 | Tổng quan: | 3070132 |
Trong lịch sử, hầu hết cử tri người Mỹ gốc Á có xu hướng bỏ phiếu "phe màu xanh" – Đảng cộng hòa – và nhiều người Mỹ gốc Á tự nhận thấy rằng mình đã bỏ phiếu cho Joe Biden cho cuộc bầu cử năm nay. Phần lớn, tôi muốn nói đến mọi nhóm người Châu Á ngoài nhóm cử tri Việt Nam. Các nhóm vận động – Dữ liệu AAPI, APIA Vote và Người Mỹ gốc Á thúc đẩy Công lý – thực hiện một cuộc khảo sát thăm dò ý kiến vào tháng 9 năm 2020 cho thấy cử tri người Việt có nhiều khả năng bỏ phiếu cho ông Trump nhất so với các nhóm người Mỹ gốc Á khác.
Cử tri người Mỹ gốc Việt cũng đã lên tiếng ủng hộ ông Trump : nhiều cuộc mít tinh của MAGA (Make America Great Again) đã được tổ chức bởi các người Việt Đảng cộng hòa tại Santa Ana, California , Houston, và Texas.
Cử tri người Việt luôn có xu hướng nghiêng về đảng Cộng hòa, vì vậy đối với một số người, có thể không ngạc nhiên khi họ trung thành với đảng Cộng hòa và bỏ phiếu cho ông Trump. Cử tri Cuba cũng theo loại hình này, người Cuba cũng có xu hướng bảo thủ hơn các nhóm Latinh khác – có lẽ là vì cả người Cuba lẫn người tị nạn Việt Nam cùng chạy trốn khỏi các chế độ cộng sản, do đó có cùng quan điểm chính trị.
Mặc dù vậy, việc lan truyền thông tin sai lệch tràn lan qua Facebook và các nền tảng truyền thông xã hội khác cũng góp phần đáng kể vào sự ngưỡng mộ mãnh liệt của họ đối với ông Trump và sự phản đối dành cho Biden.
Ví dụ, tờ The Washington Examiner, một tờ báo được biết đến là có khuynh hướng bảo thủ và thiên tả, đã đăng một bài báo ám chỉ ông Biden tin rằng Hoa Kỳ không có nghĩa vụ phải giúp đỡ người tị nạn Việt Nam. Tuy nhiên, bài báo đã không nói đến ngữ cảnh về lời nói của ông Biden.
Năm 1975, ông Biden phân biệt rõ ràng giữa việc giúp đỡ người tị nạn Việt Nam rời bỏ Việt Nam với viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Việt Nam Cộng Hòa. Ông ấy ủng hộ điều đầu tiên, nhưng không ủng hộ điều thứ 2. Ông Biden kiên định với cương lĩnh phản chiến mà ông được bầu, nói rõ rằng ông muốn đưa quân nhân Hoa Kỳ về nước.
Lầm tưởng rằng ông Biden "không quan tâm đến" người Việt Nam vì ông đã bỏ phiếu chống lại Dự luật HR 6755 của Quốc hội năm 1975, còn được gọi là Đạo luật Hỗ trợ Người tị nạn và Di cư Đông Dương, cũng đã góp phần làm mất uy tín của ông Biden và đảng Dân chủ trong mắt cử tri Việt Nam.
Đạo luật này được sự bảo trợ của ông Peter Rodino Jr. – một thành viên Đảng Dân chủ, không phải Đảng Cộng hòa. Dự luật cho phép 130.000 người tị nạn từ Đông Nam Á vào Hoa Kỳ và phân bổ 455 triệu Mỹ kim để giúp họ tái định cư, số tiền tương đương khoảng hơn 2 tỷ Mỹ kim ngày nay.
Mặc dù đúng là ông Biden đã không bỏ phiếu ủng hộ dự luật này, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là ông cũng hoàn toàn không tham gia bỏ phiếu cho dự luật này.
Năm 1975, ông Biden gặp khó khăn trong việc di chuyển từ Delaware đến thủ đô Washington– một số người thân trong gia đình ông đã qua đời vào cuối năm 1972 và các con trai của ông cũng bị thương nặng. Trong giai đoạn này, Biden dành nhiều thời gian cho gia đình và cuối cùng đã không tham dự một số cuộc bỏ phiếu của Quốc hội.
Do những vấn đề gia đình nghiêm trọng này, sẽ không chính xác nếu nói rằng ông Biden đã bỏ phiếu chống lại dự luật cụ thể này. Tuy nhiên, ông Biden là một thành viên của Ủy ban Dịch vụ nước ngoài, cơ quanphê duyệt dự luật để dự luật được đưa ra bỏ phiếu ngay từ đầu.
