Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Lần đu tiên lên án ‘bt cóc công dân’ !

Gần hai năm sau phút cm xúc phát ngôn rt tht lòng ‘n công nếu tính đ thì đã vượt trn’ và ‘sp đ tài khóa quc gia’ vào đu năm 2017, tức sau khi đã chính thc ngi ghế th tướng được na năm, đến tháng Mười năm 2018 Nguyn Xuân Phúc li có thêm hai phát ngôn được gii phân tích chính tr chú ý bi tính bt ng cùng cái ni hàm có th mang ý t rt sâu xa ca nó : ‘lên án mi hành động bt cóc công dân gia các quc gia’ (1).

phuc1

Ông Phúc tại Liên Hip Quc. Ảnh minh họa

Bởi Hi ngh Cp cao Mekong - Nht Bn ln th 10 mang ch đ v các vn đ thiên nhiên, môi trường xanh, thương mi và vai trò trung tâm ca người dân mà không phi nhm mc đích tho lun hay tha thun chính tr, bài diễn văn ca tác gi Nguyn Xuân Phúc vi ni dung ‘lên án mi hành đng bt cóc công dân gia các quc gia’ là mt hin tượng l. Hoc rt l.

Vào thời đim ông Phúc đc din văn trên ti Tokyo, cuc khng hong mang tên ‘bt cóc Trnh Xuân Thanh’ gia Đc và Việt Nam vn chưa h có biu hin suy gim rõ rt nào, cho dù mt vài chuyên gia cn thn ca chính th đc đng Vit Nam ch đng tiết l tin tc v trin vng quan h gia hai nước đang trên đà phc hi. Lý do đơn gin nht khiến cuc khng hong này chưa th chm dt, và chưa biết đến khi nào mi chm dt, là k t tháng By năm 2017 khi bùng n v người Đc phn n cáo buc mt nhóm mt v Vit Nam đã xông thng sang Berlin đ bt cóc người và ngang nhiên vi phm pháp lut ca Đc, cho đến nay vn chưa có bt kỳ li xin li hay ‘cam kết s không tái phm’ nào được đưa ra t gii chóp bu Vit Nam, cho dù vic ch cn m ming xin li mà không thông báo cho báo chí, cùng thói đu môi chót lưỡi nói trước quên sau là mt đc tính rt tri trong th loại gene ‘luôn quan tâm và bảo đm các quyn con người’ ca ‘đng và nhà nước ta’.

Không những không ci thin được quan h đi tác chiến lược - vn đ mà Nhà nước Đc đã phi tuyên b tm ngng vào tháng Chín năm 2017, Vit Nam còn đang phi đi mt vi mt nguy cơ còn nguy him hơn : sau gn na năm không thèm tn dng các cơ hi do Chính ph Slovakia đưa ra và cũng chng thèm hi âm bt kỳ câu tr li tha đáng nào cho câu hi mc đ ti thiu ca Slovakia ‘nếu không phi Trnh Xuân Thanh b bt cóc và bị đưa lên mt chiếc máy ca Slovakia đ bay sang Nga, hãy gii thích làm thế nào mà ông Thanh li t Đc v được Vit Nam đ t nguyn đu thú’, Chính ph Slovakia đang trù tính mt cách hết sc nghiêm túc đến kh năng ‘tm ngng quan h vi Vit Nam’ trong tương lai rt gn. Mà ‘tm ngng quan h’ là mt khái nim toàn din, không ch v nhng vn đ chiến lược mà tính luôn c vic ngng ngay các mi quan h c th v thương mi song phương, đu tư vào Vit Nam, vin tr cho Vit Nam, tiếp nhn lao đng Việt Nam, kể c nhng chương trình và d án khác v kinh tế, xã hi và văn hóa cho Vit Nam.

Không loại tr kh năng Th tướng Phúc đã có ch ý và ch đng đưa ni dung ‘lên án mi hành đng bt cóc công dân gia các quc gia’ vào bài din văn ca ông ta ti Hội ngh Cp cao Mekong - Nht Bn ln th 10 Tokyo. Như mt cách khéo léo đ thanh minh rng ông ta ‘vô can’ trong v bt cóc Trnh Xuân Thanh ? Và đ nếu cuc khng hong Trnh Xuân Thanh lan rng hơn trong thi gian ti và s phi có nhng quan chc Vit Nam b quc tế chế tài v trách nhim hình s, xut cnh và tài sn, ông ta s không b nh hưởng gì ?

