Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Dấu hiu nhượng b th hai

"Nhận thc v mt s vn đ v lao đng gia hai Bên có th còn có nhng khác bit nht đnh, nhưng Quc hi Vit Nam s nghiêm túc, xem xét k lưỡng các quy đnh có liên quan đến 3 Công ước ca T chc ILO theo khuyến ngh ca EU, EP. Hin nay, vic sa đi B lut Lao đng cũng đã được khi đng và theo lch trình, ti kỳ hp tháng 5 ti, Quc hi Vit Nam s cho ý kiến v vic sa đi này" là du hiu nhượng b th hai, được phát ra bi Đài Tiếng nói Vit Nam về chuyến đi Châu Âu vào cui tháng 3 năm 2019 ca Nguyn Th Kim Ngân - Ch tch quc hi Vit Nam, khi bà Ngân gp Ch tch y ban Thương mi quc tế ca Liên minh Châu Âu (EU) là Bernd Lange - mt cơ quan tham mưu rt quan trng v các hip đnh thương mại quc tế và có vai trò quan trong không kém Hi đng Châu Âu.

conguoc0

Rất có th là vào kỳ hp tháng 5 năm 2019, Quc hi Vit Nam s đưa vn đ 3 công ước quc tế đ b phiếu thông qua.

Rất có th là vào kỳ hp tháng 5 năm 2019, Quc hi Vit Nam s đưa vn đ 3 công ước quc tế này đ b phiếu thông qua.

Dấu hiu xung thang đu tiên ca ‘đng và nhà nước ta’ trước EU là thông tin chính phủ giao "B Công an nghiên cu, xây dng d án Lut Biu tình" ló ra vào tháng 3 năm 2019, sau khi Hi đng Châu Âu đã thng tay quyết đnh hoãn vô thi hn vic phê chun EVFTA (Hip- đnh Thương mi t do Châu Âu - Vit Nam) vào tháng 2 năm 2019, với ngun cơn thc cht là tình trng vi phm nhân quyn Vit Nam quá trm trng và chng có gì được ci thin, khiến chính quyn Vit Nam ‘mt ăn’ khi tưởng như đã nut trôi mi th.

Toàn ‘hứa suông’ và ‘ha cui’

Một trong nhng bng chng rõ ràng nht v quan đim đánh bài l v các điu kin nhân quyn ca chính th đc đng Vit Nam là t sau cuc điu trn v ch đ EVFTA - nhân quyn do y ban Thương mi quc tế Châu Âu t chc vào ngày 10 tháng Mười năm 2018 tại Brussels, B, cho đến nay Vit Nam vn chưa chu ký 3 công ước quc tế ca T chc Lao đng Quc tế (ILO) v t do lp hi, quyn t chc và thương lượng tp th và vic bãi b lao đng cưỡng bc, dù chính th này đã cam kết ‘s ký’ ti cuc điu trần đó.

Tại cuc điu trn trên, các ngh s mun biết là Vit Nam s làm gì đ ci thin nhân quyn ; kế hoch c th đ ci thin nhân quyn là gì ; Vit Nam cn th hin bng hành đng đ chng minh s và có th thc hin các cam kết. Ngoài ra cũng yêu cu rằng 3 công ước còn li ca ILO cn phi được Vit Nam ký chính thc trước khi EU b phiếu chp thun EVFTA.

3 công ước còn li ca Công ước Quc tế v Quyn lao đng nhm đm bo quyn li ca người lao đng Vit Nam mt khi có công đoàn đc lp.

Bà Granwander Hainz đã chỉ thng ra rng nhng li ha v ILO ca Vit Nam ch là li ha suông t trước gi vì chưa có gì được thc hin, cũng như các cam kết v nhân quyn ch toàn có tiêu đ mà không có ni dung c th.

Còn bà Maria Arena thuộc đng Xã Hi ca Vương quc B, là thành viên ca Ngh Vin Liên Âu cho biết không thy nhiu tiến trin v phía Vit Nam : "t năm 2012-2018 chúng tôi nhn thy các tiêu chí v quyn Nghip đoàn và nhân Quyn ca Vit Nam vn chưa tiến b mt cách đy đ. Tôi nghĩ rng chúng ta có thể ch thêm 6 tháng na đ Vit Nam thc hin li ha. Nhưng không ch là li ha mà là s đm bo, ngay c trước khi Ngh Vin Liên Âu phê chun hip đnh này. Ngh vin Liên Âu cn Vit Nam có nhng ch du tích cc ch không ch là li ha. Chúng tôi có thể cho thêm thi gian, nhưng thi gian đó phi được Vit Nam s dng đ có nhng hành đng cho thy được s n lc ca h".

Bản ngh quyết v nhân quyn ca Ngh vin Châu Âu được ban hành vào gia tháng 11 năm 2108 cũng đ cp đến vic Vit Nam phải ký 3 công ước quc tế v lao đng.

