 | Tổng quan: | 3066126 |
Bắc Kinh đang thúc đẩy những câu chuyện về sự kiên trì, nhưng nhiều người trẻ đang công khai đặt câu hỏi về thông điệp của Đảng cộng sản.
Nhân viên y tế kiệt sức với khuôn mặt hằn vết đeo kính bảo hộ và đeo khẩu trang phẫu thuật hàng giờ. Những phụ nữ cạo trọc đầu để cống hiến. Những người về hưu quyên góp tiền tiết kiệm cho chính phủ.
Tranh của họa sĩ Jialun Deng - Ảnh minh họa
Bắc Kinh đang khai thác vở kịch tuyên truyền cũ khi chống lại dịch bệnh corona không ngừng nghỉ, thách thức lớn nhất đối với tính hợp pháp của họ qua nhiều thập kỷ. Truyền thông nhà nước phát đi những hình ảnh và câu chuyện về sự đoàn kết và hy sinh nhằm mục đích đoàn kết nhân dân. Thậm chí còn tạo các linh vật hoạt hình có tên Jiangshan Jiao và Hongqi Man, các nhân vật có ý nghĩa khuấy động lòng yêu nước trong giới trẻ trong cuộc khủng hoảng.
Vấn đề đối với các nhà lãnh đạo Trung Quốc là lần này các chiêu thức này không có kết quả.
Trên mạng, mọi người công khai chỉ trích báo chí nhà nước. Người dân lên án gay gắt những câu chuyện về sự hy sinh cá nhân khi nhân viên y tế tuyến đầu vẫn thiếu những vật dụng cơ bản như mặt nạ. Họ nhạo báng Jiang Sơn Jiao và Hongqi Man. Họ đã dè bỉu những hình ảnh của những người phụ nữ với đầu cạo trọc, đặt nghi vấn liệu những người phụ nữ có bị áp lực để cạo đầu không và tại sao đàn ông lại không làm vậy.
Một bài đăng có tiêu đề "Báo chí nên ngưng biến đám ma thành đám cưới".
Daisy Zhao, 23 tuổi, người Bắc Kinh, cho biết cô từng tin tưởng báo chí chính thống. Bây giờ cô căm giận báo chí đã buộc tội tám nhân viên y tế đưa tin đồn khi họ từng cố cảnh báo về mối đe dọa của vi rút Vũ Hán. Hình ảnh và video về khiển trách họ công khai đã được chia sẻ rộng rãi trên mạng.
"Các phương tiện truyền thông chính thức đã mất uy tín rất nhiều," Cô nói.
Bộ máy tuyên truyền của Trung Quốc với những hoạt động ngày càng tinh vi đã giúp Đảng Cộng sản nắm quyền trong nhiều thập kỷ, hiện đang đối mặt với một trong những thách thức lớn nhất.
Nhà cầm quyền đã chậm trễ trong việc công bố mối đe dọa của vi rút corona và ra tay đàn áp những người cố gắng cảnh báo dư luận. Khi làm như vậy, nhà cầm quyền đã làm suy yếu thỏa thuận ngầm với người dân khi người dân đã đánh đổi các quyền cá nhân để đổi lấy những lời hứa hẹn về an ninh.
Để chế ngự sự phẫn nộ của công chúng, Bắc Kinh quyết tâm tạo dựng một môi trường dư luận màu hồng. Nhà cầm quyền đã cử hàng trăm nhà báo được nhà nước đến Vũ Hán và nhiều nơi khác để dựng nên những câu chuyện thương tâm về các bác sĩ và y tá tuyến đầu cũng như sự ủng hộ của quần chúng.
Bộ máy tuyên truyền của Trung Quốc đã đối mặt với những thách thức lớn lao trong thực tế. Người dân Trung Quốc nhìn thấy hình ảnh một phụ nữ trẻ đang khóc than – Mẹ! Mẹ ơi! khi mẹ cô bị bắt đem đi. Họ đã nhìn thấy một người phụ nữ đập một chiếc chiêng tự chế từ ban công của mình để cầu xin được đưa vô nhập viện. Họ đã nhìn thấy một y tá kiệt sức gục xuống và gào thét.
Và tất cả họ đã nhìn thấy khuôn mặt của Lý Văn Lượng, người bác sĩ đã cố cảnh báo về vi rút đã cướp đi sinh mạng của anh.
