Gia tăng sức ép kinh tế với Moskva, G7 đồng thuận giới hạn giá dầu của Nga
Thùy Dương, RFI, 28/06/222
Tại thượng đỉnh G7 diễn ra ở Bayern, Đức, hôm nay, thứ Ba 28/06/2022, lãnh đạo nhóm 7 nước công nghiệp phát triển nhất thế giới quyết định sẽ triển khai biện pháp giới hạn giá trần nhập khẩu dầu lửa của Nga.
Các nhà lãnh đạo G7 tại Bavaria's Schloss Elmau, gần Garmisch-Partenkirchen, Đức, ngày 28/06/2022. Reuters - Pool
AFP dẫn lời một quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho biết chỉ vài giờ trước khi thượng đỉnh bế mạc, các nhà lãnh đạo nhóm G7 tại Đức đồng ý bắt đầu tiến hành các việc cần làm để triển khai cơ chế giới hạn giá trần dầu lửa nhập khẩu từ Nga. G7 yêu cầu các vị bộ trưởng khẩn cấp bàn bạc về định mức giá trần dầu lửa, tham vấn các nước thứ ba và khu vực tư nhân, với mục đích đưa ra mức giới hạn.
Thông cáo cuối cùng dự kiến được đưa ra vào cuối cuộc họp này sẽ bao gồm một thỏa thuận trên nguyên tắc về việc phát triển cơ chế chưa từng có và phức tạp này nhằm ngăn chặn Nga bán dầu vượt quá một mức giá nào đó. Hôm qua 27/06, Jake Sullivan, cố vấn ngoại giao chính của tổng thống Mỹ Biden, nhận định việc G7 đạt được đồng thuận về vấn đề này sẽ là "một bước tiến ngoạn mục" và "một trong những thành quả có ý nghĩa nhất của G7".
Theo Hoa Kỳ, giới hạn giá trần dầu lửa của Nga có thể sẽ mang lại mối lợi kép : giảm nguồn thu của Nga qua việc bán dầu lửa và hạn chế hậu quả của việc tăng giá đối với các nước tiêu thụ dầu của Nga.
Tuy nhiên, đại diện Mỹ cũng như giới chuyên gia đều nhấn mạnh đến sự phức tạp và các khó khăn kỹ thuật của một dự án chưa có tiền lệ này.
G7 yêu cầu để nông phẩm Ukraine được lưu thông tự do
Để hạn chế khủng hoảng lương thực thực phẩm trên thế giới, hôm qua G7 ra thông cáo kêu gọi Nga "khẩn cấp ngừng vô điều kiện các vụ tấn công nhắm vào các cơ sở hạ tầng nông nghiệp và vận tải của Ukraine", để nông phẩm Ukraine "được tự do lưu thông từ các cảng của nước này ở Biển Đen". Cho đến nay, ngũ cốc của Ukraine vẫn đang mắc kẹt lại các cảng biển, nhất là cảng Odessa hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của quân Nga.
Thùy Dương
*******************
Thu Hằng, RFI, 26/06/2022
Tối 25/06/2022, nguyên thủ các nước nhóm G7 đã đến lâu đài Elmau, dưới chân núi Alpes ở bang Bayern của Đức để tham dự cuộc họp thượng đỉnh từ ngày 26/06, với trọng tâm là chiến tranh Ukraine, khủng hoảng lương thực toàn cầu và khí hậu.
Cờ của các nước G7 tại nơi diễn ra thượng đỉnh (26-28/06/2022), lâu đài Elmau, dưới chân núi Alpes ở bang Bayern của Đức. © wikipedia
Theo AFP, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho biết thượng đỉnh G7 sẽ đưa ra "một loạt đề xuất cụ thể để gia tăng sức ép đối với Nga và chứng tỏ sự ủng hộ tập thể của chúng tôi (G7) đối với Ukraine".
Đặc phái viên RFI Daniel Vallot tường thuật tình hình tại chỗ :
"Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenski cũng được mời tham dự thượng đỉnh. Ông sẽ phát biểu trực tuyến vào thứ Hai (27/06) và chắc chắn như thông lệ, ông Zelensky sẽ lại yêu cầu cung cấp thêm vũ khí cho quân đội Ukraine và gia tăng trừng phạt Nga.
