Việt Nam : Làm dân rất… khó !
Trân Văn, VOA, 26/10/2020
Cuối cùng, Thủ tướng Việt Nam và nhiều thành viên trong nội các cũng đã đến thăm các nạn dân lũ lụt. Tuy nhiên thông tin và hình ảnh về chuyến thăm này trên hệ thống truyền thông chính thức chỉ khiến thiên hạ ngậm ngùi rồi cười chứ không làm họ xúc động… Cứ quan sát cách ứng phó, hành xử của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam trong đợt mưa bão, lũ lụt, sạt lở đã kéo dài cả tháng ở miền trung, rất dễ nhận ra, lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền là loại việc rất dễ, làm dân mới… khó !
Ca sĩ Thủy Tiên (trái) trên đường cứu trợ nạn nhân lũ lụt, 15/10.
***
Ngày 24/10, báo điện tử của chính phủ Việt Nam đăng "Chùm ảnh : Thủ tướng thăm hỏi, động viên bà con vùng lũ" củaVGP/Quang Hiếu (1). Trong chùm ảnh 11 tấm này có một tấm đã được hàng ngàn người sử dụng mạng xã hội dẫn lại, kèm rất nhiều bình phẩm vì thấy tội nghiệp cho một cụ bà (không rõ tên, tuổi) gầy gò, lưng còng, tóc bạc được hai thượng úy công an xốc nách để bước tới, bên cạnh ba người là một thiếu úy công an ôm thùng có bọc giấy hoa, dán nhãn. Kích thước của nhãn choán gần hết mặt trước của thùng với chữ vàng in trên nền đỏ"Thủ tướng Chính phủ NGUYỄN XUÂN PHÚC tặng"…
Trong ngày 24/10, Tiền Phong cũng giới thiệu chùm ảnh về sự kiện Thủ tướng Việt Nam thăm nạn dân lũ lụt ở xã Hiền Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình củaVõ Hóa, Cảnh Huệ, Trọng Tài, Hoài Nam (2). Xem chùm ảnh 15 tấm này trên Tiền Phong, người ta lại thấy cụ bà vừa kể nhưng bối cảnh đã khác : Cụ tự chống gậy lội bùn. Chẳng còn sĩ quan công an nào xốc nách hay mang giúp thùng quà của Thủ tướng. Mang thùng quà ấy là một người đàn ông mặc áo thun, quần đùi. Tuy nhiên trong ảnh vẫn có công an, một lái xe hai bánh gắn máy chở một người khác đội nón cối giống như Thủ tướng đang cố qua mặt cụ bà, hai vừa đi vừa trò chuyện phía sau lưng cụ bà...
***
Cứ đối chiếu cả hai chùm ảnh (một đăng trênbáo điện tử của chính phủ Việt Nam, một đăng trênTiền Phong) sẽ dễ dàng nhận ra, Thủ tướng và chính phủ lại… diễn ! Tuy nước đã rút song tất cả vẫn còn ngập trong bùn nhưng chính quyền địa phương vẫn phát lệnh triệu tập nạn dân, trong đó có ít nhất hai cụ bà mà một phải chống gậy lội bùn, một cần người thân cõng tới điểm tập trung để Thủ tướng phát quà cho hệ thống truyền thông chính thức quay phim, chụp ảnh, đưa tin, ca ngợi… Thủ tướng nói riêng và hệ thống chính trị, hệ thống công quyền nói chung. Làm dân, kể cả nạn dân đã cũng như đang vật lộn với thiên tai, nghịch cảnh, rõ ràng không phải là… dễ !
Mưa bão, lũ lụt, sạt lở ở miền Trung khiến hàng trăm người uổng mạng, bị thương, đẩy cả triệu người vào cảnh "màn Trời, chiếu đất", nhà cửa tan hoang, tài sản tích cóp cả đời thất tán… người Việt, bất kể giàu nghèo hối hả, góp lành đùm rách. Giữa lúc dân chúng trên toàn quốc hối hả tương trợ đồng bào bằng đủ mọi cách, ngày 21/10, Văn phòng Chính phủ gửi công điện, loan báo chỉ đạo của Thủ tướng :Chấn chỉnh hoạt động tổ chức vận động, quyên góp tự nguyện hỗ trợ người dân vùng bị thiên tai yêu cầu các ngành, các cấp hữu trách trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyềngiám sát việc vận động quyên góp hỗ trợ, bảo đảm theo đúng quy định tại Nghị định số 64/2008(3).
