Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Việt Nam sẽ ‘cùng hợp tác khai thác’ hay chiến tranh dầu khí với Trung Quốc ?

Câu chuyện mang tên "Cá Rng Đ" và thc tn trn tri v vic chóp bu Việt Nam mt ăn ngay trên "bin nhà" ca mình còn lâu mi kết thúc tính c tích đến mt ng ca nó.

Câu chuyện mang tên "Cá Rng Đ" và thc tn trn tri v vic chóp bu Việt Nam mt ăn ngay trên "bin nhà" ca mình còn lâu mi kết thúc tính c tích đến mt ng ca nó.

Câu chuyện mang tên "Cá Rng Đ" và thc tn trn tri v vic chóp bu Việt Nam mt ăn ngay trên "bin nhà" ca mình còn lâu mi kết thúc tính c tích đến mt ng ca nó.

bd1

Hàng không mẫu hm Liêu Ninh dn đu cuc tp trn ca hi quân Trung Quc trên Bin Đông

"Đái ra quần"

Đến tháng Tư năm 2018, tình hình có v tm an i là hàng không mu hm Liêu Ninh ca Trung Quc chưa có du hiu nào s "giao lưu quc phòng" với hi quân Vit Nam Đà Nng hay Cam Ranh, sau khi Hàng không mu hm USS Carl Vinson ca M cp cng Đà Nng vào đu tháng Ba và thy th đoàn M còn đng ca bài "Ni vòng tay ln" ca nhc sĩ Trnh Công Sơn.

Một s ngun tin cho biết trong vài năm qua, phía Trung Quốc đã liên tc gi ý vi Vit Nam đ tàu sân bay Trung Quc, c th là hàng không mu hm Liêu Ninh, được chào đón Vit Nam. Cũng có tin cho biết Hà Ni đã cân nhc cơ chế đón tiếp c hai hàng không mu hm ca Trung Quc và Hoa Kỳ theo truyền thng "Trung trước, M sau". Tuy nhiên sau v hi quân Trung Quc gây sc ép qun đo Trường Sa và Bãi Tư Chính khiến Vit Nam phi mui mt yêu cu Repsol - mt công ty Tây Ban Nha liên doanh vi PetroVietnam - câm lng rút khi d án Cá Rng Đ ở khu vực mà luôn được B Ngoi giao Vit Nam chiến đu võ ming "thuc vùng ch quyn không tranh cãi ca Vit Nam", Tng bí thư Trng cùng B trưởng quc phòng Ngô Xuân Lch và mt s y viên b chính tr có v đã tht vng sâu sc trước tham vng "được đng chân lân đng đu" ca Bc Kinh, mà t đó đã dn ti quyết đnh c tướng Lch cp tc sang M vào tháng By năm 2018 đ cu vin, cùng mt chút chuyn đi tư thế "da M đi Trung" ca Vit Nam.

Nhưng tin tc khá xu xy đến vào cui tháng Ba là s hiện diện ca USS Carl Vinson Đà Nng vào đu tháng Ba đó đã chng my có tác dng răn đe Trung Quc, trong lúc "bn lĩnh Vit Nam" - mt li tuyên giáo không còn gii hn liêm s nào - đã tiến đến thi kỳ mà b Trung Quc da nt mt chút v chính tr, kinh tế hoc quân s là đã "đái ra qun" - như mt cách ví von rt lch s ngàn năm Bc thuc ca dân gian đương đi.

9 tháng sau "nỗi nhc Bãi Tư Chính" ln đu, ni nhc ln th hai đã xy ra cùng đa đim. Mt ln na, Repsol vi vàng tháo chy khi m du khí Cá Rng Đ. Và đương nhiên vn không phi h thng chính tr hay báo chí nhà nước Vit Nam, mà li là t giới truyền thông quc tế - vào ln này là cây bút Bill Hayton ca đài BBC - đã phát hin ra v "giương c trng" không còn đt mà chui xung như thế.

"Bản lĩnh Vit Nam" tiếp tc th hin bng cơ chế "t x" : nếu "ni nhc Bãi Tư Chính" ln đu, Petro Vietnam có thể phi bi thường cho Repsol khong 36 triu USD - kinh phí mà Repsol đã phi b ra đ thăm dò du khí, thì đến tháng Ba, con s bi thường nghe nói lên đến 200 triu USD.

