Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

mercredi, 16 août 2017 19:17

Năm Mười Bảy…

"Hưng - Dit"

Đã biệt tích nhng nét thun phác nên thơ, Hà Ni gi đây ch còn là nơi cư trú ca ch nghĩa tư bn dã man và mt cho la chính tr sn sàng thiêu đt bất c k nào sa chân.

quang1

Trần Đi Quang, hình chp tháng Năm, 2016.

Năm Mười By… Không ch ông Đinh Thế Huynh - nhân vt s 2 trong đng và có th là quyn lc th 5 trong B Chính tr - vng bóng sut t đu năm 2017 đến gi, mà c ông Trn Đi Quang - nhân vt s 2 trong B Chính tr - cũng vng mt mt cách đy khó hiu và khó nghĩ t cui tháng By đến nay…

Một ít ht sương bui sm còn đng li đang b thay thế cp tc bi nhng gì mà dân gian truyn tng v quy lut "Sinh Lão Bnh T" cho đi người và "Hưng - Dit" ca các triu đi bt buc phi đóng li c mi khi lch s sang trang.

"Sức khe lãnh đo" - mt ch đ đt ngt bùng phát và gây nghi ng ln trong công lun trong nhng ngày gn đây - đã gn như chính thc hình thành mt cơn "khng hong lãnh đo" trong ni b đng cm quyn, ni tiếp mt cách đy "linh cm" t hai cơn khng hong ngay trước đó là "khng hong Đng Tâm" và "khng hong Vit - Đc".

Khủng hong năm Mười By

Chỉ có th so sánh năm 2017 vi hai giai đon biến đng ln v ni tr là nhng năm 1985 - 1986 vi cơn bão giá - lương - tin khi lm phát phi mã đến gn 700% khiến xã hi và đi sng người dân khn đn, và giai đon 1990 - 1991 sau khi Liên Xô sp đ đã to hiu ng mt trn sóng cn đòi dân ch và đa nguyên trong đi sng chính tr Vit Nam.

Nhưng khác vi hai giai đoạn trên, nhng cơn khng hong đt đai và ni b đng ch xut hin trong nhng năm gn đây và đang hoan ca vi nhau lên đnh cao trào.

Vào giai đoạn nhng năm 2005 - 2008 khi làn sóng khiếu kin t cáo v đt đai bùng n, t l đơn thư khiếu ni t cáo v đt đai đã chiếm đến 70% hoc hơn trong tng s đơn thư mà người dân gi đến các cơ quan công quyn. Nhưng trong vài năm gn đây, t l đó đã vt đến 95%, quá đi xng đáng đ vn đ đt đai tr thành mt cuc khng hong cc ln trong hin ti và tương lai gn, nht là khi "đng và Nhà nước ta" vn khư khư ôm gi bn hiến pháp v "s hu đt đai toàn dân" mà không h có ý đnh công nhn quyn s hu tư nhân v đt đai cho tuyt đi đa s dân chúng.

5 năm trước, v Đoàn Văn Vươn và gia đình dùng mìn và súng tự to chng đoàn cưỡng chế Tiên Lãng, Hi Phòng đã được xem là ghê gm v mc đ phn kháng ca người dân đi vi chính quyn. Nhưng vào năm Mười By, "khng hong Đng Tâm" đã vượt trên tt c nhng hành đng phn kháng trong quá kh đ tr thành một s đi đu, đi kháng sinh t không ch gia cá nhân vi nhà cm quyn mà là bi mt tp th đông đo người dân mt đt vi chế đ toàn tr.

2017 cũng là năm đang biến din dày đc nht nhng cuc khng hong đa dng và hơn tt c nhng năm trước, cuộc khng hong nào cũng như th đóng du "Vong Dit" cho đon cui ca mt triu đi.

Điều đáng ma mai là không bao lâu sau khi B Ngoi giao và Chính ph Vit Nam hãnh din tng kết v nhng thng li trong thi kỳ "ngoi giao đa phương hóa", h thng tuyên giáo và các tờ báo đng tiếp tc tô hng cho thành tích chưa tng có ca Vit Nam trên trường quc tế, trong khi dư chn ca trn đng đt mang tên Đng Tâm còn rung bn bt, cuc khng hong ngoi giao Đc - Vit đã n ra mt chiu kích khó ng : bắt cóc.

