 | Tổng quan: | 3249682 |
Cục Điện ảnh và dư luận Việt Nam đọc nhầm bản đồ ?
Philippines hôm 12/7 quyết định không cấm phim Barbie vì phân cảnh trong phim không phản ánh 'đường chín đoạn'.
Bản đồ thế giới gây tranh cãi trong phim Barbie
Thông cáo từ Ủy ban Thẩm định và Phân loại Phim ảnh và Truyền hình (MTRCB) Philippines có nội dung như sau :
"Sau khi đã tiến hành hai phiên thẩm định, thông qua xem xét và tham vấn toàn diện với các cơ quan chính phủ liên quan, bao gồm một chuyên gia về luật pháp tại vùng biển Tây Philippines, Ủy ban Thẩm định và Phân loại Phim ảnh và Truyền hình (MTRCB) phân loại phim "Barbie" là Parental Guidance ("PG"), có nghĩa là người xem dưới mười ba (13) tuổi phải có một bậc phụ huynh hoặc người lớn giám sát".
"Xem xét bối cảnh bức ảnh hoạt hình của nhân vật "Weird Barbie" được mô tả trong phim, Ủy ban Thẩm định thấy thuyết phục rằng cảnh gây tranh cãi không mô tả "đường chín đoạn". Thay vào đó, bản đồ mô tả lộ trình của cuộc hành trình tưởng tượng của Barbie từ Barbie Land sang "thế giới thực", nhưng một phần không thể thiếu của câu chuyện".
MTRCB cho biết đã yêu cầu nhà phân phối Warner Bros làm mờ các đường đứt đoạn gây tranh cãi để tránh những diễn giải sâu xa hơn.
MTRCB khẳng định "đã huy động tất cả các nguồn lực" để đi đến quyết định này, khẳng định trước đây đã "không ngần ngại phạt các nhà làm phim/nhà sản xuất/nhà phân phối nào vì có hình "đường chín đoạn" trong các sản phẩm của họ".
Thông cáo từ Ủy ban Thẩm định và Phân loại Phim ảnh và Truyền hình Philippines (MTRCB) liên quan đến phim Barbie vào hôm nay 12/07
Quyết định của MTRCB đã được chuyển đến Thượng nghị sĩ Francis Tolentino, Phó chủ tịch ngoại giao Thượng viện Philippines, người trước đó đã tuyên bố nếu 'đường chín đoạn' thật sự được mô tả trong phim 'Barbie' thì bộ phim phải bị cấm vì vi phạm đến chủ quyền của Philippines.
Bộ phim Barbie sẽ được phát hành tại Philippines vào ngày 19/07 và khởi chiếu tại Mỹ vào ngày 21/07 tới đây.
MTRCB lưu ý các đường với bản đồ trong phim không có hình chữ U và chỉ có tám đoạn quanh một khối lãnh thổ được đánh dấu là "Châu Á" và cho biết thêm Philippines, Malaysia, và Indonesia không được nhìn thấy trên bản đồ gây tranh cãi này.
Ủy ban thẩm định phim của Philippines đồng thời cho biết thêm cách thể hiện bản đồ này "tương phản" với hai phim bị cấm trước đó là 'Abominable' và 'Uncharted'.
Việt Nam cũng đã cấm phim 'Abominable' (Everest : Người tuyết bé nhỏ) năm 2019 và 'Uncharted' (Thợ săn cổ vật) năm 2022 với lý do là có 'đường lưỡi bò'.
Warner Bros chưa đưa ra tuyên bố chính thức sau quyết định hôm nay của Philippines.
Hai diễn viên chính trong phim live-action Barbie, Margot Robbie và Ryan Gosling
Dư luận Việt Nam có đọc nhầm bản đồ ?
Ngày 06/07, Reuters dẫn tuyên bố từ nhà phát hành phim Barbie, hãng Warner Bros rằng bản đồ trong phim là vô hại.
"Bản đồ trong Barbie Land là nét vẽ bút chì màu như của trẻ con và mang tính giả tưởng từ Barbie Land sang thế giới thực. Hình vẽ này không mang dụng ý đưa ra bất kỳ hình thức tuyên bố nào", Warner Bros tuyên bố.
