Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Trên trang mạng điện tử nationageographic.com ngày 11 tháng 8 năm 2016 có đăng một bài viết với tựa đề "Behind the Curtain of Vietnam’s Oldest Circus" (Đằng sau tấm màn nhà xiếc lâu đời nhất Việt Nam).

ongkinh0

Xiec - ảnh Uruguay Christian Rodriguez

Bài viết là câu chuyện cùng chuỗi những tấm hình được chụp bởi nhiếp anh gia người Uruguay Christian Rodriguez tại 2 rạp xiếc tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Anh có đưa đầy đủ bộ ảnh mang tên "Xiec" trên trang web cá nhân christian-rodriguez.com cùng thông tin về những chuyến đi cũng như hành trình cụ thể về nguồn gốc của bộ ảnh này. Xiếc là một nghệ thuật lâu đời tại Việt Nam nhưng dần bị lãng quên bởi các loại hình nghệ thuật hiện đại hơn như điện ảnh. Thế hệ chúng tôi khi còn nhỏ vào những năm 90 vẫn thường được trường học tổ chức hoặc gia đình cho đi xem xiếc, xem rối. Đến nay thì những hoạt động như thế không còn phổ biến tại các thành phố lớn nữa.

Bộ ảnh "Xiec" đã hiện diện một Việt Nam rất đẹp, rất đặc trưng, không lẫn lộn với bất cứ nền văn hóa nào khác. Rodriguez không chỉ chụp các hoạt động xiếc trên sân khấu mà còn cả cuộc sống đằng sau tấm màn sôi động, đúng như anh đã đặt tên cho bộ ảnh nghệ thuật của mình. Nó đặc trưng bởi sự tương phản giữa màu sắc rực rỡ của bộ quần áo, nét trang điểm lóng lánh trên khuôn mặt và cuộc sống về đêm ảm đạm nghèo nàn trong căn phòng đơn giản của những người nghệ sĩ. Với mức lương chỉ khoảng 2 triệu/ tháng, tương đương 100 đô Mỹ, họ buộc phải đi làm thêm tại các sân khấu tư nhân hoặc tại quán nhảy. Từng bức ảnh ghi lại cuộc sống của họ bằng những mảng màu tự nhiên và chân thực.

Báo National Geographic cách đây 5 năm đã từng đăng một bộ ảnh và video phỏng vấn Carsten Peter - người thực hiện bộ ảnh về mọi ngõ ngách tuyệt đẹp tại hang Sơn Đoòng, nằm trong quần thể hang động Phong Nha-Kẻ Bàng, tuy nhiên vẻ đẹp hoang sơ của hang này chỉ thực sự được biết đến nhiều hơn, chia sẻ rộng rãi hơn qua một video ngắn của đài truyền thông CNN. Rất nhiều người Việt cũng ngỡ ngàng với sự hiện diện "bất thình lình" của hang động lớn nhất thế giới này lại nằm ngay trên mảnh đất quê hương mình. Và tôi tự hỏi tại sao vẻ đẹp thiên nhiên, văn hóa hay ngõ ngách cuộc sống, đất nước Việt chỉ được phát hiện, phản ánh và được để ý bắt đầu từ ống kính, cái nhìn của người nước ngoài ? Hơn nữa, thay vì duy trì, bảo tồn và phát triển những nét đẹp ấy, chúng ta lại trục lợi bằng hành động mang tính phá hủy hoặc thờ ơ và lãng quên.

ongkinh3

Hang Sơn Đoòng - ảnh Carsten Peter

Việt Nam trong mắt quốc tế rất đẹp và rất đáng mơ ước. Đất nước chúng ta trải qua ngàn năm bồi đắp nên một hệ thống văn hóa phi vật thể đặc sắc cũng như được thiên nhiên ưu đãi và từng khung cảnh đều mang trong mình một câu chuyện lịch sử. Và không phải người dân Việt không nhận thức được điều đó. Một số chiến dịch mang tên "Save Sơn Đoòng" được thành lập và kéo dài 2 năm nay để kêu gọi ngừng dự án xây dựng cáp treo vào hang Sơn Đoòng cho đến giờ vẫn chưa có hồi kết vì không được chính quyền nhà nước lắng nghe và tôn trọng.

ongkinh4

Kong : Skull Island với những cảnh quay hùng vĩ của hang động Tú Làn (Quảng Bình)

Mới đây, một chiến dịch tương tự "Save Ba Son" dù đã nhận được nhiều sự ủng hộ, hỗ trợ nhưng vẫn thất bại khi cụm di tích cảng Ba Son tại Sài Gòn sẽ sớm bị thay thế bởi khu đô thị mới Vinhomes. Nói qua về Ba Son, đây được coi là một khu di tích lịch sử quan trọng bao gồm các xưởng tàu và ụ tàu của Sài Gòn tồn tại được hơn 120 năm. Có thể nói Ba Son là một trong những chứng tích lâu đời còn sót lại như sự hiện diện ký ức của Sài Gòn. Tuy nhiên, đen đủi thay Ba Son lại nằm ở "vùng đất vàng" trung tâm thành phố, cần được phát triển và thay thế bằng một thứ dự án đáng tiền hơn. Sài Gòn sẽ sớm có thêm 1 khu đô thị với những tòa nhà chọc trời, khang trang nhưng vô hồn và mất đi một tài sản với giá trị văn hóa, lịch sử không gì đong đếm được.

ongkinh5

Kong : Skull Island với những cảnh quay hùng vĩ của hang động Tú Làn (Quảng Bình), Tràng An (Ninh Bình) và Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh)

Nhân dịp mới trình chiếu bộ phim bom tấn Kong : Skull Island với những cảnh quay hùng vĩ của hang động Tú Làn (Quảng Bình), Tràng An (Ninh Bình) và Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), khi người Việt đang tự hào về cảnh sắc đẹp mê hồn của quê hương trên thước phim Hollywood, thì đôi dòng này là suy nghĩ bên lề của tôi, cũng như một bộ phận thế hệ trẻ về nỗi lo những vẻ đẹp ấy chẳng mấy chốc có thể bị hủy hoại.

Hoàng Giang 

Nguồn : VOA, 16/03/2017

Additional Info

  • Author Hoàng Giang
Published in Diễn đàn