Thanh Hà, RFI, 26/08/2021
Hai vụ khủng bố tự sát đã xảy ra hôm 26/08/2021, tại khu vực gần sân bay quốc tế Kabul, nơi mà các nước phương Tây tiếp tục di tản khỏi Afghanistan. Theo thông báo của Lầu Năm Góc, trong hai vụ nổ này, có 12 lính Mỹ thiệt mạng và 15 quân nhân bị thương.
Khói trên bầu trời thủ đô Kabul sau hai vụ nổ gần phi trường. Ảnh ngày 26/08/2021. AP - Wali Sabawoon
Còn theo tổng kết mới nhất của phe Taliban, có từ 13 đến 20 người chết và 52 người bị thương.
Theo giải thích của tướng Kenneth McKenzie, tư lệnh bộ chỉ huy trung ương Mỹ đặc trách Afghanistan, hai quân thánh chiến của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo đã cho nổ bom tự sát ở Abbey Gate, một trong ba cửa vào sân bay quốc tế Kabul, rồi sau đó những quân thánh chiến có vũ trang đã nổ súng vào binh lính và thường dân.
Bộ quốc phòng Mỹ tuyên bố sẽ trả đũa Daesh. Tổ chức khủng bố này cũng vừa lên tiếng nhận trách nhiệm về các vụ nổ ở Kabul trong một thông cáo do cơ quan tuyên truyền Amaq của tổ chức này phát đi.
Phe Taliban đang cầm quyền ở Afghanistan đã lên án các vụ khủng bố tự sát ở sân bay Kabul, nhưng nhấn mạnh những vụ nổ này xảy ra trong khu vực thuộc "trách nhiệm" của Mỹ.
Trong đêm hôm qua, rạng sáng hôm nay, chính phủ ba nước phương Tây Mỹ, Anh và Úc đồng loạt đưa ra các báo động nguy cơ khủng bố, kêu gọi những người đang chờ được di tản ở sân bay Kabul nhanh chóng rời khỏi khu vực nguy hiểm này.
Mặc dù vừa có hai vụ khủng bố, tướng McKenzie tuyên bố Hoa Kỳ sẽ tiếp tục chiến dịch di tản vì hiện còn gần 1.000 công dân Mỹ cần phải được hồi hương.
Thanh Hà
************************
Trọng Thành, RFI, 26/08/2021
Nguy cơ sân bay Kabul bị tấn công khủng bố là rất cao. Trong đêm hôm qua, rạng sáng hôm 26/08/2021, chính quyền ba nước phương Tây Mỹ, Anh và Úc đồng loạt đưa ra các báo động, đồng thời kêu gọi những người đang chờ được di tản ở sân bay Kabul nhanh chóng rời khỏi khu vực nguy hiểm này.
Quân nhân Anh hỗ trợ người di tản khỏi Afghanistan đến Luân Đôn, sân bay Kabul, Afghanistan, ngày 23/08/2021 via Reuters – Handout
Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, những ai đang có mặt tại ba lối vào sân bay (gồm cửa Abbeys, cửa Đông và cửa Bắc) phải ngay lập tức rời xa. Luân Đôn cũng kêu gọi những người có mặt tại khu vực sân bay "nhanh chóng tìm được một nơi an toàn và chờ đợi các chỉ dẫn mới. Và nếu có khả năng rời khỏi Afghanistan an toàn bằng các phương tiện khác, hãy ra đi ngay lập tức".
Các thông báo của chính quyền ba nước Mỹ, Anh và Úc không đưa ra thông tin cụ thể về mối đe dọa nào. Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn đài Úc 6PR, bộ trưởng quốc phòng Andrew Hastie khẳng định nguy cơ tấn công khủng bố liên quan trực tiếp đến khả năng có mặt của "một kẻ đánh bom tự sát".
Trước đó, trong cuộc họp trực tuyến với các lãnh đạo G7 hôm thứ Ba 24/08, tổng thống Mỹ Joe Biden nêu khả năng tổ chức Nhà nước Hồi giáo Daesh âm mưu tấn công sân bay quốc tế Kabul. Lực lượng Taliban và tổ chức Nhà nước Hồi giáo Daesh, cho dù đều là các phong trào Hồi giáo cực đoan theo hệ phái Sunni, lại là các đối thủ không đội trời chung.