Nhà báo James Palmer trong một bài viết trên Foreign Policy ngày 11/07 đề cập về vấn đề những bản đồ không chính xác khi kiểm duyệt :
"Từ các hình ảnh có từ phim Barbie, dường như đây là một sai lầm đơn giản : Ngoài chuyện 'đường chín đoạn' được chuyển đến Biển Nhật Bản hoặc Iceland, cơ quan kiểm duyệt của Việt Nam đã sai lầm khi cho rằng một hành trình đầy phép màu của Barbie lại là yêu sách chủ quyền của Trung Quốc".
Viết trên trang Toronto Star hôm 05/07, nhà báo Vinay Menon đặt ra hàng loạt câu hỏi :
"Bản đồ này mang tính giả tưởng, theo hình thức hoạt hình. Lục địa Châu Âu ở đâu ? New Zealand ở đâu ? Những con tàu có cánh buồm đại diện gì ? Tại sao có vương miện của một anh hề nằm ngay trên Iceland ? Dòng hashtag trôi nổi trên đại dương là gì ? Đây có phải là cây thông Giáng sinh không ? Tạo sao Châu Phi bị biến dạng và tại sao có mặt trời ở gần Tanzania ?"
"Ai thiết kế bản đồ này ? Đảng Cộng sản Trung Quốc có tham gia đưa ý kiến hay không ? Hay nam diễn viên Will Ferrel [người thủ vai CEO hãng Mattel] là gián điệp cho Bắc Kinh ? Hoặc đây là một ví dụ khác cho thấy Hollywood không để ý đến những chi tiết nhỏ, dẫn đến bùng phát một vấn đề lớn".
Và ông kết luận, "Barbie lẽ ra nên ở trong Barlie Land. Cô ấy không sẵn sàng bước ra thế giới thực".
Trước đó, vào ngày 03/07, Việt Nam đã tuyên bố cấm phim Barbie. Cục Điện ảnh Việt Nam cho biết bộ phim điện ảnh Barbie bị cấm vì có chứa thông tin nhạy cảm về 'đường lưỡi bò".
Báo chí Việt Nam đưa tin tức Barbie bị cấm nhưng chỉ dẫn lời Cục Điện ảnh, không nêu cụ thể phân cảnh nào trong phim có chứa 'đường lưỡi bò'.
Sau đó đã có luồng dư luận hoài nghi về tính chính xác trong nét đứt đoạn trên bản đồ mà Việt Nam xem là 'đường lưỡi bò' và quyết định cấm.
Và có câu hỏi đặt ra việc cấm chiếu phim Barbie đã gây thiệt hại như thế nào cho các nhà phát hành phim ở Việt Nam như Galaxy, CGV phải gỡ bỏ lịch chiếu chưa đến ba tuần trước ngày công chiếu chính thức là 21/07.
Có ý kiến cho rằng đường đứt đoạn này thực ra bao quanh đảo Greenland và các nước Ireland và Iceland ở Bắc Đại Tây Dương.
Khối hình này nằm thẳng ở phía trên một hình ghi là 'Africa' (Châu Phi) và tách biệt hình 'Asia' (Châu Á) ở phía góc phải.
Một tài khoản Facebook Tifosi, thân chính phủ Việt Nam, viết trên Facebook :
"Xem ai tinh mắt nào. Bạn có biến lưỡi bò thành tro thì chúng tôi cũng nhận ra, đừng hòng lừa đảo tinh vi để kiếm tiền nhé".
Tuy nhiên, sau quyết định của Philippines, vấn đề "ai tinh mắt" hơn có lẽ đang bị dư luận chất vấn.
Nhà chức trách Việt Nam gần đây liên tiếp đưa ra những động thái trấn áp mạnh tay với 'đường lưỡi bò' hay nhấn mạnh đến chủ quyền lãnh hải dường như đã làm gia tăng tinh thần dân tộc trong nước.
