Hoa Vi, mối đe dọa cho an ninh quốc gia của Việt Nam
Kính Hòa, RFA, 15/02/2019
Trang kinh tế của Nhật Bản Nikkei, vào ngày 14/2/2019 đưa tin nói rằng Tổng giám đốc tập đoàn công nghệ viễn thông Hoa Vi của Trung Quốc, phụ trách khu vực Việt Nam, ông Phạm Quân, nói ông tin rằng Hoa Vi sẽ thắng thầu việc cung cấp loại công nghệ 5G cho hệ thống truyền thông tại Việt Nam.
Bà Mạnh Vãn Chu, Giám đốc tài chính của Hoa Vi, sau khi làm thủ tục tại ngoại hầu tra. Canada 12/2018. AFP
Trong khi đó Hoa Vi lại đang gặp rất nhiều khó khăn tại các quốc gia phát triển như Úc, Châu Âu, Bắc Mỹ.
Hoa Vi, trên giấy tờ là một công ty tư nhân của Trung Quốc, được thành lập vào năm 1987 tại Thẩm Quyến, Trung Quốc. Thành lập công ty này là một viên sĩ quan kỹ sư của quân đội giải phóng Trung Quốc.
Hoa Vi đã phát triển rất nhanh, không chỉ có mặt ở các nước đang phát triển mà còn tham gia vào các vụ đấu thầu cung cấp trang thiết bị viễn thông cho các quốc gia phát triển ở Châu Âu, Bắc Mỹ, Úc châu.
Nhưng trong khoảng vài năm trở lại đây Hoa Vi bị các quốc gia này tình nghi rằng dù là công ty tư nhân nhưng thực chất Hoa Vi có liên hệ mật thiết với nhà nước của Đảng Cộng sản Trung Quốc, và vì thế có khả năng Đảng Cộng sản Trung Quốc lợi dụng việc Hoa Vi cung cấp trang thiết bị cho các nước trên để cài đặt các thiết bị do thám.
Hoa Vi luôn phủ nhận việc này, nhưng áp lực lo ngại do thám từ các quốc gia này không giảm đi mà ngày càng tăng.
Kỹ sư công nghệ thông tin Hoàng Ngọc Diêu, làm việc tại Úc nói với đài RFA :
"Nó có những biểu hiện rất đáng nghi ngờ là cài đặt những con chip để thu gặt những thông tin riêng tư. Vì nó đã liên quan đến an ninh quốc gia như vậy cho nên phải cân nhắc chứ không chỉ tính đơn thuần về kinh tế. Vì thế ở Úc Hoa Vi không được chính phủ Úc cho phép triển khai hệ thống 5G tại Úc nữa".
Vào tháng 8/2018 chính phủ Úc chính thức cấm Hoa Vi tham gia vào việc cung cấp thiết bị viễn thông cho nước này. Chính phủ Úc viện cớ rằng Hoa Vi có liên hệ mật thiết với chính phủ Trung Quốc, mà theo luật pháp Úc, việc một công ty có quan hệ mật thiết với một chính phủ nước ngoài sẽ nằm trong sự quan ngại và điều tra về an ninh quốc gia.
Tờ báo chuyên về tài chính Financial Times dẫn nguồn tin từ Anh nói rằng vào tháng 7/2018, cơ quan nghiên cứu chống tin tặc của nước này nói rằng họ không thể bảo đảm việc chống tin tặc và do thám xung quanh những thiết bị của Hoa Vi ở Anh.
Tại Canada, chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau cũng đang chịu áp lực rất lớn là phải loại bỏ Hoa Vi ra khỏi cơ sở hạ tầng viễn thông của nước này vì mối lo ngại gián điệp.
Luật sư Vũ Đức Khanh từ Canada cho RFA biết :
"Quan điểm của các đảng chính trị cũng như những nhà nghiên cứu về an ninh ở Canada đều cho rằng việc cấm Hoa Vi là điều nên làm, vì điều đó ảnh hưởng đến an ninh và mối quan hệ sâu sắc giữa Canada và Mỹ. Ngay cả hệ thống phòng thủ chung cho cả Bắc Mỹ gọi là Novak, rất có quan hệ đến vấn đề viễn thông".