Thêm một bằng chứng cho thấy, tại Việt Nam, làm dân, kể cả là lương dân muốn sống nhân ái với đồng bào, đóng góp tâm lực, trí lực, sức lực, tài lực giúp đỡ đồng loại hoàn toàn không… dễ ! May là sự phẫn nộ của công chúng trước đòi hỏigiám sát vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng, các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo vẫn còn… một chút giá trị, nên hai ngày sau – 23/10, Văn phòng Chính phủ phát hành công văn, chỉ đạo các ngành, các cấp hữu tráchkhẩn trương xây dựng nghị định thay thế Nghị định số 64/2008(4).
Tại Việt Nam, làm Thủ tướng nói riêng và đảm nhận vai trò lãnh đạo các cơ quan thuộc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương tới địa phương dễ dàng hơn làm dân rất nhiều. Cạn nghĩ, chỉ đạo sai, làm sai có thể chỉ đạo lại, làm lại mà không cần xin lỗi, cũng chẳng cần phải chịu trách nhiệm và bất kể thực trạng thế nào thì vẫn luôn được xem và dân phải xem là… tài tình, sáng suốt, xứng đáng ! Tuy bận "trăm công, nghìn việc", nào là phải dự hội nghị của BCH TƯ đảng khóa này để chuẩn bị nhân sự của BCH TƯ đảng khóa tới, phải tham dự đại hội đảng của một số địa phương nhưng cuối cùng thủ tướng và các thành viên nội các cũng đã quá bộ đến thăm nạn dân lũ lụt miền Trung…
Những thùng quà bọc giấy hoa, kể cả… tấm bảng to, kẻ - vẽ số tiền 100 triệu đồng dành cho trường Mầm non xã Hiền Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình đều chú thích rất rõ là doThủ tướng Chính phủ NGUYỄN XUÂN PHÚC Tặng.Qùa và tiền đều lấy từ tài sản riêng của Thủ tướng hay trích từ công quỹ ? Vì sao hệ thống truyền thông chính thức không đề cập ? Nếu quà và tiền trích từ công quỹ, tại sao Thủ tướng lại dùng danh nghĩa của riêng ông để tặng ? Về lý, ngay cả đảng, nhà nước, quốc hội, chính phủ cũng không có quyền khoác danh nghĩa của mình lên những gói quà, món tiền tạo ra từ công quỹ nhưng trước nay, tại Việt Nam, "mượn đầu heo nấu cháo" vẫn là… lẽ đương nhiên !
Làm dân rõ ràng rất… khó bởi luôn phải biết ơn, luôn phải tỏ ra biết điều đối với cả hệ thống chính trị, hệ thống công quyền lẫn những cá nhân đứng đầu các hệ thống này ở đủ mọi cấp vì đã quan tâm, phục vụ, trao thứ này, thứ kia cho mình bằng tiền do mình đóng góp qua đủ loại thuế, phí, bất kể năng lực và chất lượng phục vụ ra sao ! Mưa bão, lũ lụt, sạt lở, hạn hán và đủ loại thiên tai, thảm nạn khác chắc chắn sẽ còn lặp đi lặp lại và đã là dân thì dù muốn hay không cũng vẫn phải tỏ ra… xúc động, biết ơn vì hệ thống chính trị, hệ thống công quyền lẫn những cá nhân đứng đầu các hệ thống này ở đủ mọi cấp đã… quan tâm, đến thăm, động viên !
Bao giờ dân chúng Việt Nam mới có cơ hội được… xúc động, biết ơn vì hệ thống chính trị, hệ thống công quyền lẫn những cá nhân đứng đầu các hệ thống này ở đủ mọi cấp có viễn kiến, lập và thực hiện những kế hoạch, giải pháp khả thi nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu tối đa hậu quả của thiên tai, thảm nạn, cũng như luôn luôn ứng cứu kịp thời để nhiều lương dân không uổng mạng, trắng tay, loay hoay trong thảm cảnh ? Chắc là còn lâu vì vận hành hệ thống chính trị, hệ thống công quyền luôn luôn quá… dễ !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 26/10/2020
Chú thích
(1) http://baochinhphu.vn/Thoi-su/Chum-anh-Thu-tuong-tham-hoi-dong-vien-ba-con-vung-lu/411816.vgp
********************
"Cướp" lương khô của dân – Quan, Tướng đùn trách nhiệm
Trung Nam, Thoibao.de, 26/10/2020
Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cùng sự tung hứng của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình trong cuộc họp với UBND tỉnh Quảng Trị về việc phải đưa lương khô vào ngay cho dân vùng lũ đã tạo ra những hiểu lầm về việc cán bộ tỉnh Quảng Trị chia chác lương khô thế nhưng Quảng Trị đã bất bình phản hồi lương khô còn chưa về đến tỉnh thì làm sao có thể chia nhau được. Ngay trong thời khắc thiên tai – nhân tai đang đày đọa dải đất và con người miền Trung mà chính quyền cộng sản Việt Nam còn tạo nên sự chia rẽ trong nhân dân.