Sau Barbie, hôm 04/07, IME Vietnam, công ty tổ chức concert Born Pink đã phải giải trình sau khi nhiều khán giả phát hiện trang chủ website IME có đăng bản đồ hình ảnh 'đường lưỡi bò'.
Hôm nay 12/07, đúng bảy năm ngày Tòa Trọng tài Thường trực (Permanent Court of Arbitration "PCA") ở The Hague (Hà Lan) ban hành phán quyết cho vụ kiện Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines.
Tuyên bố của tòa là "không có cơ sở pháp lý" cho việc Trung Quốc đòi hỏi "quyền lịch sử" trên những tài nguyên tại các vùng biển nằm trong bản đồ "đường chín đoạn" ở Biển Đông mà Thủ tướng Chu Ân Lai trong tuyên bố ngày 15/8/1951 đã chính thức đưa yêu sách đòi toàn bộ "chủ quyền" Biển Đông, gây tranh chấp với các nước Brunei, Đài Loan, Malaysia, Philippines và Việt Nam.
Bảy năm sau tuyên bố của PCA, Trung Quốc vẫn ngày càng thể hiện thái độ xác lập trong vấn đề Biển Đông qua việc xây lắp đảo nhân tạo và cắt cử lực lượng hải quân tuần tra bất chấp sự tuyên bố từ các quốc gia láng giềng có tranh chấp lãnh hải trong khu vực bao gồm Việt Nam.
Đường chín đoạn (Nine-dash line), còn gọi là Đường Chữ U (U-shape line), hoặc Đường Lưỡi Bò là đường ranh giới mà Trung Quốc đề ra trên Biển Đông, bao gồm hai quần đảo Paracels và Spratlys mà phía Việt Nam gọi là Hoàng Sa và Trường Sa.
'Đường chín đoạn' có khu vực chồng lấn vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, Philippines, Malaysia, Indonesia, Đài Loan và Brunei.
Căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc cũng ngày càng gia tăng liên quan đến vấn đề Biển Đông.
Mỹ đã tuyên bố không đứng về bên nào trong vấn đề tranh chấp lãnh hải nhưng đã cắt cử tàu chiến và máy bay đến gần các hòn đảo tranh chấp trên Biển Đông, tuyên bố là những hoạt động vì "tự do hàng hải".
Mới nhất, tàu sân bay USS Ronald Reagan đã có lần cập cảng hiếm hoi Đà Nẵng (25-30/06) sau khi phải hủy bỏ hồi năm ngoái.
Ngày 04/07, Đại tá Raymond M. Powell từ Đại học Stanford nhận định với BBC News Tiếng Việt, "Năng lực hải quân Việt Nam không thể nào sánh được với Trung Quốc nhưng việc một tàu sân bay Mỹ cập cảng ở Việt Nam cho thấy có những cách khác để gây ảnh hưởng đến các tham vọng từ Bắc Kinh".
Nguồn : BBC, 12/07/2023
Năm 2009, Trung Quốc đã "trình làng" bản đồ có cái gọi là "đường chín đoạn", chiếm tới gần 90% Biển Đông. Bản đồ có hình đường chín đoạn này đính kèm với mấy công hàm của Trung Quốc. Năm 2016, Tòa Trọng tài trong vụ Philippines kiện Trung Quốc đã ra phán quyết tuyên "đường chín đoạn"này vô giá trị.
Hai diễn viên trong phim Barbie : Ryan Gosling (trái) và Margot Robbie tại buổi ra mắt phim ở London hôm 12/7/2023 (minh hoạ) Reuters
Thất bại trên mặt trận pháp lý, nhưng Trung Quốc vẫn chưa thôi dã tâm độc chiếm Biển Đông của mình. Để tiếp tục thực hiện dã tâm đó, Trung Quốc tránh nói tới đường lưỡi bò trong các tuyên bố chính thức, tuy nhiên, Trung Quốc sử dụng rất nhiều cách khác nhau để tìm cách tuyên truyền đường lưỡi bò ra thế giới.