Cuộc khủng hoảng đã là nhiều người sáng mắt ra, đặc biệt là giới trẻ khi chứng kiến những khía cạnh đáng lo ngại dưới chế độ độc tài. Việc bịt miệng những người như bác sĩ Lý Văn Lượng đã cho người dân thấy sự nguy hiểm của chính sách hạn chế quyền tự do ngôn luận. Từ những yêu cầu đau khổ được các bệnh nhân cũng như bệnh viện phát tán trên mạng hòng mong chính quyền giúp đỡ, người dân đã nhìn thấu mặt nạ của một chính phủ tự xưng vô lượng vô biên.
Bắc Kinh đang làm mọi thứ có thể để lấy lại điểm son của chế độ. Truyền thông quốc doanh liên tục cung cấp thông tin về việc 41 người dân quyên góp tiền giấu mặt, hay nhân viên cấp cứu làm việc ngay sau khi thân mẫu qua đời, một phụ nữ mới sinh cũng tham gia đội quân chữa bệnh. Tất cả các câu chuyện đều na ná nhau.
Có những chuyện không thể tin được như hai đứa con sinh đôi của một y tá vừa mới được sinh ra đã hỏi cha đâu, hay một người chồng sống đời thực vật từ năm 2014 lại có thể mỉm cười mỗi khi tên vợ được nhắc tới vì hi sinh tham gia chống dịch bệnh.
Dù người dân ngưỡng phục các nhân viên y tế nhưng truyền thông quốc doanh đã không đề cập đến chuyện thiếu đồ bảo hộ hay 3.000 nhân viên y tế đã bị nhiễm bệnh.
Có người viết trên mạng Weibo rằng: " Hi sinh của họ là đáng ghi nhớ. Nhưng cần bảo đảm là bi kịch không lặp lại và đừng tung hô cái gọi là ‘hi sinh là vinh quan’".
Người viết bài " Đám ma thành đám cưới", Deng Xueping, cho biết chỉ phát đi hình ảnh một bệnh nhân vui vẻ mà che giấu sự khổ đau của tất cả mọi người khác thì chẳng có gì là thông tin đúng đắn về tình trạng đại dịch.
Người dân cũng phẫn nộ đối với thông tin nhà nước về một nữ nhân viên y tế cạo đầu ở tỉnh Cam Túc khi đang trên đường đến tỉnh Hồ Bắc, có người còn khóc.
Điều đó đặt ra câu hỏi trên mạng xã hội về việc phụ nữ có bị áp lực phải cạo trọc đầu hay không và tại sao đàn ông lại không làm vậy. Bệnh viện tỉnh Cam Túc trả lời rằng những họ tự nguyện làm điều đó.
Thất bại lớn nhất cho bộ máy tuyên truyền của đảng xảy ra vào tuần trước khi Đoàn Thanh niên Cộng sản công bố Jiang Sơn Jiao và Hongqi Man – hai hình tượng hoạt hình trong trang phục truyền thống của Trung Quốc. Tên của họ – "Giang Sơn" mang ý nghĩa là quốc gia Trung Quốc và "Mạnh Hồng" tượng trưng cho lá cờ đỏ của đảng – được lấy từ một bài thơ của Chủ tịch Mao Trạch Đông.
"Hãy cổ vũ cho các thần tượng của đoàn thanh niên" – Bộ máy tuyên truyền thúc dục quần chúng.
Người dân đã không cỗ vũ! Đoàn Thanh niên cộng sản đã phải xóa các bài đăng sau khi bị phê bình là tổ chức đảng đã tìm cách biến mối quan hệ giữa đất nước và công dân thành mối quan hệ thần tượng giải trí và giới hâm mộ. Một nhận xét trên mạng "Tôi là công dân không phải người hâm mộ" – đã nhận được hơn 50.000 lượt thích.
Phản ứng ngược này có thể đã thể hiện một thái độ mới của thế hệ trẻ đối với nhà cầm quyền.
Stephanie Xia, 26 tuổi, sống ở Thượng Hải cho biết trong tháng vừa qua, nhiều người trẻ đã đọc rất nhiều thông tin trực tiếp và các báo cáo chuyên sâu về dịch bệnh trên internet và cô nói "họ vừa tức giận vừa bối rối vì những gì họ tìm hiểu được".
Cô Xia cũng cho biết thêm là có khoảng cách giữa việc giới trẻ ra sao với việc nhà cầm quyền tin rằng giới trẻ là như thế.
Mặc cho sự hoài nghi của quần chúng ngày càng tăng, đảng và nhà nước vẫn nhận được sự hỗ trợ rộng rãi. Trong khi đa số là những người già chỉ dựa vào truyền thông quốc doanh, đảng vẫn dựa vào sự ủng hộ của những người trẻ tuổi như Lu Yingxin.
