Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Đng khng đnh tham nhũng là quc nn, tuyên b s dc toàn lc ca toàn b h thng chính tr đ bài tr tham nhũng nhưng cũng chính Đng lng l bo v tham nhũng.

Résultat de recherche d'images pour "UNCAC ? Còn khuya ! Đảng phải bảo vệ tham nhũng"

Nhà ca nguyên tng bí thư đng cng sn Vit Nam Lê Kh Phiêu.

Bo v tham nhũng là mt trong nhng ch trương ln du không công b nhưng chng khó đ nhn din

***

Tháng 10 năm 2003, Liên Hip Quc thông qua Công ước Phòng - Chng tham nhũng (United Nations Convention against Corruption - UNCAC).

Đ nâng cao hiu lc gii tr tham nhũng, UNCAC đt đnh các qui ước và chun mc v tuyn dng, b nhim công chc, buc công chc phi tuân th các tiêu chí chung v hành x khi thi hành công v, h thng tư pháp phi đc lp, h thng công quyn phi minh bch, phi đ các t chc dân s tham gia giám sát. UNCAC còn có tham vng to lp s hp tác đa quc gia nhm cùng truy tìm thu hi tài sn th đc t tham nhũng trên phm vi toàn cu.

Sau khi 3/4 thành viên Liên Hip Quc phê chun UNCAC, tháng 7 năm 2009 Vit Nam mi làm điu này. Tuy nhiên Vit Nam giành quyn bo lưu (không thc thi) mt s ni dung ca UNCAC mà Vit Nam cho là… chưa phù hp. Trong đó có : Đ ngh hình s hóa hành vi làm giàu bt chính. Thc hin th tc dn đ

Nhìn mt cách tng quát, dù phê chun UNCAC, Vit Nam vn đòi thc hin UNCAC theo Hiến pháp và pháp lut thc đnh ca Vit Nam ch không áp dng trc tiếp các qui đnh ca UNCAT.

***

S dĩ Liên Hip Quc khuyến khích và UNCAC hình s hóa hành vi làm giàu bt chính là vì cng đng quc tế không chp nhn hin tượng cá nhân đt nhiên giàu ti mc nt đ, đ vách sau khi đương s tr thành viên chc.

Ti Vit Nam, hi tháng 11 năm 2013 đã tng xy ra mt cuc tranh lun ny lav cách x lý nhng viên chc giàu bt chính.

Trong hi tho bàn v vic sa Lut Hình s Vit Nam theo tinh thn UNCAC do B Tư pháp Vit Nam phi hp vi Chương trình Phát trin Liên Hip Quc (UNDP) t chc vào hai ngày 28 và 29 tháng 11 năm 2013, nhóm nghiên cu vic hình s hóa hành vi làm giàu bt chính đ ngh, nếu viên chc không gii thích được hoc gii thích không hp lý v ngun gc tài sn, viên chc đó có th b pht tù hoc ci to không giam gi.

Nhóm này nhn đnh, pháp lut Vit Nam chưa xem giàu bt thường là ti phm. Sau khi nghiên cu cách thc x lý ca mt s quc gia và đánh giá thc trng Vit Nam, h đ ngh mt trong ba cách điu chnh.

Cách th nht, đưa ti làm giàu bt chính vào Lut Hình s Vit Nam theo hướng : Bt k người nào có nghĩa v kê khai tài sn, thu nhp, nếu có tài sn tăng thêm đáng k so vi thu nhp hp pháp ca h, ca v/chng hoc con chưa thành niên ca h thì có nghĩa v gii trình v ngun gc tài sn tăng thêm đó. Nếu h không th gii thích được hoc gii thích không hp lý v ngun gc hp pháp ca tài sn tăng thêm thì mt phn hoc toàn b tài sn tăng thêm đó s b coi là tài sn bt hp pháp và b tch thu toàn b hoc mt phn. Ngoài ra, h còn b pht tù hoc ci to không giam gi. Hình pht có th tăng nng theo giá tr tài sn tăng thêm, hoc phát giác được ngun gc phn tài sn tăng thêm có liên quan đến hành vi phm ti khác

Cách th hai là đưa ti làm giàu bt chính vào Lut Hình s Vit Nam và xác đnh ti làm giàu bt chính qua vic vi phm nghĩa v kê khai tài sn thu nhp tăng thêm và nghĩa v gii trình. Vic x lý hành vi làm giàu bt chính da trên vi phm ca người có nghĩa v kê khai tài sn, thu nhp theo quy đnh.