Một mặt, Trung Quốc sử dụng chiến thuật vùng xám trên thực địa với các đội tàu hùng hậu, xâm lấn và đe doạ các quốc gia có vùng biển nằm trong đường lưỡi bò tai tiếng này của Trung Quốc. Trung Quốc đã cho nhiều đội tàu xâm nhập bất hợp pháp EEZ của nhiều quốc gia ASEAN để đe doạ khi họ khai thác tài nguyên trên vùng biển của mình.
Ngoài ra, Trung Quốc với sức mạnh của một cường quốc đang lên đang sử dụng biện pháp tuyên truyền theo cách riêng của họ. Đó là thông qua rất nhiều vật phẩm khác nhau, từ những hộ chiếu của người dân Trung Quốc cũng in hình đường lưỡi bò, đến những quả địa cầu, các phần mềm có xuất xứ từ Trung Quốc… Tinh vi hơn, Trung Quốc biết các nước phương Tây có chế độ tự do và cởi mở nên họ đã tìm cách khai thác yếu tố này.
Dư luận mới đây xôn xao chuyện chính quyền Việt Nam cấm chiếu bộ phim Barbie được sản xuất tại Hollywood do Greta Gerwig đạo diễn và có dàn diễn viên toàn sao bao gồm Margot Robbie và Ryan Gosling. Bộ phim ban đầu dự kiến ra rạp ở Việt Nam vào ngày 21 tháng 7, cùng ngày với ở Mỹ và Trung Quốc. Dựa trên con búp bê nhựa mang tính biểu tượng của Mattel, bộ phim người đóng đã tạo ra một lượng lớn tiếng vang trực tuyến trong những tuần trước ngày phát hành sắp tới, phần lớn nhờ vào chiến lược tiếp thị rầm rộ.
Bộ phim này bị cấm chiếu ở Việt Nam bởi vì có thể hiện đường lưỡi bò đầy tai tiếng của Trung Quốc trong một cảnh phim. Barbie cũng không phải là bộ phim đầu tiên vấp phải sự chỉ trích của các cơ quan truyền thông ở Việt Nam về việc mô tả đường chín đoạn. Trước đó, chính phủ Việt Nam đã rút bộ phim hoạt hình Abominable của DreamWorks và cấm chiếu bộ phim hành động Unchartered của Sony vì lý do tương tự. Vào năm 2021, Netflix đã phải gỡ bỏ bộ phim truyền hình gián điệp của Úc Pine Gap khỏi các dịch vụ của họ ở trong nước sau hai tập chiếu bản đồ mà các quan chức Hà Nội cho là "xuyên tạc chủ quyền của Việt Nam" và đã "gây phẫn nộ và tổn thương tình cảm của toàn thể người dân Việt Nam. "
Trước sự kiện như vậy, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh lại cho rằng : "Lập trường của Trung Quốc về vấn đề Biển Đông là rõ ràng và nhất quán. Các nước liên quan không nên gắn vấn đề Biển Đông với các hoạt động trao đổi văn hóa và giao lưu nhân dân bình thường" (1).
Mặc dù Trung Quốc phát biểu như vậy, nhưng chính Trung Quốc lại thường xuyên có động tác trả đũa đối với các công ty, từ khách sạn cho đến hãng hàng không, mà họ cho rằng có quan điểm xem Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc. Và các công ty hầu như luôn phải tuân thủ theo các khiếu nại của Trung Quốc vì lo ngại nguy cơ bị loại khỏi thị trường rộng lớn và béo bở này, trong đó có nhiều bộ phim Hollywood đã phải xóa hoặc thêm các cảnh dựa trên phản ứng của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Không chỉ Việt Nam cảm thấy bất bình với bộ phim Barbie mà nhiều quốc gia khác cũng cảm thấy như vậy.
Thượng nghị sĩ Philippines Francis Tolentino nói rằng chiếu bộ phim trong nước sẽ làm hại chủ quyền của Philippines. "Điều này sẽ không chỉ gây tổn hại cho Cộng hòa Philippines, mà còn trái ngược với những gì đất nước chúng tôi đã đấu tranh và đạt được theo Phán quyết Trọng tài năm 2016", Tolentino nói, đề cập đến quyết định của Tòa án Trọng tài Thường trực Hague đã bác bỏ yêu sách bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông, nói rằng "đường lưỡi bò" không có cơ sở trong luật pháp quốc tế (2).