Trái ngược hoàn toàn và trớ trêu với sự chào đón người tị nạn Đông Nam Á này, chính quyền của Trump đã giảm bớt các biện pháp bảo vệ đối với người tị nạn chiến tranh Việt Nam bằng cách mở rộng đối tượng người tị nạn có thể bị trục xuất. Chính quyền Trump đã tiến hành trục xuất hàng ngàn người tị nạn Việt Nam trở về cố quốc – mặc dù những người tị nạn này đã chạy trốn khỏi chính đất nước đó cách đây 40 năm.
Một khía cạnh trong chiến dịch tranh cử của Trump đã thúc đẩy thành công của ông với cử tri người Mỹ gốc Việt là luận điệu "chống Trung Quốc" rõ ràng và thẳng thắn của ông.
Cộng đồng Việt Nam chỉ trích Bắc Kinh do Trung Quốc đã từng đô hộ Việt Nam và tiếp tục ý định xâm lấn đất Việt. Căng thẳng giữa hai nước ngày càng dâng cao, thể hiện trong cuộc xung đột về yêu sách lãnh thổ đối với các đảo, nạn tàu thuyền và tuyên truyền chống Trung Quốc ngày càng gia tăng trên mạng xã hội ở Việt Nam.
Lập trường của ông Trump chống lại Trung Quốc đã cho phép người Việt Nam cảm thấy như thể họ đang nhận được sự đồng cảm. Một số người Việt Nam rất biết ơn về luận điệu chống Trung Quốc vì họ cũng tin rằng ông Trump sẽ đứng lên chống lại Bắc Kinh.
Tuy nhiên, hành động và sự liên kết của Trump nói khác với quan điểm này : ông ta đi từ thái cực này sang thái cực ngược lại, từ đổ lỗi cho Trung Quốc vì đã làm tổn thương nền kinh tế của Hoa Kỳ cho đến việc tiếp đón long trọng chủ tịch Trung Quốc tại câu lạc bộ Mar-A-Lago riêng của mình.
Thái độ luôn thay đổi của ông đặt ra nhiều câu hỏi cho người Mỹ, đặc biệt là khi tờ The New York Times tiết lộ rằng ông Trump trả thuế cho Trung Quốc xấp xỉ 200.000 Mỹ kim, khác xa so với 750 Mỹ kim mà ông nộp cho Hoa Kỳ.
Mối quan hệ của Trung Quốc với Trump vẫn rất đặc biệt – Forbes báo cáo dòng tiền 5,4 triệu Mỹ kim từ một ngân hàng nhà nước đến Trump Tower, nơi Trump duy trì các mối quan hệ khi ông trở thành tổng thống thứ 45, có thể vi phạm Mục 9 của Hiến pháp Hoa Kỳ "quan chức liên bang không được chấp nhận bất kỳ món quà nào, tượng đài, văn phòng hoặc danh hiệu nào, dưới bất kỳ hình thức nào, từ bất kỳ vua, hoàng tử hoặc quốc gia nước ngoài nào" mà không có sự chấp thuận của Quốc hội.
Có vẻ như tất cả hoặc thậm chí phần lớn lợi nhuận từ các giao dịch của Trump với Trung Quốc cũng không chuyển vào kho bạc Hoa Kỳ, bởi vì chỉ có khoảng 190.000 đô la được quyên góp vào năm ngoái từ lợi nhuận làm việc với các chính phủ nước ngoài. Dựa trên thỏa thuận giữa Trump Towers và đơn vị thuê, Ngân hàng Công thương Trung Quốc, ngân hàng này vẫn đăng ký địa chỉ của họ trong tòa nhà của Trump.
Ông Trump đã không nhất quán về lập trường chỉ trích đối với Trung Quốc. Ông được cho là đã chấp thuận việc Bắc Kinh bỏ tù người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ trong các trại tập trung và tuyên bố rằng quan hệ Trung Quốc và Hoa Kỳ chưa bao giờ tốt hơn, bất chấp việc ông liên tục đổ lỗi cho Trung Quốc kể từ khi ông bắt đầu vận động tranh cử vào năm 2016. Đầu năm nay, Trump đã nhiều lần ca ngợi Chủ tịch Tập Cận Bình vì đã làm việc hiệu quả trong việc kiểm soát đại dịch Covid-19 ở Trung Quốc.
Ngoài ra, các động thái của Trump để "chống lại" Trung Quốc đôi khi đã phản tác dụng. Một số cử tri Việt Nam có ấn tượng rằng Trump đã làm tốt kể từ khi ông đặt ra các lệnh trừng phạt thương mại và thuế quan đối với hàng hóa từ Trung Quốc, tin rằng tổng thống đang đứng trước "kẻ bắt nạt lớn" Trung Hoa.
