Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Hình như ở Việt Nam không một dự án nào lớn mà không bị trục trặc.

metro1

Dự án Metro s 1 Bến Thành-Sui Tiên.

̀ những kinh nghiệm nhãn tiền, người dân quen dần với những sự cố xảy ra trong những dự án lớn nhỏ xưa nay nên vụ con đường ngầm tuyến Metro Bến Thành-Suối Tiên sắp nằm đắp chiếu trở thành bình thường mặc dù đây là dự án rất lớn có sự tiếp tay giúp đỡ tài chánh từ nước Nhật cũng như việc thực hiện dự án cũng từ nhà thầu Nhật Bản, vậy mà nó vẫn trục trặc như thường.

luận bắt đầu theo dõi khi đi s Nht Kunio thông báo s tin chm thanh toán cho nhà thầu thi công và tư vn đã lên đến hơn 100 triu USD. Đi s Kunio quan ngi, nếu đến cui tháng 12 mà vn đ này không được gii quyết, d án s buc phi ngng thi công do dự án áp lực lên nhà thầu và đơn vị thi công quá nặng.

Kế đến là ông Keiichi Ishii, Bộ trưởng B Đt đai cơ s h tng, giao thông và du lch Nht vào tối 25 tháng 12 vừa qua tại Hà Nội cho báo chí biết đã có cuộc hội đàm với vi Phó th tướng Trnh Đình Dũng, B trưởng B GTVT Nguyn Văn Thể để bàn về việc Nhật muốn Việt Nam mau chóng thanh toán số tiền 100 triệu USD cho các nhà thầu của Nhật trong dự án metro Bến Thành-Suối Tiên. Đây là cách mà giới chức Nhật đòi nợ Việt Nam, tuy rất ngoại giao nhưng chứng tỏ rằng sự chịu đựng của các nhà thầu Nhật trong dự án Metro đã quá giới hạn.

Tuy nhiên đây không phải là lỗi của chính quyền thành phố mà như thường lệ, báo chí đã chỉ ra đây là lỗi...hệ thống. Một lần nữa hai chữ "hệ thống" nhựt lá bùa hộ mạng cho guồng máy chính trị Việt Nam, bởi khi hai chữ "hệ thống" lắp vào đâu thì hình như không ai chịu trách nhiệm cụ thể cho nó cả.

Số tiền dùng để trả cho nhà thầu dĩ nhiên không ai ăn được, do cơ chế quy định Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận được ngun vn vay ODA ca Cơ quan hp tác quc tế Nht Bn (JICA), chiếm 88,4% tng mc đu tư vi hơn 209,1 triu yên, tương đương 41.833,6 t đng.

Dự án Metro Bến Thành-Suối Tiên được khi công từ năm 2012 do nhà thu Sumitomo Nht Bn thc hin. Ban đu, Th tướng phê duyt tng vn đu tư là 1.09 t USD (19.000 t Vit Nam), nhưng đến thi đim hin ti đã đi vn lên 2,49 t USD (47.000 t đng).

Lý do đội vốn được vạch trần là do chính quyền thành phố thực hiện dự án không đúng với dự án. Ban đầu Thành phố d toán tng vn 17.400 t, vi mc này ch đ xây vài nhà ga t Bến Thành đến Sui Tiên, nhưng sau đó do các "ý tưởng" mới phát sinh Thành phố cho xây thêm ́i 14 nhà ga đ ghé các cao c cao cp mc sn dc theo tuyến Metro. Kết quả là vn đi lên 47.300 t đng.

Chưa biết bản thiết kế được điều chỉnh có "lại quả" từ các đại gia bất động sản hay không nhưng việc thiếu tiền do đội vốn được đưa ra để không xuất 100 triệu USD trả cho nhà thầu Nhật bản bị dư luận lên án gay gắt, bởi dù có ngừng lại do thiếu kinh phí vẫn không nên chai mặt trước một đối tác quan trọng như Nhật Bản. Hơn nữa nó là thể diện quốc gia không thể bán rẻ cho dù lý do gì đi nữa.