Cô Lu cho biết cô rất cảm động trước những tường thuật về sự hy sinh của các nhân viên y tế tuyến đầu và những thường dân quyên góp tiền cho Vũ Hán. Cô đau buồn với cái chết của bác sỹ Lý Văn Lượng và không vui với việc công an cáo buộc bác sỹ tung tin đồn.
Tuy nhiên, cô vẫn không thất vọng với chính phủ và cô viện lý do rằng nhà nước có quá nhiều thứ để đối phó. Cô nói – "Ngay cả khi tôi nói rằng tôi không tin vào chính phủ, thì tôi có thể làm gì ? Có lẽ tôi chẳng làm được gì".
Chẳng có cách nào để đánh giá tình cảm của công chúng ở Trung Quốc. Nhưng thái độ của cô Lu có lẽ là một thái độ phổ biến và là thái độ mà đảng và nhà nước Trung Quốc muốn nuôi dưỡng.
Để đạt được điều đó, Bắc Kinh đã tăng cường kiểm duyệt internet trong vài tuần qua. Tài khoản truyền thông xã hội đã bị xóa hoặc bị đình chỉ. Bắt đầu từ thứ bảy, các mạng trực tuyến sẽ phải tuân theo các quy định mới với các giới hạn thậm chí chắc chắn còn chặt chẽ hơn.
Một số người thuộc thế hệ lón tuổi lo ngại rằng dịch bệnh sẽ bị lãng quên giống như nhiều thảm kịch khác ở Trung Quốc.
Nhà văn Yan Lianke đã nói trong một buổi thuyết giảng tại Đại học Khoa học và Kỹ Thuật Hồng Kông nói: "Nếu chúng ta không thể trở thành một người báo tin như Lý Văn Lượng, thì hãy là người biết lắng nghe".
Ông nói: "Nếu chúng ta không thể nói lớn thì hãy nói nhỏ, nếu chúng ta không thể nói nhỏ thì hãy im lặng nhưng phải nhớ và phải giữ gìn ký ức… Hãy trở thành một người có những mộ huyệt trong tim".
Trong nỗ lực xây dựng ký ức tập thể, hàng ngàn thanh niên đang xây dựng kho lưu trữ kỹ thuật số các bài đăng, video và câu chuyện truyền thông trực tuyến về dịch bệnh đã hoặc sẽ có khả năng xóa và họ đã đăng những bài báo, video này lên internet ngoài Trung Quốc.
Một số người trẻ đã có "những ngôi mộ trong tim" và họ muốn những người trẻ khác cũng làm như họ.
Cô Zhao, người Bắc Kinh, cho biết sau khi chứng kiến các cuộc thảo luận trực tuyến trái ngược trong thời gian bệnh dịch bùng phát, cô đã quyết định theo đuổi nghề giáo. "Hãy quan tâm về thế giới và con người trong đó".
Cô Xia, người có tài khoản Weibo đã bị đình chỉ 30 ngày vì các bài đăng liên quan đến dịch bệnh, cho biết cô quyết tâm lên tiếng cho dù kiểm duyệt có chặt chẽ đến đâu để thế hệ tiếp theo có thể nhớ đến những gì đã xảy ra. Và cô viết – "Can đảm tới đâu thì nói hết ra tới đó. Rốt cuộc thì có nói vẫn tốt hơn là không nói gì".
Li Yuan
Nguyên tác : Coronavirus Weakens China’s Powerful Propaganda Machine, The New York Times, 26/02/2020
Diễm My dịch
Nguồn : VNTB, 28/02/2019
Hàng ngàn nhân viên lương thấp trong các "nhà máy kiểm duyệt" rà soát thế giới trực tuyến để tìm các nội dung bị cấm, trong đó, ngay cả tấm ảnh một cái ghế trống cũng có thể gây phiền toái lớn.
Học chính sử Trung Quốc để kiểm uyệt lịch sử
Li Chengzhi có rất nhiều điều phải học ngay khi anh vừa nhận được công việc kiểm duyệt chuyên nghiệp.
Giống như nhiều người trẻ tuổi ở Trung Quốc, chàng thanh niên 24 tuổi mới tốt nghiệp đại học này biết rất ít về cuộc đàn áp Thiên An Môn năm 1989. Anh chưa bao giờ nghe nói đến nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng nhất Trung Quốc Lưu Hiểu Ba, người được giải thưởng Nobel Hoà Bình, đã chết trong thời gian bị giam cầm hai năm trước.