Cách th ba là nếu chưa đưa ti làm giàu bt chính vào Lut Hình s Vit Nam thì x lý tài sn bt chính theo trình t t tng dân s. Nếu chn cách này thì khi sa Lut Phòng chng tham nhũng phi đưa thêm vào lut này mt s quy đnh. Chng hn, nếu người có nghĩa v kê khai tài sn, thu nhp không gii trình được mt cách hp lý v ngun gc tài sn tăng thêm thì cơ quan có thm quyn xác minh phi ra kết lun v tính trung thc ca người có nghĩa v gii trình. Nếu kết lun người đó không trung thc, cơ quan này chuyn v vic sang Vin Kim sát cùng cp đ khi kin v án dân s. Tài sn tăng thêm s b tch thu sung công sau khi có bn án, quyết đnh dân s có hiu lc ca tòa án.

Nhng đ ngh va k đã b phn đi gay gt vi lý do lut đã đnh rng “chng minh ti phm là nghĩa v ca các cơ quan tiến hành t tng, rng phi tôn trng nguyên tc suy đoán vô ti, rng khi nghiên cu kinh nghim ca các quc gia khác thì phi xem xét Vit Nam đã có đ điu kin cn thiết đ áp dng hay chưa.

Nhóm nghiên cu gii thích, đ ngh ca h ch nhm vào các viên chc, ch không nhm vào thường dân. Bi có chc v, quyn hn nên viên chc có nghĩa v t gii trình v ngun gc khi tài sn tăng thêm. Thay vì phi chng minh đương s đã th đc khi tài sn tăng thêm mt cách bt hp pháp mà vì nhiu lý do tr thành chuyn gn như bt kh thi, nếu Đng chp nhn làm giàu bt chính là ti phm hình s, h thng tư pháp ch cn chng minh khi tài sn tăng thêm nm ngoài thu nhp hp pháp là đã có th kết án đương s và sung công phn tài sn tăng thêm mt cách bt minh...

Bt k UNCAC, bt k khuyến cáo ca nhiu t chc quc tế như UNDP, Minh bch Quc tế (Transparency International TI),… đến nay, Đng vn cương quyết bo lưu (không thc hin) Điu 20 ca UNCAC - Hình s hóa hành vi làm giàu bt chính và tt nhiên còn khuya Lut Hình s ca Vit Nam mi có ti làm giàu bt chính.

***

H thng truyn thông Vit Nam đang vào mùa trin lãm thông tin, hình nh liên quan đến tư gia, tài sn ca các viên chc.

Dù sôi đng, mùa trin lãm này vn thiếu yếu t mi. Ni dung trin lãm vn ch loanh quanh các viên chc cp tnh và nhng viên chc đã ngh hưu.

Theo kết qu cuc kho sát ch s cm nhn tham nhũng (CPI) 2016 do TI công b hi đu năm thì Vit Nam ch đt 33/100 đim, đng hng 113/176 và vì vy vn thunhóm các quc gia mà tham nhũng là vn nn nghiêm trng.

Còn theo báo cáo v hat đng chng tham nhũng ca Thanh tra Chính ph - cơ quan chuyên trách v chng tham nhũng ti Vit Nam - trong sáu tháng đu năm nay, ch có mt cá nhân b xác đnh là đã thiếu trách nhim khiến cơ quan công quyn do cá nhân này ph trách xy ra tham nhũng.

Cũng trong sáu tháng đu năm nay, h thng thanh tra tri rng t trung ương đến các đa phương đã kim tra 1.800 cơ quan và ch phát giác 22 cơ quan vi phm các qui đnh v phòng chng tham nhũng. Tng s v tham nhũng đã được phát giác trong sáu tháng đu năm 2017 ch có 46 v, liên quan đến 66 viên chc.

