBC, 03/06/2017)

Thủ tướng Australia nói về an ninh hàng hải và sự trỗi dậy của Trung Quốc trong bài diễn văn tại diễn đàn an ninh ở Singapore.

shangri7

Thủ tướng Turnbull phát biểu trong bài diễn văn nhập đề tại Singapore.

Trong bài phát biểu khai mạc Đối thoại Shangri-La, tối 03/06, Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull nói về tự do hàng hải.

"Lập trường của Úc là cần phải có môi trường xung quanh mình được định hình bởi thị trường mở và dòng chảy tự do của hàng hóa, dịch vụ, vốn và ý tưởng.

"Tức là tự do hàng hải không bị thách thức và các quyền của các quốc gia nhỏ là không bị ngăn cản.

"Những bất đồng được giải quyết bằng đối thoại phù hợp thông qua luật lệ được đồng thuận và các định chế có tổ chức.

"Đây là một thế giới mà cá lớn không nuốt hoặc hù dọa cá nhỏ," ông Turnbull phát biểu trong bài diễn văn nhập đề tại Singapore.

shangri8

Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull cũng thừa nhận rằng sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc tiếp tục là chủ đề gây tranh luận gay gắt nhất.

Ông Turnball, hiện cũng đang thăm chính thức Singapore, nói về nhu cầu gìn giữ cấu trúc lấy luật lệ làm nền tảng nếu muốn duy trì sự năng động của khu vực.

"Điều này có nghĩa hợp tác chứ không hành động đơn phương để chiếm giữ hoặc hình thành lãnh thổ hoặc quân sự hóa khu vực có tranh chấp. Điều này có nghĩa cạnh tranh trong khuôn khổ luật pháp quốc tế".

Thủ tướng Australia thừa nhận rằng sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc tiếp tục là chủ đề gây tranh luận gay gắt nhất.

"Trung Quốc sẽ đóng một vai trò lớn hơn trong việc định hình khu vực. Lẽ tự nhiên là Bắc Kinh sẽ tìm kiếm ảnh hưởng chiến lược để phù hợp với sức mạnh kinh tế của họ.

"Tuy nhiên, chúng tôi muốn thấy Trung Quốc lĩnh hội vai trò lãnh đạo mà họ mong muốn theo cách củng cố trật tự khu vực vốn giúp ích cho tất cả các nước.

"Một Trung Quốc ưa chèn ép sẽ khiến các nước láng giềng không thể nhượng bộ quyền tự chủ và không gian chiến lược của họ, và họ sẽ tìm cách để đối trọng sức mạnh của Bắc Kinh bằng cách củng cố các liên minh và quan hệ đối tác, giữa các nước này với nhau và đặc biệt là với Hoa Kỳ.

"Duy trì thượng tôn pháp luật trong khu vực của chúng ta, tôn trọng chủ quyền của các quốc gia lớn và nhỏ là điều cốt yếu cho hòa bình và ổn định.

"Hòa bình và ổn định của khu vực của chúng ta đã được trợ giúp bởi vai trò lãnh đạo toàn cầu của Hoa Kỳ.

"Qua những thăng trầm của lịch sử, Hoa Kỳ đã bảo vệ cho các giá trị mà quốc gia này được thành lập, đó là tự do, dân chủ và thượng tôn pháp luật. Sự lãnh đạo đó, cam kết đó, và những giá trị đó là quan trọng hơn bao giờ hết," ông Turnbull nói.

Published in Châu Á