Giờ đây, sau khi được huấn luyện, anh biết những gì cần tìm và cần ngăn chặn. Thay mặt cho các công ty truyền thông Trung Quốc có nhiệm vụ tìm bất cứ điều gì làm chính phủ tức giận, anh dùng hàng giờ để quét lọc nội dung tin tức trực tuyến. Anh biết cách phát hiện ra các từ mã ám chỉ các nhà lãnh đạo và những vụ bê bối ở Trung Quốc và các biểu tượng văn hóa hay ý tưởng xã hội (memes) liên quan đến các đề tài mà chính phủ Trung Quốc không muốn người dân đọc.
Li, người thanh niên trẻ tuổi, trên mặt vẫn còn dấu vết mụn trứng cá, làm công việc của mình rất nghiêm túc. "Anh nói :" Tôi làm sạch môi trường trực tuyến".
Đối với các công ty Trung Quốc, sự an toàn đối với các cơ quan kiểm duyệt của chính phủ là vấn đề sống chết. Nhằm trao thêm gánh nặng cho các công ty, chính quyền Trung Quốc yêu cầu họ tự kiểm duyệt, khuyến khích họ thuê thêm hàng ngàn người để làm công việc của cảnh sát.
Chính chuyện này đã tạo ra một ngành công nghiệp mới đang phát triển và sinh lợi : các nhà máy kiểm duyệt.
Anh Li làm việc cho Beyondsoft, một công ty dịch vụ công nghệ có trụ sở tại Bắc Kinh, trong số các doanh nghiệp khác, đảm nhận trách nhiệm kiểm duyệt cho các công ty khác. Anh làm việc trong văn phòng của công ty này ở Thành Đô, tại trung tâm một khu công nghệ cao, không gian sáng sủa và đủ mới, giống với các văn phòng của những công ty khởi nghiệp được sự tài trợ đầy đủ trong các trung tâm công nghệ ở Bắc Kinh và Thâm Quyến. Công ty vừa di chuyển vì khách hàng phàn nàn rằng văn phòng trước đây quá chật chội nên nhân viên khó có thể tận dụng hết khả năng làm việc.
"Thiếu một nhịp cũng có thể gây ra một sai lầm chính trị nghiêm trọng", ông Yang Xiao, người đứng đầu bộ phận kinh doanh dịch vụ internet của Beyondsoft, bao gồm cả việc xét duyệt lại nội dung, nói như vậy. Với lý do bảo mật, Beyondsoft từ chối tiết lộ họ đang làm việc cho những phương tiện truyền thông Trung Quốc hay công ty nào.
Trung Quốc đã xây dựng một hệ thống kiểm duyệt trực tuyến rộng rãi và tinh vi nhất thế giới. Hệ thống này càng phát triển mạnh mẽ dưới thời chủ tịch Tập Cận Bình, người muốn internet đóng vai trò lớn hơn để tăng cường việc quản lý xã hội của đảng Cộng Sản. Nhiều nội dung bị coi là nhạy cảm hơn và hình phạt ngày càng nặng.
Hàng ngàn sinh viên biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn năm 1989. Ảnh : AFP
Qua việc kiểm soát chặt chẽ của mình, Trung Quốc hiện đang truyền đạt cái nhìn về một mạng internet đặt dưới sự giám sát của chính phủ. Điều đáng ngạc nhiên là nó tạo ra sự cộng hưởng ở các quốc gia khác. Ngay cả các thành trì truyền thống luôn ủng hộ sự tự do diễn đạt ở Tây Âu và Hoa Kỳ giờ cũng đang xét lại giới hạn kỹ thuật số của họ. Các nền tảng như Facebook và Youtube đã cho biết họ sẽ thuê thêm hàng nghìn người để kiểm soát kỹ hơn nội dung thông tin.
Những nhân viên như anh Li cho thấy sự cực đoan trong chính sách – một biện pháp kiểm soát hơn 800 triệu người dùng internet mỗi ngày.
Beyondsoft sử dụng hơn 4000 nhân viên như anh Li tại các nhà máy xét duyệt nội dung thông tin và số lượng tăng thêm khoảng 200 vào năm 2016. Họ kiểm duyệt nội dung thông tin suốt ngày đêm.
" Chúng tôi là Foxconn trong công nghiệp dữ liệu", ông Yang nói và so sánh công ty của ông với những cơ sở công nghiệp lớn nhất sản xuất theo hợp đồng điện thoại Iphone và các sản phẩm khác cho Apple.