Khoảng 6.000 quân nhân Mỹ hiện bảo vệ an ninh sân bay trong không khí căng thẳng cao độ. Hàng nghìn người Afghanistan đang có mặt tại khu vực sân bay Kabul với hy vọng có cơ hội rời khỏi đất nước, nay đã nằm dưới sự cai trị của Taliban. Hiện tại, còn khoảng 1.000 người Mỹ kẹt lại tại Afghanistan, khoảng 500 người được yêu cầu tới sân bay Kabul trước báo động khủng bố.
Kể từ khi cầu không vận được thiết lập vào ngày 14/08, một ngày trước khi Taliban tiến vào Kabul, bất chấp tình hình tại chỗ gần như hỗn loạn, khoảng 88.000 người đã rời khỏi Afghanistan trên các chuyến bay của Hoa Kỳ và các đồng minh. Khoảng 19.000 người được sơ tán trong hai ngày 24 và 25/08. Nhiều quốc gia như Bỉ và Hà Lan đã chấm dứt chiến dịch di tản. Những chuyến bay cuối cùng sang Pháp sẽ kết thúc vào ngày mai.
Theo ngoại trưởng Mỹ, Hoa Kỳ và Taliban vừa đạt được thỏa thuận để công dân Mỹ và những người Afghanistan nào muốn ra đi được rời khỏi Afghanistan sau ngày 31/08, tức ngày quân đội Mỹ rút hết khỏi Kabul. Tuy nhiên, hiện chưa có thông tin nào về việc ra đi nói trên sẽ được tổ chức như thế nào.
Trọng Thành
Đánh bom xe buýt ở Ai Cập, 3 du khách Việt Nam tử vong (VOA, 29/12/2018)
Ba du khách Việt Nam cùng một hướng dẫn viên Ai Cập chết và 9 du khách Việt Nam khác bị thương trong một vụ nổ một quả bom tự chế đặt trên đường đi của chiếc xe buýt chở họ ở gần Kim tự tháp Giza gần thủ đô Cairo của Ai Cập, tờ Nouvel Observateur của Pháp dẫn lời Bộ Nội vụ nước này cho biết.
Cảnh sát Ai Cập tại hiện trường vụ nổ bom
Khi bị trúng bom, chiếc xe buýt này đang chở 14 du khách Việt Nam, thông cáo của Bộ Nội vụ cho biết.
Vụ nổ diễn ra vào lúc 18g15 theo giờ địa phương trên đường Maryoutiya ở Quân Haram của thành phố Giza, hãng truyền thông BBC của Anh đưa tin.
Quả bom được giấu bên trong một bức tường đã phát nổ khi chiếc xe buýt này chạy ngang, cũng theo BBC.
Một tài xế Ai Cập cũng bị thương trong vụ tấn công. Lực lượng an ninh đã được triển khai tại hiện trường, cũng theo Bộ Nội vụ Ai Cập.
Hiện chưa có nhóm nào đứng ra nhận trách nhiệm vụ tấn công.
Lúc đầu, Bộ Nội vụ Ai Cập xác nhận có hai người chết, nhưng sau đó Reuters dẫn lời văn phòng công tố nhà nước cho biết có thêm một người nữa cũng tử vong.
Những người bị thương đã được đưa đến bệnh viện Al Haram ở gần đó, nơi Thủ tướng Mostafa Madbouly nói với truyền hình địa phương rằng người hướng dẫn viên đã chết vì vết thương quá nặng.
"Chiếc xe buýt đã đi chệch khỏi tuyến đường được đảm bảo an ninh", ông Madbouly nói với Đài Extra News TV.
"Chúng tôi đã liên lạc với Tòa Đại sứ Việt Nam để truyền đạt về mức độ của vụ việc và điều quan trọng hiện nay là chăm sóc những người bị thương", ông nói thêm.
Ai Cập là mục tiêu của nhiều vụ tấn công do các nhóm Hồi giáo cực đoan thực hiện. Các nhóm cực đoan này nhằm chủ yếu vào lực lượng an ninh và tín đồ dòng Chính thống giáo Coptic Ai Cập thiểu số.
Lực lượng an ninh đã được tăng cường tại các địa điểm du lịch ở Ai Cập sau vụ tấn công.
Hồi tháng 10 năm 2015, Nhà nước Hồi giáo (IS) đã nhận trách nhiệm vụ đám bom làm thiệt mạng 224 người trên một máy bay Nga chở du khách của nước này sau khi cất cánh từ Charm el-Chiekh, khu tắm biển nổi tiếng của Ai Cập nằm ở phía nam bán đảo Sinai.