Trước đó, chính quyền Mỹ cho biết là muốn nhân thượng đỉnh G7 lần này để gia tăng sức ép đối với Moskva nhưng không nêu chi tiết các biện pháp có thể được thông qua. Tại Paris, điện Elysée cũng cho biết là thượng đỉnh G7 không phải là nơi để quyết định các biện pháp trừng phạt mà là để phối hợp chúng và bảo đảm là các biện pháp trừng phạt sẽ không bị lách.
Ngoài vũ khí hay các biện pháp trừng phạt mới, vấn đề tài trợ cho Ukraine cũng có thể được thông báo. Trong tuần qua, thủ tướng Đức Olaf Scholz đã đề cập đến một "kế hoạch Marshall" cho Ukraine".
Một trong các biện pháp được G7 dự kiến thông qua để gia tăng sức ép đối với chính quyền của tổng thống Putin là cấm nhập khẩu vàng của Nga. Theo tổng thống Mỹ Joe Biden, đây là "một nguồn xuất khẩu quan trọng" và như vậy "sẽ khiến Nga mất nhiều tỉ đô la". Chính phủ Anh thẩm định khối lượng vàng xuất khẩu trong năm 2021 đã mang về cho Nga gần 15 tỉ đô la.
Trước khi được G7 thống nhất thông qua, bốn nước Anh, Mỹ, Canada và Nhật Bản đã thông báo cấm nhập khẩu vàng của Nga. Luân Đôn cho rằng việc cấm giao dịch vàng trên thị trường Anh sẽ "tác động mạnh đến khả năng tài chính của Putin" và tránh để giới nhà giầu Nga lách trừng phạt của phương Tây bằng cách tích trữ vàng. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ nhắm vào vàng được khai thác sau khi Nga bị cấm vận vì gây chiến ở Ukraine.
Phát biểu tối 25/06, thủ tướng Anh Boris Johnson cũng kêu gọi các nhà lãnh đạo G7 không "bỏ rơi Ukraine", cảnh báo nguy cơ "mệt mỏi" trong việc hỗ trợ chính quyền Kiev, đồng thời thông báo Anh sẽ hỗ trợ thêm về kinh tế cho Ukraine.
Ngoài Ukraine, G7 còn mời 5 nước khác tham dự, gồm Indonesia, Ấn Độ, Senegal, Nam Phi và Achentina.
Thu Hằng
************************
Trọng Nghĩa, RFI, 26/06/2022
Đón tiếp đồng nhiệm Belarus Alexandre Lukashenko ngày hôm qua 25/06/2022 tại thành phố Saint-Pétersbourg, tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết là "trong những tháng tới" Moskva sẽ cung cấp cho Minsk loại tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. Theo giới quan sát, đây là một lời đe dọa mới của Matxcơva là sẽ dùng đến vũ khí nguyên tử nếu căng thẳng với phương Tây leo thang do cuộc chiến tại Ukraina.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (P) và đồng nhiệm Belarus Alexander Lukashenko, tại Saint-Petersbourg, Nga, ngày 25/06/2022. © Sputnik/Maxim Blinov/Kremlin via Reuters
Trong một phát biểu được truyền hình Nga phát sóng, tổng thống Putin nói rõ là vũ khí được chuyển giao sẽ là "các hệ thống tên lửa chiến thuật Iskander-M, có thể sử dụng tên lửa đạn đạo hoặc tên lửa hành trình, loại hạt nhân và thông thường".
Ngoài ra, hai tổng thống Nga và Belarus còn cho biết ý muốn hiện đại hóa lực lượng không quân Minsk để có thể sử dụng vũ khí hạt nhân. Tuyên bố sau khi ông Lukashenko yêu cầu Nga cho "điều chỉnh" máy bay của Belerus để có khả năng vận chuyển vũ khí hạt nhân, ông Putin nhân xét : "Nhiều (chiến đấu cơ) Su-25 đang được quân đội Belarus sử dụng và có thể được cải tiến một cách phù hợp. Công việc hiện đại hóa này phải được thực hiện trong các nhà máy sản xuất máy bay ở Nga và việc đào tạo nhân viên phải được bắt đầu phù hợp tiến trình đó".
