Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Mấy ngày qua, một lot t báo nhà nước đã loan tải thông tin về vic các h dân p Phú Xuân, th trn Mái Dm, huyn Châu Thành, tnh Hu Giang khn thiết kêu cu vì tình trng ô nhiễm nng n do Nhà máy giy Lee & Man Vit Nam gây ra.

lee1

Nhà máy giấy Trung Quốc cứ vận hành thử nghiệm là gây ô nhiễm

Theo các nguồn tin, mt h dân nm cách nhà máy giy Lee & Man khong 100 mét cho biết, thi gian gn đây, t lúc chiu ti đến rng sáng (6 gi chiu đến 5 gi sáng), phía bên nhà máy giy li xut hiện 2-3 ct khói màu trng đc, cao khong 5-10 mét, có mùi ging axít, rt khó chu. Khi tri không gió, các ct khói bay thng lên bu tri nên không nh hưởng đến người dân. Thế nhưng, mi khi có gió thi theo hướng t nhà máy qua khu dân cư, thì ch chừng 15-20 phút sau, làn da ca bà con sinh sng gn nơi đây li có cm giác khô, căng như b con gì châm chích.

Ngoài ra, một người dân khác ng p Phú Xuân thì phn ánh là gn đây, c vài ngày li xut hin mùi hôi như mùi bn cu bùng lên t khu vc gần các ng x thi ca nhà máy (bên b sông Hu).

Chưa hết, bên cnh tình trng mùi hôi là hin tượng nước sông khu vc xung quanh nhà máy mà người dân bơm lên s dng, khi qua đêm thì xut hin tình trng "nht nht" b mt vt dng tiếp xúc vi nước.

Đây không phải là ln đu d án đy tai tiếng này thu hút s chú ý ca dư lun vì nhng vi phm môi trường do h gây ra.

Tháng 12/2016, Tổng cc Môi trường (B Tài nguyên và môi trường) cho phép Công ty trách nhiệm hữu hạn Lee & Man Vit Nam vn hành th nghim các công trình xử lý cht thi d án sn xut giy. Đến tháng 1/2017, vic vn hành th nghim có ti ca nhà máy tm ngng đ thc hin các yêu cu theo kết lun thanh tra ca B Tài nguyên và môi trường, trước khi vn hành th nghim tr li vào tháng 3/2017.

Tuy nhiên, khi nhà máy chỉ mi bt đu vn hành th nghim tr li, người dân sng gn nhà máy đã phi gi đơkêu cứu khắp nơi khi cuc sng ca h b đe da bi tình trng ô nhim nghiêm trọng do nhà máy gây ra.

Thực ra, không phi đến lúc này, mà ngay t năm 2007, khi d án mi được UBND tnh Hu Giang trao giy chng nhn đu tư, đã xut hin nhiu tiếng nói phn đi Lee & Man Vit Nam.

Đây là dự án ca Tp đoàn Lee & Man Paper Manufacturing Limited đến t Qung Đông, Trung Quc, vi tng mc đu tư lên ti 1,2 t USD và nm trong s 5 nhà máy giy ln nht trên thế gii. Tng din tích ca nhà máy là 82,8ha, nm trong Cm Công nghip Phú Hu A, th trn Mái Dm. Tng thu xây dng nhà máy là Công ty cổ phần K thut Hi Thành đến t Thượng Hi, Trung Quc.

Từ năm 2007, nhiu nhà qun lý môi trường, doanh nghip nuôi trng và chế biến thủy sn ti Hu Giang đã bày tỏ thái độ hết sc lo ngi v vn đ ô nhim môi trường và nghi ng kh năng to vùng nguyên liu cho nhà máy giy ca Lee & Man.

Theo văn bản s 1311/CV-SDR ngày 6/6/2007 ca Cc Lâm nghip thì trong "Quy hoch tng th phát triển công nghip giy đến năm 2010" (đã được Th tướng Chính ph phê duyt) không quy hoch xây dng nhà máy giy Hu Giang. Ngay c Quy hoch điu chnh phát trin ngành công nghip giy Vit Nam đến năm 2010 - tm nhìn 2020, cũng không quy hoch vùng nguyên liệu giy ti khu vc đng bng sông Cu Long.