Còn phát ngôn ‘Chúng tôi lên án chế đ đc tài’thì sao ?

Lần đu tiên lên án ‘chế đ đc tài’ !

Phát ngôn trên của Th tướng Phúc không phi là mt din văn son sn, mà được nói ming trong bi cnh báo gii quc tế đt ra mt câu hi v nhân quyn Vit Nam - ch đ mà Th tướng Áo Sebastian Kurz sau đó đã nói rõ là ông đ cp thng vn đ này vi Thủ tướng Phúc ch không phi do tiếp xúc ngoi giao mà không nói ra điu đó.

Đây là lần đu tiên trong các chuyến công du nước ngoài, ông Phúc đ cp đến ‘chế đ đc tài’, không nhng thế còn xác quyết thái đ phn ng ca ông ta bng cp đ ‘lên án’. Và cũng là lần đu tiên cm t này được Th tướng Phúc đ cp trong toàn b nhng phát ngôn ca ông ta các hi ngh, hi tho và các cuc hp công khai ti Vit Nam.

Người ta có th t hi là vì sao khi đã tr thành th tướng được gn mt năm rưỡi, ông Phúc lại không h đ cp đến ch đ ‘bt cóc công dân’ và ‘chế đ đc tài’, mà ch đến tháng Mười năm 2018 mi bt ng bt ra hai phát ngôn nhy cm chính tr này ch cách nhau ít ngày ?

Không biết vô tình hay hu ý, nhưng đã có mt đim trùng hp đc bit : phát ngôn ‘Chúng tôi lên án chế đ đc tài’ ca Th tướng Phúc hin ra ch hai tun sau khi Hi ngh trung ương 8 ca đng cm quyn ti Vit Nam kết thúc vi quyết ngh cho mt ng c viên duy nht được tha kế cái ghế ch tch nước sau khi người tin nhim là Trần Đi Quang đã có t ‘c’ phía trước chc danh ca ông ta. Đó là Nguyn Phú Trng.

Đến lúc đó, nhng gi thiết ban đu có v còn mơ h v tham vng quyn lc ca ‘bc nhân kit thế thiên hành đo’ (mt danh xưng mà gii văn nhân cn thn dành cho ông Trọng) đã tr nên không còn h nghi gì na : mt khi nm được c hai chc v tng bí thư và ch tch nước, Nguyn Phú Trng s rt ging, hoc tr thành mt phiên bn ca Tp Cn Bình Trung Quc - hình nh tp quyn cao đ và đc tài nht k t thi Mao Trạch Đông nhng năm 60 ca thế k XX. Và Trung Quc thi nay, rt nhiu người đã gi là ‘Hoàng đế Tp Cn Bình’.

Bây giờ thì không ng hoài nghi gì na : đi hi 13 ca đng cm quyn - d đnh t chc tn năm 2021 - đã được đt cháy giai đon ngay ti Hội nghị trung ương 8 vào tháng Chín năm 2018 vi cái ghế ch tch nước dành thêm cho Tng bí thư Trng, đ hình nh ‘choàng hai vai’ sáng chói ca ông ta s lướt qua năm 2021 mang tính th tc và kéo đến tn năm 2024 hoc 2026 - tùy vào mc đ thay đi hiến pháp.

Một khi không còn Đi hi 13 vào năm 2021 theo đúng nghĩa đen ca nó, toàn b nhng quan chc đu s hin thi, tr Trng, s ‘ai ngi đâu ngi đó’. S không th cc ca gì na. S không còn màn chy đua quyết lit và quá nhiu cm xúc vào chc tng bí thư hay ch tch nước như nhng đi hi trước đây. Tt c đu b trit tiêu ‘đng lc cng hiến’, bi tương lai s nghip chính tr ca tt c đu đã ‘đng trn’.

Thậm chí vào năm 2021, nếu Nguyn Phú Trng mun và còn gi được quyn lc đc tôn trước ‘đàn cừu’ ca mình, ông ta hoàn toàn có th làm như Tp Cn Bình đã làm ti đi hi 19 ca Đảng cộng sản Trung Quc vào cui năm 2019 : không biết làm cách nào mà Tp đã khiến c Ban chp hành trung ương ln Quc hi chp thun b thng điu khon ‘ch tch nước làm không quá hai nhim kỳ’ trong hiến pháp, đ t đó hướng đến tương lai ‘ngi, ngi na, ngi mãi’.