Thực tế đáng buồn là những mức thuế này đã gây tổn hại về mặt kinh tế, làm tổn thương người tiêu dùng và các ngành công nghiệp Mỹ nhiều hơn là giúp ích cho họ. Chi phí của các mức thuế này rơi vào người tiêu dùng và doanh nghiệp, chủ yếu là những người phụ thuộc vào hàng hóa nhập cảng và các ngành xuất khẩu phải đối mặt với sự trả đũa từ các quốc gia khác.
Trong khi nhiều cử tri gốc Việt tiếp tục công khai sự ủng hộ của họ với Trump, thì có một sự chia rẽ ngày càng tăng trong các gia đình Việt Nam khi các thế hệ trẻ ủng hộ ông Biden hơn là ông Trump. Cuộc bầu cử căng thẳng năm nay đã bộc lộ khoảng cách lớn giữa các bậc cha mẹ bảo thủ và con cái thiên tả của không chỉ người Việt Nam mà còn của tất cả các gia đình trên khắp nước Mỹ. Trong trường hợp của những cử tri người Mỹ gốc Việt trẻ tuổi như tôi, cuộc đấu tranh để nâng cao nhận thức của các thành viên gia đình truyền thống, bảo thủ chắc chắn là một cuộc chiến khó khăn, nhưng nó là một cuộc chiến cần thiết.
Nhiều cử tri gốc Việt không được trang bị một bức tranh đầy đủ để ủng hộ một ứng cử viên thực sự sẽ làm việc vì lợi ích cao nhất của họ cũng như của cả đất nước nói chung. Điều thiếu sót này đặc biệt đúng đối với thế hệ người Việt lớn tuổi hơn thường dựa vào các nguồn truyền thông nước ngoài để đưa tin do bất đồng ngôn ngữ. Tin tức thiên lệch cả từ hải ngoại ở Việt Nam và các nguồn tiếng Việt đã góp đáng kể vào mối quan hệ giữa cộng đồng người Việt Nam theo khuynh hướng bảo thủ và lớn tuổi với ông Trump.
Một số trang web tổng hợp tin tức bao gồm The Interpreter và PIVOT’s Viet Fact Check đã ra đời nhờ nỗ lực của những người trẻ Việt Nam tiến bộ và tiến bộ nhằm giải quyết tình trạng thiếu các bài báo chính xác và phi đảng phái dành cho những người gặp khó khăn với tiếng Anh.
Hiện tại, sự chia rẽ giữa các gia đình Việt Nam sẽ tiếp tục gia tăng – trừ khi chúng ta có thể đưa thông tin cho hai nhóm người trên ở trên cùng một trang, một phần do khoảng cách thông tin này. Việc nhiều trang tin tức cung cấp tin tức bằng tiếng Việt, tiếng Tây Ban Nha và các ngôn ngữ khác cho khán giả là điều vô cùng cần thiết.
Ngày nay, các công ty công nghệ và nền tảng truyền thông xã hội cũng có trách nhiệm "đánh dấu" và xác minh các thông tin sai lệch đang lưu hành. Và đối với các cử tri trẻ, chúng ta phải nhận ra trách nhiệm công dân của mình bao hơn là chỉ bỏ phiếu bốn năm một lần. Điều quan trọng là chúng ta phải tiếp cận với những người xung quanh mình mỗi ngày và trân trọng khuyến khích ý thức cao hơn để cải thiện cộng đồng của chúng ta.
Hana Dao
Nguyên tác : "Misled and misinformed : Why Vietnamese voters make up the largest Asian demographic in favor of Trump", The Stanford Daily, 10/11/2020
Vũ Quốc Ngữ dịch
Nguồn : VNTB, 10/11/2020
Ánh Liên, VNTB, 04/08/2018
Trong ngày 3/8, hàng loạt các hãng thông tin lên tiếng về vụ bắt giữ công dân Mỹ (gốc Việt) của chính quyền Việt Nam.
Gia đình của Michael Phuong Minh Nguyen trong buổi gặp gỡ đại diện Mimi Walters tại một cuộc họp báo hôm thứ Năm. Nguyen, một công dân Hoa Kỳ từ Orange, đã bị chính quyền Việt Nam giam giữ gần bốn tuần. Ảnh : Gabriel S. Scarlett / Thời báo Los Angeles
Trang tin Usnews cho hay, một công dân Mỹ - ông Michael Phuong Minh Nguyen (54 tuổi) đã bị giam giữ kể từ tháng trước, vì nghi ngờ hoạt động chống lại chính phủ Việt Nam.
Nguyễn, người sinh ra ở Việt Nam và đã sống ở Mỹ từ khi còn là một đứa trẻ, ông được biết đến như một người cha của bốn đứa trẻ, chủ doanh nghiệp in ấn tại California hơn là một người hoạt động chính trị.