Hiện nay, tuyến Metro này phải tạm dừng thi công do không còn tiền trả cho nhà thầu Sumimoto đng thi phi bi thường cho nhà thu.

Một trăm triệu đô la không phải là nhiều tại sao Bộ Kế Hoạch & Đầu Tư không giải quyết đến nỗi một dự án quan trọng nhựy phải bị đình chỉ, và quan trọng hơn, dưới mắt nhà thầu Nhật Bản thì sự trì trệ này có chủ ý của những viên chức nhà nước cấu kết với những nhóm lợi ích khác mong hất chân họ ra khỏi dự án không phải là việc không thể xảy ra.

Theo nguồn tin của báo Sichuan Daily của Trung Quốc thì Tập đoàn cục 6 đường sắt Trung Quốc, là đơn vị thầu dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông đã có kế hoạch cướp dự án Metro Thành phố Hồ Chí Minh từ tay nhà thầu Sumimoto của Nhật khi nắm chắc thông tin nhà thầu này không được trả tiền thi công đúng thời hạn.

Thông tin từ Sichuan Daily tiết l rng, Tập đoàn cục 6 đường sắt sẽ thanh toán số tiền mà phía Thành phố Hồ Chí Minh đang nợ cho nhà thầu Sumimoto rồi sau đó sẽ nhảy vào thay thế vai trò thi công. Kế hoạch này lộ liễu đến nỗi chấp nhận làm chung với Sumimoto nếu lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh không chấp nhận nhà thầu Trung Quốc.

Câu hỏi đặt ra : Ai ghim lại số tiền 100 triệu USD không chịu giải ngân mặc dù đã có sẵn khi dự án bắt đầu thực hiện từ 6 năm về trước. Phải chăng hành động âm thầm thắt chặt hầu bao này nhằm buộc thành phố không còn giải pháp nào khác phải cắn răng giao trọn gói còn lại cho nhà thầu Trung Quốc mặc dù nhà thầu này đã mang tai tiếng trong dự án Cát Linh-Hà Đông vẫn còn hiển hiện trước mắt.

Song song với việc ghim tiền không giải ngân là chiến dịch đánh phá những người quản lý dự án, trong đó quan trọng nhất là ông Lê Nguyễn Minh Quang, một Việt kiều đang là Tng Giám đc Công ty Bachy Soletanche Vit Nam đã được UBND TPHồ Chí Minh b nhim gi chc Trưởng Ban Qun lý Đường st Đô th Thành phố tức là người đứng đầu dự án Metro Bến Thành-Suối Tiên.

Trong khi thực hiện dự án ông Quang đã thiết kế đon tường vây t đường Pasteur đến đường Nam Kỳ khi nghĩa có b dày thay vì 2.0 m xung còn 1.5 m Theo các chuyên gia độc lập của Nhật và Việt Nam thì đây là mt đ xut hp lý, tiết kim cho công trình gn 4 triu USD và rút ngắn đáng kể thời gian thi công nhưng không hiểu sao thời gian gần đây một số tờ báo cho rằng đây là hành vi rút ruột công trình và chính quyền thành phố đã ra quyết định : "Tm đình ch chc v Trưởng Ban Qun lý Đường st đô th TPHồ Chí Minh" đối với ông Lê Nguyễn Minh Quang và cm đi ra nước ngoài.

Câu chuyện về công ty Trung Quốc quyết tâm thu tóm hợp đồng thi công cộng với việc đấu tố ông Lê Nguyễn Minh Quang cùng với tầng tầng lớp lớp dư luận trái chiều với dự án đã cho người dân thấy được phần nào mặt trái của sự phát triển hạ tầng tại Việt Nam.

Mặc Lâm

Nguồn : VOA, 29/12/2018

Published in Diễn đàn