Canada đang đứng giữa Mỹ và Trung Quốc trong vụ căng thẳng kinh tế chính trị liên quan đến Hoa Vi từ tháng 12/2018 khi Ottawa bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, Giám đốc tài chính của Hoa Vi để dẫn độ sang Mỹ, với lý do là công ty này lẫn tránh việc cấm vận kinh tế Iran do Mỹ dẫn đầu.
Theo đánh giá của luật sư Vũ Đức Khanh, rất chắc chắn rằng Canada sẽ theo chân Úc, Châu Âu, Mỹ để cấm Hoa Vi, và một quyết định quan trọng về công ty này sẽ được đưa ra vào giữa tháng ba tới đây.
Tại Mỹ, vào tháng 8/2018 chính phủ đã ra lệnh cấm các cơ quan chính phủ sử dụng các điện thoại do Hoa Vi sản xuất.
Đến tháng 2/2019, Đại học Berkerley tại California đã hủy bỏ một chương trình nghiên cứu do Hoa Vi cung cấp tài chính, mặc dù trường đại học của tiểu bang California này thường bị khó khăn về tài chính.
Theo thống kê của một hãng tin tại Trung Đông, cho đến cuối năm 2018 có các quốc gia sau đây đã cấm, hoặc đang tính tới việc cấm Hoa Vi cung cấp thiết bị hạ tầng viễn thông : Mỹ, Canada, Úc, New Zealand, Ý, Đức, Ấn Độ, và Anh.
Tại Việt Nam, trong bản tin của tờ Nikkei, nói rằng ông Phạm Quân, Tổng giám đốc Hoa Vi Việt Nam, dẫn lời Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông của Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng nói rằng Việt Nam mở cửa đối với tất cả các nhà cung cấp.
Chúng tôi có tìm cách liên hệ với ông Nguyễn Mạnh hùng để bình luận nhưng không được.
Tờ báo về kinh tế tại Sài Gòn là Thời báo kinh tế Sài Gòn có trích dịch lại bản tin của Nikkei, đồng thời làm một cuộc trưng cầu ý kiến độc giả về việc có nên chọn Hoa Vi làm nhà cung cấp thiết bị 5G cho Việt Nam hay không. Sau hai ngày, kết quả trưng cầu ý kiến cho thấy tuyệt đại đa số độc giả của tờ báo này không chấp nhận Hoa Vi (92%).
Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên chánh văn phòng Quốc hội Việt Nam, hiện sống tại Sài Gòn, cho RFA biết quan ngại của ông về Hoa Vi :
"Tôi thì tôi nghĩ rằng Việt Nam có đa dạng việc kinh doanh mua bán thế này thế kia thì cũng phải đừng để họ cài chip hoạt động gián điệp, làm nguy hại tới an ninh quốc gia, phải ngăn chận ngay từ đầu. Tôi nghĩ là bên Mỹ và bên Châu Âu đã lên tiếng về an ninh quốc gia thì Việt Nam cũng nên lắng nghe. Nếu những nước đó họ chứng minh được thì Việt Nam cũng nên tẩy chay. Còn như mới nghi ngờ thì cũng phải làm sao cho dân an tâm, chứ không thể chỉ nói đây là kinh doanh. Kinh doanh này ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, và sự riêng tư nữa".
Theo luật sư Vũ Đức Khanh và kỹ sư Hoàng Ngọc Diêu, Việt Nam ở một cái thế khác so với các quốc gia phát
Sự lệ thuộc vào Trung Quốc hiện nay lại được nhiều người Việt Nam lo lắng hơn nữa trong lĩnh vực an ninh mạng. Trong một lần trao đổi với chúng tôi, Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, một chuyên viên kinh tế sống ở Na Uy lo ngại rằng nếu các đại công ty về internet của phương Tây, như Facebook và Google rút ra khỏi Việt Nam thì các công ty Trung Quốc sẽ thế chân vào, và các công ty Trung Quốc này sẽ không bị những cản trở như phương Tây trong việc do thám, thu thập thông tin cá nhân người dùng
Luật sư Vũ Đức Khanh, đồng thời cũng là Phó Tổng thư ký Đảng Dân chủ Việt Nam, nói với RFA :
"Tôi vẫn tin rằng có những người cộng sản chân chính tại Việt Nam không bao giờ có ý tưởng thần phục Trung Quốc".
