 | Tổng quan: | 3636702 |
Thị trường chứng khoán sụp đổ trong cơn khủng hoảng vi khuẩn Corona và giá dầu
Trong ngày 9/3/2020, còn gọi là ngày thứ hai đen, chỉ số chứng khoán Mỹ Dow Jones đã mấttrên 2014 điểm (tương đương7, 8%). Con số tệ hại nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chánh 2008.
Chỉ số DAXcủa Đức giảm 916 điểm (7,95%), số điểm giảm nhiều nhất trong một ngày giao dịch kể từ vụ khủng bố 11/9/2001. Chỉ số CAC 40 của Pháp mất 431 điểm(8,40%). Anh với FTSE 100 giảm496 điểm (7,69%), Chỉ số EURO STOXX 50 tiêu biểu của khối đồng tiền EURO giảm 273 điểm (8,45%).
Tại Châu Á, Thị trường chứng khoán Nhật với chỉ số NIKKEI 225 mất trên 5%, chỉ số chứng khoán của Nam Hàn mất trên 4%. Tại Trung Quốc, Shanghai Composite Index giảm 3%và Chỉ số chứng khoán Thâm Quyến mất 4%.
Góp thêm vào những bất ổn của thị trường chứng khoán. Ngày 7/3, À Rập Saudi công bố tăng lượng sản xuất dầu củng như giảm giá dầu như một động thái tuyên chiến giá dầu với Nga sau khi hội nghị đàm phán của các quốc gia sản xuất dầu (OPEC) không đạt được thỏa thuận. Giá dầusụp xuống còn 31 USD,giảm hơn 30%. Đây là mức thiệt hại lớn nhất kể từ cuộc chiến tranh Vịnh 1991.
Chứng khoán toàn cầu cònmất điểmthêmtrong ngày 12/3 sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đình chỉ mọi chuyến bay đến từ Châu Âu trong vòng 30 ngày.Trump biện minh đây là một trong những biện pháp kiểm soát dịch bệnh đến từ vi khuẩn "nước ngoài" corona.
Một tháng thê thảm cho thị trường chứng khoánthế giới và ViệtNam
Với diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, thị trường chứng khoán khắp nơiđềulao dốc mạnh.
Tính từ ngày 14/2 đến 13/3/2020
Chỉ số chứng khoán Mỹ Dow Jones đã mấttrên 21%. Chỉ số S&P TSX Composite (Gia Nã Đại)mất gần 30%và chỉ số BOVESPA(Ba Tây)mất 26%. Tại Châu Âu, chỉ số DAX giảm 32%, CAC 40 giảm 32%., FTSE 100 giảm 27%,Chỉ số EURO STOXX 50 giảm 32%, chỉ số RTS Nga mất 32%. Tại Châu Á, thị trường chứng khoán Nhật với chỉ số NIKKEI 225 mất trên 26%,chỉ số HangSeng (Hồng Kông)13,5%. Chỉ số Senxex (Ấn Độ)mất 17. Tại Úc, chỉ số ASX-Úc mất 24%. Tại Kenia, Châu Phi, chỉ số NSE 20 giảm14%.
Chỉ số thế giới MSCI giảm gần 30%. Chỉ số MSCI bao gồm cổ phiếu của 1650 doanh nghiệp lớn và trung của 23quốc gia kỹ nghệ : Mỹ, Gia Nã Đại, Bỉ, Đan Mạch, Đức, Phần Lan, Pháp, Anh, Ái Nhĩ Lan, Ý, Hòa Lan, Na Uy, Áo, Bồ Đào Nha, Thụy Điển, Tây Ban Nha,Thụy Sĩ, Do Thái, Úc, Hồng Kông, Nhật, Tân Tây Lan, Tân Gia Ba…
Đại dịch Covid-19 tác độngnghiêm trọng tới thị trường tài chính thế giớivà thị trường Việt Nam cũng không ngoại lệ.