Theo thông tín viên RFI Paul Gogo tại Moskva, với tuyên bố hạt nhân hóa quân đội Belarus, người đứng đầu Điện Kremlin vừa cho thấy quyền khống chế của Nga trên Belarus, đồng minh hiếm hoi của Moskva tại Châu Âu, vừa gửi đi một tín hiệu cứng rắn trước hội nghị thượng đỉnh của Nhóm G7 vào hôm nay, và thượng đỉnh của khối NATO vào thứ Ba 28/06 :
"Cuộc gặp Putin-Lukashenko lần này là dấu hiệu của việc sử dụng cụ thể quan hệ giữa Nga và Belarus vào các mục đích địa chính trị.
Chắc chắn là tổng thống Lukashenko đã được lại mời đến Nga mà không thực sự có được bất kỳ lựa chọn nào khác, để giúp Vladimir Putin gửi đi một thông điệp tới phương Tây.
Vả lại, chính tổng thống Belarus, sau những tuyên bố của ông Putin, là người đã tô vẽ thêm cho những thông báo mạnh mẽ của đồng nhiệm Nga.
Alexander Lukashenko chỉ trích Ba Lan và Litva là "tìm kiếm sự đối đầu". Litva là vì đã làm dấy lên cuộc xung đột, vốn đang trong quá trình giải quyết, trên việc vận chuyển hàng hóa bị cấm vận Liên Âu giữa Nga và vùng đất Kaliningrad thuộc Nga, còn Ba Lan là vì sự hiện diện của hàng chục, thậm chí hàng trăm công dân Ba Lan trong hàng ngũ quân đội Ukraine, điều mà Nga không hề thích.
Chiến dịch thông tin tuyên truyền vừa được tiến hành - bao gồm các thông báo mạnh mẽ, các vụ oanh kích và các cuộc tập trận chung với Belarus - rõ ràng là nhằm một mục tiêu cụ thể, trước một tuần lễ ngoại giao sôi động của Phương Tây, đặc biệt là hai thượng đỉnh G7 và NATO.
Nga, quốc gia gần như là đã từ bỏ mọi quan hệ ngoại giao với Phương Tây, như lại muốn nhăc nhở rằng họ vẫn nắm quyền kiểm soát trong khu vực, từ Biển Baltic đến Biển Đen, thông qua biên giới Ba Lan nằm trong tầm bắn.
Sau cùng, những thông báo này làm dấy lên bóng ma về khả năng Belarus tham gia một cách tích cực và sẵn sàng trả giá vào cuộc chiến Ukraine, một sự tham gia mà cho đến nay tổng thống Belarus luôn từ chối".
Trọng Nghĩa
*************************
BBC, 26/06/2022
Nga sẽ gửi hệ thống tên lửa tầm ngắn có thể mang đầu đạn hạt nhân cho quốc gia đồng minh Belarus trong những tháng tới, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết.
Hệ thống tên lửa Iskander-M có thể mang đầu đạn thông thường và hạt nhân, với tầm bắn lên đến 500 km, hình ảnh tư liệu năm 2015
Ông Putin nói hệ thống Iskander-M "có thể phóng các tên lửa hành trình và đạn đạo, cả dạng thông thường và hạt nhân". Hệ thống này có tầm bắn lên đến 500 km.
Căng thẳng đã gia tăng giữa Nga và Phương Tây theo sau việc Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24/02.
Kể từ thời điểm này, ông Putin đã đề cập vài lần về vũ khí hạt nhân, và được xem là lời cảnh báo đến các quốc gia Phương Tây không được can thiệp vào cuộc chiến Ukraine.
Phát biểu tại thành phố St Petersburg, ông Putin cũng cho biết Nga sẽ giúp cải tiến loại máy bay chiến đấu SU-35 của Belarus để máy bay này có thể chuyên chở vũ khí hạt nhân, phản hồi trước yêu cầu từ Tổng thống Belarus Lukashenko.
Trong một diễn biến khác hôm 25/06, Ukraine cho biết lực lượng Nga "đã chiếm hoàn toàn" Severodonetsk, thành phố quan trọng ở miền đông Ukraine theo sau những tuần giao tranh ác liệt.