Một trong nhng nguyên nhân chính dn đến khng hong Đc - Vit rt có th là căn bnh báo cáo quá thiên v thành tích và tm - tâm d báo phn ng đang chìm sâu tn đáy ca các cơ quan ngoi giao, an ninh và tình báo Vit Nam. Ba tháng sau "khng hoảng Đng Tâm" mà nói theo tc ng dân gian "chưa thy quan tài chưa đ l", não trng ca h thng "thi hành công v" Vit Nam vn như đng hóa hành đng đàn áp dân chúng trong nước vi bt cóc nước ngoài làm mt. Não trng đó, cng vi tâm lý xu nnh bợ đ đã ăn sâu vào ct ty t dưới lên trên, hn đã khiến không th toát ra mt báo cáo nào d báo phía Đc s phn ng mnh sau v "bt cóc Trnh Xuân Thanh" mà có th kéo theo c mt h thng các nước châu Âu quay lưng vi "Nhà nước pháp quyn xã hi chủ nghĩa Vit Nam".

Rồi c như mt th "đim", nhng cuc khng hong li ni đuôi nhau cùng lao ti cơn "khng hong lãnh đo".

Nhưng "khng hong lãnh đo" vn ch là mt cm t thun túy chính tr hc. Không ít dư lun t lâu nay đã gi thng tên ca nó : khủng hong ni b đng.

i chính trường bình yên trong ác mng

Mầm mng rõ nht ca cơn "khng hong ni b đng" đã hin ra t năm 2012 vi "nước mt Tng bí thư Nguyn Phú Trng rơi vào lch s" - như mt b đ va n d va l liu ca mt người b nhiu dư lun xem là "bút nô ca đng" khi đ cp li cuc chiến với Nguyễn Tn Dũng.

Hai năm sau đó, lần đu tiên xã hi Vit Nam được chng kiến mt cái chết "công khai" : Nguyn Bá Thanh. Quá nhiu nghi ng ca dư lun v thc cht cái chết ca ông Thanh.

Nhưng Nguyn Bá Thanh khi đó mi chy viên trung ương. Còn vn đ "sc khe lãnh đo" đang b quá nhiu dư lun nghi vn và đn đãi v giai đon tn cùng ca nó đã lên đến cp y viên b chính tr. Không nhng thế, c hai ông Đinh Thế Huynh và Trn Đi Quang còn được xem là nhng ng c viên cho chc tng bí thư đảng vào kỳ lúc nào ông Nguyễn Phú Trng quyết đnh "h cánh".

Năm Mười By. V "sc khe lãnh đo" là ln th ba liên đi mt thiết đến bí n cung đình gii lãnh đo cao cp ca Vit Nam, sau v "tau khe mà, có chi mô" ca c trưởng ban ni chính trung ương Nguyễn Bá Thanh vào cui năm 2014 và v "tướng cha bnh Phùng Quang Thanh" vào gia năm 2015.

Hiện tượng thông tin hn tp và ngày càng nhiu lon v quan chc lãnh đo cao cp li phát tín hiu báo trước mt s biến đng nào đó đ ln trong ni b đng.

Vào cuối năm 2014, quá trình truy tìm s tht v căn bnh ung thư ca ông Nguyn Bá Thanh đã dn đến mt cuc chy đua d dn cùng kết cuc Hi ngh trung ương 10 v "b phiếu thăm dò tín nhim tng bí thư" vi kết qu Th tướng Nguyn Tn Dũng v đu bảng.

Giữa năm 2015, v B trưởng quc phòng Phùng Quang Thanh "mt tích ti Paris" đã m màn cho mt cuc chiến quyn khc khc lit trong đng, kéo dài đến tn khi kết thúc Đi hi 12 ca đng cm quyn vi s ra đi ca ông Nguyn Tn Dũng và chiến thng tuyệt đi ca ông Nguyn Phú Trng.

Năm Mười By…

Sẽ còn nhng ai na bt an v sc khe và bt đnh v tâm thn ?