An ninh quốc gia tại Việt Nam cho tới hiện nay vẫn là một khái niệm gây tranh luận, trong đó nhiều nhà hoạt động xã hội và môi trường bị bắt bỏ tù về những hoạt động cũng như phát biểu của mình bị nhà cầm quyền xem là nguy hại tới an ninh quốc gia, nhưng giới bất đồng chính kiến thì cho rằng không đúng.
Nay nếu vấn đề an ninh quốc gia được nhà nước Việt Nam đưa ra cùng với quan ngại về nghi án gián điệp của Hoa Vi trên khắp thế giới, thì hẳn điều này dễ dàng được mọi người Việt Nam với những quan điểm chính trị khác nhau cùng đồng ý.
Kính Hòa
Nguồn : RFA, 15/02/2019
***************
An hải, VOA, 15/02/2019
Trả lời phỏng vấn VOA, các chuyên gia cảnh báo về nguy cơ an ninh quốc gia có thể bị xâm phạm bởi các hoạt động gián điệp Trung Quốc ngay sau khi lãnh đạo công ty Huawei nói họ "tự tin là sẽ thắng thầu" gói cung cấp mạng viễn thông 5G tại Việt Nam.
Từ Na Uy, Giáo sư Tiến sĩ Đỗ Văn Thành, nhà nghiên cứu viễn thông mạng 5G của Công ty Telenor, nói với VOA rằng Việt Nam nên thận trọng trước các chiêu giá hời của công ty Huawei.
"Nếu muốn giữ độc lập và chủ quyền đất nước cho Việt Nam thì chúng ta nên cẩn thận. Đừng vì những cái lợi trước mắt như giá rẻ hay có sự ủng hộ hay bảo trợ của chính quyền Trung Quốc mà mua 5G của Huawei vì một khi mạng lưới viễn thông đã gắn kết và tung ra rồi thì khó mà thay đổi".
Trả lời phỏng vấn tờ Nikkei Asian Review hôm 13/2, ông Fine Fan, Giám đốc điều hành Huawei-Việt Nam, đơn vị thành viên của Huawei Technologies nói : "Chúng tôi tự tin về triển vọng mở rộng kinh doanh ở Việt Nam".
Là một trong những tờ báo hiếm hoi ở Việt Nam đã lược dịch bài của Nikkei và chạy dòng tít : "Huawei tự tin sẽ thắng thầu cung cấp thiết bị 5G ở Việt Nam", tờ Kinh tế Sài gòn viết :
"Huawei vẫn tự tin về khả năng thắng các gói thầu cung cấp thiết bị xây dựng mạng lưới 5G cho các nhà mạng Việt Nam giữa lúc các nước phương Tây bày tỏ lo ngại về những rủi ro an ninh của các thiết bị của tập đoàn Huawei".
Tờ Los Angeles Times hôm 13/2 cho biết Tòa Bạch Ốc đang soạn thảo một sắc lệnh hành pháp có thể cấm các công ty Trung Quốc bán thiết bị cho các mạng lưới viễn thông Mỹ trong tương lai, vì những lo ngại về các hoạt động gián điệp và tấn công mạng từ Trung Quốc.
Sắc lệnh này không đích danh nêu tên công ty Trung Quốc nào, tuy nhiên ai cũng biết mục tiêu mà Mỹ muốn nhắm đến là công ty Huawei.
Tháng 8 năm ngoái, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua dự luật cấm chính phủ Mỹ và các nhà thầu chính phủ sử dụng công nghệ Huawei vì những lo ngại về an ninh.
Đầu tuần qua, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thậm chí đe dọa Mỹ sẽ buộc phải thu hẹp quy mô hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định tại Châu Âu và khu vực khác, nếu các nước liên quan vẫn tiếp tục hợp tác với Huawei.
