500 ông bà Nghị, 39 "Thùng nhân" và 60 kí lô mét Đường cao tốc cho 13 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long sau hơn 40 năm
Người dân đóng thuế để nuôi các đại biểu, các ông bà Nghị nhưng các ông bà Nghị có xứng đáng với niềm tin - Ảnh minh họa một phiên họp Quốc hội
39 "thùng nhân" và 2 triệu mỗi phút, 1 tỷ 1 một ngày
Theo tính toán của các chuyên gia, chi phí trung bình cho mỗi phút họp Quốc hội ở Việt Nam là 2 triệu đồng, tương đương 1 tỷ một ngày [1]. Nếu tính từ ngày khai mạc (21/10/2019) đến nay thì kỳ họp Quốc hội thứ 8, khóa XIV năm nay đã tiêu của dân hơn 30 tỷ đồng. Trong vai trò người nắm quyền lực tuyệt đối ở đất nước này, Đại biểu quốc hội kiêm Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đương nhiên cũng tham dự. Điều đó cũng có nghĩa Đại biểu quốc hội Nguyễn Phú trọng cũng góp phần vào công cuộc tiêu tiền của dân trong hơn tháng qua. Nhưng tiêu tiền của dân trong những dịp họp hội như thế nói cho cùng là chuyện đương nhiên, quốc gia nào cũng vậy. Vấn đề đáng nói ở đây là tiêu tiền của dân như thế nhưng có giúp ích gì cho dân hay không ? Hay nói khác đi, người dân đóng thuế để nuôi các đại biểu, các ông bà Nghị nhưng các ông bà Nghị có xứng đáng với niềm tin ; với những đồng tiền mồ hôi, nước mắt thậm chí là máu của người dân đã đổ ra hay không ?
Đại biểu quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã từng nhiều lần phát biểu và nhấn mạnh, đất nước và dân tộc Việt Nam "chưa bao giờ có được cơ đồ như hôm nay". Phải nói thật là, cho đến hôm nay tôi mới thật sự thấm thía về lời phát biểu này. Thấm thía vì lẽ theo tôi, Việt Nam là một dân tộc hào phóng và bao dung nhất nhì thế giới nên mới có chuyện hơn 90 triệu người (trong đó có 39 người vừa bỏ mạng trong thùng container vì vượt biên trái phép sang Anh) sẵn sàng bỏ ra 1 tỷ một ngày cho gần 500 ông bà Nghị "chém gió" ở hội trường Diên Hồng trong ròng rã một tháng hơn. Đặc biệt, phải là một dân tộc rất giỏi chịu đựng nếu không muốn nói là đớn hèn, mê muội mới kiên nhẫn ngồi trước cái ti vi để xem và nghe một số ông bà Nghị trong tư cách lãnh đạo các Bộ, Ban, Ngành đọc và trả lời chất vấn chẳng khác gì các em học sinh phổ thông hay sinh viên đại học thảo luận trên lớp trong thời đại cờ mờ bốn chấm không.
Và riêng tôi lại càng thấm thía và ngạc nhiên hơn nữa khi biết rằng Đại biểu quốc hội kiêm Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đến giờ này vẫn không có một lời nào chia sẻ hay cảm ơn nào dành cho 39 đồng bào tôi (đa phần xuất thân ở vùng "đất học", "địa linh nhân kiệt" Nghệ - Tĩnh) đã bỏ mạng nơi xứ người. Không những vậy, các thuộc cấp của ông trên mặt trận tuyên truyền sau thời gian đầu "nắm tình hình" đã bắt đầu những cuộc phản công khi không ngần ngại mỉa mai, phê phán những con người xấu số kia vì tham giàu mà vượt biên trái phép làm ảnh hưởng đến quốc gia, quốc thể…
Than ôi, làm người ai mà không tham ! Nhưng người dân vì xuất phát điểm đói nghèo nên nếu họ tham âu cũng là lẽ thường trong cuộc sống của những người trần tục. Hơn nữa, họ cũng đã phải trả giá cho lòng tham ấy bằng chính sinh mạng của mình rồi. Nên dù không bênh vực nhưng với tôi những người dân xấu số kia dẫu sao vẫn đẹp hơn rất nhiều so với những kẻ miệng thì rao giảng "tất cả vì hạnh phúc nhân dân" nhưng lại "ăn không chừa một thứ gì của dân".
