 | Tổng quan: | 3708094 |
Trái cam đói
Tôi là liệt sĩ. Tôi bị giết trong cuộc chiến tranh nhỏ vì tổ quốc. Trước khi kẻ thù giết tôi, tôi thường thích những cánh bướm nhiều màu - những bạn hoa màu đỏ, vàng, trắng và tím. Tôi thích chim hót trên bầu trời rộng mở. Tôi cũng thích cam. Sau khi sự sống bỏ tôi đi, tôi bắt đầu mơ trong khi chết. Tôi leo lên cây cam để với đến trời cao hái sao, nhưng một trái cam đói thấy tôi và nuốt tôi.
Tôi leo lên cây cam để với đến trời cao hái sao, nhưng một trái cam đói thấy tôi và nuốt tôi.
Trước một đám đông người một người đàn ông trông rất nghiêm nghị đứng lên nói, ‘Liệt sĩ này là anh hùng.’ Rồi ông ta uống ly nước cam.
Xúp cho con cái
Cha tôi sai tôi đi ra nghĩa trang để rửa mộ người anh liệt sĩ, nhổ cỏ dại có hại mọc quanh những ngôi mộ không người chăm sóc và tưới nước cho những cây phong lữ mà tỏa mùi hương rất đặc trưng cho nhà và nghĩa trang chúng tôi.
Người chết thì đã chết rồi, nhưng tổ quốc lại đang cần từng tấc đất để làm nhà cho người sống và trồng lương thực để chúng ta có thể xây dựng nền kinh tế tự do và độc lập.
Chẳng mấy chốc trời sẽ tảng sáng. Tôi đứng trước cổng nghĩa trang, nhưng tôi không phải là người duy nhất đến đây vào lúc đêm khuya này. Có hàng ngàn người giống như tôi mang kéo cắt cỏ dại và bình tưới nước, và cả ngái ngủ. Cổng vẫn còn khóa và người bảo vệ có lẽ chưa đến, mặc dù hôm nay là Ngày Liệt sĩ là ngày tất cả chúng tôi đều vinh danh những người đã chết vì tổ quốc.
Chim chóc thức dậy đầu tiên và chúng tôi nghe chúng hót nhưng không thấy vui. Rồi ánh bình minh âm thầm chiếu le lói qua các cây thông, cây bách và cây xoan, và các cây ở nghĩa trang trông giống như những chiến binh khổng lồ.
Một cánh bướm màu đen và vàng bay lên bức tường cao của nghĩa trang và lúc ngước lên nhìn theo nó, chúng tôi chợt thấy tường nghĩa trang đã phai màu rất nhiều. Bướm đậu trên cành bách, rồi bay vút lên bầu trời xa xăm biến mất dạng.
Đám đông trở nên bồn chồn sốt ruột khi nắng bắt đầu chiếu qua các cành cây và sáng lấp lánh trên những giọt sương trên lá. Ánh nắng rất ghê tởm khi chạm đến người chúng tôi. Những người chờ đợi bắt đầu cằn nhằn, còn người bảo vệ vẫn chưa đến.
Một người đàn ông trong đám đông kêu lên, ‘Tức thật chứ !’
Một người đàn bà hét lên, ‘Chán chết đi được !’
Người khác nói, ‘Chúng ta đã mất hy vọng !‘
Một người khác tiếp lời, ‘Chúng ta đã chẳng còn tin tưởng mọi thứ nữa !’
Một đứa bé chưa tới hai tuổi bước đến nói, 'Con tuyệt vọng rồi.’
Lúc nắng lên đám đông khổng lồ rùng rùng lao đến cổng nghĩa trang và giật sập cổng. Mọi người tỏa ra khắp các ngôi mộ, người nào mộ nấy, và họ bắt đầu hăng hái đập phá tan tành các mộ. Rồi họ bắt đầu đào mộ lên, nhặt lấy xương cốt còn sót lại của người chết và bỏ vào những bao ni lông giống như những bao thường đựng rác. Họ vác bao lên vai, túa ra khắp các đường phố khi mồ hôi tuôn trào ra như tắm trên người họ. Tôi ở trong đám đông, vác xương cốt của anh tôi trong cái túi ni lông đen. Chúng tôi nghe tiếng thở phì phò tập thể của chúng tôi như thể đó là tiếng thở của con quái vật đang bị đạo quân ruồi và muỗi đuổi theo sau lưng.