Báo cáo không đ cp đến vic kê khai tài sn, thu nhp ca viên chc trong sáu tháng đu năm 2017 mà ch công b mt s s liu liên quan đến vic kê khai tài sn, thu nhp ca viên chc hi năm ngoái. Theo đó đã có hơn mt triu viên chc kê khai tài sn, thu nhp, đt t l 99,8%. Công vic xác minh tài sn, thu nhp ch thc hin vi 77 cá nhân b báo chí, dân chúng t cánhưng không phát giác trường hp nào thiếu trung thc.

Ti sao tham nhũng tràn lan mà báo cáo thường k, thường niên nào cũng na ná như báo cáo va k ?

Ti sao chng tham nhũng là ch trương ln mà xa hoa vn tr thành đc đim ph biến ca các viên chc ti Vit Nam ?

Ti sao các viên chc Vit Nam thi nhau phô bày s giàu có ca h thông qua c tư gia ln kính, bút viết, đng h, đin thoi di đng, giày dép, qun áo, xe hơi, ?

Nếu không hiu tường tn h thng mà mình phc v, không tin rng mình vô s, có viên chc nào dám phô bày s giàu có hoc ngang nhiên kê khai s tài sn đã thâu tóm được như bà H Th Kim Thoa (Th trưởng B Công Thương, người đang cùng m, con, anh, em nm gi hàng ngàn t đng là vn ca Đin Quang, Rng Đông nhng doanh nghip nhà nước được c phn hóa hi gia thp niên 2009) như vy không ?

Chuyn b soi vì đeo đng h Patek Philippe, xài đin thoi Vertu - tr giá mi món chng mt t, khi vung tay ra lnh đp phá va hè trung tâm thành ph Sài Gòn như ông Đoàn Ngc Hi là ngoi lĐương s ch là Phó Ch tch qun 1 Sài Gòn.C th soi riêng kính, bút viết, đng h, đin thoi di đng, giày dép, qun áo, xe hơi ca lãnh đo Đng, lãnh đo Quc hi, lãnh đo chính ph thôi s thy nhng cá nhân như ông Hi ch là… mui.

Thiên h cũng đã hi ti sao h thng công quyn, h thng tư pháp bó tay trước nhng kiu bin bch cho vic th đc khi tài sn c trăm t ca ông Trn Văn Truyn (cu Tng Thanh tra Chính ph), ông Nguyn S K (cu Phó Ban Ni chính Tnh y Đk Lk), ông Phm S Quý (Giám đc S Tài nguyên - Môi trường tnh Yên Bái) là nh làm vườn đến thi c móng tay, chy xe ôm hi còn trai tr, “đ dành t bn chi, làm men nu rượu, làm bánh ko, làm giá,…” ?

Nếu Đng không ch trương bo lưu (không thc hin) nhiu đim ct lõi ca UNCAC, nếu Đng chp nhn hình s hóa hành vi làm giàu bt chính, đưa làm giàu bt chính vào Lut Hình s thì hin trng tham nhũng Vit Nam có chuyn biến nào tích cc không ? Chc chn là có ! Làm gì còn chuyn h thng tư pháp loay hoay vi các viên chc hùng hn bin bch tin xây tư dinh, lp trang tri, s hu hết t này c phiếu đến t kia tin tiết kim lành nuôi gà, nuôi heo.

Tuy nhiên phi nhc bn rng, lúc đó không ch nhng viên chc đương nhim như ông Quý, bà Thoa mà c nhng viên chc đã ngh hưu như ông Truyn, ông K cũng mt sch mi th.

Du có bt kh xâm phm khi đương nhim như lãnh đo Đng, lãnh đo Quc hi, lãnh đo Chính ph thì ri cũng ti lúc h phi ngh hưu. Thc hin đúng tinh thn UNCAC, thng tay vi nhng người như ông Quý, bà Thoa, ông Truyn, ông K, có khác gì lãnh đo Đng, lãnh đo Quc hi, lãnh đo Chính ph to tin l cho thiên h xúm vào cht đu, lt da sau khi phi ri sân khu v làm người t tế. Đã tài tình, sáng sut thì phi vì mình đến cùng, đi nào lãnh đo Đng, lãnh đo Quc hi, lãnh đo Chính ph li di dt làm chuyn đc nhân tâm như thế !

Trân Văn

Nguồn : VOA, Thiên Hạ Luận, 18/07/2017

Published in Diễn đàn