Từ bao giờ ở xứ sở này nếu quan mà tham thì bảo rằng đó chỉ là những trường hợp cá biệt còn người dân tham thì bảo "có chết cũng đáng đời". Nói thế mà không sợ cái lưỡi nó tụt mất hay sao ? Đồng ý rằng, xét trong từng sự việc cụ thể cũng nên đổ thừa, quy hết mọi chuyện xấu xa tệ hại là do chế độ. Nhưng vấn đề là anh đã và đang nắm trọn quyền lãnh đạo duy nhất và tuyệt đối ở đất nước này nên nhất định cũng cần phải biện chứng và sòng phẳng với nhau. Nói khác đi, lâu nay anh cho rằng tất cả mọi thành tựu, hay cái cơ đồ của dân tộc được như hôm nay là do sự tài tình và sáng suốt của anh vậy thì nhất định anh cũng không nên ngụy biện hay trốn tránh, thoái thác trách nhiệm trước bất kỳ một sự cố nào xảy ra với thần dân mà anh đang dẫn dắt và cai trị hơn mấy chục năm qua. Không thể có chuyện thành tựu, thành công vượt bậc thì anh nhận hết cho riêng mình còn khi có biến cố, sự cố không hay thì anh phủi tay hay tệ hơn là đổ thừa cho các thế lực thù địch chống phá.
Ở một phương diện khác, khi anh phê phán những con người xấu số kia là "tham lam" và "nhận thức kém" (dù biết rủi ro mà vẫn chấp nhận đánh cược mạng sống của mình) thì liệu anh có vô can không ? Vì nói cho cùng cái "nhận thức kém" kia của người dân ngoài nguyên nhân thuộc về "căn tính" của dân tộc này thì còn là cái hệ quả tất yếu từ công cuộc "cải tạo" và "xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa" do chính anh thực hiện suốt mấy mươi năm qua ! Dân nào thì quan nấy và quan nào thì dân nấy ! Khi anh lên án người dân như vậy chắc gì anh đã đẹp và nhận thức tốt hơn hơn họ ? Mỗi ngày anh đều học tập tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhưng anh vẫn tham ô, tham nhũng đó thôi. Và cũng vì anh quá tham lam và dối trá nên đất nước này mới sản sinh ra thêm một "người đốt lò vĩ đại" để anh tiếp tục tung hô ca ngợi còn gì ! ?
13 tỉnh miền Tây, 40 năm thống nhất và 60 kí lô mét đường cao tốc
Đồng bằng sông Cửu Long hay còn gọi là miền Tây Nam bộ là vùng đất màu mỡ, trù phú bậc nhất cả nước. Thế nhưng đây cũng là khu vực thiệt thòi nhất, ít được quan tâm đầu tư nhất vì thế đời sống người dân nơi đây cũng thuộc hàng thấp nhất, nghèo nhất (cả về tinh thần lẫn vật chất). Nhắc đến Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay người ta chỉ nhớ đến hai điểm nổi bật làm nên "thương hiệu" của cả nước trong sự mai mỉa đó là : anh "Hai lúa" và "gái miền Tây" (nếu không lấy chồng Đài Loan, Hàn Quốc cũng đi bán bia ôm). Gần đây, Đồng bằng sông Cửu Long còn được chú ý với nguy cơ sẽ bị nhấn chìm do biến đổi khí hậu (nước biển dâng) trong vài mươi năm tới…
Có một sự thật là cái nghịch lý "đất giàu nhưng dân nghèo" hay nói đúng hơn là sự bất công và vô lý này ở Đồng bằng sông Cửu Long đã tồn tại hơn 40 năm qua kể từ ngày nước nhà thống nhất 1975. Có thể nói, ngoài tâm lý ỷ lại của cả người dân nơi đây thì nhận thức và thái độ kỳ thị, phân biệt vùng miền đến mức tham lam của những người nắm quyền điều hành lãnh đạo cao nhất của đất nước này từ bấy đến nay đang giết dần giết mòn Đồng bằng sông Cửu Long. Hay nói khác đi, vùng đất trù phú, giàu tiềm năng này sau 40 năm thống nhất đất nước đang đối mặt với nguy cơ hiện hữu chưa kịp phát triển đã lụn bại, lụi tàn. Hơn 40 năm thống nhất nhưng 13 tỉnh miền Tây Nam bộ chỉ được những người có trách nhiệm cao nhất của đất nước đầu tư đúng 60 km đường cao tốc (Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương) và 4 cây cầu : Mỹ Thuận, Cần Thơ, Rạch Miễu, Vàm Cống… đã nói lên tất cả.