Đầu tiên chúng tôi đi dọc theo đường Liệt sĩ, rồi đến đường Tự do, mà dẫn đến Quảng trường Độc lập. Tại đấy chúng tôi bắt đầu đi chậm lại, như thể cùng một lúc tất cả chúng tôi đều hỏi mình cùng một câu hỏi, 'Bây giờ đi đâu ?'. Lúc này từ trong đám đông xuất hiện một người đàn ông mà chúng tôi đều biết là một trong những người khôn ngoan nhất và xảo trá nhất ; ông phát biểu với chúng tôi bằng giọng oang oang không cần loa mà khắp nơi vẫn nghe rõ :
‘Ngày hôm nay, mọi người đã thực hiện một trong những kỳ công vinh quang nhất vì tổ quốc. Mọi người đã phá bỏ nghĩa địa. Người chết thì đã chết rồi, nhưng tổ quốc lại đang cần từng tấc đất để làm nhà cho người sống và trồng lương thực để chúng ta có thể xây dựng nền kinh tế tự do và độc lập. Cảm ơn mọi người, cảm ơn những đôi tay của mọi người !’.
Tất cả chúng tôi đều vỗ tay, tung hô ông muôn năm và tổ quốc muôn năm. Rồi sau đấy chúng tôi bắt đầu rán hết sức hát quốc ca, và lúc chúng tôi hát xong, đứa bé chưa đến hai tuổi kêu lên, ‘Bây giờ làm gì với xương cốt người thân đây ?’.
Người đàn ông khôn ngoan ấy trả lời với vẻ bình thản và tự tin, ‘Hãy nghiền chúng ra làm xúp cho con cái các người ăn’.
Chúng tôi làm đúng như vậy.
Nasri Hajjaj
Nguyên tác : A Hungry Orange & Others stories, bản dịch tiếng Anh của Ibrahim Muhawi, Index Censorhip, tháng 3/2002
Trần Quốc Việt dịch
Nasri Hajjaj là nhà văn và nhà báo người Palestine.
Tục ngữ có câu "uống nước nhớ nguồn" để giáo dục thế hệ sau phải nhớ đến công lao khi thụ hưởng một thành quả nào đó từ thế hệ người đi trước, chính vì vậy mới hình thành và phát triển văn hóa, lịch sử của dòng họ, dân tộc, quốc gia.
Câu tục ngữ gắn liền với truyền thống ngàn đời của ông cha để lại trở thành câu khẩu hiệu để tuyên truyền cho giai cấp cầm quyền.
Tục ngữ có câu "uống nước nhớ nguồn" để giáo dục thế hệ sau phải nhớ đến công lao khi thụ hưởng một thành quả nào đó từ thế hệ người đi trước
Ngày Tết cổ truyền của dân tộc, trước mộ phần và vong linh của người bác ruột xấu số, tôi suy ngẫm về "Uống nước nhớ nguồn".
Theo gia phả dòng họ và lịch sử Đảng bộ xã Đức Hòa : ông Đỗ Văn Soại sinh năm 1910, sinh ra và lớn lên tại làng Vạn Phước Đông (thôn Phước Mỹ, xã Đức Hòa, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi hiện nay), đi học ở Huế và tham gia tổ chức Thanh niên cách mạng đồng chí hội từ năm 1929 lấy tên Đỗ Ban ; là người lãnh đạo phong trào cộng sản ở xã nhà. Đến tháng 7/1932 bị bắt và kết án khổ sai tại Trường An - Ba Tơ (Quảng Ngãi), chết trong lao tù của thực dân Pháp ngày 13 tháng 7 âm lịch năm 1935. Sau cách mạng tháng 8/1945, chi bộ Đảng cộng sản Việt Nam xã Đức Hòa đầu tiên được đặt tên chi bộ Đỗ Ban.
Ngôi mộ của ông Đỗ Ban cùng với mộ phần những người khác trong dòng tộc, anh em chúng tôi xây dựng vào giai đoạn đất nước khó khăn.
Những người như bác tôi - liệt sĩ Đỗ Ban - có cơ hội học hành, thăng tiến trong xã hội lúc bấy giờ, nhưng lại chấp nhận đấu tranh gian khổ, mất mát, hy sinh để chống lại sự cai trị của người Pháp. Khi chết đi, vẫn không trông mong có được ngôi mộ tử tế. Xương máu của bác hòa vào lòng đất mẹ, trở về với cát bụi vĩnh hằng.