Giáo sư kinh tế Khương Hữu Lộc ở bang Texas nói với VOA rằng chính phủ Hoa Kỳ đang vận động các quốc gia đồng minh phương Tây không sử dụng thiết bị của công ty Huawei vì nghi làm gián điệp cho Bắc Kinh. Ông cho rằng cuộc vận động của Washington có ảnh hưởng rất lớn.
Giáo sư Khương Hữu Lộc lý giải nguyên nhân vì sao Huawei quyết tâm đưa 5G vào Việt Nam "bằng mọi giá" giữa lúc công ty đang lâm vào khủng hoảng thị trường.
"Sau khi Huawei thiết lập hệ thống 2G, 3G, và cả 4G ở Việt Nam, tuy 4G của họ không có ảnh hưởng nhiều, công ty này đang bằng mọi giá, ngay cả khi chấp nhận lỗ, để lấy cho được thị trường trị giá khoảng 16-20 tỷ đôla ở Việt Nam, cộng thêm một hợp đồng tại đây để chứng minh cho các nước khác rằng đã có khách hàng chấp thuận Huawei".
Ông Đỗ Văn Thành nêu nhận định :
"Mạng lưới 5G rất khác với mạng lưới 4G. 5G không những dùng cho điện thoại cầm tay mà còn được ứng dụng trong tất cả mọi ngành, ví dụ như lái xe không người lái, trong ngành điện, điều khiển các nhà máy…Trong tương lai, 5G sẽ là nền tảng của xã hội và cần được bảo vệ một cách chu toàn.
"Na Uy cũng xem xét kỹ lưỡng công ty nào sẽ cung cấp 5G. Hiện tại Huawei cũng đang cung cấp mạng lưới 4G cho Na Uy, và đang tranh để trúng thầu 5G. Tuy nhiên, chính phủ Na Uy có sự dè dặt vì thật sự không biết được ai là chủ hãng Huawei, mặc dù họ nói rằng họ là hãng tư, vì có thể do chính quyền Trung Quốc làm chủ. Và nếu như vậy thì tất cả mọi thông tin đều sẽ "đi ngang" qua nhà cầm quyền Bắc Kinh. Đó là một điều cần phải được lưu ý".
Tiến sĩ Khương Hữu Lộc đồng ý với quan điểm đó. Ông nói :
"Về mặt quốc phòng, nếu Việt Nam sử dụng 5G của Huawei thì mặt trận phòng vệ quốc gia của Việt Nam sẽ rơi vào tay Trung Quốc. Họ có thể gián điệp bất cứ lúc nào. Với 5G có vận tốc nhanh hơn 4G đến 100 lần, và ảnh hưởng đến tất cả hệ thống thông tin, viễn thông… Trung Quốc có thể tấn công Việt Nam bằng quân sự hay thương mại. Đây là điều rất nguy hại".
Từ Vĩnh Phúc, Trung tá quân đội nhân dân Trần Nam, người từng tham gia quản lý doanh nghiệp quân đội của Việt Nam, nhận định với VOA về khả năng có hay không một "thỏa thuận" giữa chính phủ Trung Quốc và Việt Nam khiến Huawei "tự tin trúng thầu" để cung cấp gói 5G.
Khi được hỏi liệu có một sự "dàn xếp chính trị" trong vụ Huawei cung cấp mạng 5G cho Việt Nam, ông Nam khuyến cáo :
"Có thể có các "bài thương lượng" giữa chính quyền Việt Nam và Trung Quốc. Chúng ta nên cân nhấc vì việc để Trung Quốc lấn sâu vào mọi ngỏ ngách của nền kinh tế của nước mình là một điều hết sức nguy hiểm. Bản chất và mục đích của họ là nhằm bành trướng và thôn tính".
Ông Nam nói thêm :
"Tôi mong rằng chính quyền Việt Nam khi hợp tác bất kỳ lĩnh vực gì với Trung Quốc đều phải hết sức cẩn thận, nên tránh việc các nước bị bẫy nợ của Trung Quốc, nay đến bẫy thông tin. Rõ ràng là có thiệt hại đến an ninh và quyền lợi của đất nước. Mong rằng chính quyền Việt Nam dần dần thoát khỏi thế kìm tỏa của Trung Quốc".
