 | Tổng quan: | 3056456 |
Mỹ leo thang quân sự chống Nga và Iran ?
Sau nhiều tháng do dự, chính quyền Biden cuối cùng sẽ cho phép cấp hệ thống tên lửa Patriot cho Ukraine. Một thông điệp hậu thuẫn mạnh mẽ của Washington dành cho Kiev. Một lằn ranh đỏ không nên vượt qua theo như cảnh cáo từ Moskva. Nếu như hiệu quả của hệ thống tên lửa này trong việc ngăn chặn các cuộc không kích của Nga đang là một câu hỏi lớn, thì theo nhiều nhà quan sát, đây còn là một quyết định leo thang quân sự của Mỹ chống Nga và Iran.
Hệ thống tên lửa phòng không Patriot của NATO đặt tại Chania, Hy Lạp, ngày 08/11/2017. AP - Sebastian Apel
Trước hết, giới phân tích đều có một chung một nhận định : Hệ thống tên lửa Patriot"còn xa mới là một giải pháp mầu nhiệm"để ngăn chặn các loại tên lửa bay ở tầm thấp và bom đạn được thả từ các loại drone do Nga sử dụng để bắn phá một cách có hệ thống những cơ sở hạ tầng của Ukraine.
Patriot và những hạn chế cho Ukraine
Theo giải thích từ chuyên gia Raytheon trên trang mạng Responsible Statecraft,Global Patriot Solutions là một hệ thống phòng thủ tên lửa bao gồm radar, công nghệ chỉ huy và kiểm soát cùng với nhiều loại thiết bị đánh chặn. Hệ thống tích hợp này cho phép phát hiện, xác định và đánh bại tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình, máy bay không người lái… Tất cả những chức năngđó đều được lắp đặt trên một loại xe tải. Hệ thống tên lửa này đang được sử dụng tại 17 quốc gia.
Hoa Kỳ từ lâu do dự trước những yêu cầu từ Ukraine do hai yếu tố : Chi phí sản xuất và tính chất phức tạp trong điều khiển.Thứ nhất, mỗi một hệ thống tốn khoảng một tỷ đô la, chưa bao gồm tên lửa. Khi Hoa Kỳ gởi hệ thống tên lửa này đến Bahrain năm 2019, quốc gia vùng Vịnh này đã phải trả đến 2,5 tỷ đô la. Tương tự, Ba Lan cũng đã chi ra hơn 4,75 tỷ đô la cho hệ thống Patriot đầu tiên.
Thứ hai, việc huấn luyện sử dụng Patriot phải mất đến 6 tháng. Quân đội Hoa Kỳ phải điều động một "tiểu đội" gồm 90 người để kiểm soát và điều khiển liên tục hệ thống này. Do vậy, theo quan điểm của ông Mark Cancian, cựu sĩ quan quân đội Mỹ, hiện là nhà phân tích cho CSIS, được Responsible Statecraft trích dẫn, việc thông báo gởi Patriot đến Ukraine là một quyết định lớn cho Washington. Chính vì điểm thứ hai này mà hôm qua, Lầu Năm Góc thông báo mở rộng chương trình huấn luyện binh sĩ cho Kiev kể từ tháng Giêng năm 2023.
Một điểm khác đáng lưu ý :"Patriot là một hệ thống phòng thủ điểm, nghĩa là một khẩu đội duy nhất chỉ có thể bảo vệ một khu vực rộng 68 km, gồm vài dãy nhà chứ không phải toàn bộ thành phố. Bộ pin cũng phải được định hướng theo hướng thích hợp vì hệ thống radar là tĩnh. Patriot chỉ hoạt động tốt khi mục tiêu tiếp cận nằm trong phạm vi tìm kiếm. Do vậy, để thiết lập một hệ thống phòng thủ toàn diện hiệu quả cho toàn khu vực cụ thể, Ukraine sẽ cần nhiều hệ thống Patriot để có được một phạm vi bao quát cần thiếtcho việcphát hiện mọi ngả tiếp cận".
Tăng cường phòng thủ cho Kiev hay cuộc chiến của Mỹ chống Iran ?
Trong trường hợp này, ông Doug Macgregor, một đại tá quân đội Mỹ đã nghỉ hưu,nhận định, hệ thống tên lửa NASAM hiện nay Mỹ cấp cho Ukraine là phù hợp nhất. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra ở đây là nếu như Nga sử dụng tên lửa đạn đạo từ Iran, thì quả thậtPatriot là một giải pháp hiệu quả nhất cho Ukraine. Hệ thống tên lửa này đã được sử dụng tại nhiều nước Trung Đông, đặc biệt là tại Saudi Arabia, để chống lại các mối đe dọa đến từ Iran trong khu vực.