Nhiều công ty truyền thông trực tuyến có đội ngũ xét duyệt nội dung riêng của họ, đôi khi con số này lên đến hàng ngàn. Họ đang tìm cách giao cho thông minh nhân tạo làm công việc này. Người đứng đầu phòng thí nghiệm A.I tại một công ty truyền thông lớn – yêu cầu giấu tên vì chủ đề nhạy cảm – cho biết công ty có 120 máy học mô hình.
Nhưng thành công trong việc này là một chuyện. Người dùng vẫn có thể dễ dàng đánh lừa các thuật toán.
"Máy A.I. thông minh nhưng không khôn lanh như trí não con người. Chúng bỏ qua rất nhiều thứ khi xem xét nội dung", anh Li nói.
Beyondsoft có một đội ngũ nhân viên gồm 160 người ở Thành Đô làm việc 4 ca mỗi ngày để xem xét nội dung chính trị nhạy cảm bằng một ứng dụng tổng hợp tin tức.
Beyondsoft còn có một nhóm khác ở phía Tây thành phố sử dụng cùng ứng dụng để xem xét các nội dung thô tục hay xúc phạm. Giống như phần còn lại trên thế giới, internet ở Trung Quốc tràn ngập nội dung khiêu dâm hay các tài liệu khác khiến người dùng phải phản ứng tiêu cực.
Trong văn phòng làm việc ở Thành Đô, nhân viên phải để điện thoại của họ trong tủ khóa ở hành lang. Họ không được chụp ảnh màn hình hay gửi bất cứ thông tin nào từ máy tính của mình.
Hầu hết các nhân viên đều tốt nghiệp đại học và tuổi khoảng đôi mươi. Thường họ không có nhận thức hay không để ý đến chính trị. Ở Trung Quốc, nhiều phụ huynh và nhà giáo nói với giới trẻ rằng việc quan tâm đến chính trị chỉ dẫn đến rắc rối.
Để khắc phục điều đó, ông Yang và các đồng nghiệp đã phát triển một hệ thống đào tạo tinh vi. Những nhân viên tân tuyển bắt đầu được tập huấn "lý thuyết" kéo dài cả tuần. Các nhân viên cấp cao dạy cho họ những thông tin nhạy cảm mà trước đó họ không hề biết.
"Văn phòng tôi bên cạnh căn phòng đào tạo rộng lớn", ông Yang nói, "Tôi thường nghe thấy những tiếng thốt ra đầy ngạc nhiên Ah, ah, ah".
Ông nói thêm :"Họ không biết những thứ như ngày 4 tháng Sáu liên quan đến cuộc đàn áp Thiên An Môn năm 1989. Họ hoàn toàn không hay biết".
Beyondsoft đã phát triển một cơ sở dữ liệu rộng lớn dựa trên thông tin mà ông yang gọi là một trong những "năng lực cốt lõi". Họ cũng sử dụng phần mềm chống kiểm duyệt để thường xuyên truy cập vào những trang web mà chính phủ Trung Quốc ngăn chặn. Sau đó, họ cập nhật cơ sở dữ liệu.
Các nhân viên tân tuyển nghiên cứu cơ sở dữ liệu giống như chuẩn bị thi tuyển vào đại học. Sau hai tuần, họ phải vượt qua một bài kiểm tra.
Trình bảo vệ màn hình (screensaver) trên các máy tính đều giống nhau : ảnh và tên các ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị, cơ quan lãnh đạo cao nhất của đảng Cộng Sản, hiện nay và trong quá khứ. Nhân viên phải nhớ những khuôn mặt đó : Chỉ những trang webriêng của chính phủ và những trang blog chính trị được phê duyệt đặc biệt – một nhóm được gọi là danh sách trắng – được phép đăng ảnh của các nhà lãnh đạo hàng đầu.
Ngay từ đầu ca làm việc, nhân viên được thông báo vắn tắt về những yêu cầu của khách hàng khi họ nhận được những hướng dẫn kiểm duyệt mới nhất từ cơ quan kiểm duyệt của chính phủ. Sau đó, nhân viên phải trả lời khoảng 10 câu hỏi được soạn ra để kiểm tra trí nhớ. Kết quả của lần khảo hạch sẽ ảnh hưởng đến đồng lương của họ.