Về kh năng vùng nguyên liu, Cc Lâm nghip khng đnh là "ngun nguyên liu g rng trng trong khu vc chc chn ch đáp ng được dưới 20% công sut nhà máy".

Ngoài ra, Cục Lâm nghip còn tính toán là vi công sut ca nhà máy giy, mi năm s có đến 28.500 tn xút được thi ra môi trường. Điu này vô cùng nguy him, bi nhà máy nm vùng trũng nht khu vc nên rt khó ra trôi mt khi lượng xút ln như vy. Nếu chúng b đ ra Sông Hu ri ra bin thì ngun li thy sn sông và bin phía Nam s b hủy hoi, đng thi nh hưởng rt ln ti vic nuôi trng thy sn khu vc đng bng sông Cu Long.

Chưa hết, 80% nguyên liu nhp khu cũng n cha mi nguy hại tiềm tàng, bi theo ch đu tư đó là giy phế liu ; nghĩa là khu vc d án s tr thành nơi tiếp nhn phế thi ca nước ngoài, nguy cơ ô nhim li càng khó tránh khi.

Hậu Giang nói riêng và đng bng sông Cu Long nói chung không phi là th trường tiêu thụ ca mt nhà máy giy có quy mô nm trong tp 5 thế gii. Nghĩa là, đa đim d án va không phi là vùng nguyên liu ln, va không phi là khu vc th trường tiêu th chính, li va đc bit nhy cm v môi trường (nghĩa là đ đm bo được nhng yêu cầu ngt nghèo v môi trường thì chi phí đu tư s rt cao, trong khi công ngh ca Lee & Man nói riêng và các doanh nghip Trung Quc nói chung li b xếp vào loi lc hu).

Cần nên nh, đa đim ngay bên b Sông Hu là v trí đc bit li hi v quân s : chiếm lĩnh được v trí xung yếu này là có th kim soát được Sông Hu, tuyến đường thủy huyết mch ni lin Bin Đông đến biên gii Vit Nam - Campuchia.

Nguy cơ này li càng đc bit nguy him bi Trung Quc đã và đang nm giTrung tâm nhiệt đin Duyên Hi (xã Dân Thành, huyện Duyên Hi, tnh Trà Vinh, tc bên b Bin Đông) và Trung tâm nhiệt đin Sông Hu (thị trn Mái Dm, tnh Hu Giang). Ba căn cứ liên hoàn này s cho phép Bc Kinh kim soát c vùng bin phía nam Vit Nam ln Sông Hu.

Đến tháng 6/2016, Hip hi Chế biến và xut khu thy sn Vit Nam (VASEP) vn tiếp tc lên tiếng thông qua bkiến ngh khẩn cp gi Quc hi và Chính ph, đ ngh ch đo kim tra, rà soát công ngh x lý nước thi ca d án xây dng nhà máy giy của Công ty trách nhiệm hữu hạn Giy Lee & Man Vit Nam. Thm chí đến ngày 6/8/2016, t Người Lao Đng vn còn đăng bài "Sao không dừng Nhà máy Giy Lee & Man ?".

Bất chp mi li đ đt, kiến ngh, cnh báo, dù khn thiết đến đâu, nhà máy giy Lee & Man Vit Nam vn c ra đi và sp sa đi vào hot đng, như th không h có chuyn gì xy ra.

Suy cho cùng, giống như Formosa Hà Tĩnh, hay hàng lot thm họa "made in China" khác trên khắp Vit Nam, tht bi mang tên Lee & Man Vit Nam hoàn toàn không phi là ngu nhiên ; ngược li, nó là kết qu tt yếu ca h thng hin hành, mt h thng bao gm hai thành phn ch yếu : nhng k ch tâm "rước gic vào nhà" và nhng k "ngậm ming ăn tin", đng lõa vi chúng.

Lê Anh Hùng

Nguồn : VOA, 20/09/2017

Published in Diễn đàn