Cần phải chống lại các kiểu tuyên truyền sai trái như vậy của Trung Quốc về "đường lưỡi bò" của họ. Tuy nhiên, để kiểm soát tất cả các vật phẩm văn hoá có "đường lưỡi bò" thì không phải là chuyện dễ. Muốn chống lại thì Việt Nam phải có chiến lược lâu dài. Một mặt, khuyến khích và tuyên truyền đến tất cả mọi người dân Việt Nam từ trong nước đến ngoài nước để chống lại các kiểu tuyên truyền như vậy của Trung Quốc. Cách đây mấy năm, đã có những học giả Việt Kiều gửi thư phản đối tới nhiều tổ chức khoa học trên thế giới về việc nhiều tác giả Trung Quốc đưa hình ảnh "đường lưỡi bò" vào các tạp chí khoa học. Điều này đã giúp ngăn chặn được khá nhiều ấn phẩm bị lợi dụng như vậy.
Ngoài ra, Việt Nam cần phối hợp nhiều quốc gia trên thế giới để cùng nhau lên tiếng chống lại các kiểu tuyên truyền sai trái như vậy. Ví dụ, Đại sứ Australia tại Hà Nội Andrew Goledzinowski có viết trên Twitter của ông ta rằng : "Chúng tôi yêu Margot Robbie, nhưng chúng tôi không sống trong thế giới Barbie. Nước Úc ủng hộ Phán quyết của Tòa án Trọng tài năm 2016, bác bỏ đường chín đoạn" (3).
Việt Nam có thể kiểm duyệt được những vật phẩm văn hoá khi vào nước mình, nhưng Việt Nam còn có thể phối hợp với Hoa Kỳ để có thể ngăn chặn tận gốc các sản phẩm từ Hollywood bị áp đặt bởi Trung Quốc như bộ phim Barbie.
"Từ lâu, Hollywood đã đồng lõa với sự kiểm duyệt và tuyên truyền của Trung Quốc nhân danh lợi nhuận lớn hơn", Thượng Nghị sĩ Ted Cruz nói trong một tuyên bố như vậy. Báo chí Mỹ cho biết Mỹ sẽ có Đạo luật SCRIPT để đóng vai trò như một hồi chuông cảnh tỉnh bằng cách buộc các hãng phim Hollywood phải lựa chọn giữa sự hỗ trợ mà họ cần từ chính phủ Mỹ và số đô la mà họ muốn từ Trung Quốc" (4).
Một tài liệu mới đây của Lầu Năm Góc đã nêu rõ : "Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ (DoD) sẽ không cung cấp tài trợ cho việc sản xuất khi có bằng chứng rõ ràng rằng việc sản xuất đã tuân thủ hoặc có khả năng tuân thủ yêu cầu từ Chính phủ Cộng hòa nhân dân Trung Quốc, Đảng Cộng sản Trung Quốc, hoặc một tổ chức làm theo chỉ thị của CHND Trung Quốc hoặc Đảng Cộng sản Trung Quốc để kiểm duyệt nội dung của dự án theo một cách hữu hình nhằm thúc đẩy lợi ích quốc gia của CHND Trung Quốc" (5). Tài liệu cho biết, các sản phẩm truyền thông bao gồm phim truyện, chương trình truyền hình nhiều tập, phim tài liệu và trò chơi điện tử.
Chỉ có thể kết hợp với những quốc gia tiến bộ như Philippines, Australia, Hoa Kỳ… Việt Nam mới có thể ngăn chặn hiệu quả các kiểu tuyên truyền trên các vật phẩm văn hoá về "đường lưỡi bò" của Trung Quốc được.