Nhưng vn chưa hết, và còn lâu mi hết câu chuyn va hài hước va cay đng này.

Tiếp theo màn "giương c trng" ln 2 và thay cho s hin din ca hàng không mu hm Liêu Ninh, Vương Ngh đã xut hin.

Tối hu thư t Vương Ngh

Chuyến đi Hà Ni ca Vương Ngh din ra vào cui tháng Ba năm 2018, ch khong mt tun sau "ni nhc Bãi tư Chính ln 2".

Chuyến công du Vit Nam gn nht ca Vương Ngh là vào tháng 11/2017, nhưng không phi đ "hai bên không làm phc tp thêm tình hình" như cách nói ca hai k đng đng không cùng miếng ăn, mà là đ chun b cho chuyến công du ca Tp Cn Bình đến Hi ngh thượng đnh kinh tế APEC Đà Nng và sau đó có cuc gp "trà Trung Quc ngon hơn trà vit Nam" vi Nguyn Phú Trng.

Từ năm 2011 khi xy ra v tàu hi giám Trung Quc ngang ngược ct cáp ca tàu Bình Minh II ca Vit Nam cho đến nay, Vương Ngh là mt khuôn mt xut hin thường xuyên Hà Ni và thường ngay sau các v Trung Quc gây hn vi Vit Nam. Chiến thut "va đánh va đàm" ca Bc Kinh là rt rõ, trong đó vai trò đe da và đàm phán ca B Ngoi giao Trung Quc luôn t ra có tác dng đi vi tinh thn bc nhược ca gii chóp bu Vit Nam.

Vào lần này, Vương Ngh đã ln lượt có các cuc gp vi B trưởng ngoi giao Vit Nam Phm Bình Minh và sau đó là Trn Đi Quang - Ch tch nước, Nguyn Phú Trng - Tng bí thư, vi ch đ chung "kêu gọi kim chế trong vic gii quyết tranh chp Bin Đông".

Nhưng cũng như nhiu ln đi thoi song phương trước đây, gii quan chc Vit Nam vn chc bài" : "Chúng tôi đ xut rng đôi bên trong thi gian ti nghiêm túc trin khai nhn thc chung của lãnh đạo hai nước, kim soát tt tranh chp, không có các hành đng làm phc tp và m rng tranh chp, tôn trng quyn và quyn li chính đáng ca mi nước theo lut pháp quc tế".

Trong khi đó, Vương Ngh đã nói trng ra : "Đôi bên không nên tiến hành các hoạt đng đơn phương làm phc tp tình hình và nên cng c hp tác hàng hi đ xây dng mt môi trường lành mnh nhm đt được mt tha thun chung cuc v gii quyết tranh chp trên bin".

Kết hp vi nhng tin tc trong vòng mt năm qua v "hp tác hàng hải" gia Vit Nam và Trung Quc, bn cht ca nhng va chm gia hai chế đ "anh em" này ch là du khí và quyn được khai thác du khí.

Vào năm 2017, khoảng gn 2 tháng sau khi n ra v Bãi Tư Chính ln đu tiên, mt viên tướng Trung Quc là Phm Trường Long - Phó chủ tch Quân y trung ương - đã đến Hà Ni. Khi đó, tin tc t gii truyn thông quc tế tiết l là Phm Trường Long đã đòi Vit Nam hy b hot đng dò tìm du khí ti các lô 118 (ngoài khơi Qung Nam -Qung Ngãi) và lô 136-3 (đông nam Vũng Tàu 200 hải lý). Nhng lô du khí này hoàn toàn nm trong vùng thm lc đa đc quyn kinh tế ca Vit Nam nhưng li b vch ch quyn hình "Lưỡi Bò" ca Trung Quc vt chéo qua. Nhưng sau khi b gii chóp bu Vit Nam phn đi, tướng Phm Trường Long đã b v thng mà không li d "giao lưu quân đi Vit - Trung".

Không chỉ Cá Rng Đ mà c Cá Voi Xanh…

Một thc trng trn tri là m khí đt Cá Rng Đ lô 136/03 thuc Bãi Tư Chính và m Cá Voi Xanh ngoài khơi Qung Nam, Qung Ngãi là vài tim năng cui cùng có th cu vãn ngân sách Vit Nam đang cn kit. Nếu Repsol và ExxonMobil khai thác thành công thì ngân sách cùng chế đ Vit Nam s được chia phn không ít.