Chiếm thành phố này đồng nghĩa Nga hiện có thể kiểm soát gần như toàn bộ vùng Luhansk và hầu hết vùng Donetsk lân cận - hai vùng chính của Donbas.
Trong video ngày 25/06, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cam kết lấy lại "tất cả thành phố của chúng ta" hiện bị Nga chiếm đóng.
Nhưng ông nói rằng cuộc chiến tranh tại Nga đã bước sang giai đoạn khó khăn về mặt cảm xúc và ông không biết sẽ còn bao nhiêu cuộc tấn công và tổn thất.
Nga đã phóng một loạt các tên lửa nhằm vào những mục tiêu ở miền bắc và tây của Ukraine. Ít nhất 3 người thiệt mạng và một số khác có thể bị mắc kẹt dưới đống đổ nát tại thị trấn Sarny, tây Kyiv, một quan chức địa phương cho biết.
Một số rocket đã được phóng từ Belarus, Ukraine cho biết. Belarus đã cung cấp hỗ trợ hậu cần cho Nga nhưng quân đội của nước này không chính thức tham gia vào cuộc xung đột.
Cơ quan tình báo Ukraine nói rằng việc tấn công tên lửa là một phần trong các nỗ lực của Kremlin để kéo Belarus tham chiến.
Việc Nga chiếm được thành phố Severodonetsk diễn ra trước một tuần ngoại giao của các quốc gia Phương Tây, Tổng thống Mỹ Joe Biden bay đến Đức để dự Thượng đỉnh G7, theo sau là các cuộc hội đàm của Nato.
Trong những tháng gần đây, liên minh Nato đã cho thấy sự mỏi mệt nhưng hôm 25/06, Thủ tướng Anh Boris Johnson nói Ukraine có thể chiến thắng Nga.
Trong bài phát biểu trên truyền hình với người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko tại St Petersburg, ông Putin nói : "Chúng tôi đã đưa ra quyết định : trong vòng vài tháng tới chúng tôi sẽ trao cho Belarus hệ thống tên lửa chiến thuật Iskander-M".
Ông cho biết tất cả chi tiết về việc chuyển giao này sẽ do bộ quốc phòng của 2 quốc gia phụ trách.
Tên lửa Iskander đã được triển khai tại vùng Kaliningrad, khu vực chiến lược nơi Hạm đội Baltic của Nga đồn trú - không có biên giới với lục địa Nga.
Vùng lãnh thổ phía tây được sáp nhập từ Đức vào năm 1945, sau Thế Chiến II, và giáp với các thành viên EU và Nato là Lithuania và Ba Lan.
Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Belarus Lukashenko cũng thảo luận về quyết định của Lithuania chặn tuyến vận tải đường sắt tới Kaliningrad, một động thái khiến Moscow giận dữ.
Nhà lãnh đạo Belarus nói rằng động thái của Lithuania là "một dạng tuyên bố chiến tranh" và "không thể chấp nhận được".
Thép và một số mặt hàng khác của Nga nằm trong danh sách trừng phạt của EU liên quan đến cuộc xâm lược Ukraine. Lithuania nói việc chặn tuyến vận tải đường sắt này chỉ ảnh hưởng 1% việc vận chuyển hàng hóa thông thường của Nga trên tuyến vận tải này, bác bỏ điều mà Nga cho rằng "chặn" vùng Kaliningrad.
Nguồn : BBC tiếng Việt, 26/06/2022
Ukraine có thể gia nhập EU như thế nào và Nga nói gì ?
BBC, 26/06/2022
Ukraine vừa chính thức được trao tư cách ứng viên thành viên Liên hiệp Châu Âu (EU), bước đầu tiên để gia nhập tổ chức này.
Nguồn : Hình ảnh Getty Images
Quá trình này có thể mất nhiều năm để hoàn tất và không có gì đảm bảo sẽ dẫn đến thành công. Moldova cũng đã được trao tư cách ứng viên EU.
EU là gì ?
EU là liên minh kinh tế và chính trị hiện gồm có 27 quốc gia.
Hàng hóa, dịch vụ và tiền tệ được quyền di chuyển tự do giữa các nước thành viên. Công dân EU có thể sống và làm việc ở bất cứ đâu trong liên minh.