Bất cht hi tưởng v Yuri Andropov và Konstantin Chernenko - nhng nhà lãnh đo đã quá c trước khi Liên Xô tan rã…

Tiếp sau các cuc khng hong Đng Tâm và ngoi giao Đc - Vit, hin tượng "sc khe lãnh đo" - đang dn tròn tra cái cơ thiên "Sinh Lão Bnh T" - có th khiến lung vn đng chính trường Vit Nam lao đến nhng biến đng nào ?

Hay con sóng dữ nào - nơi chính trường bình yên trong ác mộng

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 16/08/2017

Published in Diễn đàn

bennhay1

Đại hi Đng Cng sn Vit Nam ln th 12, ngày 21/1/2016. (nh tư liu)

Năm 2017 đã đến. Bàn c chính tr thế gii đang chuyn đng. Quan h các nước, các khu vc cũng như ni tình nhiu nước thay đi, có nơi thay đi rt ln.

Hoa Kỳ thay đổi nhiu và rõ nht. Tng thng tân c Donald Trump thuc đng Công hòa s nhn nhim v vào ngày 20/1 tới, vi cung cách cm quyn và nhiu chính sách nên s thay đi ln này s gây nhiu biến đng khôn lườn trên bàn c chính tr toàn cu.

Châu Âu, nước Anh rút ra khi Liên minh Châu Âu, quan h EU vi Liên bang Nga căng thng sau khi Nga chiếm bán đảo Crimea và mt phn phía Đông Ukraine, cùng lúc Nga can thip quân s sâu vào Syria đ ng cu cho chính quyn đc đoán al-Assad.

Quan hệ Hoa Kỳ - Nga tr nên căng thng cao đ, khi tng thng Barack Obama quyết đnh trc xut 35 cán b tình báo Nga do đã can thiệp phi pháp vào cuc bu c tng hng Hoa Kỳ va qua bng các hành đng "tin tc" quy mô ln ; phía Nga đáp li bng đe da s tr đũa, tùy theo thái đ ca tng thng mi ca Hoa Kỳ, mà h hy vng s thay đi. Phía Hoa Kỳ ng ý đnh s có hành động trng pht thêm na.

Với tng thng mi Hoa Kỳ, quan h M - Trung Quc s căng thng đc bit trong mt đi đu gay gt trong nhiu lĩnh vc : kinh tế, tài chính, thuế quan, xut nhp khu, đu tư, nhp cư, c v an ninh và quân s, vi li ha rõ ràng mang tính răn đe - "Đã đến lúc phi cng rn" (Time to get tough) với Trung Quc - như tên mt cun sách do chính ông Trump viết. Ông Trump xem Bc Kinh là k thù toàn din, nguy him, cp bách nht nếu mun thc hin khu hiu then cht ca ông là "Hãy làm cho Hoa Kỳ vĩ đại tr li".

Trong con mắt ca mt nhà kinh doanh t phú, khi coi Trung Cng là đi th chính ca nn dân ch toàn cu, thì các nước dân ch nên tách nước Nga ra khi Trung Quc, vì dù sao nước Nga cũng đã thu nh ch bng mt na Liên Xô trước kia (vi dân s 146 triu so vi 320 triu trước kia) ; và đng mi ca Tng thng Vladimir Putin - Đng Nga Thng nht - là mt đng bé tý, không bng 1/50 ca đng Cng sn Liên Xô ngày xưa. Ông Putin t biết nhng yếu kém ca "chế đ hu cộng sản" ca mình, nht là kinh tế gp nhiu khó khăn, giá du gim mnh, li b trng pht nng n, nên không còn nguy him đi vi nn dân ch Hoa Kỳ như xưa. Có th tng thng sp mãn nhim và tng thng tân c ca Hoa Kỳ đã phân công nhau, người dơ gy, kẻ xoa đu đ con gu Nga git mình gm g chút đnh ri đâu li vào đy mà thôi. Chế đ Putin ch là cái đuôi ca cái chế đ Cng sn đã mt đu.

Lúc này Bộ Chính tr và Ban Chp hành Trung ương đng Cng sn Vit Nam cn phi tht khn trương và nhy bén, tìm hiểu kp thi mi chuyn đng ln nh ca thi cuc thế gii, ca Châu Á, ca khu vc, ch đng và uyn chuyn điu chnh mi mi quan h và các chính sách đi ni và đi ngoi cho thích hp, tn dng mi thi cơ, tránh trước mi s không thun li. Lãnh đạo là phán đoán, d kiến đúng, hành đng sm.