Vụ tấn công này đã ảnh hưởng nặng nề đến ngành du lịch Ai Cập, ngành kinh tế chủ chốt của nước này vốn đã bị chao đảo vì bất ổn chính trị kể từ cuộc nổi dậy của quần chúng hối năm 2011 dẫn tới sự ra đi của cựu Tổng thống Hosni Mubarak.
Những tháng vừa qua, ngành du lịch Ai Cập đã hồi sinh phần nào với 8,2 triệu du khách đến thăm vào năm 2017, theo con số thống kê chính thức. Tuy nhiên con số này vẫn còn thua xa 14,7 triệu du khách đến Ai Cập vào năm 2010.
Hồi tháng 5 năm nay, Tổng thống Ai Cập Abdel Fatah al-Sisi đã nói với ông Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam đang ở thăm Ai Cập, rằng ông nóng lòng muốn nhìn thấy du khách Việt Nam quay trở lại Ai Cập, theo tường thuật của tờ Egypt Today.
******************
Xe chở đoàn du khách Việt Nam trúng bom ở Ai Cập (RFA, 28/12/2018)
Một xe chở đoàn 14 du khách Việt Nam bị trúng bom bên đường hôm thứ sáu 28 tháng 12 khi đang di chuyển gần Kim Tự Tháp Giza. Vụ việc khiến hai du khách người Việt tử vong, 10 du khách Việt cùng hai người Ai Cập khác bị thương. Đó là tài xế và hướng dẫn viên. Hai du khách Việt may mắn không hề hấn gì.
Ảnh chụp hôm 21/12/2018 về khu Giza - AFP
Bộ Nội Vụ Ai Cập ra thông cáo xác nhận tin vừa nêu; theo đó chiếc xe buýt chở khách du lịch Việt Nam đang đi trong vùng Marioutiyah gần khu vực kim tự tháp thì quả bom tự chế giấu sau một bức tường phát nổ.
Vụ nổ bom gây chết du khách như vừa nêu xảy ra vào khi ngành du lịch Ai Cập đang có dấu hiệu hồi phục sau nhiều năm suy giảm do tác động của bất ổn chính trị và bạo lực kể từ đợt nổi dậy năm 2011 lật đổ ông Hosni Mubarak, tổng thống từ Ai Cập từ năm 1981.
Vụ nổ bom vào lúc 6:15 chiều ngày 28 tháng 12 vừa nêu chắc chắn sẽ buộc chính phủ Ai Cập xiết chặt biện pháp an ninh quanh các nhà thờ và cơ sở liên hệ trước Lễ Giáng Sinh của người theo Chính Thống Giáo Coptic sẽ được mừng vào tháng tới.
Ai Cập từng phải đối phó với những tay súng Hồi Giáo suốt nhiều năm qua tại Bán đảo Sinai. Hoạt động nổi dậy của những tay súng Hồi Giáo thường lan vào lãnh thổ chính Ai Cập nhắm đến cộng đồng Thiên Cháu Giáo thiểu số hoặc du khách nước ngoài.
Vụ nổ bom vào ngày 28 tháng 12 là vụ tấn công nhắm vào du khách ngoại quốc đầu tiên trong gần hai năm qua.
Thống kê cho thấy những vụ các tay súng tấn công nhắm vào tín đồ Thiên Chúa Giáo ở Ai Cập trong vòng hai năm qua giết chết hơn một trăm người. Những vụ tấn công thường nhắm vào các nhà thờ hay xe buýt chở khách hành hương đến những tu viện nằm trong sa mạc.
*****************
Xe chở du khách Việt Nam bị đánh bom ở Ai Cập, 4 người chết (Zing, 29/12/2018)
Truyền thông Ai Cập cho biết 3 du khách Việt Nam và 1 hướng dẫn viên đã thiệt mạng trong một vụ đánh bom xe chở khách gần kim tự tháp Giza, Ai Cập.
Xe chở du khách Việt Nam biến dạng sau vụ đánh bom tại Ai Cập Chiếc xe chở đoàn du khách Việt Nam bị phá hủy hoàn toàn phần hông, cửa kính vỡ vụn do sức ép từ vụ nổ bom. Vụ tấn công khiến ít nhất 3 công dân Việt Nam thiệt mạng.
Vụ đánh bom xảy ra lúc 18h15 (giờ địa phương) ngày 28/12 trên phố El Maryoutiya thuộc quận Haram, tỉnh Giza, cách kim tự tháp lừng danh Giza khoảng 4 km. Chiếc xe trên cũng đang chở đoàn du lịch Việt Nam tới thăm kim tự tháp Giza
Quả bom được giấu cạnh một bức tường phát nổ khi chiếc xe chở đoàn gồm ít nhất 14 du khách Việt Nam đi qua.