Thượng tướng Lê Chiêm – Thứ trưởng Bộ Quốc phòng tại cuộc làm việc ở UBND tỉnh Quảng Trị, sáng 22/10
Truyền thông trong nước đưa tin trong cuộc làm việc tại UBND tỉnh Quảng Trị về công tác khắc phục hậu quả mưa lũ, sáng 22/10, Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, cho biết Bộ đã cấp 22 tấn lương khô cho các tỉnh miền Trung bị lũ lụt ; riêng với tỉnh Quảng Trị, quân đội hỗ trợ 7 xuồng máy, 36 máy phát điện, 3 máy bơm nước để tẩy rửa vệ sinh sau lũ, 1.000 phao cứu sinh.
Tướng Lê Chiêm đề nghị lãnh đạo địa phương đưa lương khô vào ngay cho dân vùng lũ.
Tướng Chiêm nói : "Vừa rồi chúng tôi phát hiện một số lãnh đạo địa phương (cấp cơ sở) chia lương khô cứu trợ cho cán bộ như làm quà, vì thứ này ngon. Như thế là hỏng hết. Lương khô này gửi cho dân. Người dân đang cần".
Trước phát ngôn của tướng Lê Chiêm, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình phải lên tiếng chỉ đạo : "Việc này không phải tham nhũng gì, nhưng đây là quà để phát cho dân. Tôi đề nghị không riêng gì Quảng Trị mà các địa phương khác phải lưu ý việc này".
Màn song kiếm hợp bích của Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cùng Phó thủ tướng ngay sau đó đã tạo nên làn sóng bất bình về việc cán bộ đã chia chác hết phần lương khô mà Bộ Quốc phòng đã gửi cho người dân miền Trung.
Có ý kiến khẳng định việc chia chác lương khô của các cán bộ đích thị là một hành động tham nhũng, phản bác lại khẳng định của ông Phó thủ tướng. Lương khô của quân đội thực chất cũng từ thuế của dân mà ra
Luật sư Luân Lê thì gọi hành động chia chác lương khô dành cho đồng bào đang hứng chịu thiên tai của các cán bộ địa phương là cách mà cán bộ, công chức một số nơi cứu trợ lũ lụt.
Ông viết : "Vì sao dân không tin và cũng khinh bỉ trong phẫn nộ những loại người này như rác rưởi là như vậy. Thú vật còn biết chia sẻ và cứu giúp đồng loại, nói chi con người, mà lại còn nhận tiền thuế của chính người dân và quyền lực của dân nhưng lại không phục vụ nhân dân vào lúc gặp thảm kịch mà còn cướp thêm sự sống còn của dân.
Lúc thảm họa chúng còn ăn cướp cả miếng ăn nhỏ nhất của dân, thì lúc bình thường chúng ăn tàn phá hoại đến thế nào nữa ? Trời ơi ! Chúng đã tha hoá đến tột cùng của sự cặn bã và tanh tởm".
Nhà báo Vũ Kim Hạnh cũng nhận định : "Lương khô nó ngon nên xén của cứu đói chia nhau. Tiền tươi lại càng thơm nên tha sao đành".
Nhà hoạt động dân sự Huỳnh Ngọc Chênh đã bình luận rằng : "Khi đã tham và ti tiện thì cái gì họ cũng muốn xén".
Tài khoản facebook Phán Võ bình luận : "Đó là lý do dân họ không dám trao niềm tin cho các đầy tớ này mà tự tổ chức cứu trợ tới nơi dù họ thừa biết có thể phải đánh đổi cả tính mạng khi không có phương tiện cứu hộ và lực lượng hỗ trợ nhưng tình đồng bào là trên hết".
Phó thủ tướng Trương Hòa Bình phát biểu tại cuộc làm việc ở UBND tỉnh Quảng Trị, sáng 22/10
Câu chuyện chưa dừng lại đó. Mới đây, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị đã lên tiếng thanh minh rằng "lương khô còn chưa về đến tỉnh thì làm sao có thể chia nhau được".