Trần Kim Nguyên
Nguồn : RFA, 13/07/2023
Tham khảo :
1. https://www.globaltimes.cn/page/202307/1293708.shtml
2. https://www.npr.org/2023/07/06/1186178724/barbie-movie-philippines-vietnam-china-map
3. https://twitter.com/AusAmbVN/status/1679441370514345984 ?s=20
5. https://www.theepochtimes.com/pentagon-takes-stance-against-chinas-film-censorship_5371091.html
Việt Nam cấm chiếu phim Barbie vì có hình ‘đường lưỡi bò’ : nhạy cảm thái quá hay cẩn tắc vô áy náy ?
Trường Sơn, RFA, 04/07/2023
Cục Điện ảnh Việt Nam, cơ quan có thẩm quyền kiểm duyệt phim ảnh, vừa ra thông báo không cấp phép cho bộ phim Barbie của hãng Warner Bros với các ngôi sao Hollywood, khiến cho các rạp ở trong nước không thể chiếu bộ phim này.
Ảnh minh họa : Bộ búp bê Barbie tại Triển lãm New York hồi tháng 2/2020 - Jordan Strauss/Invision/AP file
Lý do của lệnh cấm này được cho là có sự xuất hiện của đường chín đoạn, hay còn gọi là đường lưỡi bò – mà Trung Quốc sử dụng để tuyên truyền về tuyên bố chủ quyền của họ trên Biển Đông, trong một cảnh của bộ phim.
Thông tin trên sau đó đã được các hãng tin trên toàn thế giới loan tải, từ Châu Á, Châu Âu, cho tới Hoa Kỳ.
Vụ việc này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng sức ép lên Việt Nam ở trên khu vực Biển Đông.
Cụ thể, các tàu hải cảnh, tàu dân quân, và tàu nghiên cứu của Trung Quốc đã liên tục xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam trong những tháng vừa qua, với mục đích ngăn cản hoạt động thăm dò dầu khí của quốc gia Đông Nam Á này.
Tuy thừa nhận lệnh cấm đối với bộ phim Barbie là do có liên quan đến ‘đường lưỡi bò’, nhưng phía Cục Điện ảnh lại không cung cấp thông tin cụ thể để làm dẫn chứng cho quyết định trên. Khiến cho dư luận phải đoán già đoán non về hình ảnh nào trong bộ phim khiến nó bị kiểm duyệt.
Phóng viên của Đài Á châu Tự do đã liên hệ với Cục Điện ảnh để hỏi thêm thông tin, sau đó được hướng dẫn gọi vào số máy của Phòng phổ biến phim, nhưng không ai trả lời.
Quyết định trên của cơ quan kiểm duyệt đã tạo ra hai luồng dư luận, một cho rằng như vậy là cần thiết để ngăn chặn hành vi tuyên truyền của Trung Quốc, nhưng ý kiến khác lại cho rằng điều đó là không cần thiết.
Trao đổi với đài RFA từ nước Úc, giáo sư Carlyle Thayer, chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực quan hệ quốc tế, cho biết chính quyền Việt Nam đã phản ứng "thái quá" trong sự việc này. Ông nói thêm :
"Dựa trên những gì mà tôi biết thì tôi cho rằng đây là một phản ứng quá mức cần thiết, và nó đánh lạc hướng dư luận ra khỏi hành vi hung hăng của Trung Quốc hiện đang diễn ra tại bãi Tư Chính".
Vị giáo sư có thâm niên nghiên cứu về tranh chấp Biển Đông cũng cho rằng sẽ không ai để ý đến chi tiết này trong bộ phim nếu nhà nước Việt Nam không ra lệnh cấm :
"Nếu Việt Nam giữ im lặng, thì làm sao ai biết, nếu là tôi ngồi xem với cháu của mình và nhìn thấy hình ảnh đó thì tôi sẽ nghĩ ồ cái này trông giống tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc, nhưng đấy là vì tôi là một chuyên gia trong lĩnh vực này, còn nếu là người bình thường thì sẽ không thể biết được".
Ở chiều ngược lại, chuyên gia nghiên cứu Biển Đông, Đinh Kim Phúc, thì cho RFA biết rằng việc khán giả xem phim nhận ra ‘đường lưỡi bò’ hay không thì không phải là vấn đề. Mà điều quan trọng là ngăn chặn không cho Trung Quốc tuyên truyền về yêu sách của họ trên Biển Đông ở ngay tại Việt Nam.