***
Vừa chờ nén nhang lụi tàn trên mộ bác, vừa vào mạng đọc những bản tin "1400 tỷ xây nghĩa trang" (1) dành cho cán bộ cao cấp.
Tổng bí thư, Ủy viên bộ chính trị đương nhiên là cán bộ cao cấp rồi.
Thử tìm hiểu các nguyên tổng bí thư sẽ có tiêu chuẩn được vào nghĩa trang quốc gia. Gần nhất là ông Nông Đức Mạnh (2), sinh năm 1940 đến năm 1958 (18 tuổi) học Trung cấp, thời bao cấp nên đi học được nhà nước nuôi và được gọi là "tham gia cách mạng" ! Làm Tổng bí thư giai đoạn 2006-2011.
Đi học thì có học bổng, quá trình đi làm hưởng lương không thiếu ngày nào, có công trạng thì được khen thưởng, có chế độ về nhà đất, về già có lương hưu. Chính vì vậy mà nhiều người mong muốn được làm cán bộ nhà nước. Tính cho cùng và sòng phẳng là xã hội cũng đã quá ưu ái rồi, còn hơn cả tổng thống Mỹ - nguyên thủ quốc gia giàu nhất thế giới.
Những lần ra Hà Nội bạn bè chở đi dạo, có chỉ cho xem nhà ông Nông Đức Mạnh, nghe nói nhiều tiền lắm, chẳng biết có phải không. Tuy nhiên, nhìn bộ ghế ông ấy đặt cái đít tiếp khách giá trị cũng hàng trăm lần chi phí xây dựng ngôi mộ ông Đỗ Ban.
Nhìn bộ ghế ông ấy đặt cái đít tiếp khách giá trị cũng hàng trăm lần chi phí xây dựng ngôi mộ ông Đỗ Ban.
Nếu lấy ngôi mộ ông Đỗ Ban làm đơn vị tính, chi phí xây dựng 300.000 đồng, diện tích đất 2m2. Nghĩa trang dành cho cán bộ cao cấp với quy mô 1.400 tỷ đồng, 120 ha cho 2.500 ngôi mộ, thì suất đầu tư mỗi ngôi mộ cán bộ cao cấp là 1.867 lần về chi phí và 240 lần diện tích đất so với mộ ông Đỗ Ban, chưa tính đến chênh lệch giá trị đất thủ đô Hà Nội và vùng quê Quảng Ngãi.
Nhắc lại : Liệt sĩ Đỗ Ban tham gia Thanh niên cách mạng đồng chí hội năm 1929, không nhận đồng lương nào, chết năm 1935, lúc đó nhiều "cán bộ cao cấp" còn chưa ra đời !
Bằng Tổ quốc ghi công Liệt sĩ Đỗ Ban, Đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương đã hy sinh vì sự nghiệp đấu tranh cách mạng và giải phóng dân tộc năm 1935, do Thủ tướng Võ Văn Kiệt ký ngày 9 tháng 7 năm 1996.
***
Karl Marx – ông tổ của chủ nghĩa cộng sản từng nói : Chỉ có loài súc vật mới quay lưng lại nỗi đau khổ của đồng loại mà chăm lo riêng cho bộ lông của mình. Chính vì vậy mà ông ta theo chủ nghĩa vô thần. Bởi vì, nếu duy tâm, ông ta hiển linh sẽ nhìn thấy mình sinh ra quá nhiều súc vật ! Nên dù là người phương Đông, nhưng ông Hồ Chí Minh cũng đã viết trong Di chúc yêu cầu hỏa táng thi hài và tro sau hỏa táng cho vào ba hộp sành cho ba miền Bắc, Trung, Nam sau khi qua đời.
Ngày Tết hàng năm tôi cố gắng đưa con cháu về quê thắp hương mồ mã ông bà, tổ tiên, muốn dạy cho chúng nó đạo lý "uống nước nhớ nguồn", nhưng tôi cũng nói thêm với chúng nó là có những kẻ đã "uống máu thì không thể nhớ nguồn".
Đỗ Thành Nhân
Nguồn : VNTB, 19/02/2018