Bộ trưởng Giao thông và vận tải khẳng định năm 2020 sẽ thông xe cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận - Ảnh minh họa (Tuổi Trẻ)
Phải chăng đây cũng là lý do mà trong một buổi họp với lãnh đạo chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh mới đây để bàn về việc phát triển du lịch của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, ông Lê Tiến Châu - Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang đã cay đắng thốt lên rằng : "Không có 13 tỉnh thành cùng kêu thì chưa chắc có đường cao tốc sắp tới (đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận). Phải kêu, thậm chí phải khóc trung ương mới nghe !" [2]. Trong khi đó, mặc dù đã có rất nhiều tuyến đường sắt và cao tốc nhưng ngươi ta vẫn lập dự án, "nhờ cậy" Bắc Kinh tư vấn và tài trợ với tổng số vốn 100.000 tỷ cho tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Chưa bàn đến những rủi ro và bẫy nợ, bẫy an ninh chính trị do liên quan đến người "bạn vàng" của Đảng (vì đã có quá nhiều bài học cay đắng trước đó, tiêu biểu là dự án Cát Linh – Hà Đông vẫn chưa giải quyết xong) việc Chính phủ của ông Phúc đang xúc tiến để trình Quốc hội xem xét thông qua chủ trương này cho thấy nhận thức của ông trong vấn đề lựa chọn thứ tự ưu tiên để đầu tư và phát triển kinh tế các vùng miền hiện nay như thế nào. Hai năm trước ông Phúc đã ký Nghị quyết 120 về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long và chính ông cũng vừa phát biểu và nhấn mạnh rằng phải "tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nhằm khai thông, giải phóng tối đa, huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực mới đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững" [3]. Thế nhưng với những gì đang xảy ra thì đã tự chứng minh tất cả : Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục bị gạt ra rìa !
Trong tinh thần hòa hợp và đại đoàn kết dân tộc thì đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để phát triển Đồng bằng sông Cửu Long cũng là đầu tư và phát triển cho đất nước. Khi ông Phúc nói "khai thông mọi nguồn lực…" chẳng lẽ lại không bao hàm việc "khai thông" về cơ sở hạ tầng cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long hay sao ? Trong tư cách người đứng đầu Chính phủ cũng là Đại biểu quốc hội, lãnh đạo cấp cao của Trung ương lẽ nào ông Phúc không nghe thấy "tiếng khóc" của lãnh đạo và người dân 13 tỉnh khu vực Đồng bằng sông Cửu Long ? Lẽ nào cái Nghị quyết 120 về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long mà ông đặt bút ký sau hai năm đã chính thức trở thành tấm giấy lộn không hơn không kém ?