Một câu hỏi vào ngày thứ Sáu gần đây : Một trong những cái tên sau đây là tên cô con gái của Lý Bằng, cựu thủ tướng Trung Quốc. Câu trả lời đúng là Lý Tiểu Lâm, một đích nhắm thường xuyên bị chế riễu trên mạng vì cái gu thời trang đắt tiền của cô và là một trong những người con của các cán bộ lãnh đạo, những người có chức vụ cao hay giàu có.
Đó là câu hỏi tương đối dễ dàng. Một bài kiểm tra hóc búa hơn là làm cách nào người dùng internet ở Trung Quốc xoay vòng vượt qua được sự kiểm duyệt nghiêm ngặt để nói về các vấn đề hiện tại.
Ví dụ : Phần bình luận của một trang tin tức trên mạng ở Hong Kong năm 2017 đã so sánh 6 nhà lãnh đạo Trung Quốc, kể từ Mao Trạch Đông, với các hoàng đế trong triều đại nhà Hán. Một số người dùng internet ở Trung Quốc đã bắt đầu sử dụng tên của các hoàng đế để ám chỉ các nhà lãnh đạo. Các nhân viên của Beyondsoft phải biết tên hoàng đế nào được liên kết với từng nhà lãnh đạo.
Sau đó là những tấm ảnh một cái ghế trống. Họ muốn nói đến Lưu Hiểu Ba, người được giải Nobel, không được phép rời khỏi Trung Quốc để tham dự lễ trao giải. Cái ghế trống đại diện cho ông. Các tài liệu tham khảo về quyển tiểu thuyết "1984" của George Orwell cũng bị cấm.
Phần mềm của Beyondsoft rà soát các trang web và đánh dấu các từ ngữ có khả năng gây phiền phức bằng các màu sắc khác nhau. Nếu một trang chứa đầy các từ được mã hóa màu, các nhà quản trị cần phải lưu ý đến nó nhiều hơn. Nếu chỉ có một hay hai từ, họ có thể an tâm cho qua.
Theo trang web của Beyondsoft, dịch vụ giám sát nội dung, được gọi là Rainbow Shield, đã biên soạn hơn 100.000 từ nhạy cảm và hơn 3 triệu từ phát sinh. Các từ nhạy cảm về chính trị chiếm 1/3 trong tổng số. Tiếp đến là các từ có nội dung khiêu dâm, mại dâm, cờ bạc và dao.
Những nhân viên như Li kiếm được từ 350 đến 500 đô la một tháng, khoản lương trung bình ở Thành Đô. Mỗi nhân viên dự kiến sẽ xem xét từ 1000 đến 2000 bài báo trong một ca. Các bài viết được tải lên ứng dụng tin tức phải được phê duyệt hay loại bỏ trong vòng một giờ. Khác với các nhân viên của Foxconn, họ không làm việc ngoài giờ nhiều vì thời gian dài hơn sẽ ảnh hưởng đến độ chính xác, ông Yang, giám đốc điều hành cho biết như vậy.
Nhân viên rất dễ phạm lỗi. Một bài viết về Bành Lệ Quyên, đệ nhất phu nhân Trung Quốc, đã sử dụng nhầm bức ảnh của một ca sĩ nổi tiếng bị đồn là có liên quan đến một nhà lãnh đạo khác. Một người đã phát giác kịp thời trước khi nó được tung ra ngoài, ông Yang nói.
Anh Li, nhân viên kiểm duyệt trẻ tuổi, cho biết những sai lầm tệ hại nhất hầu hết đều liên quan đến các nhà lãnh đạo cấp cao. Có lần anh lỡ bỏ một tấm ảnh nhỏ của ông Tập lên một trang web không nằm trong danh sách trắng vì mệt mỏi. Anh vẫn tự đánh vào đầu mình vì việc đó.
Khi được hỏi liệu anh có chia sẻ với gia đình và bạn bè những gì anh đã học được trong công việc hay không, chẳng hạn như cuộc đàn áp Thiên An Môn, anh Li kịch liệt nói không.
"Thông tin này không thể cho người ngoài biết được", anh nói "Một khi nhiều người biết, nó có thể tạo ra nhiều tin đồn".
Nhưng cuộc đàn áp đã là lịch sử. Đó không phải là tin đồn. Làm thế nào anh ta có thể hòa giải được chuyện này.
"Đối với một số sự kiện nhất định",anh nói, "người ta phải tuân theo luật lệ".
Li Yuan
Nguyên tác : Learning China Forbidden History, So They Can Censor It, The New York Times, 02/01/2019
Hoàng Thủy Ngữ chuyển ngữ
(13/07/2019)
