Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Giữa lúc hàng không mu hm USS Carl Vinson ca Hi quân Hoa Kỳ neo ngoài khơi Đà Nng đ bt đu chuyến thăm 4 ngày thì Ch tch nước Vit Nam va kết thúc chuyến đi thăm n Đ đ d đàm phán cp cao vi Th tướng nước ch nhà. Hai nhà lãnh đạo tuyên b quyết tâm tăng cường hp tác trong lĩnh vc quc phòng và an ninh. Th Tướng Narendra Modi và Ch tch Trn Đi Quang nhn mnh tm quan trng ca t do hàng hi và hàng không trên Bin Đông, đng thi kêu gi gii quyết hòa bình các tranh chấp trong khu vực, mà không s dng ti vũ lc. Giáo sư T Văn Tài thuc Đi hc Harvard, tác gi ca nhiu bài viết liên quan đến Vit Nam, trao đi vi VOA-Vit ng v s hin din ca ‘siêu tàu sân bay M’ ti Vit Nam, và tm quan trng ca quan h Vit Nam-Ấn Đ.

vinson1

Một tàu ch khách Vit Nam chy gn Hàng không mu hm Carl Vinson đang neo cng Tien Sa, Đà Nng ngày 5/3/2018. (AP Photo/ Hau Dinh)

Trong một tuyên b chung công b hôm th By va ri, Th Tướng n đ Narendra Modi và Ch tch Vit Nam Trn Đi Quang "tái khng đnh tm quan trng ca vic xây dng mt khu vc n Đ Dương-Thái Bình Dương hòa bình, thnh vượng, tôn trng chủ quyền và lut pháp quc tế, t do hàng hi và hàng không, mt khu vc phát trin kinh tế bn vng vi mt h thng thương mi t do, ci m, công bng và thun li cho đu tư".

vinson2

Thủ Tướng n Đ Narendra Modi và Ch tch Vit Nam Trn Đi Quang ti Ph Ch tch Hà Ni, ngày 3/9/2016.

Tại n Đ, ngoài Th Tướng Narendra Modi, ch tch nước Vit Nam còn gp v tương nhim là Tng thng n Đ Ram Nath Kovind, và Chủ tch H vin, bà Sumitra Mahajan.

Giữa lúc lãnh đo hai nước m các cuc tho lun cp cao, hàng không mu hm USS Carl Vinson và các tàu h tng tiến gn hơn vào cng Tiên Sa Đà Nng trong chuyến thăm lch s, ln đu tiên mt hàng không mẫu hm M ghé cng Vit Nam k t sau năm 1975, khi chiến tranh Vit Nam chm dt

Trang mạng Daily News and Analysis Online ca n Đ (dnaindia) hôm 5/8 tường thut rng Ch tch Vit Nam Trn Đi Quang ca ngi ‘Chính sách Hướng Đông’ ca n Đ, và tuyên bố ng h cuc vn đng ca New Dehli mun tr thành mt y viên Thường trc ca Hi đng Bo an Liên Hip Quc.

Giáo sư T Văn Tài, nhà nghiên cu thuc trường đi hc Harvard, nói s xut hin ca ca tàu Carl Vinson ti cng Tiên Sa, Đà Nng, là "mt biến c rt đc bit", đánh đi mt thông đip mnh m ti Trung Quc, tuy nhiên s hin din này không phi là du hiu báo trước s xut hin ca mt "liên minh quân s" M-Vit. Ông gii thích :

"Chắc chn không phi là mt liên minh quân s mà M nhm ti, bởi vì nếu có xung đt vi Trung Quc, M không cn dùng ti mt căn c trong đt lin Vit Nam bi vì có nhng vòng đai bên ngoài, các đo như Guam, Wake, hay là nhng căn c quân s xa hơn, và các tàu chiến, hay tàu ngm, cũng đ đ có th chng li Trung Quốc".

Trong thời gian qua, Vit Nam nhiu ln khng đnh vn theo đui ngoi giao đa phương và duy trì chính sách 3 không, "không tham gia các liên minh quân s, không là đng minh quân s ca bt c nước nào ; không cho bt c nước nào đt căn c quân sự Vit Nam ; và không da vào nước này đ chng nước kia".

Giáo sư T Văn Tài nói Vit Nam vn tránh không mun liên minh quân s vi nước nào k c Hoa Kỳ. Ông nói vic hàng không mu hm USS Carl Vinson ghé cng Vit Nam mang mt ý nghĩa tâm lý, xây dng thêm tình hu ngh gia Vit Nam vi Hoa Kỳ, là chính sách có từ nhiu đi Tng thng M cho đến nay, t b cm vn và ni li bang giao bình thường.

