Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Chính thể đc đng Vit Nam đã may mn tri qua năm 2018 vì chưa b chính sách ‘công bng và đi ng’ ca Tng thng M Donald Trump chế tài mnh đi vi hàng hóa Vit Nam vào th trường Hoa Kỳ. Thm chí, giá tr xut siêu ca Vit Nam vào th trường ‘đa đảng’ này còn vượt hơn c s xut siêu ca năm 2017.

hautrump1

Trump và Kim tản b sau cuc gp đu tiên ti khách sn Metropole, Hà Ni.

Nhưng năm 2019 liu còn s may mn đó mà bt k ‘uy tín Vit Nam được nâng cao trên trường quc tế khi t chc cuc gp Trump - Kim’ ?

Đó là một câu hi đánh đ đi vi nn kinh tế Vit Nam và thm chí với c s tn vong ca Đảng cộng sản Việt Nam, trong khung cnh hơn 10 FTA (hip đnh thương mi song phương) ca Vit Nam vi các quc gia khác ch va ‘đ ăn’, mà ch còn li hai th trường Hoa Kỳ và khi Liên minh Châu Âu là còn mang li s xut siêu ln và do đó mang lại mt ngun ngoi t quý hơn máu đ giúp ‘chúa chm’ Vit Nam tr n nước ngoài bình quân 10 - 12 t USD mi năm.

Vào đầu năm 2019, đã hin ra du hiu đu tiên v thế khó khăn mà có th tước đi cái may mn ca năm 2018.

Vì sao Phúc ‘tự ly đá ghé chân mình’ ?

Chỉ vài tun sau khi khoe thành tích ca chính ph kiến to đã xut siêu đến 35 t USD vào th trường Hoa Kỳ trong năm 2018, cũng ‘tác gi’ Nguyn Xuân Phúc đã đi ging khi tr li phng vn truyn hình Bloomberg ngày 17/1/2019 : "Chúng tôi nhm mc tiêu đt được s cân bng thương mi nhiu hơn vi M".

Theo Phúc, Việt Nam đã mua 150 máy bay Boeing cũng như các sn phm ca General Electric và ca các công ty du không được nêu tên, và nhng thương v này s giúp cân bng hơn v thương mi và thúc đẩy phát trin gia hai nước.

Vì sao Thủ tướng Phúc - quan chc đã tr nên trung tâm ca rt nhiu bình phm ma mai, vi tham vng bt tn v thành tích ‘ch s tăng tưởng kinh tế GDP’ và ‘xut khu năm sau cao hơn năm trước’ mà đang ‘kiến to’ vinh l cho ông ta trên cung đường tranh giành cái ghế tng bí thư ti đi hi 13 ca Đảng cộng sản Việt Nam - li đt nhiên t ly đá ghè vào chân mình - mt đng tác khác hn vi thói quen ‘được đng chân lân đng đu’ ca gii quan chc và các nhóm li ích Vit Nam ?

Hẳn đã xy ra mt tác đng nào đó, mà phi là mt tác đng mang tính sc ép đ ln khiến ông Phúc phi xut hin trên mt din đàn truyn thông v thương mi quc tế đ t cam kết và đng thi trn an người M.

Rất có th vào cui năm 2018, Trump ‘kết s’ giao thương vi Vit Nam và git mình : thâm ht thương mi ca M vi Vit Nam lên ti 35 t USD khiến Vit Nam đng th 6 trong danh sách nhng nước có t l thâm ht thương mi cao nht ca M, sau Trung Quc, Mexico, Đc, Canada và Nht.

Còn trước đó vào năm 2017, Việt Nam đã xut sang M lượng hàng hóa tng giá tr 41,6 t USD nhưng ch nhp khu có 9,2 t USD, nâng mc thng dư thương mi lên con s 32,4 t USD vi M, gp đến 160 ln so vi giá tr xut siêu ch 200 triu USD vào năm 2001 - thi đim mà Vit Nam mới ký vi M Hip đnh thương mi song phương (BTA) đu tiên.

Rất có th, Trump đã phát đi mt thông đip nào đó và khá cng rn vi Phúc, thông qua mt quan chc cp cao ca M, ngay trước khi tng thng M đến Hà Ni đ gp Kim Jong-un.

Thái độ đi giọng ca Th tướng Phúc vào đu năm 2019 cũng khiến người ta nh li chuyến công du đy n ý đến Hà Ni vào ngày 21/5/2018 ca ông Jeffrey Gerrish - Phó Đi din Thương mi M. Jeffrey Gerrish đã gp mt quan chc cao cp ph trách kinh tế ca Vit Nam lày viên b chính tr kiêm Phó th tướng Vương Đình Hu.