Tổ chức này có một loại tiền tệ Châu Âu duy nhất, đồng euro, được dùng bởi hơn 340 triệu người tại 19 quốc gia thành viên.
Các thành viên áp dụng tiêu chuẩn giống nhau trong các lĩnh vực, bao gồm an toàn thực phẩm, nuôi trồng nông nghiệp, và quyền về việc làm.
EU cũng cấp các khoản tài trợ cho các khu vực nghèo hơn trong liên hiệp để giúp củng cố nền kinh tế các nước đó.
Tại sao Ukraine muốn gia nhập ?
Tổng thống Volodymyr Zelensky bắt đầu nộp đơn xin gia nhập EU năm ngày sau khi Nga tiến hành xâm lược.
Ông yêu cầu được gia nhập ngay lập tức.
Ukraine nộp đơn xin gia nhập EU vào tháng 2/2022
Sẽ có những lợi ích tài chính khi gia nhập EU.
Tuy nhiên, động cơ chính của Ukraine không phải là kinh tế, Tiến sĩ Zach Paikin từ Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Châu Âu, nói.
"Tư cách thành viên EU sẽ khiến Ukraine có vị thế vững chắc như một quốc gia Châu Âu độc lập, có chủ quyền", ông nói. "Chứ không chỉ đơn thuần là một phần của thế giới Nga".
Nga phản ứng như thế nào ?
Mặc dù Tổng thống Nga Vladimir Putin phản đối mong muốn từ lâu của Ukraine trong việc gia nhập liên minh quân sự NATO, nhưng ông khẳng định "không hề chống lại" việc Ukraine gia nhập EU.
Tuy nhiên, Điện Kremlin cho biết họ "tăng cường chú ý" tới lá đơn xin gia nhập EU của Ukraine, vì EU đang cân nhắc việc có lực lượng phòng vệ của riêng mình.
"Các yếu tố quân sự, quốc phòng và an ninh đang được thảo luận", Nga nói. "Chúng tôi đương nhiên là quan sát kỹ càng mọi thứ".
Tổng thống Ukraine Zelensky đã cảnh báo rằng Nga có thể trả đũa đối với việc Ukraine đệ đơn.
"Rõ ràng, chúng ta nên trông đợi là Nga sẽ có thêm hoạt động thù địch", ông nói. "Không chỉ là chống lại Ukraine, mà còn chống lại các nước khác trong Châu u".
Làm thế nào để một nước gia nhập EU ?
Đầu tiên, Ủy ban Châu Âu, cơ quan dân sự của EU, sẽ đánh giá xem liệu quốc gia đó có phù hợp để tham gia hay không.
Cơ quan này sẽ cân nhắc xem nước đó có một chính phủ ổn định, dân chủ, tôn trọng nhân quyền và có một nền kinh tế thị trường tự do hay không.
Tất cả các thành viên EU phải đồng ý thì một quốc gia mới có thể trở thành ứng viên.
Nếu thành công, ứng viên đó phải chấp nhận, thông qua tất cả các luật và quy định của EU. Điều này thường mất vài năm.
Cuối cùng, nước này sẽ ký một hiệp ước, và hiệp ước đó cần phải được tất cả các nước thành viên EU khác chính thức phê duyệt.
Mất bao lâu thời gian để có thể gia nhập EU ?
Đối với những nước mới gia nhập EU trong thời gian gần đây, gồm Bulgaria, Romania và Croatia, thì thời gian này là từ 10 đến 12 năm.
Albania, Bắc Macedonia, Montenegro và Serbia đã được trao tư cách ứng viên viên chính thức trong nhiều năm, nhưng đơn xin gia nhập của các nước này vẫn giậm chân tại chỗ.
Thổ Nhĩ Kỳ trở thành ứng viên vào năm 1999. Tuy nhiên, quá trình này bị đình trệ do có những lo ngại về hồ sơ nhân quyền của Thổ Nhĩ Kỳ.
Ukraine phù hợp đến đâu trong EU ?
- Nước này có diện tích đất lớn nhất so với bất kỳ quốc gia nào khác trong EU : 603.550 km vuông. Không tính đến các khu vực hải ngoại của Pháp
- Dân số đông thứ năm : 44,13 triệu
- GDP bình quân đầu người hàng năm của Ukraine là 3.724 đô la (3.040 bảng Anh) - bằng một phần chín mức trung bình của EU
- Ukraine đã bán cho EU 30% tổng lượng ngũ cốc mà khối này nhập khẩu
Mối liên hệ hiện tại của Ukraine với EU là gì ?