Có thể gi ý nhng ni dung nên điu chnh và thc hin như sau.

Về Trung Quc, nên công khai vi nhân dân, vi đng Cng sn ni dung ca cuc mt đàm Thành Đô, thc hin trung thc vi nhân dân, không làm điều gì cn phi giu giếm ; không làm điu gì sau lưng nhân dân, Quc hi và Mt trn T quc ; dt khoát vt b phương châm "16 ch vàng và 4 tt". Ch cn làm nhng vic này thôi, không khí xã hi s đi khác và đng s khôi phc được mt phn nim tin của nhân dân. Cn xem xét li tt c các d án đã dành cho Trung quc đu thu thc hin - t trng rng, khai thác bô-xít, xây nhà máy st thép, xi măng, hóa cht, nhit đin, thy đin đến giao thông cu đường, buôn bán, xut nhp khu... Kim tra mọi công dân Trung Quốc nhp cư, tr v nhng người nhp cư không giy t hp l.

Trong quan hệ đi ngoi, rt nên ch đng tht cht và nâng cao quan h hu ngh toàn din vi các nước Nht Bn, n Đ, Úc, Nam Triu Tiên, Đài Loan, Hng Kông, Liên minh Châu Âu, cũng như vi các nước Đông Nam Á như Thái Lan, Lào, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Singapore, Myanmar... đ tăng thêm bn, cng c hòa bình, m rng hp tác các bên đu có li.

Nhưng quan trng và cp thiết hơn c là, đ tranh th mnh m chính quyn mới Hoa Kỳ, Vit Nam cn ch đng thc thi dân ch tht s, thc hin đy đ các quyn t do ngôn lun, t do báo chí, xut bn, t do tôn giáo ; tr li t do ngay cho các tù nhân chính tr, tù nhân lương tâm ; tôn trng nhân quyn đy đ theo các Hiến chương và văn kin ca Liên Hip Quc ; cam kết thc hin chế đ cai tr theo pháp quyn, theo Hiến pháp và lut pháp, sn sàng đ cho báo chí quc tế, các cơ quan nhân quyn quc tế và ca Liên Hip Quc quan sát và điu tra trên đt Vit Nam, ti các phiên tòa công khai và trong các trại giam. Sm thông qua Lut v lp Hi, v quyn lp công đoàn t do, v biu tình... ngay trong na đu ca năm 2017. Tt c nhng điu này s góp phn quan trng trong vic thông qua sm Hip đnh TPP hoc đ tho lun li bn TPP mi khi bn TPP cũ chưa được thông qua.

Nói tóm lại, ngay t nhng ngày đu năm 2017, các thành viên chính ph, Quc hi, Mt trn T quc, các nhà bình lun, các nhà báo l trái và l phi, các blogger t do rt nên chung sc, chung lòng, góp ý vi nhân dân, với chính quyn, vi đng Cng sn v nhng ni dung chính sách cn sa đi, b sung, đi mi tht s, nhm t b "ch nghĩa xã hi" o tưởng, vin vông, thc hin trung thc ch nghĩa tư bn vi nn kinh tế th trường t do đúng nghĩa, mt ch nghĩa tư bn - pháp quyn văn minh, ph cp trên toàn thế gii.

Tình hình thế gii dang có nhng đi thay cơ bn và nhanh chóng. Chm chp, ù lỳ, đ mc cho tình trng "nước chy mây trôi", b đng đi phó thì s ch chuc ly nhng nguy cơ chng cht, những thảm ha dai dng cho hin ti và tương lai.

Bén nhạy vi thi cuc, linh hot, thông minh sa đi, b sung mi chính sách đi ni và đi ngoi là điu cp bách hin nay, đ chào mng năm mi 2017, cm mt ct mc lch s cho nhân dân, cho T quc Vit Nam.

Bùi Tín

Nguồn : VOA tiếng Việt, 06/01/2017

Additional Info

  • Author Bùi Tín
Published in Diễn đàn