Chỉ số chứng khoán VN-Index lao dốc mạnh, giảm 18,7%, từ 935 điểm xuống 761điểm - về mốc thấp nhất từ tháng 11/2017. Cổ phiếu các nhóm ngànhkhai khoáng, bán lẻ, ngân hàng, tiện ích, vật liệu xây dựng, chứng khoán, công nghệ - thông tin, bất động sảnbị giảm mạnh. Thêm vào đó thông tin Việt Nam tạm dừng miễn thị thực với công dân 8 nước gồm Đan Mạch, Na Uy, Phần Lan, Thụy Điển, Anh, Đức, Pháp, Tây Ban Nha được công bố đã khiến cổ phiếu hàngkhônglại càng mất giá.
Chỉ trong 5 phiên giao dịch của tuần(09/3-13/3/2020)vốn hóa thị trường chứng khoán Việt Nam "bốc hơi"mất 26,3 tỷ USD. Các nhà phân tích tài chính tiên liệuthị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục bốc lửa và chỉ số VN-Index có nguy cơ xuống dưới mốc 550 điểm.
Triển vọng thị trường tài chính ổn định ?
Đại dịch Covid-19 lan rộng nhanh chóng. Tính đến sáng 15/3, trên thế giới đã có 153.957 người mắc Covid-19, 5.793 người tử vong, trong đó :
- Trung Quốc : 3.189 người tử vong.
- 147 quốc gia và vùng lãnh thổ bên ngoài Trung quốc : 2.604 người tử vong.
Ngày 14/3, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) gọi Châu Âu là "tâm dịch" Covid-19 của thế giới, xác nhận 1.266 bệnh nhân tử vong trong số 17.660 người nhiễm bệnh, cao thứ hai thế giới sau Trung Quốc.
Trong cuộcphỏng vấn của tạp chí Spiegel (Đức) vào ngày 27/2/2020, nhà kinh tế học người Mỹ Nouriel Roubini đãtiên đoáncuộc khủng hoảng do dịch Covid-19 gây ra sẽ khiến thị trường chứng khoán thế giới sụt giảm từ 30-40%. DịchCovid-19 sẽ làmsuy thoái kinh tế toàn cầu, nhất làTrung Quốc.
Nhà kinh tế học nổi tiếng ở Trung Quốc, Trương Ngạn Nguyên, cảnh báo nước ôngsẽ khó đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6% trong năm 2020.Hầu hết các nhà phân tích và chuyên gia kinh tế đã hạ dự báo tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc xuống từ 4% đến 5%. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cũng đã giảm hạ 0,4% triển vọng tăng trưởng của Trung Quốcxuống còn 5,6%, nhưng cảnh báo con số này còn có thể thay đổi.
So với cùng kỳ năm trước, hoạt động xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã giảm 17,2% trong tháng Một và tháng Hai, xuống mức hơn 292 tỷ USD.
Xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ đã giảm 27,7% trong tháng Một và tháng Hai xuống còn 43 tỷ USD... Trong khi đó, mặc dù nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ đã tăng 2,5%, lên 17,6 tỷ USD, song Trung Quốc vẫn thặng dư thương mại hơn 25 tỷ USD với nền kinh tế lớn nhất thế giới.Cán cân thương mại toàn cầu của Trung Quốc đã thâm hụt hơn 7 tỷ USD trong hai tháng đầu năm 2020.
Một cuộc chiến về giá dầu theo giới quan sát sẽ gây ra những hậu quả lớn về địa chính trị, tiếp tục đẩy các thị trường chứng khoán lao dốc thêm trong khi đã chao đảo nghiêm trọng vì ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.Jochen Stanyl, nhà phân tích thị trường của công ty chứng khoán CMC Markets cảnh báo cuộc chiến giá dầu sẻ trở thành "con thiên nga đen" kế tiếp cuả thị trường chứng khoán.Khái niệm này ám chỉ một biến cố có tác động lớn không tiên đoán được.