Sự bắt giữ Michael Phuong Minh Nguyen lần này tiếp tục bị đánh giá là điểm đau đầu giữa Ngoại giao Việt - Mỹ. Bởi cách đó không lâu, nhà nước Việt Nam từng tiến hành bắt giữ Will Nguyen về hoạt động kích động biểu tình, gây rối trật tự công cộng nhưng sau đó nhanh chóng thả ra với hình thức trục xuất ngay lập tức.
Mặc dù ông Phuong Minh Nguyen được xác nhận là còn sống và không có 'dấu hiệu bị lạm dụng', theo các quan chức Đại sứ quán Mỹ thông báo cho các thành viên gia đình hôm thứ Tư hay thậm chí một vị Dân biểu Mỹ tuyên bố về 'hậu quả' có thể xảy ra nếu công dân Mỹ không được đối xử một cách tôn trọng. Tuy nhiên, với vụ bắt giữ Michael Phuong Minh Nguyen lần này, nhiều người vẫn không hiểu ý đồ thực tế của chính quyền Việt Nam là gì. Chỉ biết rằng, gần đây, chính quyền Việt Nam có một sự lưu tâm đặc biệt đến các cá nhân có yếu tố nước ngoài, cũng như thực hiện một động thái răn đe giới bất đồng chính kiến và đẩy mạnh bắt giữ các nhà hoạt động.
Đầu tiên, theo một số hãng thông tấn Mỹ, mặc dù Việt - Mỹ có thỏa thuận về việc, chính phủ Việt Nam phải thông báo cho các đối tác Mỹ trong vòng bốn ngày nếu một công dân Mỹ bị bắt và bỏ tù. Nhưng trong trường hợp của của Phuong Minh Nguyen, thỏa thuận này hoàn toàn vô hiệu. Điều này được cho là xuất phát từ một ký kết liên quan đến hành động riêng tư của nước sở tại (1994), tức chỉ cho phép thông tin một người, nếu người đó ký một mẫu đơn (nhận tội ?).
Chuỗi bắt công dân Mỹ (hay có yếu tố nước ngoài) trong thời gian gần đây phải chăng đang cho thấy biểu hiện về sự liên kết đấu tranh giữa người Việt trong nước và nước ngoài ? Tính chất 'Việt Tân' không còn là sự chỉ đạo trong mắt chính quyền, mà trở thành một sự liên kết chặt chẽ giữa các cá nhân trong và ngoài nước qua công cụ Facebook ? Điều này có vẻ là đúng, khi mà mạng xã hội đang cung cấp những nhóm bàn luận chính trị, hay livestreams các quan điểm chính trị mà không còn phụ thuộc vào việc người đó đang ở đâu. Một số livestreams của người nước ngoài gốc Việt thu hút lượng like, share hay tương tác cực kỳ lớn, thậm chí một số video 'Khai dân trí' còn thuộc top trending (các video ngẫu nhiên, thú vị nhất) trên mạng Youtube.
Dù lý do là gì, thì nếu xuất hiện sự tương tác ngày càng mạnh mẽ và bền chặt giữa người Việt trong nước và người Việt nước ngoài vẫn là điều không mong muốn của chính quyền Việt Nam, nhất là chủ đề tương tác là phản ánh chính trị và phản biện xã hội. Sự gia tăng nhanh có hệ thống tương tác này có phải đang khiến nhà nước Việt Nam lo sợ về một sự hỗ trợ phong trào dân chủ nhân quyền trong và ngoài nước, yếu tố mà nhà nước Việt Nam từng nhiều lần lên án với cụm từ 'nhận tiền từ các tổ chức, cá nhân nước ngoài'. Tuy nhiên điều này chỉ đúng về phương diện nếu người nước ngoài đó tham gia một tổ chức chính trị, nhưng nếu đơn thuần là một công dân bình thường và có sự san sẻ về tình hình cố hương với người trong nước qua Facebook thì rất khó để lên án theo mẫu lên án có từ những năm cuối của thế kỷ 20. Chính vì vậy, chính quyền Hà nội có thể đã tiến hành loại bỏ triệt để sợi dây liên kết này bằng cách đánh vào những Việt kiều đang tham dự các hoạt động xã hội, nhân quyền ở Việt Nam, trong đó không loại trừ những hoạt động thăm hỏi, động viện của những người Việt kiều đối với những nhà hoạt động trong nước như ông Phuong Minh Nguyen ?.
Tại sao Việt Nam lại làm thế để gây căng tháng về Ngoại giao ? Hơn ai hết nhà nước Việt Nam đều biết vị trí địa chính trị của mình nhằm giúp Mỹ đọc vị Trung Quốc, việc tiến hành bắt người Mỹ gốc Việt với lý do vi phạm pháp luật sẽ là một cớ thực hành tốt cho việc răn đe mà không ngại vượt quá giới hạn Ngoại giao cho phép. Tức Việt Nam áp dụng sự chai mòn cảm xúc trong các trường hợp bắt giữ theo lối : bắt-thả-bắt-thả.