Vào thời đim trên, mc dù báo đng Vit Nam ch tường thut sơ sài "ông Jeffrey Gerrish, Hoa Kỳ mong mun đt được các tho thun vi Vit Nam liên quan ti các vướng mc v nhp khu ô tô, thanh toán điện t và quy đnh v đt thiết b qun lý d liu người dùng Vit Nam ti Vit Nam trong d tho Lut An ninh mng", nhưng mt s nhà quan sát kinh tế cho rng ni dung chính mà Jeffrey Gerrish làm vic vi Vit Nam s là "san bng thâm ht thương mi" theo yêu cầu ca Tng thng Trump, nhm buc Vit Nam phi h mc thâm ht thương mi xung mc dưới 8 t USD/năm.

Có nghĩa là tròn một năm sau cuc gp vi Nguyn Xuân Phúc ti Washington, Donald Trump không quên trng đim mà ông ta đã c ý nhn mnh và thậm chí còn không cho thi gian đ Phúc giãi bày hay thanh minh.

Vào tháng Năm năm 2017 ấy, không nhng không đ cp gì đến "Hip đnh thương mi song phương Vit - M", Trump li xoáy vào mt vn đ cc kỳ khó chu và khó khăn đi vi phía Vit Nam : trong phần phát biu ngn gn ti cuc gp song phương ti Nhà Trng vào ngày 31/5/2017, Tng thng Hoa Kỳ đã nhn mnh vn đ giao thương và thâm ht thương mi 'ln' vi Vit Nam, mà ông hy vng s 'sm được cân bng'. Ngay trước đó, B trưởng thương mi Hoa Kỳ cũng không bỏ quên vn đ này trong cuc gp vi Th tướng Phúc.

Chẳng bao lâu sau đó, đúng vào ngày L Tình Yêu 14 tháng Hai năm 2018 - tc tròn mt năm sau thi đim lit Vit Nam vào danh sách 16 quc gia "gây hi" cho nn kinh tế M, Tng thng Hoa Kỳ Donald Trump dường như mun bày t "tình yêu" đi vi chính th đc đng Vit Nam bng c ch "siết n" thông qua ni dung "hai nhà lãnh đo cũng tho lun v các vn đ thương mi và cam kết s tăng cường, m rng mu dch song phương công bng và đối ng".

n ác mng

Giờ đây, ‘công bng và đi ng’ ca Trump đang tr thành cơn ác mng ca gii chóp bu Vit Nam, thm chí còn kinh khng hơn nhiu so vi nhng đòi hi ca Chính ph M v Vit Nam phi ci thin nhân quyn mt cách có th chng minh được.

Nếu đúng là đòi hi ca Trump mà theo đó Vit Nam phi t ct gim mc thâm ht thương mi vào th trường M trong thi gian ti đến 3/4 s xut siêu năm 2017 và 2018 - tc phi gim đến hơn hai chc t USD, có th bt đu ngay trong năm 2019 này và tiếp theo nhng năm sau, bi kịch xut khu vào th trường M s kéo theo bi kch kinh tế và cũng là bi kch ngân sách dành cho chế đ mt đng Vit Nam, đng thi khiến cán cân nhp siêu ca Vit Nam t các th trường khác, đc bit t Trung Quc, tăng mnh.

Một h qu rt không mong đợi đi vi Vit Nam là nếu M "siết" các điu kin thương mi như đánh thuế xuyên biên gii, dng đng hàng rào kim nghim cht lượng đi vi hàng hóa Vit Nam mà trước đó cá basa, tôm, go đã tr thành "nn nhân", đng thi ngưng tr vô thi hn Hiệp đnh thương mi song phương Vit - M hoc làm cho hip đnh này tr nên khó khăn hơn nhiu so vi nhng năm trước, giá tr xut siêu hàng năm ca Vit Nam vào Hoa Kỳ s tt thê thm.

Nếu năm 2017 và năm 2018 đã m đu bng hàng lot "đim xu" dành cho hàng xuất khu ca Vit Nam vào th trường M như B Thương mi M nâng t l thuế đánh vào hai mt hàng thép và tôm Vit Nam ln lượt là 53% và hơn 25%, thì vào năm 2019, rt nhiu kh năng là giá tr xut siêu ca Vit Nam vào th trường M s gim sút đáng kể so vi k lc xut siêu 35 t USD ca năm 2018.

Ngay cả cuc gp thượng đnh Trump - Kim vào tháng 2 năm 2019 mà Hà Ni c gng đăng cai và ‘t sướng’ theo cách mà Thanh Niên - mt t báo ‘thân đng’ git tít v Vit Nam như ‘Trung tâm hòa gii xung đột quc tế’ cũng không th cu vãn đà tt gim xut siêu ca hàng Vit vào th trường Hoa Kỳ - mt ch đ nóng bng mà hn Trump s quay tr li vi nó ngay sau khi ri phòng hp mượn tm ti Vit Nam.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 28/02/2019

Published in Diễn đàn