Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Những đim sáng "hóa rng" ca nn kinh tế Vit Nam trong năm 2018 có l là chiến dch "đánh lên chng khoán", "gii chp bt đng sn" và "bán vn nhà nước".

kt1

Bệnh thành tích : Ban lãnh đạo Đảng và Nhà nước cộng sản Việt Nam tham dự Hội nghị báo cáo hoàn thành và hoàn thành vượt mức 13 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2017

"Thị trường c bc" bt cht "hóa rng"…

Năm trước đó - 2017 - là thi kỳ ca nn tràn tin đng trong h thng ngân hàng quc doanh và các ngân hàng thương mi c phn - mt h qu và cũng là hu qu tt yếu ca nn in tin t có th lên đến 400.000 - 500.000 t đng/năm t hàng chc năm trước, mà đã khiến ngay c Ngân hàng thế gii - mt trong những nhà tài tr đa phương và cũng là ch n ln nht ca chính th còn nguyên đc đng Vit Nam - không dưới mt ln phi khuyến cáo công khai rng Vit Nam đng nên in tin nhiu quá.

Kết qu và h qu ca nn tràn ngp tin đng trong h thng ngân hàng là điều được xem là "tăng trưởng tín dng" đã rt có th được phát trin t vào chng khoán - mt th trường mà nhiu chuyên gia và nhà đu tư đã gi thng cái tên trn tri ca nó : th trường c bc.

Đáng lý ra, "thị trường c bc" đã không thđược duyên phn lt vào mt xanh ca gii tài phit và đu cơ đ được "đánh lên" như khi đu vào na cui năm 2017. Nhưng trong tình thế có đến 1,2 triu t đng đng trong h thng ngân hàng mà không biết làm thế nào đ khuyến d hay chiêu d các doanh nghiệp và người dân vay mượn, cũng trong tình thế vn đang tn đng ít nht 600.000 t đng n xu trong các ngân hàng và trong đó có ít nht 300.000 t đng là n xu nm trong tài sn bt đng sn mà ngân hàng siết n t các con n kinh doanh nhà đt nhưng rao mãi vn chng bán li được cho ai, Th tướng Vit Nam Nguyn Xuân Phúc đã phi "hết sc quyết tâm"mà ch đo đy mnh tc đ đy tin ra lưu thông vi t l lên đến 19 - 21% trong năm 2017.

Vậy là "th trường c bc" bt cht "hóa rng", còn tâm trng nhà đu tư nh l như "hóa r" vì ánh li nhun lp lánh mà đã quá lâu không được nhìn thy - mt hình nh tái hin thi kỳ tăng gp gn ba ln ca ch s VN-Index vào cui năm 2006 - đu năm 2007 mà cây bút bình lun Bill Bonné ca mt tp chí tài chính quốc tế, khi đến Hà Ni và tn mt chng kiến nhng gì din ra, đã phi kêu lên là tình cnh "người người chơi chng khoán, nhà nhà chơi chng khoán" đã khiến xã hi Vit Nam tr nên phát điên.

Vì sao GDP "tăng trưởng chưa tng có" ?

Chẳng cn phi đi đến cui năm 2018 đ chng minh "mt năm thng li ca kinh tế Vit Nam", vào cui năm 2017 đã vang di bài ca "Vit Nam đt toàn b 13 ch tiêu kinh tế đ ra" t gii chuyên gia và mt phn báo chí sng nh vào ngun ngân sách nhà nước, cũng t ngun đóng thuế ca mt đt nước mà t l h nghèo đã tăng lên gn 15% - ch mi được thông báo theo con s thng kê chính thc.

Cũng chưa cn hết năm 2018, bài ca thành tích đã được phía "chính ph kiến to" ca Th tướng Phúc hoan ca ngay t hai kỳ hp quc hi giữa năm và cui năm 2017. Trong đó, "GDP tăng trưởng 6,7% - thành tích chưa tng có" đã được ông Phúc nhc đi nhc li và được báo đng cùng báo "thân chính ph" lp đi lp li không biết chán, bt chp vài ý kiến l loi ca vài đi biu đơn đc trong Quc hội bày t mi nghi ng v thc cht tăng trưởng ca GDP, cũng bt chp ý kiến trên vài t báo l loi trong tng s hơn 800 đu báo - ca vài chuyên gia phn bin đc lp - v thc tế nếu tính cho sát thì GDP Vit Nam ch tăng trưởng nhnh hơn 3% mt chút trong năm 2017.

Những ý kiến phn bin đc lp cũng đt nng mi nghi ng vi cách "v GDP" ca Tng cc Thng kê - cơ quan nm dưới s điu hành ca Chính ph, cho dù người đng đu tng cc này th tht là đã tính GDP mt cách trung thc, còn Th tướng Phúc cũng trần tình trên mt báo là ông ta không tìm cách can thip vào quá trình tính toán GDP.

Một cách chc chn, GDP đã được tính luôn c phn "tăng trưởng tín dng vào th trường chng khoán" trong na cui năm 2017, mà t l "đánh lên" đến 48% ca th trường này trong năm 2017 đã đưa Vit Nam tr thành mt trong nhng th trường chng khoán có mc tăng trưởng cao nht và hp dn nht thế gii, bt chp quy lut t thân ca th trường này "tin không t sinh ra cũng không t mt đi mà ch chy t túi nhà đầu tư này vào túi nhà đu tư khác".