Để khẳng định Quảng Trị vô can, ông Hà Sỹ Đồng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, nói rằng thông tin trên mạng xã hội ám chỉ cán bộ tại tỉnh Quảng Trị chia nhau lương khô quân đội ảnh hưởng rất lớn đến công tác cứu trợ cho người dân vùng lũ. Ông Đồng giải thích : "Lương khô đã về đến đâu mà cán bộ chia nhau".
Ông Đồng nói thêm : "Việc này cần nói rõ ràng, nếu không sẽ ảnh hưởng đến lòng tin của các nhà hảo tâm đến chia sẻ với người dân Quảng Trị sau lũ".
Tuy nhiên ông Đồng cũng xoa dịu dư luận bằng cách diễn giải lại lời tướng Chiêm theo hướng có lợi cho đại cục. Ông Đồng khẳng định : "Thượng tướng Chiêm nói là phải tránh xảy ra tình trạng cán bộ cơ sở chia nhau hàng cứu trợ, chứ không phải là đã chia nhau hàng cứu trợ như mạng xã hội xôn xao và phản ứng".
Lập tức, sau đó, truyền thông trong nước đưa tin đính chính. Theo đó, ngày 23/10, Thượng tướng Lê Chiêm giải thích việc phát hiện một số lãnh đạo địa phương chia lương khô cứu trợ cho cán bộ như làm quà là việc từng xảy ra trong quá khứ và "đó là bài học kinh nghiệm phải chấn chỉnh, đề phòng, không để lặp lại".
Ông nhắc đến sự việc này là để chỉ đạo chung các lực lượng Quân khu, Biên phòng, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh… đồng thời nhấn mạnh : "Những lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ phải chú ý quản lý hàng cứu trợ, đưa đến tận tay người dân bị lũ lụt".
Ông Hà Sỹ Đồng – phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Trị
Facebooker Phương Dung Lê nhận định chính phát ngôn mập mờ, không rõ ràng của Thượng tướng Lê Chiêm đã khiến vấn đề bị đẩy đi quá xa.
Bà viết : "Tướng Lê Chiêm hoàn toàn đúng khi nhắc nhở các cán bộ cứu trợ, nhưng phát ngôn như vậy giữa lúc lòng dân đang đầy hoang mang, lo lắng về vấn nạn tham nhũng, ăn chặn của các cán bộ xã, huyện ngập tràn trên mạng sẽ chỉ khiến lòng dân thêm phẫn nộ, mất hết niềm tin. Một khi người dân đã không còn niềm tin vào cán bộ, liệu cán bộ có còn tâm huyết với công tác cứu trợ cho người dân ? Một khi sự hoài nghi đã bị reo rắc, liệu người dân có hoan hỉ khi khi nhận quà cứu trợ vì băn khoăn, lo lắng : "liệu anh ta có ăn chặn hết quà cứu trợ của mình không ?". Cán bộ thì chẳng còn tâm trí cứu hộ, dân thì hoài nghi người cứu giúp mình, công tác cứu trợ có còn ý nghĩa ?
Trong khi người dân đang đoàn kết một lòng hướng về miền Trung, thì phát ngôn của tướng Lê Chiêm như ngọn dao sắc cắt lẹm sợi dây niềm tin, reo rắc sự hoài nghi, ngờ vực. Trong khi đó muốn vượt qua khó khăn, thiên tai như thế này thì người dân cả nước phải đoàn kết cùng nhìn về một hướng.
Tướng Chiêm từng nổi tiếng với phát ngôn : "Cán bộ của ta mua hết đất Long Thành rồi" đã khiến tên tuổi và hình ảnh của ông tràn lan trên các trang mạng xã hội. Có lẽ đó là phong cách của tướng Chiêm chăng, phát ngôn bất chấp, không quan tâm đến lòng dân, nỗi lo và hậu quả từ những phát ngôn bất chấp ấy mà chỉ phát ngôn cho "sướng". Đó liệu có phải là suy nghĩ thấu đáo của một cán bộ cấp cao, nhất là ở cương vị Thứ trưởng ?
Khi mình đàng hoàng thì chả có gì phải sợ "thế lực thù địch" lợi dụng ? Dân ta bây giờ cũng rất tỉnh, đâu có dốt đến mức ai nói gì cũng nghe, cũng tin ? Và lắng nghe phản biện và giải pháp nữa thì quá tốt cơ mà ?"
Lực lượng cứu hộ chia sẻ lương khô cho người dân vùng lũ
Cuộc khủng hoảng truyền thông của chính quyền cộng sản trên một lần nữa cho thấy sự mất niềm tin hoàn toàn của nhân dân vào chính quyền cộng sản Việt Nam.
