Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Việt Nam giải thích lý do chưa cấm Temu của Trung Quốc

VOA, 01/11/2024

Bộ Công thương Việt Nam cho biết rằng việc cấm Temu và các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới của Trung Quốc "cần được xem xét một cách tổng thể, thận trọng", theo truyền thông trong nước, giữa lúc các nền tảng này đang phát triển mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam nhưng bị cấm tại một số nước trên thế giới.

temu1

Temu đã có ứng dụng bán hàng tại Việt Nam với những khuyến mãi "khủng" măc dù chưa đăng ký hoạt động tại quốc gia Đông Nam Á.

Temu đã trở thành nền tảng bán hàng trực tuyến mới nhất do người Trung Quốc sở hữu thâm nhập thị trường Việt Nam khi trang web bán hàng của họ hiện diện ở quốc gia Đông Nam Á này từ ngày 8/10. Trước đó, 1688 và Shein, cũng là những sàn thương mại điện tử lớn của Trung Quốc, đã bán hàng trực tuyến tại Việt Nam.

Theo Người Lao Động cho biết hôm 26/10, các nền tảng điện tử xuyên biên giới này chưa đăng ký hoạt động với Bộ Công thương Việt Nam. Theo quy định, các sàn này phải đăng ký hoạt động trước khi bán hàng tại quốc gia Đông Nam Á. Nhưng theo ghi nhận của truyền thông trong nước, các nền tảng này đã có ứng dụng cho người Việt Nam mua hàng của họ.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số của Bộ Công thương hôm 31/10 nói rằng, thực hiện theo chỉ đạo của bộ trưởng Công thương, Cục này đang khẩn trương rà soát tổng thể về tác động, cũng như các giải pháp đối với các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới như Temu, 1688 và Shein, theo Dân Trí. Việc rà soát này, theo Cục, là để đảm bảo các nền tảng này tuân thủ các quy định pháp luật khi hoạt động tại Việt Nam.

"Bộ đã liên hệ và làm việc trực tiếp với đội ngũ pháp lý của các nền tảng xuyên biên giới thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật Việt Nam để yêu cầu các nền tảng này thực hiện các bước đăng ký chính thức và tuân thủ các tiêu chuẩn về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, minh bạch thông tin và an toàn dữ liệu", đại diện Cục được Dân trí trích lời cho biết.

Lý giải về việc chưa cấm ngay các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới hoạt động mà chưa đăng ký ở Việt Nam, Cục cho rằng cần phải có đánh giá tổng thể về tác động của các nền tảng này đối với thị trường Việt Nam, bao gồm cả các khía cạnh kinh tế, xã hội và pháp lý.

Indonesia đã cấm Temu hoạt động tại nước này do lo ngại hàng giá rẻ Trung Quốc đe dọa các nhà kinh doanh trong nước. Ấn Độ từng cấm Shein trước khi gỡ bỏ lệnh này vào giữa năm ngoái. Còn tại Hàn Quốc, các giới chức phát hiện ra các chất độc hại trong các sản phẩm của Temu và Shein.

Tháng trước, một đại biểu Quốc hội Việt Nam đưa ra "cảnh báo lớn" về hàng rá rẻ của Temu ồ ạt vào Việt Nam, theo Người Lao Động. Đại biểu Hoàng Văn Cường lo ngại rằng hàng giá rẻ tràn vào Việt Nam qua thương mại điện tử không được kiểm soát, sẽ triệt tiêu hàng sản xuất trong nước. Ông Cường nhắc đến sàn Temu, nơi có những quảng cáo rầm rộ, hàng hóa giảm sâu, có mặt hàng giảm đến 70% và rẻ so với mặt bằng.

Vẫn theo Người Lao Động, ông Cường cho rằng "các cửa hàng trong nước gặp khó khăn, sẽ phải đóng cửa khi người dân mua hàng giá rẻ qua mạng". Ông kiến nghị cơ quan nhà nước cần phải hành động ngay trước vấn đề này.

Theo Dân Trí, Cục Thương mại điện tử và kinh tế số khẳng định sẽ "áp dụng các biện pháp quản lý nghiêm ngặt" nếu các sàn thương mại điện tử nêu trên không hoàn tất hồ sơ đăng ký trước thời hạn. Cục này không cho biết thời hạn là khi nào.