Adam Crisafulli, nhà sáng lập công ty Vital Knowledgekhẳng định "Giá dầu thôđã trở thành vấn đề lớn hơn dịch bệnh đối với các thị trường. Giá dầu đã giảm gần 50% và một số chiến lược gia trong ngành còn ước tính giá dầu có thể giảm xuống mốc 20 USD/thùng trong năm nay.
Nhằm đối phó các rủi ro kinh tế ngày càng tăng do dịch Covid-Ngân hàng quốc gia của nhiều nước đã có biện pháp giảm lãi xuất chỉ đạo, thu mua chứng khoán, trái phiếu trên thị trường. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã hạ 0,5% lãi suất đồng USD về mức 1% - 1,25%và trưng dụng 1500 tỷ USD cho thị trường tài chính.
Nhiều chuyên gia kinh tế đã lên tiếng hoài nghi về tác dụng của những chương trìnhgiảm lãi xuất hay "bơm" tiền vào thị trường chứng khoán. Họ cho rằng các ngân hàng có thể hạ lãi suất để kích thích hoạt động vay mượn, nhưng điều đó sẽ không thể giúp thị trường về lâu dài.
Vũ Ngọc Yên
Nguồn : VNTB, 16/03/2020
Hậu quả việc Anh rời EU đối với Vương quốc Anh : Kinh tế suy thoái,Vương quốc phân hóa có nguy cơ giải thể.
Vương quốc Anh rời Liên Hiệp Châu Âu (EU) kết thúc chính thức tiến trình Brexit (Brexit = British Exit)
Bye-Bye, Britain
Ngày 29/1/2020, Nghị viện Châu Âu phê chuẩn Thỏa hiệp Vương quốc Anh rời Liên Hiệp Châu Âu (EU) kết thúc chính thức tiến trình Brexit (Brexit = British Exit). Phiên họp cuối cùng chung với các nghị sĩ Vương quốc Anh đã diễn ra trong bầu không khí đầy cảm xúc, nhiều nghị sĩ đã khóc khi đứng lên hát chung bài ca Auld Lang Syne (Chia tay-từ biệt). Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen phát biểu "Chúng tôi luôn yếu mến các bạn và chúng ta sẽ không bao giờ xa cách". Nghị sĩ Guy Verhofsatdt nhấn mạnh "Cuộc biểu quyết này không phải là sự từ biệt". Theo thỏa thuận, Vương quốc Anh và EU vẫn hợp tác như trước trong giai đoạn chuyển tiếp kéo dài tới cuối năm 2020.
Vương quốc Anh không còn là thành viên EU nữa
Đúng nửa đêm ngày thứ sáu 31/01/2020 Brexit đã hiện thực sau cuộc trưng cầu dân ý cách đây hơn 3 năm rưỡi và cũng là ngày Vương quốc Anh chính thức rời EU sau 47 năm thành viên. Vương quốc Anh gia nhập Cộng đồng kinh tế Châu Âu (EEC), tổ chức tiền thân của EU vào năm 1973.
Ngày Vương quốc Anh rời EU đã diễn ra thầm lặng : Không pháo bông, không tuần hành hoành tráng, không diễn văn chào mừng. Tháp đồng hồ Big Ben của Quốc hội Anh dự kiến sẽ đổ báo thức khoảnh khắc quan trọng nhất của lịch sử đất nước, nhưng đã không thực hiện được vì tháp đang tu sửa. Trên đường phố Luân Đôn, vài trăm người ủng hộ Brexit phất cờ, hát quốc ca và thả bong bóng trên bầu trời đêm trong khi những người chống đối Brexit tụ họp thắp nến tưởng niệm.Khắp nơi tại Vương quốc Anh không thấy dân chúng xuống đường chào mừng.