Theo Washington, từ nhiều tháng qua, Moskva dường như tìm kiếm một nguồn hậu thuẫn"lớn chưa từng có" từ Iran về kỹ thuật và quân sự,qua việc yêu cầu Teheran cung cấp cho Nga các loại tên lửa và drone tự sát. Iran còn giúp Nga oanh kích Kiev bằng nhiều loại pháo, tên lửa mà Nga không thể sản xuất được nữa.
Trang mạng CNN của Mỹ còn tiết lộ rằng Moskva còn tìm cách mua một lượng lớn đáng kể tên lửa đạn đạo của Iran, đặc biệt là loại Fateh-10 để có thể tiếp tục chiến dịch tàn phá có hệ thống nước láng giềng của mình. Đây có lẽ chính là điều khiến Kiev và người dân Ukraine lo sợ, cho dù tầm bắn các tên lửa của Iran là có giới hạn.
Khả năng Patriot được gởi đến Ukraine tuy muộn màng, nhưng còn có thể hỗ trợ Ukraine và người dân qua được một mùa đông lạnh giá gay gắt, và nhất là tránh xảy ra những làn sóng di dân ồ ạt như mong muốn của điện Kremlin hòng gây bất ổn Tây Âu. Việc Mỹ quyết định cấp Patriot cho Ukraine sẽ là một bước ngoặt rõ nét trong cuộc chiến. Moskva thông qua lời phát ngôn viên điện Kremlin cảnh cáo "đây là một động thái khiêu khích của Mỹ", xem "Hoa Kỳ là một bên tham chiến thực sự" trong cuộc xung đột Ukraine và như vậy thúc đẩy Moskva có một phản ứng hợp pháp.
Washington mở rộng chương trình đào tạo cho quân đội Ukraine
Minh Anh, RFI, 16/12/2022
Ngày 15/12/2022, Lầu Năm Gócthông báo kể từ tháng Giêng năm 2023, Hoa Kỳ sẽ mở rộng chương trình đào tạoquân nhân Ukraine. Mục tiêu là traudồi nhiều hơn và chuyển giao nhữngkỹ năng rộng hơn cho các binh sĩ Ukraine, vào lúc Kievdự báo Nga đang chuẩn bị một đợt tấn công mới.
Hệ thống tên lửa phòng không Patriot của Mỹ tại sân bay Rzeszow-Jasionka ở Jasionka, Ba Lan, ngày 25/03/2022. AP - Evan Vucci
Trước giới báo chí, tướng Pat Ryder, phát ngôn viên Bộ quốc phòng Mỹ, giải thích rằng cho đến hiện tại, chương trình huấn luyện binh sĩ Ukraine chỉ giới hạn ở việc sử dụng các loại vũ khí do Mỹ cung cấp. Kể từ giờ, Hoa Kỳ sẽ tổ chức các đợt thao dợt chung và sẽ dạy cho quân nhân Ukraine cách phối hợp các chiến dịch thủy quân lục chiến với sự hỗ trợ của pháo binh. Chương trình này, có thể được khởi động "trong tháng Giêng", "sẽ đào tạo gần 500 binh sĩ Ukraine mỗi tháng".
Cũng theo tướng Ryder,"mục đích là cung cấp cho quân đội Ukraine một chương trình huấn luyện tập thể tiến bộ hơn cho phép họ tiến hành các chiến dịch quân sự kết hợp với nhiều loại vũ khí và thao tác ngay trên chiến trường".
Chương trình đào tạo này, được thực hiện ở cấp độ tiểu đoàn và bao gồm các chỉ dẫn cho cấp sĩ quan, sẽ được tiến hành tại Đức. Đây chính là phần mở rộng của những khóa đào tạo đặc biệt về cách sử dụng nhiều loại vũ khí cung cấp cho Ukraine, và bổ sung đầy đủ hơn cho khóa huấn luyện do các đồng minh của Mỹ, đặc biệt là quân đội Anh, tiến hànhtừ nhiều tháng qua.
Theo AFP, tính đến hôm nay, Hoa Kỳ đã đào tạo khoảng 3.100 binh sĩ Ukraine và các nước đồng minh là hơn 12 ngàn quân.
Thông báo này được đưa ra vào lúc tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine, Valéry Zaloujny hôm qua dự báo Nga sẽ có một cuộc tấn công mới nhắm vào Kiev ngay trong những tháng đầu tiên của năm 2023, trong khi chiến sự từ nhiều tháng nay vẫn tập trung chủ yếu tại phía đông và nam Ukraine.