"Nếu như bộ phim nay mà thực sự xuất hiện đường lưỡi bò và nếu Việt Nam cho chiếu trên toàn lãnh thổ Việt Nam, thì Trung Quốc sẽ ghi ra một điểm, rằng đây, Việt Nam đã chấp nhận sự xuất hiện của đường lưỡi bò, tức là chấp nhận yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông".
Vị cựu giảng viên của trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh cũng cho biết chính sách cấm lưu hành các ấn phẩm văn hóa có chứa thông tin tuyên truyền của Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông nhằm ba mục đích :
"Thứ nhất là nhằm khẳng định quan điểm nhất quán của Việt Nam là không chấp nhận đường lưỡi bò, thứ hai là yêu cầu quốc tế phải chấp nhận phán quyết của tòa trọng tài thường trực năm 2016, thứ ba việc này nằm trong kế hoạch tổng thể để bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và tài phán của Việt Nam ở trên Biển Đông, và không ai được tuyên truyền ngược lại với quan điểm của Việt Nam rằng Hoàng Sa-Trường Sa là của Việt Nam".
Một vấn đề gây bất đồng nữa ở trong vụ việc này đó là có hay không việc Trung Quốc trực tiếp tạo ảnh hưởng để ‘đường lười bò’ xuất hiện trong một bộ phim do Hollywood làm ?
Được biết đây không phải là lần đầu tiên một bộ phim được sản xuất bởi các hãng phương tây nhưng lại chứa hình ảnh tuyên truyền chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.
Trước đó đã có hàng loạt bộ phim bị Việt Nam cấm chiếu hoặc phải cắt bỏ các phân đoạn có chứa nội dung liên quan đến tranh chấp Biển Đông. Đơn cử như ở bộ phim Unchartered hồi năm 2022, hay các bộ phim được chiếu trên Netflix như Pine Gap, Madam Secretary, hay Put Your Head on My Shoulder.
Bình luận về khía cạnh này, giáo sư Carlyle Thayer tỏ ra khá thận trọng, ông cho biết :
"Nếu trong trường hợp bộ máy tuyên truyền của Trung Quốc thành công đến độ nó khiến cho một nghệ sĩ nào đó vẽ ra đường lưỡi bò mà không ý thức được hành động của mình, thì như vậy sẽ rất nguy hiểm cho Việt Nam vì như thế thì Trung Quốc đang thắng trong việc phổ biến quan điểm của họ. Thế nhưng đó mới chỉ là giả thiết".
Với một thái độ khẳng khái hơn, ông Đinh Kim Phúc cho rằng việc lồng ghép các thông tin tuyên truyền về chủ quyền trên Biển Đông là một "âm mưu" của Trung Quốc. Ông nói :
"Những âm mưu và thủ đoạn của Trung Quốc nó thể hiện qua rất nhiều lĩnh vực như chính trị, quan hệ quốc tế, kinh tế, và văn hóa-nghệ thuật. Do vậy chúng ta phải luôn luôn cảnh giác đối với sự tuyên truyền của Trung Quốc".
Tại các diễn đàn về phim ảnh trên mạng xã hội Facebook thì phản ứng đối với lệnh cấm chiếu bộ phim Barbie cũng thể hiện sự khác biệt trong quan điểm. Một số cho rằng hành động kiểm duyệt trên là chính đáng vì chủ quyền quốc gia nên được đặt lên trên giải trí. Nhưng cũng có không ít ý kiến bình luận thể hiện sự tiếc nuối vì không thể xem được bộ phim.
Trường Sơn
Nguồn : RFA, 04/07/2023
**************************
Phim "Barbie" không được Việt Nam cho chiếu do có bản đồ lưỡi bò tại Biển Đông
RFA, 03/07/2023
Phim "Barbie" không được Việt Nam cho chiếu do có cảnh với đường đứt khúc chín đoạn, hay còn gọi là đường lưỡi bò, mà Trung Quốc đơn phương vạch ra ở Biển Đông.