Người dân Đồng bằng sông Cửu Long hiện đang đối diện với rất nhiều vấn nạn. Những cánh đồng "cò bay thẳng cánh" với bạt ngàn cá tôm hay bốn mùa cây trái đang ngày một mất dần và xấu đi. Đồng bằng sông Cửu Long hôm nay mỗi ngày đều chứng kiến từng đoàn người dìu dắt nhau để "đi Bình Dương bán nước tương" vì đất đai nơi quê nhà đã ngày một trở nên khó sống, khó ở. Đại biểu quốc hội kiêm Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vốn nổi tiếng với thông điệp "Chính phủ kiến tạo và phục vụ" nhưng trong bối cảnh hiện nay lại chọn tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là thứ tự ưu tiên để đầu tư thay vì cho Đồng bằng sông Cửu Long (sau hơn 40 năm không có 1 mét đường sắt nào) thì có phải là nói một đằng làm một nẻo trước những cử tri vùng Đồng bằng sông Cửu Long hay không ? Nói và làm như vậy thì làm sao dân tin và ủng hộ ? Người dân miền Tây tuy so với người dân các vùng miền khác tuy có chút quê mùa, thô kệch nhưng họ cũng biết thế nào là "kiến ngãi bất vi vô dõng dã, lâm nguy bất cứu mạc anh hùng". Mấy mươi năm qua mặc dù bị phân biệt đối xử và nhất là bị coi là ngu dốt nhất cả nước nhưng chính những con người bị xem là ngu dốt ấy chứ không phải ai khác đã nai lưng ra cày cấy để nuôi sống cả cái nước này ; và khi cần thì tất cả lại xúm vào mang họ ra làm niềm tự hào như một tiếng thơm để khoe với bè bạn thế giới trong sự ảo tưởng và giả trá : Việt Nam là quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu !
Chỉ bấy nhiêu đó thôi thiết nghĩ nếu đàng hoàng và tử tế thì cả nước này phải biết cảm ơn và cúi đâu xin lỗi những người dân quê mùa, ít học nơi đây vì sự hiền hòa và bao dung, độ lượng của họ ! Nếu không thì như cách nói quê mùa, chơn chất và bộc trực họ sẽ nói : "làm người ai làm vậy" hoặc không thì "chơi vậy giang hồ coi ra cái ôn dịch gì ?"
Thay lời kết
Sau hơn 1 tháng họp Quốc hội và cũng với ngần ấy thời gian 39 người Việt từ khi được phát hiện đã chết trong thùng container ở Anh vẫn chưa chuyển hết về Việt Nam. Cái chết nào của con người cũng đau đớn. Những người dân Nghệ-Tĩnh chết trong thùng container hay các cô gái miền Tầy bị những người chồng Đài Loan, Hàn Quốc sát hạ hoặc tự tử đều như nhau cả.
Cho nên dù có biện minh thế nào thì chắc chắn gần 500 ông bà Nghị đang ngồi họp ở Hội trường Diên Hồng cũng phải đối diện với sự thật (nếu không bây giờ thì lịch sử và cháu con đời sau cũng sẽ phán xét) rằng : nếu bảo rằng Việt Nam hôm nay là quốc gia hạnh phúc, quốc gia đáng sống nhưng người dân dù nghèo hay giàu, xuất thân từ vùng "đất học" (Nghệ - Tĩnh) hay thất học (Đồng bằng sông Cửu Long) cũng có xu hướng từ bỏ cái "thiên đường xã hội chủ nghĩa" này để tìm đến xứ sở của "bọn dân chủ giả hiệu"– cái bọn tư bản chỉ biết bóc lột và giãy hoài mà không chịu chết ở bên kia bờ đại dương ? Hay các ông bà luôn miệng bảo xã hội, chế độ mình ưu việt hơn các nước khác trăm ngàn lần thì tại sao thần dân, đồng bào mình lại chấp nhận đánh cược cả sinh mạng để ra đi như thế ? Và ngay chính trong số các ông bà cũng đã và đang tìm mọi cách để con cái mình sang tị nạn giáo dục ở các nước tư bản giãy chết kia ; hay tìm mọi cách để có những tấm thẻ xanh chờ ngày "hạ cánh an toàn" để dứt áo ra đi khỏi dãy đất hình chữ S này.