Kể từ năm 2017, Ukraine đã có thể giao dịch với các quốc gia EU mà không phải chịu thuế quan - tức là thuế đánh vào hàng hóa qua lại giữa các quốc gia - theo một thỏa thuận liên kết.
Như một phần của quá trình chuẩn bị đăng ký trở thành thành viên, Ukraine đã thay đổi nhiều luật và quy định của mình để đáp ứng các tiêu chuẩn EU.
Ukraine cần phải làm gì khác nữa ?
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen nói rằng "công việc tốt đã được thực hiện", nhưng Ukraine phải thực hiện "những cải cách quan trọng" hơn nữa.
Bà von der Leyen nói bà muốn Ukraine "sống cùng chúng ta trong giấc mơ Châu Âu"
Những điểm này bao gồm tăng cường pháp quyền, cải thiện nhân quyền, giảm bớt quyền lực của giới tài phiệt và giải quyết tình trạng tham nhũng.
Còn một thách thức khác, đó là cần làm trong sạch hệ thống tòa án Ukraine, vốn đã bị chỉ trích rộng khắp.
Tư cách thành viên EU đã giúp những nước mới gia nhập trong thời gian gần đây thế nào ?
Kể từ khi gia nhập cách đây 15 năm, thu nhập quốc dân của Romania đã tăng gấp ba lần và của Bulgaria, tăng gấp đôi.
EU đã viện trợ hàng chục tỷ euro cho cả hai nước để hỗ trợ phát triển kinh tế - chẳng hạn như xây dựng đường sá, cảng mới.
Từ năm 2014 đến năm 2020, Bulgaria nhận được 11,2 tỷ euro và Romania, 35 tỷ euro.
Tuy nhiên, Tổ chức Minh bạch Quốc tế nói rằng rất nhiều khoản tiền này đã bị thất thoát do tham nhũng.
Bulgaria vẫn đứng cuối Liên hieepk Châu Âu về tiền lương, y tế và giáo dục, nhưng Romania đã tăng từ vị trí nước nghèo thứ hai lên vị trí nước nghèo thứ sáu.
Khoảng 1,5 triệu người Bulgaria và 4 triệu người Romania đã dựa vào chính sách "tự do đi lại" của EU để đi ra nước ngoài. Các nhà phê bình lo ngại sự "chảy máu chất xám" này có thể gây tổn hại đến triển vọng tương lai của cả hai nước.
Nguồn : BBC, 26/06/2022
********************
Nga sắp vỡ nợ khi hết hạn thanh toán lãi vay
Ben King, BBC, 26/06/2022
Nga đang trên bờ vực vỡ nợ lần đầu tiên kể từ năm 1998 khi dường như chắc chắn không thanh toán được 100 triệu USD tiền lãi vào hôm Chủ nhật 26/06.
Không rõ việc vỡ nợ sẽ được chính thức tuyên bố thế nào.
Nga có tiền và sẵn sàng trả, nhưng các lệnh trừng phạt khiến nước này không thể trả các khoản thanh toán cho những chủ nợ quốc tế.
Điện Kremlin đã quyết tâm tránh một vụ vỡ nợ đầu tiên kể từ năm 1998, và một đòn giáng mạnh vào uy tín của quốc gia.
Bộ trưởng Tài chính Nga gọi tình huống này là "một trò hề".
Nga dường như không thể tránh khỏi vỡ nợ kể từ khi các lệnh trừng phạt lần đầu tiên mà Hoa Kỳ và EU áp đặt sau cuộc xâm lược Ukraine.
Các lệnh trừng phạt này đã hạn chế quyền truy cập của nước này vào mạng lưới ngân hàng quốc tế, là hệ thống sẽ xử lý các khoản thanh toán từ Nga cho các nhà đầu tư trên khắp thế giới.
Chính phủ Nga cho biết họ muốn thực hiện tất cả các khoản thanh toán đúng hạn và cho đến nay, họ đã thành công. Khoảng 40 tỷ USD các khoản nợ của Nga được tính bằng đô la hoặc euro, với khoảng phân nửa được giữ ở nước ngoài.