Khỏi phi nói là 3 công ước lao đng còn li th hin mi ‘an nguy’ đến thế nào đi vi chế đ cm quyn Vit Nam, vì nhng công ước này, đc bit là công ước v quyn t do lp hi, liên quan mt thiết đến công đoàn độc lp - mt đnh chế mà t lâu chính quyn Vit Nam đã luôn gán ghép nó vi t chc Công đoàn Đoàn Kết Ba Lan vào nhng năm 80 ca thế k XX, đ t đó quy kết cho công đoàn đc lp là nhm thu hút, tp hp s đông công nhân đ lt đ chính quyn.

Chiến thut ‘câu gi’ ca chính quyn Vit Nam liên quan đến vic ký 3 công ước quc tế v lao đng là rt rõ. Ha hn ‘s ký’ t trước cuc điu trn B cho ti nay vn ch là mt li ha chng có giá tr gì. Trong khi đó, Vit Nam va âm thm va công khai vận đng mt s nước Châu Âu nhm tác đng đến Ngh vin Châu Âu đ sm thông qua EVFTA, vi toan tính rng nếu vic thông qua này din ra sm trong na đu năm 2019 thì Vit Nam s có luôn EVFTA trong tay mà chng phi ký thêm bt kỳ mt công ước quốc tế lao đng nào.

EU cần chế tài c th và nghiêm khc

John Sifton, Giám đốc Vn đng, Ban Á Châu ca Human Rights Watch, đã hoàn toàn đúng khi nhn đnh :

"Vội vàng thông qua hip đnh thương mi vi Vit Nam s là mt sai lm ln. Làm như vy là tưởng thưởng cho Vit Nam trong khi nước này chng làm gì c, thông qua EVFTA là đánh đi mt thông đip t hi cho thy nhng cam kết mà Liên minh Châu Âu đã đưa ra trước đây là dùng thương mi như mt công c đ qung bá nhân quyn trên toàn cu không còn đáng tin".

"Hội đng Châu Âu và Ngh vin Châu Âu cn gi đi mt thông đip rõ ràng rng không th phê chun hip đnh EVFTA cho ti khi nào nhà nước Vit Nam có thái đ nghiêm túc mun gii quyết nhng lo ngi v nhân quyn", ông Sifton nói. "Vit Nam nên hiu rng nếu Châu Âu trì hoãn hip đnh này thì đó là do li ca Hà Ni, ch không phi ca Brussels".

Sự lên tiếng ca John Sifton xut hin trong bi cnh do áp lc ca cng đng doanh nghip Châu Âu, mt s thành viên trong Ngh vin Châu Âu đang tìm cách đẩy nhanh việc phê chun EVFTA bt chp Vit Nam đã l đi nhng li kêu gi liên tiếp đòi Hà Ni ci thin h sơ nhân quyn.

Một trong nhng điu khon ca Hip đnh thương mi gia Vit Nam và EU - được y ban Châu Âu thông qua ti Brussels, đưa ra yêu cu về thúc đy dân ch và tôn trng nhân quyn. Điu 6 ca hip đnh này nhn mnh : "Có mt s liên kết th chế và pháp lý gia Hip đnh Thương mi T do và Hip đnh Đi tác và Hp tác EU-Vit Nam. Liên kết này cho phép các bin pháp được coi là phù hp trong trường hp vi phm nhân quyn, bao gm cbiện pháp đình ch Hiệp đnh Thương mi".

Đã từ quá lâu, chng có gì bo chng cho li cam kết ‘s ci thin nhân quyn’ ca chính th đc đng Vit Nam. Bng chng v thái đ hai mt đó đã tích t quá nhiu k t năm 2013 khi Vit Nam được chp nhn là thành viên ca Hi đng nhân quyn Liên hip quc : nhà cm quyn Vit Nam vn liên tiếp truy bt, b tù hàng trăm nhà hot đng nhân quyn bng nhng điu lut cc kỳ mơ h và ngy to.

Chính quyền Vit Nam còn thoải mái ký kết Công ước quc tế v chng tra tn, đ ngay sau đó hàng năm c liên tiếp xy ra quá nhiu cnh công an đánh đp dã man người hot đng nhân quyn và người dân biu tình, quá nhiu cnh công dân phi ‘t chết’ trong đn công an, trong đó s trường hp các nhân viên công an b phát hin đã tra tn đến chết người dân li quá hiếm hoi…

Về thc cht, đng sau đng thái chính ph giao B Công an nghiên cu xây dng Lut Biu tình ch là s tiếp ni ca mt chui đng tác đi phó và ma m nhm đt được mc tiêu ký kết và phê chun EVFTA ngay trong năm 2019. Còn B Công an li được bit danh là ‘b đàn áp nhân quyn’, quá tai tiếng v đàn áp biu tình và vô s vn nn tra tn người dân. Vic giao cho b này làm Lut Biu tình, trong khi đúng ra phi giao cho những cơ quan chuyên môn là B Ni v hoc B Tư pháp, là chng khác nào ‘giao trng cho ác’ và tiếp thêm mt mi la thách thc EU và các chính ph tiến b trên thế gii.

EVFTA cũng thế. Nếu không có nhng quy đnh chế tài hết sc c th và nghiêm khắc trong Hip đnh EVFTA, kh năng chính th Vit Nam nut li và không làm gì c cho dù có chu ký 3 công ước quc tế v lao đng, là rt ln.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : 19/04/2019

Published in Diễn đàn