"Trước mắt, Bộ Công thương thực hiện các biện pháp khuyến cáo người tiêu dùng về những rủi ro khi mua sắm từ các sàn này", lãnh đạo Cục được Dân trí trích lời nói. "Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao nhận thức về các rủi ro liên quan đến chất lượng sản phẩm, dịch vụ khách hàng và các vấn đề pháp lý khác".

Nguồn : VOA, 01/11/2024

***************************

Temu : Cơn bão mới đang ập đến Việt Nam

Nam Việt, RFA, 23/10/2024

Suốt trong 2 tuần lễ này, người Việt bắt đầu đón nhận trước những đợt quảng cáo ồ ạt, gần như chiếm trọn tất cả những mạng xã hội của Việt Nam mang tên Temu. Tần suất xuất hiện của mạng thương mại điện tử này từ Trung Quốc, đang là một nỗi đe dọa lớn lao đối với những nhà bán lẻ ở Việt Nam.

temu0

Temu là một nhà bán lẻ của Trung Quốc đã bùng nổ trên thị trường thương mại điện tử, mới nổi trong hai năm qua. Sàn thương mại điện tử này, nơi cung cấp các mặt hàng tiêu dùng được coi là có giá cả thấp bất ngờ, thường được vận chuyển trực tiếp từ các nhà sản xuất tại Trung Quốc, đã trở thành tâm điểm gây tranh cãi ở nhiều nước.

Hầu như ai cũng nhìn thấy rằng có vẻ như nền kinh tế Trung Quốc đang trong tình trạng sản xuất dư thừa, và đang cố gắng tái cân bằng bằng cách xuất khẩu phần thặng dư. Điều này giải thích tại sao Temu đột nhiên xuất hiện, đẩy mạnh các mặt hàng giảm giá mạnh đến khó tin vào thị trường nước ngoài.

Vào lúc những đợt quảng cáo hạ giá đang ồ ạt đến với từng trang của người dùng mạng xã hội ở Việt Nam, câu hỏi có nên mua hay không, và có tin được không, đang xuất hiện mỗi lúc càng nhiều với Temu.

Nhiều người Việt Nam cảm thấy vui mừng vì chuyện mua hàng rẻ là một trong những thú vui của thời đại hôm nay. Nói chung trong dòng chảy hưởng thụ của thế hệ trẻ Việt Nam,có thể thấy các dịch vụ giá rẻ của Temu vô cùng hấp dẫn. Nhưng trên thế giới, một số chính phủ lại không mấy nhiệt tình – Indonesia là một trong số đó.

Jakarta đã liên tục bác việc cấp giấy phép, hoặc các phê duyệt khác cho Temu để hoạt động tại Indonesia, và thậm chí liên lạc với Google và Apple đã chặn các ứng dụng và xóa trên các trang download, bất cứ khi nào nó xuất hiện.

Tại sao vậy ? Mối quan tâm chính của Jakarta là họ không muốn hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc tràn ngập thị trường và đè bẹp các nhà bán lẻ và nhà sản xuất

Indonesia, những người không thể nào theo kịp giá của Temu. Vì lợi thế của Temu được cho là xuất phát từ sự mất cân bằng về mặt cấu trúc trong nền kinh tế Trung Quốc, Indonesia đã nói rõ rằng họ không muốn ôm vào những sản lượng dư thừa của Trung Quốc với mức giá có thể gây tổn hại đến nền kinh tế địa phương. Vì vậy, họ đang chặn nó.

Trước đó, Liên Hiệp Châu Âu đã đưa ra những rào cản liên quan về quyền tiếp cận thị trường để buộc Temu phải tuân thủ các tiêu chuẩn bền vững trong sản xuất một số mặt hàng nhất định. Các quốc gia như Indonesia đã phản đối ý tưởng này, nhưng thực tế đây cũng là một chiến thuật mà Indonesia đã sử dụng, nhưng khác hơn một chút.

Nhưng phương thức xâm nhập vào thị trường của một quốc gia khác, len lỏi, và dần dần chiếm lấy, là một trong những thủ thuật quen thuộc và đầy kinh nghiệm của các thương gia Trung Quốc.

Chẳng hạn như TikTok. Indonesia đã cấm Tiktok bán hàng trong ứng dụng vào năm 2023 - đây là cách nền tảng video (thuộc sở hữu của ByteDance, cũng là một công ty Trung Quốc) kiếm được phần lớn tiền. Kể từ khi gia nhập thị trường Indonesia vào năm 2021, TikTok đã phát triển nhanh chóng và việc chặn các giao dịch mua như vậy thực sự đã khiến hoạt động của TikTok tại Indonesia bị đình trệ.

