 | Tổng quan: | 3638846 |
Trùng với thời gian kỷ niệm hai năm phát tác hậu quả kinh hoàng của thảm họa xả thải Formosa ở 4 tỉnh miền Trung, nhóm phóng viên điều tra của tờ báo điện tử Infonet thuộc nhà nước đã làm một việc có ý nghĩa : phát hiện tiền hỗ trợ công tác kiểm đếm, thống kê sự cố Formosa cho Hội đồng và cán bộ thôn ủy ban nhân dân xã Xã biển Cảnh Dương (huyện Quảng Trạch, Quảng Bình) nhận về, nhưng không chi trả đầy đủ cho các thôn, mà chính quyền xã này giữ lại một phần lớn số tiền để đi du lịch, may quần áo, trang trí và sửa máy móc trong ủy ban.
Quyết định số 2560 của UBND huyện Quảng Trạch ban hành ngày 20/10/2017 Ảnh : Infonet
Theo một quyết định của huyện Quảng Trạch mang số 2560, huyện hỗ trợ mỗi xã 264 triệu đồng/xã, hỗ trợ mỗi thôn 51 triệu đồng/thôn, ngoài ra có hỗ trợ tăng thêm ngoài định mức theo đối tượng. Tổng kinh phí hỗ trợ cho xã Cảnh Dương theo Quyết định 2560 là 1.470 tỉ đồng ; trong đó kinh phí đã cấp đợt 1 năm 2016 tại Quyết định 5366/QĐ-UBND là 70 triệu đồng, kinh phí cấp đợt 2 ngày 20/10/2017 là 1.400 tỉ đồng.
Tuy nhiên, khi nhận tiền về, chính quyền xã Cảnh Dương không công khai minh bạch các thông tin để cán bộ thôn được rõ. Công tác chi trả tiền hỗ trợ không đầy đủ, làm cho nhiều người dân trong xã bất bình.
Sau khi đảm bảo không đưa thông tin cá nhân lên báo, một đảng viên đã cung cấp thông tin cho phóng viên.
Người này bức xúc cho biết : "Lúc đầu xã nói chi trả tiền cho cán bộ thống kê, kiểm đếm là 25 triệu/thôn thôi. Tiền chi trả thêm thì bí thư thôn được xã may tặng một bộ quần áo. UBND xã dùng tiền chi trả liên quan sự cố môi trường của các thôn vào việc trang trí cổng làng hơn 50 triệu, sửa máy photocopy, và dành hơn 100 triệu để đi du lịch".
"Chúng tôi làm ở thôn, nhưng đâu có thiếu áo quần gì đâu mà xã phải đi may tặng, nên chúng tôi không nhận quần áo. Sau đó chúng tôi nhờ người quen xem thông tin chi trả trên huyện thì được biết về Quyết định 2560, lúc đó mới té ngửa là bấy lâu nay xã chi trả không đủ cho thôn, còn sử dụng sai mục đích số tiền trên. Trong các cuộc họp nhiều người phản ánh, nhưng đến nay xã vẫn không chịu trả" – ông Bí thư chi bộ nói.
Mới tính sơ sơ, Ủy ban nhân dân xã Cảnh Dương đã "nuốt" đến 50% số tiền phải chi.
Tỷ lệ 50% bị thất thoát cũng rất tương đồng với tình trạng tiền và quà từ thiện xã hội được chuyển về một số địa phương miền Trung vào những mùa bão lũ mà đã bí chính quyền "ăn" hết phân nửa. Thậm chí có trường hợp người dân bị tốc mái nhà nhận được phần tặng 500.000 đồng của một nhóm từ thiện xã hội, nhưng sau đó bị xã đến nhà thu đến 400.000 đồng.
Tỷ lệ trên cũng hiện hình trong bối cảnh ngay sau khi xảy ra thảm họa Formosa, một đoàn do "đảng trưởng" Nguyễn Phú Trọng dẫn đầu đã đến thăm Formosa và được báo đài quốc doanh đưa tin đậm – hành động được hiểu như một cách "dằn mặt" những tờ báo nào có ý muốn làm tung tóe thảm họa Formosa.
Trong khi đó, chính phủ của Thủ tướng Phúc cũng vướng vào một vụ bê bối khác : quá nhiều dư luận đã nghi ngờ và phản ứng dữ dội khi ông Phúc tự thỏa thuận về Formosa về khoản bồi thường 500 triệu USD của doanh nghiệp này mà không thèm hỏi ý dân. Nhiều ý kiến đã cho rằng Thủ tướng Phúc đã "đi đêm" với Formosa.
Nhưng vẫn chưa hết. Số tiền 500 triệu USD bồi thường đã được Formosa chuyển hai lần, mỗi lần 250 triệu USD, vào tài khoản của Bộ Tài nguyên và môi trường – một trong những "thủ phạm" gây ra thảm họa ô nhiễm môi trường biển kinh hoàng trên. Nhưng đã có những dấu hiệu cho thấy Bộ Tài nguyên và môi trường "ngâm" số tiền 500 triệu USD trong tài khoản ngân hàng quá lâu mà không chuyển ngay cho các địa phương nhằm hưởng lãi ngân hàng. Đây có thể là một hành vi vi phạm phát luật nghiêm trọng, tuy nhiên cơ quan bộ này đã không bị hề hấn gì.
Vào cuối năm 2016 khi xảy ra tình trạng tiền Formosa bồi thường cho dân bị quá chậm chuyển giao, Quảng Bình bất chợt trở thành tỉnh phát tiền bồi thường cho dân sớm nhất trong 4 tỉnh miền Trung – theo một báo cáo của bộ ngành cấp trung ương. Một số báo cáo còn cho biết chính phủ đã hoàn tất gần 100% của con số 500 triệu USD việc bồi thường cho dân.
Nhưng tất cả vẫn chỉ là con số báo cáo. Cũng như những báo cáo của chính quyền các địa phương về việc đã hỗ trợ gạo cho bà con ngư dân nhưng ngay sau đó bị chính ngư dân phát hiện một phần gạo đã bị mốc xanh đếtn nỗi vịt còn không chịu ăn, cho tới nay nhiều hộ dân vẫn khẳng định chưa nhận được tiền bồi thường Formosa.
"Báo cáo láo" của chính quyền chính là một trong nguồn cơn khiến phong trào biểu tình phản đối Formosa và phản đối chính quyền đã bùng nổ không ngớt trong hai năm qua, bất chấp cơ chế đàn áp thô bạo và dã man của chính quyền ở các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình.
Vụ tòa án mới đây đã xử đến 66 năm tù đối với một số thành viên Hội Anh Em Dân Chủ – một tổ chức xã hội dân sự độc lập – cho thấy chính quyền đã tìm ra cách để "trả thù" những nhà hoạt động nhân quyền chỉ chuyên giúp đỡ các nạn nhân Formosa.
Bài báo trên Infonet điều tra vụ thâm lạm, mà thực chất là tham nhũng tiền bồi thường ở xã Cảnh Dương, được xem là quá hiếm hoi trong việc phát hiện ra bản chất thật của một chính quyền vẫn tuyên rao "của dân, do dân và vì dân", cũng là tiếng nói rất hiếm hoi trong số hơn 800 tờ báo quốc doanh đang tồn tại hiện nay.
Thiền Lâm
Nguồn : CaliToday, 09/04/2018