Trong diễn vân gửi đến dân chúng, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gọi việc Anh rút lui khỏi EU là "một chỉ dấu cảnh báo lịch sử". Macron đòi hỏi EU phải có nhiều cải cách, Châu Âu phải thay đổi. Sau Brexit, EU sẽ không thể tiếp tục hoạt động hiệu quả bằng những lời hứa suông. EU phải đón nhận những chỉ trích, than phiền và ý nguyện của người dân. Nữ thủ tướng Đức, Angela Merkel phát biểu việc ra đi của Anh là "một vết cắt sâu cho tất cả chúng ta". Từ ngày 01/02/2020 Anh không còn là thành viên EU nữa và số quốc gia thành viên giảm xuống 27.
Johnson hứa hẹn thời vàng son
Trước giờ rời EU chính thức, Thủ tướng Anh Boris Johnson tuyên bố trong diễn văn gửi đến quốc dân là chính quyền sẽ làm Brexit trở nên thành quả tốt đẹp. Theo ông, Brexit tạo cơ may bùng phát toàn tiềm năng của Vương quốc. Brexit không phải là một sự kết cuộc, mà là một sự khởi đầu. Đây là khoảnh khắc vào buổi bình minh và mở màn cho một hồi mới của vở kịch quốc gia. Đây là khoảnh khắc nhiều tiêm năng của sự canh tân và chuyển hóa quốc gia.
Johnson công bố những chương trình chống tội phạm, cải thiện giáo dục đào tạo và hệ thống y tế cũng như phát triển hạ tầng cơ sở. Anh sẽ gia tăng nỗ lực trong các lãnh vực : biến đổi khí hậu, nhân quyền, giáo dục đào tạo cho phụ nữ và tự do thương mại.
Đối với EU, Thủ tướng Anh mong Brexit mở ra một kỷ nguyên mới cho sự hợp tác hòa bình giữa EU và một Vương quốc Anh năng động. Johnson cũng cho biết sẽ có tuyên bố kế tiếp vào ngày 03/02, trình bầy chi tiết các mục tiêu thương thảo với EU về mối bang giao tương lai. Theo phát ngôn viên chính phủ, Johnson muốn ký kết một thỏa ước thương mại với EU tương tự như EU với Canada. Báo Daily Telegraph loan tin Johnson chủ trương chấm dứt sự lệ thuộc của Vương quốc Anh vào các quy định của EU dù phải chấp nhận những khó khăn trong thương mại như quan thuế.
Những ngày tháng quan trọng của quá trình Brexit
23/06 : Kết quả trưng cầu dân ý : 52 % cử tri bỏ phiếu thuận cho Brexit
13/07 : Bà Theresa May ược bầu làm Tân thủ tướng.
29/03 : Anh chính thức đệ đơn rút ra EU.
2018
14/11 : Ủy ban EU và chính quyền Anh trình dự thảo Thỏa thuận rút ra.
13/03 : Hạ viện Anh bác bỏ một sự rút ra EU khi không có Thỏa thuận
14/03 : Hạ viện Anh bác bỏ kiến nghị thực hiên trưng cầu dân ý lần thứ hai.
10/04 : Hội nghị thượng đỉnh EU đồng ý để nghị triển hạn tới 31.10.2019 để Vương quyết Anh chấp nhận thỏa thuận
24/05 : Thủ tướng Anh May công bố từ chức chủ tịch đảng Bảo thủ
24/07 : Boris Johnson trở thành Tân thủ tướng và khẳng định quyết tâm Anh rời EU bằng mọi giá (do oder die)
28/10 : Hội đồng EU nhất trí gia hạn thời điểm Brexit vào ngày 31/01/2020.
12/12 : Đảng bảo thủ của Thủ tướng Johnson đạt đa số tuyệt đối ghế trong cuộc bầu quốc hội mới
2020
29/01 : Nghị viện Châu Âu phê chuẩn Thỏa thuận Brexit.