Những điều trên không chỉ là những sự thật vì nó đã và đang diễn ra ngay trước mắt chúng ta và bạn bè thế giới mà nó còn là sự thật, là câu hỏi của lương tâm và lương tri - đặc biệt là đối với các ông bà Nghị, các vị lãnh đạo cao nhất ở đất nước này nếu các vị cho rằng mỗi lời nói và việc làm của mình thật sự "vì hạnh phúc của nhân dân". Nên nhớ rằng, không khí mát mẻ trong lành ở hội trường Diên Hồng có được là nhờ tiền thuế của 90 triệu con dân nước Việt khắp nơi trên thế giới trong đó có 39 "thùng nhân" đã bỏ mạng ở Anh quốc và tất cả người dân nghèo khó tay lấm chân bùn ở "vùng trũng" Đồng bằng sông Cửu Long góp vào.
Vậy nên, xin các ông bà Nghị hãy một lần nghiêm túc quay lại để nhìn lại chính mình, nhìn lại để "đừng lớn lối khi dân lành ốm đói, vẫn còng làm cho thắng lưng ăn" [4].
Cần Thơ, 27/11/2019
Quách Hạo Nhiên
Nguồn : viet-studies, 17/11/2019
------
Chú thích nguồn tham khảo :
[1] https://dantri.com.vn/kinh-doanh/mot-ngay-hop-quoc-hoi-chi-phi-len-toi-1-ty-dong-1384098672.htm
[4] "Nhìn Từ xa Tổ quốc" – Thơ Nguyễn Duy
Dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận (dài 51 cây số, nối đoạn cao tốc Bến Lức – Trung Lương đến Mỹ Thuận) lại có thể phải ngưng thi công thêm một lần nữa.
Ông Phúc trong cuộc họp chính phủ hồi tháng Tư, 2019.
Công trình xây dựng cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận khởi công vào giữa năm 2009, dự trù sẽ hoàn tất vào giữa năm 2013. Lúc đầu, Công ty Phát triển đường cao tốc BIDV được chọn làm nhà đầu tư nhưng chưa đâu vào đâu thì BIDV tuyên bố bỏ cuộc. Dự án bị bỏ dở cho tới năm 2015 thì Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận được chỉ định làm nhà đầu tư và dự trù sẽ hoàn thành vào cuối năm 2018.
Về nguyên tắc, chỉ những doanh nghiệp hội đủ cả năng lực tài chính lẫn năng lực thi công, giàu kinh nghiệm trong quản trị - điều hành mới được chọn làm nhà đầu tư của những dự án hạ tầng giao thông theo hình thức BOT nhưng Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận lại không có tiền nên năm 2016 thì ngưng.
Tổng vốn đầu tư Dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận từ 14.678 tỉ đồng giảm xuống còn 9.668 tỉ đồng nhưng thời hạn hoàn thành được kéo ra đến đầu năm 2020.
Giữa năm 2017, Dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận tái khởi động. Từ thời điểm này, thỉnh thoảng công chúng lại nghe hình thức đầu tư dự án là PPP (hợp tác công tư).
PPP là cách gọi chung về quan hệ hợp tác giữa chính quyền và tư nhân trong việc phát triển hạ tầng giao thông. PPP có nhiều hình thức khác nhau : Hình thức gần như ai cũng biết là BOT (xây dựng – vận hành – chuyển giao, tư nhân tự thiết kế, thi công rồi khai thác, sau khi thu hồi đủ cả vốn lẫn lãi thì giao công trình cho chính quyền).
Các hình thức còn lại là BT (xây dựng – chuyển giao, tư nhân thiết kế, thi công, khi hoàn thành thì giao công trình cho chính quyền). BLT (xây dựng – cho thuê – chuyển giao, tư nhân bỏ vốn xây dựng rồi cho chính quyền thuê công trình, khi chính quyền trả đủ vốn lẫn lãi thì giao hẳn công trình cho chính quyền), BTO (xây dựng – chuyển giao – vận hành, tư nhân và nhà nước cùng thiết kế, cùng xây dựng, sau đó chuyển giao cho chính quyền quản lý nhưng tư nhân được phép khai thác trong một thời gian nhất định)...