Đây là vụ vỡ nợ đầu tiên kể từ năm 1998, là giai đoạn cuối hỗn loạn của chế độ Boris Yeltsin.
Khoản thanh toán lãi 100 triệu đô la đến hạn phải trả vào ngày 27 tháng 5. Nga cho biết số tiền đã được gửi đến Euroclear, một ngân hàng sau đó sẽ chuyển khoản thanh toán cho các nhà đầu tư.
Nhưng khoản thanh toán đó đã bị mắc kẹt ở đó, theo Bloomberg News, và các chủ nợ đã không nhận được.
"Họ không nhận được", Jay Auslander, một luật sư Hoa Kỳ, người đã làm việc cho nhiều giao dịch nợ của chính phủ cho biết : "Và khả năng cao là họ sẽ không nhận được khoản thanh toán". Nếu số tiền này không được trả trong vòng 30 ngày kể từ ngày đáo hạn, tức là vào tối Chủ Nhật, thì khoản đó sẽ được coi là vỡ nợ".
Euroclear không nói liệu khoản thanh toán có bị chặn hay không, nhưng cho biết họ tuân thủ tất cả các lệnh trừng phạt.
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov nói nước ông không có nhu cầu vay thêm.
Vỡ nợ dường như không thể tránh khỏi
Việc vỡ nợ dường như không thể tránh khỏi khi Bộ Tài chính Mỹ quyết định không gia hạn quyền miễn trừ đặc biệt trong các lệnh trừng phạt cho phép các nhà đầu tư nhận thanh toán lãi suất từ Nga, với hạn chót là vào ngày 25/5.
Điện Kremlin hiện dường như cũng đã chấp nhận điều không thể tránh khỏi này, và ra sắc lệnh vào ngày 23 tháng 6 nêu rõ rằng tất cả các khoản thanh toán nợ trong tương lai sẽ được thực hiện bằng đồng rouble thông qua một ngân hàng Nga, Cơ quan Lưu ký Thanh toán Quốc gia, ngay cả khi các hợp đồng nêu rõ tiền thanh toán và phải bằng đô la hoặc các loại tiền tệ quốc tế khác.
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov thừa nhận các nhà đầu tư nước ngoài sẽ "không thể nhận" các khoản thanh toán, theo hãng thông tấn RIA Novosti.
Đó là vì hai lý do, ông nói. "Thứ nhất là cơ sở hạ tầng nước ngoài - ngân hàng đại lý, hệ thống thanh toán và bù trừ, ký quỹ - bị cấm thực hiện bất kỳ hoạt động nào liên quan đến Nga. Thứ hai là các nhà đầu tư nước ngoài bị cấm nhận thanh toán từ chúng tôi".
Vì Nga muốn thanh toán và có nhiều tiền để làm điều đó, ông phủ nhận rằng đây là khoản vỡ nợ thực sự, thường xảy ra khi các chính phủ từ chối thanh toán hoặc nền kinh tế của họ yếu đến mức họ không thể tìm ra tiền.
"Mọi người trong cuộc đều hiểu rằng đây hoàn toàn không phải là vỡ nợ", RIA Novosti dẫn lời ông. "Toàn bộ tình huống này trông giống như một trơi khăm".
Không rõ việc vỡ nợ sẽ được chính thức tuyên bố thế nào.
Nếu Nga không trả, các chủ nợ có thể kiện ra tòa để lấy lại tiền.
Mặc dù vỡ nợ sẽ là một đòn tượng trưng, nhưng nó sẽ có ít hậu quả thực tế ngay lập tức đối với Nga.
Các quốc gia vỡ nợ thường không thể vay thêm tiền, nhưng Nga trên thực tế đã bị cấm vay ở các thị trường phương Tây bởi các lệnh trừng phạt.
Dẫu sao thì Nga được cho là kiếm được khoảng một tỷ đô la mỗi ngày từ xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch, và Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov cho biết vào tháng Tư là nước này không có kế hoạch vay thêm.
Ben King
Phóng viên Kinh doanh, BBC News
Nguồn : BBC, 26/06/2022