Và thực tế, giống như trường hợp Will Nguyen, ông Michael Phuong Minh Nguyen sẽ nhận được sự phản ứng mạnh mẽ từ Dân biểu Mỹ theo nguyên tắc 'người Mỹ trên hết' (hay cả vì lá phiếu từ cộng đồng người Việt). Và sau khi bắt giữ, Việt Nam áp dụng ngay một nguyên tắc thỏa thuận từ năm 1994 (nhận tội mới thả) để tạo tính răn đe, và ngay sau đó sẽ được trả tự do theo hướng trục xuất. Sự kiện ông Michael Phuong Minh Nguyen nổi lên vào ngày thứ Sáu, và Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cũng dự kiến sẽ gặp các nhà Ngoại giao Đông Nam Á tại Singapore vào ngày thứ sáu, trong đó có cả Việt Nam. Trường hợp của Michael Phuong Minh Nguyen có thể sẽ được nêu lên và gây áp lực, và cũng có thể sẽ thả - bởi họ chứng minh được rằng, ngay cả người Mỹ nếu có sự tương tác sâu với giới bất đồng chính kiến tại Việt Nam thì cũng đều bị bắt giữ và trừng phạt theo một cách nào đó.
Cả hai trường hợp Will Nguyen hay Michael Phuong Minh Nguyen bị bắt giữ - thả ra, cũng không đến mức gây ra thảm họa Ngoại giao hai nước, một vì nhân quyền thời Tổng thống Donald.Trump, một phần vì lý do đọc vị Trung Quốc của vùng địa lý Việt Nam, chưa kể mối giao thương quốc phong trong thời gian gần đây khi Việt Nam chi 100 triệu USD để mua vũ khí Mỹ.
Rõ ràng, Hà Nội đang làm mọi cách để ngăn chặn và răn đe sự cộng tác, tương tác, chia sẻ 'dân chủ, nhân quyền' của người Việt ở hai bán cầu. Và rõ ràng, Michael Phuong Minh Nguyen chưa phải là trường hợp cuối cùng bị bắt giữ. Bởi hàng ngàn người Mỹ vào Việt Nam và chưa chạm vào rắc rối nào cả, chỉ đơn giản họ không đụng chạm đến vấn đề mà nhà nước Việt Nam không muốn : nhân quyền.
Tuy nhiên, trong một hoàn cảnh khác, cũng có thể ông Michael Phuong Minh Nguyen sẽ không được thả ra như cách Will Nguyen được hưởng, bởi ông có vẻ lấn sâu hơn vào những lãnh vực nhạy cảm mà Hà nội không thích, liên quan đến 'các hành vi nhằm lật đổ chính quyền theo điều 109 của Bộ luật hình sự sửa đổi'. Và điều này sẽ khiến Ngoại giao hai nước sẽ làm việc nhiều hơn. Trong khi đó, một bản thỉnh nguyện của change.org kêu gọi trả tự do cho ông thu hút hơn 7.000 chữ ký vào chiều thứ Năm.
Ánh Liên
Nguồn : VNTB, 04/08/2018
************************
Đỗ Dzũng, Người Việt, 02/08/2018
Gia đình ông Michael Phương Minh Nguyễn hôm Thứ Năm, 2 tháng Tám, xác nhận ông bị chính quyền Việt Nam bắt giữ và đang giam tại Sài Gòn, tại một cuộc họp báo ở tòa thị chính Orange.
Video phóng sự Ông Michael Phương Minh Nguyễn bị cộng sản Việt Nam bắt
Theo gia đình cho biết, hôm 7 tháng Bảy, trên đường từ Đà Nẵng về Sài Gòn, ông Michael bị bắt vô cớ, tại tỉnh Đồng Nai.
Khi bị bắt, ông có mang theo trong người 1.200 USD và 1 triệu đồng Việt Nam cùng một số quần áo.
Từ 7 đến 16 tháng Bảy, ông Michael bị giam ở một nơi gia đình không biết. Và trong thời gian này, phía Việt Nam không thông báo cho phía Mỹ biết họ đang giam giữ một công dân Hoa Kỳ, mặc dù hai bên có thỏa thuận là phía Việt Nam phải báo cho phía Mỹ biết chuyện này trong vòng bốn ngày.
Vào ngày 17 tháng Bảy, phía Việt Nam báo cho tòa Đại Sứ Mỹ biết ông Michael đang bị giam giữ.
Ngày 31 tháng Bảy, tổng lãnh sự Hoa Kỳ được phép gặp ông Michael lần đầu tiên tại trại tạm giam trên đường Phan Đăng Lưu, quận Bình Thạnh, Sài Gòn.