Giáo sư T Văn Tài gii thích : "Tt c các Tng thng M đu mun biến Vit Nam thành mt nước thân thin. Đ làm gì ? Đ ging như là có mt lá chn đi vi Trung Quc.Thay vì ngày xưa Trung Quc h tr cho Vit Nam đ xâm nhp xung Đông Nam Á, Việt Nam là mũi dùi ca thế gii cng sn, thì bây gi Vit Nam li là lá chn chng li s ln dn ca Trung Quc xung Đông Nam Á, nht là ti Bin Đông. Không có nước nào chng Trung Quc mnh bng Vit Nam ti Bin Đông".

vinson3

Sĩ quan Việt Nam ti gian hàng bán đ lưu nim ca Hi quân Hoa Kỳ trên tàu sân bay USS Carl Vinson đang neo đu ti Vnh Đà Nng hôm th Hai, 5/3/2018. (AP Photo/ Hau Dinh)

Giáo sư T Văn Tài đng ý vi nhiu nhà phân tích rng s hin din ca tàu sân bay USS Carl Vinson tại Vit Nam th hin quan h hp tác gia Hoa Kỳ và Vit Nam v quc phòng đã được nâng lên tm mc mi, đc bit trong bi cnh M h tr các bin pháp quc phòng ca Vit Nam, như đng ý cho Vit Nam mua vũ khí, nh máy bay do thám, trao đổi tin tình báo vv… Giáo sư T Văn Tài nói tt c nhng vic đó Vit Nam và M có th làm mà không cn mt liên minh quân s :

"Trung Quốc lúc đu phn đi, nhưng mà bây gi ông y đu du bi vì ông y biết là, ging như câu tc ng Vit Nam "không bt được thì tha làm phúc" tc là không c Vit Nam vi M thân thin vi nhau được, thì ông y nói đây là mt cuc thăm viếng bình thường, các quc gia nên thân thin vi nhau đ có hòa bình Đông Nam Á".

Giáo sư T Văn Tài nói bài hc rút ra là nhân cuc thăm viếng này, Vit Nam nên mnh m lên tiếng, không nên s Trung Quc.

"Mình cứ làm ti thì nó phi rt li, ông Trung Quc là ‘mm nn rn buông’, bây gi mình rn thì nó buông ra. Thì đó là cái ý nghĩa ca chuyến thăm viếng, tăng gia tình hu ngh, đng thời đy mnh nhng cng tác, k c cng tác quân s, nhưng mà không đi ti liên minh".

Tại n Đ, Ch tch nước Trn Đi Quang và Th Tướng Narendra Modi nhn mnh tm quan trng ca t do hàng hi, hàng không trên Bin Đông, đng thi đng ý m rng hp tác trong lĩnh vực quc phòng và an ninh.

Giáo sư T Văn Tài cho rng làm như vy cũng không có nghĩa là hai nước mun tiến ti mt liên minh quân sự.

"Vit Nam có chính sách va cng rn bo v ch quyn chng Trung Quc, nhưng mà ‘vừa đánh vừa đàm’ theo truyn thng Vit Nam t xưa ti nay. Chng c khi nó xâm lược, nhưng mà vn phi c giao ho".

n Đ cũng tuyên b không tính chuyn liên minh vi nước khác, không mun gây s vi Trung Quc, nhưng New Dehli mun cng tác vi Vit Nam trong lĩnh vực quc phòng và an ninh trên bin. Mt trong nhng mc đích là đ bo v nhng giếng du mà n Đ tính khai thác vi giy phép ca Vit Nam, hoc liên doanh vi Vit Nam. Mt khác, n Đ mun khuyến cáo Trung Quc ch có coi thường New Dehli, bởi vì n Đ cũng là mt cường quc khác Châu Á.

Việt Nam và n Đ xích li gn nhau và hp tác v quc phòng, theo Giáo sư T Văn Tài, nên được xét trong bi cnh đang có s hình thành ca mt khi ‘không hn là mt liên minh’, mà đúng ra là mt khi các nước thân hu gm Hoa Kỳ, Úc, Nht Bn, n Đ, Vit Nam và mt s nước khác… hp tác đ chng li s ln lướt ca Trung Quc xung vùng Đông Nam Á, nht là trong Bin Đông.

Trong một bài phát biu vi hc gi và các sinh viên n Đ, ông Trn Đi Quang đặt câu hỏi : Thế k này có tr thành thế k ca n Đ Dương - Châu Á-Thái Bình Dương hay không ?

Và ông trả li : "Khát vng đó ch có th tr thành hin thc khi tt c các nước cùng n lc bo v s t do, thông sut ca các tuyến đường hàng hi, hàng không, thương mi, không đ n Đ Dương - Châu Á-Thái Bình Dương b chia ct thành các khu vc nh hưởng, b thao túng bi chính tr cường quyn, b ngăn cn bi ch nghĩa bo h hay b chia r bi ch nghĩa dân tc v k, hp hòi".

Hoài Hương

Nguồn : VOA, 07/03/2018

Published in Diễn đàn