Hiện trường vụ đánh bom xe chở đoàn du khách Việt Nam tại Ai Cập. Ảnh: BBC.
Nhà chức trách Ai Cập xác nhận ít nhất 3 người Việt Nam và 1 hướng dẫn viên bản địa thiệt mạng; nhiều người khác bị thương, trong đó 2 người đang trong tình trạng nguy kịch. Reuters đưa tin ít nhất 9 người Việt Nam bị thương. Những người bị thương được đưa tới điều trị tại bệnh viện Al Haram.
Reuters dẫn lời một nữ du khách 41 tuổi tên Lan Le cho biết đoàn du khách Việt Nam đang trên đường tới một buổi trình diễn âm nhạc và ánh sáng tại kim tự tháp Giza.
"Chúng tôi đang trên đường tới buổi trình diễn và rồi đột nhiên chúng tôi nghe thấy tiếng bom nổ. Mọi người đều gào thét, tôi không còn nhớ gì sau đó nữa", nữ du khách trả lời sau khi đã được đưa tới bệnh viện.
Vụ nổ khiến một bên hông xe bị phá hủy nghiêm trọng, các cửa sổ đều vỡ nát.
Xe bus bị phá hủy nghiêm trọng sau vụ đánh bom. Ảnh : Reuters.
BBC dẫn lời Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly cho biết đoàn xe bị đánh bom sau khi đi ra ngoài lộ trình dự tính mà không thông báo cho lực lượng an ninh. Trong khi đó, theo Reuters, người lái xe khẳng định đoàn xe không đi ra ngoài lộ trình.
"Chúng tôi đang làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập để xử lý tác động của vụ việc. Điều quan trọng nhất hiện giờ là chăm sóc người bị thương", Thủ tướng Madbouly phát biểu vài giờ sau khi vụ tấn công xảy ra.
Hiện chưa có lực lượng nào đứng ra nhận trách nhiệm cho vụ tấn công. Trong quá khứ, các nhóm vũ trang Hồi giáo cực đoan từng tấn công vào các đoàn du lịch.
Vụ đánh bom hôm 28/12 là vụ tấn công đầu tiên nhắm vào du khách tại Ai Cập sau vụ đâm dao tại Hurghada khiến 2 người thiệt mạng tháng 7/2017. Trước đó, 3 du khách châu Âu cũng bị sát hại khi đang trú chân tại một khách sận 4 sao cũng ở Hurghada hồi đầu năm 2016.
Nhà chức trách Ai Cập đang nỗ lực khôi phục ngành du lịch sau khi doanh thu sụt giảm trầm trọng do nhiều năm bất ổn chính trị. Tuy nhiên, các vụ tấn công và bạo lực vẫn là vấn nạn nhức nhối cản trở sự hồi sinh của ngành du lịch tại Ai Cập.
Các lực lượng vũ trang Ai Cập đang tiến hành nhiều chiến dịch truy quét lớn, trong đó có Chiến dịch Sinai 2018 nhằm vào các nhóm vũ trang khủng bố từ tháng 2/2018 trên bán đảo Sinai cũng như ở các vùng phía nam đất nước và ở biên giới với Libya. Tổng thống Abdel Fattah el-Sisi cho biết ưu tiên hàng đầu của chính quyền Ai Cập là tiêu diệt các nhóm cực đoan có vũ trang để tái lập ổn định cho quốc gia Bắc Phi này. Tới nay, các chiến dịch quân sự đã tiêu diệt hơn 100 tay súng cực đoan.
Duy Anh
****************
Xe chở du khách Việt bị đánh bom ở Ai Cập, 4 người thiệt mạng (VnExpress, 29/12/2018)
Quả bom phát nổ trên đường ở Cairo, cách kim tự tháp nổi tiếng chưa đến 4 km, khiến ba người Việt trong một đoàn du lịch thiệt mạng.
Chiếc xe buýt chở du khách Việt bị phá hủy trong vụ đánh bom. Ảnh : AFP.
"Chúng tôi đang trên đường đến một chương trình âm thanh và ánh sáng thì nghe thấy tiếng nổ. Rất tồi tệ, mọi người đều la hét", Lan Le, 41 tuổi, du khách có mặt trên xe, kể lại, theo Reuters.