Sau khi giới thiệu mục đích của cuộc họp báo, ông Mark Roberts, em rể của ông Michael, và là phát ngôn viên của gia đình, cảm ơn Dân biểu Mimi Walters và nhân viên của bà, cùng các đồng viện của bà, làm việc trong những ngày qua để biết tình trạng của ông Michael.
“Tôi xin cảm ơn Dân biểu Mimi Walters và nhân viên của bà làm việc trong những ngày qua. Bà hiện đang dẫn đầu nỗ lực này, cùng các Dân biểu Alan Lowenthal, Lou Correa, và Ed Royce. Tôi cũng xin cảm ơn những người đã ký vào thỉnh nguyện thư trên trang nhà change.org để vận động cho ông Michael. Tôi cũng xin cảm ơn chính quyền Việt Nam đã đối xử một cách nhân đạo với ông Michael”, ông Roberts nói.
Ông Roberts cũng nhắc đến thỏa thuận năm 1994 giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, là khi một công dân Mỹ bị bắt giữ, trong vòng 96 giờ, Việt Nam phải báo cho Mỹ biết.
Ông cho biết thêm : “Ông Franc Shelton, thuộc tòa tổng lãnh sự Mỹ tại Sài Gòn, là người trong hai ngày qua cập nhật với gia đình về chuyện ông Michael bị bắt”.
Chi tiết vụ ông Michael Phương Minh Nguyễn mất tích
Theo lời kể của ông Roberts, ngày 27 tháng Sáu, ông Michael Phương Minh Nguyễn bay về Sài Gòn, và theo dự trù, sẽ trở lại Mỹ ngày 16 tháng Bảy.
- Ông thường xuyên liên lạc với gia đình mỗi hai ngày một lần trong thời gian ở Việt Nam.
- Lần cuối cùng ông Michael liên lạc với vợ là ngày 5 tháng Bảy, lúc đó là ngày 6 tháng Bảy bên Việt Nam.
- Phương tiện liên lạc chủ yếu là qua Viber, Internet, và các phương tiện Wi-Fi.
- Sau đó, họ không liên lạc được với nhau, có thể do không có Internet, hoặc Internet bị cắt.
Bà Nguyễn Bảo Hiếu trả lời phỏng vấn của báo giới. (Hình : Đỗ Dzũng/Người Việt)
Đi tìm tông tích chồng
- Vào ngày 16 tháng Bảy, vợ ông, bà Nguyễn Bảo Hiếu, dự trù là một người bạn của ông Michael sẽ đón ông ở phi trường Los Angeles, nhưng không thấy ông trên chuyến máy bay.
- Ngay trong ngày hôm đó, bà Hiếu liên lạc American Airlines để xem chồng bà có đi chuyến bay đó hay không, và công ty này xác nhận ông không có trên chuyến bay.
- Trong khoảng ngày 17 hoặc 18 tháng Bảy, bà Hiếu liên lạc một người bạn trên Facebook của ông Michael ở Việt Nam, và được biết một cách không xác định được tình trạng của ông và nơi ông đang ở.
- Bà Hiếu khám phá một lời nhắn được viết trên Facebook ngày 6 tháng Bảy là ông Michael mất tích đâu đó gần Sài Gòn.
- Ngày 18 tháng Bảy, bà báo cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ở Washington, DC là ông Michael mất tích. Họ nói với bà là, vào thời điểm đó, họ không có tên ông Michael trong bất cứ danh sách nào của những người Mỹ bị bắt ở ngoại quốc. Cũng trong ngày hôm đó, bà Hiếu báo cho tòa tổng lãnh sự Mỹ tại Sài Gòn.
- Vào ngày 19 tháng Bảy, bà Hiếu gọi điện thoại đến nhiều cơ quan công an địa phương ở Sài Gòn, báo cho họ biết tình trạng ông Michael mất tích. Họ không hợp tác, và cũng không xác định danh tánh ông Michael, hoặc ông Michael đang ở đâu. Họ còn yêu cầu bà Hiếu phải gặp họ để nói chuyện trực tiếp, chứ không được nói qua điện thoại.
Trở ngại vì “quyền riêng tư”
- Bà Hiếu tiếp tục gọi tòa tổng lãnh sự Mỹ tại Sài Gòn mỗi ngày, nhưng họ không đưa ra bất cứ thông tin gì. Họ giải thích với bà Hiếu về Đạo Luật Thông Tin Riêng Tư năm 1994, và thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, mà theo đó, không có thông tin của bất cứ công dân Mỹ nào được tiết lộ nếu không có sự đồng ý của cá nhân đó, được viết bằng văn bản hẳn hòi.
