Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Từ năm tài khóa 2016, Chính ph và B Tài chính đã quyết đnh "ém" mà không đưa phn chi tr n gc vào mc bi chi ngân sách, c ép t l bi chi/GDP gim xung đ làm đp báo cáo.

budget1

Thành tích mới thi ‘cướp đường đot ghế

Chính phủ ca th tướng ‘C L M V’ và ‘mi tnh là mt đu tàu kinh tế’ li va đt được mt thng li chính tr trong ni b đng đang cướp đường đot ghế đến đi hi 13 : kết thúc quý 1, chi ngân sách quc gia thp hơn thu ngân sách quc gia 6.000 t đng, tương đương khong 250 triệu USD.

Nếu nhng con s trên được phn ánh trung thc và có th tin cy được, đây là quý hiếm hoi mà ngân sách Vit Nam không nhng không b bi chi mà còn có được mt chút dôi dư - điu tr nên kỳ diu khi so sánh vi mc bi chi ngân sách thi sếp ca Nguyễn Xuân Phúc là Nguyn Tn Dũng, bình quân 5 - 6% GDP, tc luôn vượt hơn mc 5% mà Liên hip quc quy đnh là ‘mc nguy him’. Nn tham nhũng và chi xài lãng phí vô gii hn là hai đc trưng trên bn mt ca th tướng thi đó.

Nguyễn Xuân Phúc có nhng quyết tâm riêng ca ông ta. Sau khi chính thc thay thế ‘anh Ba X’ b rt đài vi mt trong nhng nguyên do chính là thành tích điu hành kinh tế va yếu kém va ‘chng biết gì’ v tài chính khiến bi chi ngân sách năm nào cũng như năm nào đu đi m sng dy, thi ca Phúc đã siết li được phn nào k lut thu chi ngân sách bng ch trương tiết kim chi thường xuyên (phn chi lương và ph cp cho đi ngũ công chc gn 3 triu người), tiết gim chi đu tư phát trin, gim biên chế

Mức bi chi ngân sách được ‘quyết tâm’ kéo gim’ xung còn dưới 5% GDP, thm chí lc quan hơn thì dưới 3% GDP, tc vào khong 200.000 t đng.

Nhưng làm thế nào đ kéo gim t l bi chi trong khi t l chi thường xuyên trong tng chi ngân sách vn chiếm đến 70 - 80 % mà không h thuyên giảm, bt k s thu ngân sách đang có chiu hướng đng trn và st gim mà đã khiến đng cm quyn ln chính ph cung quýt tìm cách đè đu dân tăng nhiu loi thuế như VAT (giá tr gia tăng), thuế s dng đt và đ các sc thuế mang tính ‘kiến to’ khác mà bị người dân chi ra ‘chúng bóc lt dân ta đến tn xương ty’… ?

Trong khi đó, đội ngũ công chc không nhng không gim mà còn phình to hơn đến gn 100 ngàn người t thi ông Phúc tr thành th tướng. Còn phn chi đu tư phát trin, mà v thc cht là chi cho các công trình hạ tng cơ s như giao thông, xây dng cơ bn, tr s hành chính, bo tàng, tượng đài… có b ct gim phn nào, nhưng không phi là do "thành ý" ca chính ph mà bi ngân sách đã khn đn đến mc chính gii quan chc chính ph quốc hi đã phi tha nhn không còn biết tìm đâu ra tin cho đu tư phát trin na, hoc do thc tế chm gii ngân vn đu tư phát trin.

Vậy là như dân gian đương đi truyn khu ‘trong cái khó ló cái… khôn vt’. Mt trong nhng đc trưng ni bt ca Th tướng Phúc mà đã không có th tướng Dũng là thiên bm v… s hc.

Thủ thut mi : ‘đá’ n gc khi cơ cu bi chi

Từ năm 2016, Nguyn Xuân Phúc đã bt đu quan tâm đến GDP và cách làm sao đ ch s giá tr tng sn lượng quc gia này ch có tăng khá đến tăng mạnh mà không th tt dc. Hn đó là ngun cơn vì sao trong bi cnh nn kinh tế Vit Nam, theo nhiu đánh giá đc lp, vn m ch và thc cht đã lao vào chu kỳ suy thoái kinh tế năm th 11 liên tiếp k t năm 2008, GDP vn được báo cáo quá sc hng hào với t l gn 7% và trên c 7%. Tng cc Thng kê đã tr thành mt công c đu sai ‘ngoan hin d bo’ cho nhng tính toán s hc quá khó tin như thế.