Blogger Hiệu Minh viết trên Facebook hôm 15/2 : "Huawei hay không Huawei thuộc về quyết định chính trị/quân sự hơn là kỹ thuật hay kinh tế".
Chưa đầy 24 giờ qua, một khảo sát của tờ Kinh tế Sài gòn cho thấy có đến 95% độc giả không muốn Huawei thắng thầu 5G tại Việt Nam.
An Hải
Nguồn : VOA, 15/02/2019
******************
Huawei tự tin chiến thắng các hợp đồng cung cấp mạng 5G ở Việt Nam (RFA, 15/02/2019)
Mạng báo Nikkei Asian Review của Nhật hôm 14/12/2019 dẫn lời ông Fine Fan, Giám đốc điều hành Huawei Việt Nam cho biết, công ty này "tự tin sẽ tăng trưởng tại Việt Nam" trong lúc Bộ Thông Tin và truyền thông cho triển khai thử nghiệm mạng 5G tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh vào cuối tháng 1 vừa qua.
Ông Fei Fan, Giám đốc điều hành của Huawei Việt Nam - Courtesy of Nikkey Asian Review
"Chúng tôi không thể bị đánh bại về chất lượng hoặc chi phí. Huawei sẽ cung cấp công nghệ và giải pháp tốt hơn, cùng với hỗ trợ tài chính cho các nhà mạng địa phương để triển khai 5G", ông Fine Fan nói.
Cũng theo ông Fan, hãng công nghệ viễn thông khổng lồ đến từ Trung Quốc từng là nhà cung cấp thiết bị viễn thông cho mạng 2G và 3G tại Việt Nam, tuy nhiên đã mất vị trí dẫn đầu khi mạng 4G xuất hiện.
Sự dẫn đầu về công nghệ 5G của Huawei trên thế giới đang vấp phải rào cản lớn khi Mỹ đang đi đầu trong việc tẩy chay hãng công nghệ này do lo ngại về vấn đề bảo mật và kêu gọi các quốc gia đồng minh làm theo.
Ông Fan thừa nhận : "Thật khó để vượt qua các vấn đề này chỉ trong một đêm".
Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn, các nhà mạng lớn ở Việt Nam đã thông báo các kế hoạch phát triển mạng lưới 5G bằng cách sử dụng thiết bị từ các nhà cung cấp khác bao gồm Ericsson, Nokia và Samsung Electronics.
Viettel, nhà mạng viễn thông quân đội Việt Nam đã được cấp phép thử nghiệm dịch vụ 5G ở Hà Nội và TPHCM và được cho biết sẽ dụng một phần công nghệ của riêng mình để xây dựng mạng 5G. Tập đoàn này cho biết đã đạt được nhiều tiến bộ trong nỗ lực phát triển các phần cứng và phần mềm cốt lõi cho mạng 5G.
Ảnh chụp màn hình Thăm dò bạn đọc của Thời báo Kinh tế Sài Gòn. Ảnh Thời báo Kinh tế Sài Gòn.
Trong khi đó, tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), công ty chủ quản của nhà mạng viễn thông Vinaphone, đang hợp tác với Nokia để phát triển mạng lưới 5G. Trong khi đó, MobiFone đã ký thỏa thuận ký tăng cường hợp tác về kỹ thuật và thương mại trên mạng 4G và 5G tại Việt Nam với Samsung Electronics hồi tháng 3.
Hôm 1/12/2018, bà Mạnh Vãn Chu, Giám đốc tài chính của tập đoàn Huwei bị cảnh sát Canada bắt giữ khi đang quá cảnh ở phi trường Vancouver theo yêu cầu dẫn độ của Hoa Kỳ với cáo buộc công ty này vi phạm lệnh trừng phạt Iran.
Bà Mạnh sau đó được Tòa án ở Canada cho tại ngoại sau khi đóng tiền bảo lãnh 10 triệu đô la Canada và sẽ bị gắn thiết bị theo dõi an ninh, bị quản thúc tại gia từ 11 giờ tối đến 6 giờ sáng mỗi ngày.
Việc bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, khiến Trung Quốc tức giận và lập tức trả đũa bằng cách bắt giữ ít nhất 2 công dân Canada với các cáo buộc khác nhau.