- Ngày 20 tháng Bảy, bà Hiếu bắt đầu một cuộc vận động trên Internet, tìm sự giúp đỡ của Dân biểu Mimi Walters, Ngoại Trưởng Mike Pompeo, tổng thống, và phó tổng thống.
- Từ ngày 20 đến ngày 22 tháng Bảy, bà Hiếu gọi tòa tổng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn, để biết số phận của chồng. Không có thông tin nào được đưa ra, bởi vì Đạo Luật Thông Tin Riêng Tư năm 1994.
- Ngày 23 tháng Bảy, bà Hiếu liên lạc Văn phòng Dân biểu Mimi Walters, gặp ông Jefferson Cha, phụ tá của bà Dân biểu, nhờ giúp đỡ, vì Đạo Luật Thông Tin Riêng Tư năm 1994 rõ ràng và hoàn toàn là một trở ngại.
- Ngày 25 tháng Bảy, bà Hiếu nhận được phúc đáp từ ông Justin Brown, thuộc tòa tổng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn, đưa ra nhiều chi tiết, một lần nữa, nói rằng họ không thể cung cấp cho bà tin tức gì, chỉ vì Đạo Luật Thông Tin Riêng Tư năm 1994. Ông Brown cung cấp cho bà Hiếu số điện thoại của một trại giam ở trong hoặc xung quanh Sài Gòn.
- Ngày 26 tháng Bảy, bà Hiếu gọi điện thoại đến trại giam này, nhưng chỉ được cho biết thông tin chung chung, và được đưa thêm số điện thoại khác để liên lạc, nhưng không có thông tin gì mới.
Vận động
- Ngày 27 tháng Bảy, tại Văn phòng ở Irvine, ông Cha gặp bà Hiếu, em bà Hiếu, ông Roberts, và hai người nữa. Sau cuộc họp này, gia đình có nhiều hy vọng hơn là sẽ sớm biết ông Michael đang ở đâu. Văn phòng của bà Walters cũng nói là họ được Văn phòng Dân biểu Alan Lowenthal ở Long Beach cho biết là họ có thể biết ông Michael ở đâu vì Văn phòng này cũng đang chú ý vụ này. Trước đó, Văn phòng ông Lowethal có phối hợp với các Văn phòng Dân biểu khác trong việc vận động tự do cho ông Will Nguyễn. (Ông Will Nguyễn, cư dân Houston, là người bị bắt trong lúc tham gia biểu tình ở Sài Gòn hôm 10 tháng Sáu, và sau đó bị trục xuất khỏi Việt Nam hôm 20 tháng Bảy).
- Ngày 28 tháng Bảy, trong khi chưa biết tin tức gì chắc chắn về ông Michael, gia đình bắt đầu mở một thỉnh nguyện thư “Free Michael Nguyen” trên trang web change.org.
Tổng lãnh sự xác nhận ông Michael bị bắt
- Cuối cùng, vào buổi tối ngày 31 tháng Bảy, tòa tổng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn gọi điện thoại cho bà Hiếu. Ông Franc Shelton báo cho bà biết ông Michael còn sống, khỏe mạnh, và đang bị giam giữ tại Sài Gòn. Nhân viên lãnh sự có gặp ông Michael trong trại giam, trong vòng chưa tới 1 giờ đồng hồ. Họ xác nhận ông Michael ký giấy miễn áp dụng Đạo Luật Thông Tin Riêng Tư năm 1994, cho phép Bộ Ngoại giao Mỹ nói chuyện với gia đình ông, các cơ quan công lực Hoa Kỳ, các Văn phòng Dân biểu và nhân viên của họ. Ông Michael Phương Minh Nguyễn có yêu cầu chính quyền Việt Nam phải giám định sức khỏe ông.
- Ông Shelton cũng xác nhận là ông Michael đang bị điều tra theo Điều 109, liên quan đến “các hoạt động chống chính quyền nhân dân”.
- Ông Shelton cũng giải thích cho gia đình biết luật lệ tại Việt Nam, bao gồm chuyện là cuộc điều tra có thể kéo dài từ ba đến năm tháng, và có thể được gia hạn thêm, nếu chính quyền muốn.
- Trong thời gian này, ông Michael KHÔNG được phép gặp gia đình, luật sư, và chỉ được gặp lãnh sự một lần trong một tháng. Ông Michael cũng không được nhận thư từ, hoặc bất cứ giấy tờ gì, ngay cả của con ông gởi đến.
“Chúng tôi hiểu là trại giam sẽ cung cấp cho ông Michael một bữa ăn căn bản mỗi ngày, và ông được quyền mua thêm thực phẩm trong căn tin ở đó, nhưng tối đa chỉ được chi tiêu 80 USD/tháng, có nghĩa là 2,67 USD/ngày”, ông Roberts nói.