Thực ra đã có quá nhiu tri nghim đ minh chng cho "các nhà đu tư khác" là ai. Trong mt nn kinh tế Vit Nam mà vn còn chưa được các t chc tín dng quc tế như Ngân hàng thế gii, Qu tin t quc tế lit vào loạt "kinh tế th trường" và vn b T chc Minh bch quc tế xếp vào nhóm kém minh bch nht trên thế gii, mt "th trường c bc" đã đương nhiên thuc v nhng "tay to" - nhng nhà kinh tài và tài phit đu cơ cá mp thuc gii ngân hàng và nhng tp đoàn tài chính khổng l trong nước ln nước ngoài. Chính s "tay to" này đã nm gi gn hết vn liếng tín dng ca khu vc tài chính và do đó mun cho th trường "xung" hay "lên" tùy ý.

2018 : ‘Hóa rồng’ hay ‘hóa r’ ?

Năm 2018 sẽ chng kiến ‘thành tích" tăng trưởng GDP 6,7%" mt cách d dàng theo quyết tâm ca th tướng Phúc, thm chí còn có th vượt hơn c ch tiêu đó.

Năm 2018 cũng sẽ chng kiến mt bng giá c phiếu có mc vn hóa ln (large cap) tăng gp đôi hoc gp ba k t gia năm 2017, và s khiến nhiu ngân hàng thương mi c phn d dàng hơn trong ý đ tng kh nhng d án căn h cao cp và đt nn đã siết n t vài ba năm trước.

Năm 2018 cũng sẽ minh chng cho mt thành tích khác - ghê gm không kém - ca Chính ph là phát huy thng li t đà bán vốn Tng công ty Rượu - Bia - Nước gii khát (Sabeco) vào cui năm 2017 được 5 t USD, đ tiếp tc bán vn còn li còn Sabeco, ca Vinamilk và ca nhiu tp đoàn ln khác có c phn ca nhà nước, mà d kiến s thu được t 7 - 10 t USD nhm "bù đp khó khăn ngân sách".

Vào cuối năm 2017, bt chp tình trng ht thu ngân sách chưa tng có - gim đến hơn 3% so vi d toán đu năm nếu không tính đến phn thu "bán mình" t 110.000 t đng ca v Sabeco, Quc hi vn mnh tay d toán chi ngân sách năm 2018 lên đến hơn 1,5 triu t đng. Mt cách chc chn, tinh thn và hành đng đy t tin đó đã được "bn tin" trước đó t công tác bán vn Sabeco được 5 t USD và do đó tm thi bt lo lng vic tìm đâu ra tin đ chi tr lương cho đi ngũ công chc viên chc gn 3 triu người mà trong đó có đến 30% b dư lun xã hi xem là "không làm gì c nhưng vn đu đu lãnh lương".

Nhưng năm 2018 cũng s là năm phi chng kiến mt lot "thành tích" khiến toàn b dân chúng méo mt : lm phát.

Hệ qu và hu qu ca cơ chế đy tiền t ra lưu thông, bt k dng lưu thông gì, đu khiến mt bng giá c dng ngược. Vào năm 2017 và c nhng năm trước đó, B Tài chính và Tng cc Thng kê vn luôn "khuôn" ch s tiêu dùng bình quân toàn năm ch "dưới 5%". Nhưng trong thc tế, rt nhiều mt mt hàng trong rt nhiu ngành hàng đã tăng bình quân 20 - 30%/năm, cá bit mt s mt hàng "st" mà đã tăng gp đôi ch trong mt năm. Bn cht giá tr tin lương và tin công ca người lao đng cũng bi thế đã b tha hóa ít nht 20% hàng năm.

Trong khi đó, nhiều nhân viên ngân hàng vn đang c công cày cc gõ ca gii doanh nghip đ chào cho vay. Nhưng cũng rt nhiu doanh nghip đã lc đu vì "không biết vay đ làm gì". Quá nhiu doanh nghip vn chưa th quên được tri nghim suýt phi treo cổ của h vào năm 2011 khi phi cn răng vay vn ngân hàng vi lãi sut ct c 25 - 30%/năm. Cho ti nay, doanh nghip vn không quên được kho t ng rt đc thù như "t sát", "treo c", "thuc đc" mà gii cá mp ngi mát ăn bát vàng ngân hàng đã "kiến tạo" nên.

Trì trệ hoc bế tc đu ra là mt cnh nn đã tr nên quá ph biến t nhng năm 2011, 2012 tr li đây, lng trong bi cnh nn kinh tế Vit Nam v thc cht đã sa chân vào năm suy thoái th mười liên tiếp k t 2008.

Mười năm sau s khi đu suy thoái cay đắng nhưng li được tô hng bi màu sc ch nghĩa thành tích ca đng cm quyn Vit Nam, liu nn kinh tế nước này s "hóa rng" hay "hóa r" vào năm 2018 ?

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 19/02/2018

Published in Diễn đàn