Phim Barbie do hai ngôi sao Margot Robbie (phải) và Ryan Gosling (trái) đóng vai chính. Reuters
Truyền thông Nhà nước Việt Nam loan tin và các hãng tin nước ngoài dẫn lại ngày 3/7 về biện pháp vừa nêu.
Tin cho biết theo dự kiến ban đầu vào ngày 21/7, phim Barbie do hai ngôi sao Margot Robbie và Ryan Gosling đóng vai chính, sẽ được trình chiếu tại Việt Nam, đồng thời với thời gian ra rạp ở Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam, ông Vi Kiến Thành, cho truyền thông Nhà nước biết phim này không được cấp phép chiếu ở trong nước vì có đường đứt khúc chín đoạn như vừa nêu.
Hãng sản xuất phim Barbie, Warner Bros, chưa đưa ra bình luận gì với Reuters về lệnh cấm chiếu mà phía Việt Nam đưa ra.
Như vậy "Barbie" là phim ngoại mới nhất bị cấm chiếu tại Việt Nam do có đường đứt khúc chín đoạn. Đơn cử vào năm 2019, bộ phim hoạt hình "Abominable" của DreamWorks bị cấm ở trong nước; năm 2021 là phim "Pine Gap" trên nền tảng Netflix, và năm ngoái là phim "Uncharted" của hãng Sony…
*********************
Chiếu cảnh đường lưỡi bò, phim Barbie của Mỹ bị cấm ở Việt Nam
VOA, 03/07/2023
Một phim Mỹ sắp sửa được trình chiếu ở Việt Nam đã bị giới chức kiểm duyệt nước này tuýt còi vì có cảnh đường chín đoạn của Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ Biển Đông, báo chí trong nước đưa tin.
Theo đó, phim Barbie, dự kiến sẽ ra rạp ở Việt Nam kể từ ngày 21/7, đã bị gỡ ra khỏi lịch chiếu của các nhà phát hành phim lớn như CGV, Galaxy, trang mạng VnExpress cho biết.
Barbie đã không vượt qua được buổi chiếu kiểm duyệt trước đó của Hội đồng thẩm định và phân loại phim Quốc gia, cũng theo trang mạng này. Tờ Tuổi Trẻ dẫn lời ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Điện ảnh, xác nhận lý do Barbie bị cấm vì trong phim có hình ảnh đường chín đoạn, hay còn gọi là đường lưỡi bò.
Một cảnh trong phim Barbie sắp ra mắt toàn cầu
Phim Barbie được trình chiếu ở Việt Nam cùng ngày với Mỹ. Tuổi Trẻ cho biết phim này đang thu hút nhiều sự quan tâm của khán giả Việt Nam.
Barbie, với kinh phí lên đến 100 triệu đô la, kể về câu chuyện của nàng Barbie rời thế giới Barbieland để đi tìm tìm hạnh phúc trong thế giới loài người. Hai diễn viên chính trong phim là Margot Robbie và Ryan Gosling trong vai Barbie và Ken, người bạn trai đồng hành của Barbie.
Hình ảnh đường chín đoạn xuất hiện nhiều lần trong phim.
Trước đây, hồi tháng 3 năm ngoái, một phim Mỹ khác là ‘Uncharted’ có sự tham gia của nam tài tử Tom Holland cũng đã bị cấm chiếu ở Việt Nam vì tấm bản đồ trong phim có vẽ đường chín đoạn mà Trung Quốc dùng để tuyên truyền cho chủ quyền của họ trên Biển Đông.
Hồi tháng 12 năm 2019, các nhà kiểm duyệt Việt Nam đã từng để lọt phim ‘Abominable’. Phim hoạt hình này đã được chiếu 10 ngày thì mới phát hiện có đường lưỡi bò. Ngay sau đó, ‘Abominable’ đã bị rút khỏi các rạp ở Việt Nam, nhà phát hành CGV bị phạt 170 triệu đồng vì đã đưa phim này về nước còn một số quan chức ở Cục Điện ảnh cũng đã bị khiển trách.