Sau đó, thậm chí Th tướng Phúc còn manh dn yêu cu Tng cc Thng kê ‘dưa kinh tế ngm vào GDP’. Nguyên tắc là quá đơn gin ca hc sinh cp 1 : ch cn ước tính ‘kinh tế ngm’ (nn kinh tế phi chính thc, bao gm c buôn lu) khong 20- 30% GDP hin hu là s có GDP tương lai vt đến gn 300 t USD, tha sc đưa vit Nam tr thành ‘mt trong nhng trung tâm kinh tế mi ni trên thế gii’.

Cũng từ năm 2016, Th tướng Phúc đã quan tâm và ch đo mt vn đ mà có l vào thi Nguyn Tn Dũng đã chng nghĩ ra : không tính chi tr n gc vào bi chi ngân sách nhà nước t năm tài khóa 2016.

Đó là lý do tại sao từ năm tài khóa 2016, Chính ph và B Tài chính đã quyết đnh "ém" mà không đưa phn chi tr n gc vào mc bi chi ngân sách, c ép t l bi chi/GDP gim xung đ làm đp báo cáo, cùng vi s toa rp ca mt quc hi mà chc chn tha biết cái nguyên tc đương nhiên phi tính n gc vào cơ cu bi chi, nhưng ch biết ‘gt’. Đó cũng là mt bí mt riêng có ca mt chính th đc đng và đc quyn v công b báo cáo thu chi ngân sách, bt chp yêu cu v minh bch tài chính ngân sách ca Liên hip quc và các tiêu chuẩn hướng ti mt nn kinh tế th trường đúng nghĩa - điu mà chính th này đang rt thèm mun có được đ được vay các ngun tài chính ưu đãi t quc tế.

Đến năm tiếp theo - 2017, t l bi chi ngân sách lp tc được kéo gim đy bt ng và kỳ l.

Cần nhc li, kế hoch ca chính ph chi tr n gc và lãi năm 2017 là khong 260 ngàn t đng, trong đó phn n gc có th chiếm khong 2/3 trong s đó, tc khong 170 ngàn t đng.

Với d toán bi chi ngân sách năm 2017 là khong 250 ngàn t đng, nếu tính cả phn chi tr n gc vào bi chi ngân sách năm 2017, con s bi chi thc s s lên đến khong 420 ngàn t đng, chiếm đến khong 8-9% GDP (so với GDP năm 2017 khong 210 - 220 t USD) tc còn cao hơn hn mc bi chi k lc "thi Nguyn Tn Dũng" vào năm 2013 là 6,6% GDP.

Cũng với th thut ‘ém n gc’như thế, năm 2018 đã được h thng tuyên giáo và báo đng tung hô ‘ln đu tiên sau 13 năm, ngân sách thng dư 400 t đng’.

Còn năm 2019 thì sao ?

Vẫn trên 5% ?

2019 lại là năm ‘bn l’ ca công cuc ‘xác định cán bộ cp chiến lược cho đi hi 13’ - mt đi hi ca đng cm quyn mà nếu còn xy ra thì s vào năm 2021. Cuc đua đến đi hi này ngày càng tr nên quyết lit và sc máu, mà ngoài truyn thng tung hê đơn thư t cáo ni b trên mng xã hi cùng hiệu ứng đáng s ca chiến dch ‘đt lò’, thì bt c kết qu nào được xem là kh quan v thành tích điu hành kinh tế - ngân sách cũng ghi đim cho quan chc cao nht trong B Chính tr có cơ hi điu hành kinh tế là Nguyn Xuân Phúc.

Nhưng vào quý 1 năm 2019, ngân sách Việt Nam phi tr n 4 t USD, tương đương khong hơn 90.000 t đng. Nếu t l n gc/tng n phi tr vn khong 2/3, con s n gc mà ngân sách Vit Nam phi tr vào quý 1 năm 2019 là 60.000 t đng. Mà như vy, không th có chuyn ngân sách ‘có thặng dư 6.000 t đng’, mà đã bi chi gp 10 ln con s đó trong quý 1 năm 2019, biến ‘thành tích’ ca Th tướng Phúc thành ni bt hnh cho cá nhân ông ta, nhưng trên hết là c mt dân tc b đè đu bóp hng đ có tin tr n.

Để nếu mc bi chi ngân sách 60.000 tỷ đng ca quý 1 được mc đnh cho nguyên năm 2019, t l bi chi ngân sách 2019 s vn là mt bn sao trung thành ca thi Nguyn Tn Dũng : trên 5%.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 24/04/2019

Published in Diễn đàn