Sự việc chia chác lương khô cứu trợ của cán bộ đã được chính tướng Chiêm thừa nhận là đã từng xảy ra trong quá khứ và liệu nó có tiếp tục tái diễn trong trận lũ lụt lịch sử năm nay hay không thì vẫn là một câu hỏi lớn. Thế nhưng có một sự việc vừa mới xảy ra ít hôm của chính cán bộ địa phương vùng lũ cũng đã khiến nhân dân phẫn nộ. Đó là mười lăm cán bộ lãnh đạo huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, gồm cả Phó Chủ tịch huyện, Phó Chủ tịch hội đồng nhân dân, Trưởng ban Tuyên giáo, Chủ tịch, Bí thư một số xã… rời địa phương đi Thành phố Hồ Chí Minh họp hội đồng hương từ ngày 15 và 16/10.
Bí thư huyện ủy Hương Khê thì phân trần là : "Lãnh đạo đi họp đồng hương không ảnh hưởng đến việc phòng chống lũ… Họ đi vào ngày nghỉ thứ bảy và chủ nhật xong là về ngay.".
Thế nhưng bão lũ tại Hương Khê, Hà Tĩnh thì lại không nghỉ vào ngày cuối tuần. Vào ngày thứ bảy và chủ nhật, tức ngày 17 và 18/10, nước sông Ngàn Sâu vẫn đang lên nên các xã vùng thấp trũng như Lộc Yên, Điền Mỹ, Hương Giang, Hương Thủy và Hương Đô bị chia cắt, cô lập hoàn toàn ; nhân dân Hương Khê lại càng phải vật lộn giữa cảnh biển nước mênh mông, chịu cảnh đói, khát và bị cô lập, tính mạng bị đe dọa hơn bao giờ hết.
Xã Hòa Hải, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh là một trong 6 xã bị chia cắt, ngập sâu trong lũ
Nhà báo Bạch Hoàn viết :
"Thế đấy.
Trong lúc người dân chúng ta đau đớn và xót xa cho đồng bào mình, thì các công bộc của dân ăn chơi, đàn đúm. Trong lúc các công bộc của dân vừa phóng tay chi tiền tỉ mua cặp da, mua quà hoa tưng bừng đại hội, thì người dân chịu cơn đói lạnh.
Và giờ đây, khi chơi vơi giữa dòng nước lũ, khi cần một chiếc phao, khi cần một cây cọc để bấu víu, để kiếm tìm một niềm hi vọng – hi vọng qua cơn đói, hi vọng qua cơn lạnh, hi vọng mình được sống – thì có những người chẳng biết bấu víu vào đâu.
Chính quyền là ai ? Họ đang ở nơi nào ?…
Dân phải bấu víu vào dân, thay vì chính quyền, đó chính là bi kịch của dân. Đó là nỗi đau của dân, là nỗi xót xa cùng tận cho thân phận con người nơi đây, trên đất nước này.
Tôi luôn cho rằng, người dân tựa nương tựa vào nhau trong cơn khốn khó là cần thiết. Nhưng, chăm lo cho dân, bảo vệ dân, cứu dân, thu xếp nơi ăn chốn ở cho dân trong thảm họa thiên tai và nhân tai… tất cả là trách nhiệm của chính quyền.
Xin nhấn mạnh rằng, đó là trách nhiệm của chính quyền. An sinh xã hội là trách nhiệm của chính quyền.
Thế cho nên, các anh chị bạn của tôi, xin hãy tiếp tục gieo những hạt mầm thiện lương đẹp đẽ. Nhưng cũng đừng quên đòi hỏi, đòi hỏi mạnh mẽ và dứt khoát yêu cầu các công bộc của dân phải thực thi trách nhiệm với dân.
Cũng như tôi hôm nay đòi hỏi chính quyền Hà Tĩnh phải cách chức 15 cán bộ xã, huyện Hương Khê vì đã vui chơi hội hè khi dân khốn khổ.
Và một lần nữa, tôi đòi hỏi chính quyền phải dốc lòng dốc sức, đầu tư mọi nguồn lực để cứu dân, đảm bảo an toàn sức khoẻ và tính mạng cho dân. Thêm một người dân mất mạng là thêm một tội lỗi. Tội lỗi ấy là của các vị, không thể nào chối bỏ".
Trung Nam (tổng hợp)
Nguồn : Thoibao.de, 26/10/2020