Ông Roberts nói thêm : “Ông Michael chưa bị chính thức truy tố, và trong thời gian từ ba đến năm tháng hoặc lâu hơn, họ sẽ không chính thức truy tố ông, để họ có thể (theo hệ thống luật pháp ở Việt Nam) không cho ông được xét xử một cách công bằng và hợp pháp mà chúng ta có như ở Hoa Kỳ”.
Đòi tự do ngay lập tức cho ông Michael
“Cho tới hôm nay, vào lúc này, chưa có bất cứ một truy tố nào đối với ông Michael Phương Minh Nguyễn. Chúng tôi hy vọng không có một truy tố chính thức nào sẽ làm rõ bất cứ nghi ngờ nào là ông Michael liên quan đến bất cứ hình thức nào của các hoạt động chống lại chính quyền”, ông Roberts nói tiếp.
Dân biểu Mimi Walters (phải) tiếp xúc với bà Nguyễn Bảo Hiếu và các con. (Hình : Đỗ Dzũng/Người Việt)
Ông kết luận : “Chúng tôi yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam thả ông Michael Phương Minh Nguyễn ngay tức khắc. Giam giữ bất cứ ai không phạm tội, không có lý do chính đáng, là một sư vi phạm nhân quyền và luật pháp quốc tế”.
“Trong khi có sự xác nhận là ông Michael còn sống, khỏe mạnh là một chỉ dấu tích cực, bước kể tiếp của gia đình chúng tôi là ông Michael phải được thả ra và trở về Hoa Kỳ an toàn”, ông Roberts nói thêm.
Tại buổi họp báo, Dân biểu Mimi Walters, đại diện địa hạt 45, bao gồm thành phố Orange nơi ông Michael cư ngụ, nói : “Chúng tôi đang làm việc với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Tòa Bạch Ốc để làm mọi cách đưa ông Michael về Mỹ càng sớm càng tốt”.
“Hôm nay, tôi gặp gia đình ông Michael để thảo luận các cố gắng đưa ông về Mỹ an toàn. Tôi chia sẽ sự lo lắng sâu xa về sức khỏe của ông và sự phẫn nộ đối với việc ông bị chính quyền Việt Nam bắt giữ,” Dân biểu Mimi Walters nói. “Ngày mai, tôi sẽ nói chuyện với tòa Đại Sứ Mỹ ở Việt Nam để phối hợp thực hiện các cố gắng để ông Michael được tự do ngay lập tức. Tôi sẽ tiếp tục liên lạc với Tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại giao để bảo đảm là không có trì hoãn vì thủ tục hành chánh. Tôi sẽ làm mọi cách trong quyền hạn của tôi dể báo đảm ông Michael được tự do và trở về với gia đình một cách an toàn”.
Trong phần trả lời báo giới, có câu hỏi là một số cơ quan truyền thông đưa tin, với hình kèm theo, là ông Michael bị bắt với một số người khác ở trong nước.
Ông Roberts cho biết : “Chúng tôi có thấy những tấm hình này, nhưng không biết họ là ai”.
Một câu hỏi khác là, trước khi về Việt Nam, ông Michael có hoạt động gì khác thường không.
“Tôi đến nhà ông mỗi ngày, và không thấy ông có gì khác thường,” ông Roberts nói. “Ông là một người đàn ông chỉ biết đi làm và chăm sóc cho gia đình. Đó là những gì tôi biết về Michael”.
“Trước đây không lâu, đồng viện của bà, Dân biểu Alan Lowenthal có phát biểu, trong trường hợp ông Will Nguyễn bị bắt, là nếu phía Việt Nam không thả ông ra, họ sẽ gánh hậu quả. Còn bà thì sao ?”, một nhà báo đặt câu hỏi với bà Walters.
Bà đáp : “Chắc chắn rồi, nếu họ không thả ông Michael ra, họ sẽ gánh chịu hậu quả”.
Nữ Dân biểu Walters cũng cho biết bà sẵn sàng đến Việt Nam, nếu cần, để vận động tự do cho ông Michael Phương Minh Nguyễn.
Cuộc họp báo cũng có sự hiện diện của bà Nguyễn Bảo Hiếu và các con.
Hôm Chủ Nhật, một thông cáo báo chí của gia đình bà Hiếu gởi đến cho nhật báo Người Việt nói rằng, “theo nhiều nguồn tin, ông Michael, năm nay 54 tuổi, có thể bị chính quyền Việt Nam bắt và giam giữ”.
Theo thông cáo, “ông Michael là một doanh gia ở Orange County, California, và là cha của bốn cô con gái, và gia đình đang rất mong ông trở về nhà”.
Đỗ Dzũng
Nguồn : Người Việt, 03/08/2018
Liên lạc tác giả : Cette adresse e-mail est protégée contre les robots spammeurs. Vous devez activer le JavaScript pour la visualiser.