Trong số 4 người thiệt mạng có 3 du khách Việt Nam và một hướng dẫn viên người Ai Cập. Quả bom phát nổ lúc 18h15 (23h15 Hà Nội) ngày 28/12, khi chiếc xe chở đoàn khách đi qua quận Al-Haram, cách quần thể kim tự tháp Giza chưa đến 4 km, theo Bộ Nội vụ Ai Cập. Bom được giấu sau một bức tường, cách vị trí chiếc xe 5-6 mét.
Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập cho biết trên chiếc xe gặp nạn có 18 người, trong đó có 15 công dân Việt Nam và ba người Ai Cập.
"Tôi đang trên xe buýt từ chỗ làm về nhà thì nghe thấy một tiếng nổ lớn. Chúng tôi tưởng có xe rơi từ trên cầu xuống. Sau đó, tôi nhìn thấy người dân và các tài xế taxi bỏ chạy. Họ bảo rằng một xe buýt du lịch vừa nổ", nhân chứng Ali Fekri cho biết.
Kính cửa xe buýt vỡ sau vụ nổ. Ảnh: AFP.
Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly đã đến thăm các du khách bị thương trong bệnh viện Al Haram. "Xe buýt đi chệch khỏi tuyến đường được bảo đảm bởi lực lượng an ninh", Madbouly nói với kênh Extra News. Tuy nhiên, tài xế sau đó bác bỏ thông tin này, khẳng định rằng ông không đi chệch.
"Chúng tôi đã liên hệ với Đại sứ quán Việt Nam để giảm tác động của vụ này. Điều quan trọng bây giờ là chăm sóc những người bị thương", Thủ tướng Madbouly cho biết thêm.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ai Cập Ahmed Hafez gọi vụ tấn công là hành động khủng bố.
"Vụ đánh bom xe chở khách du lịch là hành vi hèn hạ đáng ghê tởm", ông viết trên Twitter. "Chúng tôi xin chia buồn với thân nhân của các nạn nhân người Việt Nam và Ai Cập. Chúng ta sẽ tiếp tục với quyết tâm nhổ tận gốc rễ chủ nghĩa khủng bố".
Bộ Ngoại giao Việt Nam đã đề nghị Ai Cập cấp thị thực khẩn cho thân nhân của những người bị nạn, để sớm sang Ai Cập phối hợp với các bên liên quan giải quyết quyền lợi cho các nạn nhân. Phía Ai Cập cam kết giúp đỡ và tạo điều kiện cho các du khách Việt Nam không bị thương được trở về nước an toàn.
Mỹ, Anh và Arab Saudi đã lên án vụ tấn công. "Chúng tôi sát cánh với tất cả người Ai Cập trong cuộc chiến chống khủng bố và ủng hộ chính phủ Ai Cập trong việc đưa thủ phạm ra công lý", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Robert Palladino nói.
Chưa có bên nào nhận trách nhiệm vụ đánh bom. Những kẻ cực đoan Hồi giáo, bao gồm các chiến binh liên kết với nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, đang hoạt động ở Ai Cập và từng nhắm mục tiêu vào du khách nước ngoài.
Đây là vụ đánh bom nhắm vào khách du lịch đầu tiên ở Ai Cập trong ba năm, kể từ sau vụ gài bom khiến 224 người trên máy bay chở khách du lịch Nga đi qua bán đảo Sinai thiệt mạng vào tháng 10/2015. Tháng 7/2017, một kẻ cực đoan tại khu nghỉ mát ở Hurgada dùng dao đâm chết hai du khách Đức.
Vị trí của đại kim tự tháp Giza. Đồ họa: BBC.
Ai Cập trong nhiều năm qua đã chiến đấu với cuộc nổi loạn của phiến quân Hồi giáo ở Bắc Sinai - phong trào phát triển mạnh mẽ sau cuộc lật đổ tổng thống Mohamed Morsi năm 2013. Kể từ tháng hai, lực lượng an ninh tiến hành chiến dịch lớn tập trung vào bán đảo Sinai nhằm quét sạch chi nhánh IS tại địa phương. Quân đội Ai Cập cho biết 450 chiến binh Hồi giáo và 30 lính Ai Cập chết trong chiến dịch này.
Quần thể kim tự tháp Giza, bao gồm ba khu phức hợp kim tự tháp và tượng Đại nhân sư cách trung tâm Cairo khoảng 13 km, là điểm đến nổi tiếng thu hút du khách toàn cầu. Đại kim tự tháp Giza (kim tự tháp lớn nhất và lâu đời nhất trong quần thể) là công trình duy nhất còn tồn tại trong số 7 kỳ quan thế giới cổ đại.
Phương Vũ