Riêng mỏ Cá Voi Xanh là d án du khí ln nht ca Vit Nam mà d kiến khai thác khí m này sẽ đóng góp gn 20 t đô la vào ngân sách Vit Nam. Vào tháng Giêng năm 2017, Tp đoàn du khí ExxonMobil ca M đã tr thành nhà khai thác khí đt ln nht ca Vit Nam sau khi ký kết mt hp đng tr giá 10 t đô la đ khai thác du khí trên Bin Đông với PetroVietnam.

Thế nhưng sau khi nhn được giy phép khai thác, đã có mt s c xy ra : ngày 7/11/2017, ExxonMobil đã mang li ni tht vng ln lao cho gii chóp bu Vit Nam khi Ch tch Liam Mallon ca Công ty Phát trin ExxonMobil đã tuyên b s hoãn dự án hp tác vi Vit Nam trên Bin Đông ti năm 2019.

Khi đó, một s đánh giá đã gi thiết v nguyên nhân ch yếu và có th là duy nht ca vic phi hoãn d án có th là Trung Quc gây sc ép mà đã khiến Vit Nam có th phi điu đình đ ExxonMobil tm ngng khai thác m Cá Voi Xanh.

Nhưng đến tháng Ba năm 218 khi xy ra v Repsol phi ln th hai liên tiếp rút khi m Cá Rng Đ, gi thiết đã biến thành thc tế được xác nghim mt cách sng sượng : vn là "đi tác chiến lược toàn din ln nht ca Việt Nam" là Trung Quốc đã nhy b vào nhà ca gii chóp bu Vit Nam đ đòi không được hp tác vi M mà phi hp tác vi Trung Quc đ khai thác du khí.

Chắc chn là đ đưa ra yêu sách trên, các chuyên gia phân tích tâm lý chính tr Bc Kinh đã nm rt rõ tinh thần "văn dt võ nhát" và "chưa đánh đã chy" ca mt s quan chc cao cp Vit Nam.

"Cùng hợp tác khai thác" hay chiến tranh du khí ?

Phép thử liên tc đi vi tinh thn trên đã được Trung Quc tung ra sut t năm 2011 đến nay - chiến thut huy đng số đông tàu cá được bo v bi tàu hi giám lao vào vùng hi phn Vit Nam ; và chiến thut va khiêu khích va tn công, đâm chìm tàu Vit, hành hung và bn giết ngư dân Vit.

Trong khi đó ở Vit Nam, nhng thước phim lch s "ngư dân bám bin, hi quân bám bờ" vn được nhăn nh chiếu li. T nhiu năm qua, đã không có bt c trường hp ngư dân Vit nào b tàu Trung Quc bn giết được B Quc phòng Vit Nam công b kết qu điu tra, bt chp cơ quan b này hàng năm chi xài đến 5 t USD tin do dân phi è c đóng thuế.

Giờ đây, kch bn tht bi đến mt ng Bãi Tư Chính đang lp li, khiến gii chóp bu Vit Nam mt ăn du khí ngay trên vùng lãnh hi ca mình và càng bế tc trong cơn ác mng nhng khon n nước ngoài đang p đến như sóng thn Bin Đông.

Phương trình Bin Đông c mi tháng trôi qua li sinh sôi thêm nhiu n s. Có quá nhiu lý do đ B Chính tr đng cùng cơn lm phát gn 500 tướng quân đi phi đau đu đến thng phong. Nếu chp nhn "hp tác cùng khai thác du khí" vi Trung Quc theo li nói không thèm úp mở ca Vương Ngh, Vit Nam s đng thi phi tha nhn mt tin l chưa tng có v vic phi cho k cướp chung sng trong nhà mình và mt cách chính thc bt đu chp nhn ách đô h ca "Hoàng đế Tp Cn Bình".

Còn nếu không chp nhn cách chia bôi lợi nhun du khí vi k cướp, tương lai có th s là mt cuc xung đt quân s.

Năm 2018 tiềm n tính kích n. Lng trong khung cnh Tng thng Trump đang khi đng cuc chiến tranh thương mi vi nước Nga, Trung Quc và mt phn Tây Âu, tương lai chiến tranh quân s Vit - Trung v thc cht có th đã được khi s t cuc "chiến tranh du khí" Bãi Tư Chính vào hai năm 2017 và 2018.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 04/04/2018

Published in Diễn đàn