Khi Dự án xây dựng cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận tái khởi động, hệ thống công quyền Việt Nam bảo rằng, dự án được thực hiện theo hình thức BOT. Tên của doanh nghiệp được chỉ định làm nhà đầu tư cũng thể hiện điều đó. Tuy nhiên chẳng hiểu chính quyền xem xét, lựa chọn nhà đầu tư thế nào mà Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận lại không tự lo được vốn, việc thực hiện dự án lúc "on", lúc "off" ?
Chuyện thỉnh thoảng thiên hạ nghe bảo rằng, Dự án cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương là dự án PPP hình như có liên quan đến chuyện nhà đầu tư dù vẫn là Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận (theo tên, phải lo toàn bộ vốn cho đúng kiểu) nhưng vì đột nhiên chuyển cách gọi thành rất chung chung là PPP nên mới có việc chính quyền tỉnh Tiền Giang mạnh dạn lấy 228 tỉ từ công khố tạm ứng cho… nhà đầu tư. Bộ Giao thông và vận tải mạnh miệng kiến nghị chính phủ đề nghị Quốc hội "phân bổ 500 tỉ từ ngân sách để hỗ trợ Dự án cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương" (1)…
***
Ai cũng biết cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương quan trọng như thế nào đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của cả khu vực đồng bằng sông Cửu Long nhưng dù rất nhiều người muốn biết song chắc chắn là rất ít người được cho biết tại sao Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận vẫn giữ được vai trò nhà đầu tư chính khi dự án đình trệ ?
Cả khu vực đồng bằng sông Cửu Long đã chờ nhà đầu tư Dự án cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương ban cho cơ hội phát triển kinh tế - xã hội đã gần năm năm. Lúc Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận được giao trách nhiệm tái khởi động dự án, cơ hội phát triển kinh tế - xã hội của khu vực đồng bằng sông Cửu Long vẫn như chỉ mành treo chuông do nhà đầu tư chọn nhầm đối tác !
Khi mời gọi Công ty Yên Khánh tham gia liên danh, Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận không dè cổ đông quan trọng nhất trong việc bơm tiền giúp hoàn tất công trình lại "tanh banh, té bẹ" vì sân trước của Công ty Yên Khánh là Công ty Thái Sơn đột nhiên bị… cày xới tung tóe !
Sự kiện Thượng tá Đinh Ngọc Hệ, hỗn danh Út Trọc - sản phẩm của quân đội nhân dân anh hùng, lẫy lừng một thời gian dài từ Bắc vào Nam - đột nhiên rớt từ đỉnh xuống đáy đã khiến toàn bộ hệ thống phía sau Út Trọc mất sân, làm nhiều dự án BOT, dự án BT được giới thiệu đều vì "quốc kế, dân sinh" cùng chao đảo như cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương (2).
Năm ngoái, Công ty Thái Sơn rồi Công ty Yên Khánh trở thành bia cho hệ thống bảo vệ pháp luật ngắm bắn, việc thi công cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương thêm một lần chựng lại. Đó không phải là yếu tố duy nhất khiến hệ thống ngân hàng cảm thấy bất an. Những ngân hàng hứa cho nhà đầu tư vay tiền còn lạnh gáy vì mức lãi mà nhà đầu tư phải trả cho các khoản xin vay là 10,8%/năm, trong khi phương án tài chính xác định khả năng khả năng của nhà đầu tư chỉ có thể đáp ứng ở ở mức 7,8%/năm. Hệ thống ngân hàng hiện đang đòi, vốn tự có của nhà đầu tư phải chiếm 30% giá trị suất đầu tư, chính quyền phải dùng ngân sách hỗ trợ tối thiểu 20,5% tổng mức đầu tư (2.575 tỉ).