Có lẽ nhân vt ‘đau kh’ nht sau v ‘ngi mãi’ trên là Th tướng Nguyn Xuân Phúc.

Giấc mơ nào ?

Có hai Nguyễn Xuân Phúc khác hn nhau như th tng tối ra khong sáng trước và sau đi hi 12 ca đng cm quyn.

Cho đến cui năm 2015 khi còn là cp phó thường trc cho Th tướng Nguyn Tn Dũng, ông Phúc vn ch mang hình bóng ca mt nha sai mn cán, biết nghe li và hoàn toàn không có gì ni bt trên phương din phát ngôn hay ‘kiến to’ - điu mà ông ta đã tr nên chói sáng vi tn sut cao nht trong B Chính tr đng sau khi tr thành th tướng. Nhưng nếu ch căn c vào vic mt người ch biết công vic tay hòm chìa khóa ca chính ph mà tr nên ù lì an phận thì s là mt sai lm ghê gm.

Nguyễn Xuân Phúc là người mà, sau thi kỳ đu ngây ngt vinh danh trong cái ghế th tướng, đã vt biến thành mt ni đam mê và tham vng quyn lc cháy bng, mà ngày càng hin ra nhiu du hiu và biu hin hơn cho thấy ni khao khát đó thm chí còn to ln hơn c s thèm mun vt cht và tin bc.

Từ gia năm 2017 và trùng vi thi đim Trn Đi Quang bt thn b ‘bnh l’ mà đã ‘biến mt’ ln đu tiên trong gn hết tháng Tám năm đó, người ta nhn ra Th tướng Phúc đã bắt đu chiến dch vn đng cho chc v tng bí thư ti đi hi 13 vào năm 2021. Ngoài thành tích ‘GDP tăng trưởng vượt bc’, ông Phúc đi nhiu đa phương và nơi nào cũng được ông ta xem là ‘đu tàu’, cùng nhng t ng đy hoa m mà đã khiến gii lãnh đạo nhng đa phương này ‘t sướng’ đến mc có th sn lòng b phiếu cho ông Phúc trong mt hi ngh trung ương ‘thăm dò uy tín tng bí thư cho đi hi 13’ và k c ti đi hi 13…

Nhưng cùng thi gian trên, nhiu dư lun bt đu đ cp nhiu hơn đến ‘nhóm sân sau’ của Th tướng Phúc - mt câu chuyn rt tương đng vi các nhóm li ích sân sau ca Nguyn Tn Dũng trong 9 năm tri ông ta làm th tướng. Tuy chưa đến mc thao túng chính ph và ‘đp ht’ ghê gm như các nhóm sân sau ca Nguyn Tn Dũng, nhng nhóm kinh tài được cho là sân sau ca Th tướng Phúc li được cho là ‘rt nhiu trin vng’ đ tr thành nhóm li ích có sc nh hưởng ln nht đến chính ph và c đường li ca Đảng cộng sản Vit Nam trong tương lai không xa.

Nhưng cũng như các y viên b chính trị đã ‘đng trn’ mà gn như không còn cơ hi leo lên cái ghế tng bí thư kiêm ch tch nước, Nguyn Xuân Phúc rt có th s phi thúc th cái ghế th tướng mà không th mơ mng hơn cho tương lai ‘trên vn người’ ca ông ta.

Trong khi đó, khác hẳn với v xi li có v d chu khi còn làm ch tch quc hi, Nguyn Phú Trng ngày càng ging vi mt lãnh đo quyn biến và không h ‘lú’. Tư tưởng đc tôn cùng tính cách gia trưởng, đa nghi, khe kht và soi mói, ‘làm nhân s’ bt ng và đo ln đến khó tin đang là những đc tính ni tri ca ông Trng đ khiến ông ta chng ưa gì thói tráo tr chính tr và nhng k mượn danh nghĩa ‘đt lò’ ca ông ta đ trc li cá nhân.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 31/10/2018

(1) Bài ‘Th tướng phát biu ti Hi ngh Cp cao Mekong - Nht Bn ln th 10’ ti Tokyo - Nht (Tp chí Cng sn đăng ngày 9/10/2018) và ‘Chúng tôi lên án chế đ đc tài’ (trong cuc hp báo ngày 15/10/2018 cùng Th tướng Áo Sebastian Kurz ti Áo).

Published in Diễn đàn