31/01 : Vào lúc 24.00 giờ, Vương quốc Anh rời EU sau 47 năm thành viên
Hậu quả của việc Vương quốc Anh rời EU
Đối với Vương quốc Anh : Kinh tế suy thoái, Vương quốc phân hóa có nguy cơ giải thể.
Trong ba năm sau cuộc trưng cầu dân ý Brexit, sản lượng kinh tế Vương quốc Anh tính đến cuối năm 2019 đã bị thất thoát 130 tỷ Pound, tương đương 150 tỷ Euro. Đến cuối năm 2020, số tiền thiệt hại tiếp tục gia tăng lên trên 200 tỷ Pound, tương đương 235 tỷ Euro. Sở thống kê ONS loan báo mức độ tăng trưởng kinh tế trong thập niên qua liên tục suy giảm. Đầu tư trang bị công xưởng mới và máy móc bị đình trệ. Theo Quỹ đầu tư Mỹ Vanguard, tình hình sản xuất ở Vương quốc Anh nói chung kém phát triển so với các cường quốc kỹ nghệ khác trong nhóm G7.
Đảng Bảo thủ đã hiện thực Brexit theo ý muốn. Tuy nhiên nhân dân Tô Cách Lan (Scotland) và Bắc Ái Nhĩ Lan (Northern Ireland) đã lên tiếng muốn ở lại Liên Hiệp EU. Báo Financial Times đã bình luận về tình trạng phân hóa "Những người Tories (Bảo thủ) có thể vui mừng chiến thắng Brexit nhưng cũng lo sợ sẽ mất Vương quốc Anh". Tại Tô Cách Lan, 55% cử tri đã bỏ phiếu chống tách ra Vương quốc Anh trong cuộc trưng cầu dân ý 2014. Nhưng trong cuộc trưng cầu dân ý Brexit 2016, 62% cử tri muốn ở lại EU. Trước tình hình mới, nữ Thủ tướng Tô Cách Lan Nicola Sturgeon tuyên bố sẽ thực hiện trong thời gian tới một cuộc trưng cầu dân ý mới về nền độc lập của Tô Cách Lan trong Vương quốc Anh. Sturgeon phát biểu "Đây là vấn đề của Nghị viện Tô Cách Lan chứ không phài của chính quyền ở Westminster. Là một Tô Cách Lan độc lập chúng tôi sẽ có một chính quyền mà chúng tôi bầu ra".
Phó chủ tịch Nghị viện Châu Âu, bà Katharina Barley tuyên bố trong cuộc phỏng vấn của đài truyền thông Bá Linh – Brandenburg (RBB) "tôi sợ là Vương quốc Anh có thể đang đứng trước một sự tan rã. Theo bà, Tô Cách Lan đã sửa soạn cho tiến trình độc lập, Bắc Ái Nhĩ Lan và Wales cũng sẽ có những nỗ lực tương tự và mạnh bạo hơn..
Đối với EU : Vương quốc Anh là một quốc gia thành viên lớn và quan trọng trong Liên Hiệp Eu nên sự ra đi của quốc gia này là một sự tổn thất lớn về mọi phương diện cho EU.
Về kinh tế và tài chính : EU mất một cường quốc kinh tế lớn thứ hai trong Liên Hiệp (14% sản lượng kinh tế và 13% dân số).
Về ngoại giao, an ninh, quân sự : Vương quốc Anh rời EU làm thay đổi cục diện địa chính trị, lung lay nền tảng quyền lực của Châu Âu. Anh rời EU sẽ khiến những chương trình mở rộng và hội nhập các quốc gia thành viên trong EU trì trệ và đặc biệt làm vị thế của EU trên thế giới bị suy giảm.
Vì thiếu đi một thành viên trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và một cường quốc về quân sự, EU trong tương lai khó có thể đối phó trước những thách thức quốc tế như cuộc khủng hoảng di cư, chủ nghĩa khủng bố hay xung đột với Nga.
Vũ Ngọc Yên
Nguồn : VNTB, 04/02/2020