Vào thời điểm này, chỉ có 6/25 gói thầu trên công trường xây dựng cao tốc Mỹ Thuận – Trung Lương đang được thực hiện. Nhiều nhà thầu đã ngưng làm việc vì không được nhà đầu tư trả tiền. Một số nhà thầu không còn tiền trả lương cho công nhân. Đại diện Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận vừa kêu gọi các nhà thầu ngồi xuống, cùng xác định "điểm dừng kỹ thuật" để "sẵn sàng tổ chức triển khai lại khi điều kiện thuận lợi".
***
Khu vực đồng bằng sông Cửu Long – vựa lúa giúp Việt Nam duy trì an ninh lương thực, góp phần đáng kể vào tăng trưởng kinh tế hàng năm nhờ gạo và các loại nông sản, thủy sản xuất cảng – trở thành nổi tiếng vì chỉ bị buộc đóng góp chứ không được nhận lại gì. Do thiếu đầu tư thỏa đáng cả về hạ tầng lẫn giáo dục, y tế cộng với những tác động bất lợi của biến đổi khí hậu, đồng bằng sông Cửu Long tụt dần xuống đáy, cư dân khu vực này lũ lượt bỏ xứ tha phương cầu thực.
Trước những chỉ trích kịch liệt về cách đối xử thiển cận, bạc bẽo đối với đồng bằng sông Cửu Long, năm 2017, chính quyền Việt Nam công bố nghị quyết về "phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long". Tháng 6 vừa qua, chính quyền Việt Nam tổ chức đáng giá hai năm thực hiện nghị quyết này. Kết quả vẫn chỉ là chưa có gì đáng kể. đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục tiến dần đến chỗ suy kiệt cả về nhân lực lẫn các nguồn lợi tự nhiên.
Ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam, tiếp tục thề thốt : Ít nhất hai năm/lần, chính phủ sẽ mở diễn đàn có quy mô lớn để thảo luận, đề ra các giải pháp cụ thể nhằm phát triển đồng bằng sông Cửu Long chứ không phải chỉ đưa ra một số chủ trương, không kiểm tra, không giải quyết, không bố trí nguồn lực, không chỉ đạo thực hiện sẽ giống như người ta nói "nước đổ lá môn", chảy tuồn tuột hết. Thêm một lần nữa, ông Phúc thề hàng năm sẽ xem những gì đã nói, đã làm đến đâu và phải làm gì thêm để phát triển đồng bằng sông Cửu Long, giúp khu vực này ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững" (3).
Thực tế thì sao ? Hãy nhìn vào Dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận. Tại sao vẫn tìm mọi cách (lấy 228 tỉ từ công khố tạm ứng cho nhà đầu tư, xin Quốc hội trích 500 tỉ từ ngân sách hỗ trợ nhà đầu tư) giúp Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận duy trì tư cách nhà đầu tư, thậm chí với xu hướng như đã thấy, không loại trừ khả năng chính phủ còn trích thêm 2.575 tỉ từ ngân sách để hệ thống ngân hàng yên tâm cho nhà đầu tư vay thêm tiền ?
Khi phần lớn tiền rót vào Dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận là tiền từ công quỹ và tiền vay ngân hàng chứ không phải nội lực của nhà đầu tư, khi cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận là huyết mạch, tạo ra, mở thêm cơ hội cho đồng bằng sông Cửu Long phát triển, tại sao chính quyền không đầu tư trực tiếp vào dự án này mà vẫn để cả khu vực quan trọng như đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc vào Công ty BOT Trung Lương – Mỹ Thuận đang toan tính xác định "điểm dừng kỹ thuật" ?
Tuyên bố của ông Phúc : Không để những gì đã hứa hẹn, cam kết với cư dân đồng bằng sông Cửu Long như "nước đổ lá môn" – chỉ mới cách nay hai tháng. Chẳng lẽ Thủ tướng cũng õng ẹo, cũng đẩy đưa, cũng toan tính lừa tình, trộm cắp niềm tin, nên nói không là… có, chắc chắn là có và Dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận chính là bằng chứng sinh động nhất ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 26/07/2019
Chú thích :
(1) https://tuoitre.vn/cao-toc-vua-song-lai-nay-co-nguy-co-chet-vi-het-tien-20190725081634631.htm