Vài tháng sau, ByteDance tổ chức mua cổ phần, kiểm soát nền tảng thương mại điện tử Tokopedia của Indonesia. Tokopedia, đã sáp nhập với Go-Jek cách đây vài năm để thành lập một công ty công nghệ lớn có tên là GoTo, kế hoạch phát triển thất bại, dẫn đến thua lỗ khiến GoTo trở thành một gánh nặng. Nói cách khác, các sở hữu chủ của GoTo cũng đang ngóng tìm việc có một công ty nước ngoài nào có mạng lưới bán hàng và phân phối hiện hữu và hiệu quả vào thời điểm đó, mua một phần hoặc mua đứt Tokopedia.

Do đó, thật tiện lợi khi TikTok, ngay sau khi doanh số bán hàng trong ứng dụng bị rút cạn, đã xuất hiện đúng lúc và đáp ứng nhu cầu. Khó có thể khẳng định chắc chắn rằng đây là một phần của chiến lược lớn nhằm sử dụng quyền tiếp cận thị trường mà Temu học hỏi để áp dụng ở Indonesia. Nhưng thực tế, điều đó đang diễn ra.

Đó cũng không phải là lần đầu tiên. Trong nhiều năm, Netflix đã bị chặn trên các mạng do Telkom thuộc sở hữu nhà nước điều hành. Telkom và công ty con Telkomsel là nhà cung cấp internet không dây và băng thông rộng lớn nhất tại Indonesia, vì vậy điều này có nghĩa là Netflix có ít lựa chọn để thâm nhập vào thị trường Indonesia.

Lệnh cấm đã được dỡ bỏ vào năm 2020, và khi đó Netflix bắt đầu phát sóng nhiều nội dung của Indonesia và thực hiện các thỏa thuận phát triển đáng kể với các nhà sản xuất Indonesia. Không có bằng chứng lợi ích thuyết phục nào ở đây nhưng có vẻ như Indonesia một lần nữa đã tận dụng quyền tiếp cận thị trường để đảm bảo các điều khoản từ Netflix kèm theo các giá trị của nền kinh tế địa phương.

Với Temu, chính phủ Indonesia không muốn hấp thụ sản phẩm dư thừa của Trung Quốc, hoặc trở thành nơi tiêu thụ hàng hóa Trung Quốc giảm giá sâu, điều này sẽ khiến các nhà sản xuất và nhà bán lẻ địa phương gặp bất lợi. Do đó, họ đang ngăn Temu hoạt động trên thị trường Indonesia, và đó có thể tạm là hồi kết của câu chuyện ngay tại đó. Nhưng nếu Temu thực sự muốn tiếp cận, sẽ không ai ngạc nhiên nếu họ đạt được điều đó sau khi đưa ra một số nhượng bộ, thâu tóm một sàn thương mại điện tử nào đó trong nước, và bước đầu nhũn nhặn tuân theo các điều khoản có lợi theo ý Indonesia.

Tuy nhiên, cách làm của Indonesia cũng đưa đến một cái nhìn khác về việc bảo vệ chủ quyền mặt bằng thương mại trong đất nước, và luôn dè chừng với các đối thủ lớn sẵn sàng nuốt chửng các công ty trong quốc gia của mình, vào lúc mà chuyện mua bán chỉ là một phần của những hiểm nguy tương lai khó đoán.

Riêng ở một số quốc gia – cụ thể là Việt Nam, với xu hướng luôn ưu tiên cho Trung Quốc - với các quan chức đã có thói quen về chuyện nhận hối lộ đưa đường, chuyện trải thảm đỏ cho Temu - hay bất kỳ ông lớn nào giàu có khác - xuất hiện làm ăn trong quốc gia, bất kể suy xét nền mua bán còn non yếu của đất nước mình sẽ ra sao, là điều cũng không khó hình dung.

Giống như bão Yagi, mọi dự báo về sức tàn phá và hậu quả đều được tiên đoán trước, cơn bão Temu cũng đang ập đến Việt Nam. Nhưng dường như có sự chủ trương rất rõ, mọi dự báo đều bị che đi, và hậu quả được thay thế bằng niềm vui trong thiên đường mua sắm giá rẻ.

Nam Việt

Nguồn : RFA, 23/10/2024

Additional Info

  • Author VOA tiếng Việt, Nam Việt
Published in Diễn đàn