Thông Luận

Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 5/7 lên tiếng chỉ trích và phủ nhận tuyên bố mới đây của Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Cộng hòa Czech, người cho rằng "Việt Nam là tội phạm có tổ chức và trở thành mối đe dọa an ninh quốc gia hàng đầu" của nước ông.

Ông Lubomir Zaoralek, nguyên Ngoại trưởng Czech, đã đưa ra lời phát biểu "Việt Nam là tội phạm có tổ chức và trở thành mối đe dọa an ninh quốc gia hàng đầu" tại một buổi tranh luận của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Czech hôm 21/6 - Ảnh Denisk

Theo truyền thông trong nước, ông Lubomir Zaoralek, nguyên Ngoại trưởng Czech, đã đưa ra lời phát biểu này tại một buổi tranh luận của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Czech hôm 21/6 về ngân sách dành cho ngành ngoại giao năm 2017, theo truyền thông trong nước.

Phó Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Ngô Toàn Thắng hôm 5/7 cho biết sứ quán Việt Nam ở Czech hôm 2/7 đã gửi một công hàm ngoại giao tới giám đốc Ban Châu Á-Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Czech để bày tỏ "lo ngại sâu sắc" về phát biểu của ông Zaoralek, theo VOV.

Bộ Ngoại giao gọi những phát ngôn của cựu Bộ trưởng Ngoại giao Czech "làm ảnh hưởng xấu tới các mối quan hệ giữa Việt Nam và Czech cũng như tới cộng đồng người Việt tại Czech".

Theo ghi nhận của Đài Tiếng nói Việt Nam, Đại biện lâm thời Đại sứ quán Việt Nam tại Czech Trần Thanh Hương đã gặp Đại diện Bộ Ngoại giao nước sở tại để trao đổi và bác bỏ những phát ngôn thiếu thiện chí của ông Zaoralek.

Cũng tại buổi họp của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Cezh, chủ tịch Zaoralek còn cho rằng "chính thị thực du học là công cụ tối ưu nhất để đưa tội phạm vào Czech" khi đề cập đến các vấn đề liên quan đến những khó khăn trong việc người Việt xin thị thực nhập cảnh vào nước này, bao gồm cả thị thực du học.

Czech có số lượng người Việt đang sinh sống đông nhất ở Châu Âu. Có khoảng 100.000 người Việt ở đây và là cộng đồng người thiểu số lớn thứ 3 ở quốc gia trung Âu này, chỉ sau người gốc Ukraine và người gốc Slovakia.

Làn sóng người Việt tới Czech ban đầu để làm công nhân và đã ở lại đó sau khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ ở Đông Âu vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990. Họ bỏ việc tại các doanh nghiệp nhà nước và chuyển sang làm việc trong các nhà hàng ăn uống và bán hàng trên phố. Cả hai ngành nghề này đều có liên quan tới các tội phạm có tổ chức, theo tờ báo có trụ sở tại Hong Kong, South China Morning Post.

Nhiều người Việt trước đây cũng từng bị bắt giữ ở Czech do liên quan đến buôn bán ma túy.

Người Việt nhập cư ở Czech bị coi là thủ phạm chính buôn bán ma túy đá xuyên biên giới giữa Czech và Đức đang ngày càng tăng, theo South China Morning Post.

Tháng 1/2016, cảnh sát Czech đã bắt giữ 6 người Việt trong một đường dây được cho là sản xuất ma túy đá để bán bất hợp pháp ở Tây Âu.

Tháng trước, cảnh sát Czech đã truy tố một nhóm buôn ma túy xuyên quốc gia do 3 người Việt cầm đầu.

Chủ tịch Nhóm nghị sỹ hữu nghị với Việt Nam của Nghị viện Châu Âu nói với VOV rằng "mặc dù vấn đề tội phạm ma túy hay thị thực vẫn còn tồn tại, song phát biểu của ông Zaoralek quy chụp cho cộng đồng người Việt là hoàn toàn không thể chấp nhận được".

Bất chấp phản ứng ngày 24/6/2018 của ông Hồ Minh Tuấn, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHxã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Cộng hòa Czech, chứ không phải của Bộ Ngoại giao Việt Nam, về phát biểu của Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Hạ viện Cộng hòa Czech là "hoàn toàn không phù hợp với sự phát triển tốt đẹp của mối quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống giữa hai nước những năm qua", giới chóp bu Việt Nam đã lần đầu tiên như bị một cái tát nảy đom đóm từ chính đối tác mà họ luôn tự tin là ‘quốc gia có nền kinh tế thân thiện nhất với Việt Nam’.

Ông Lubomir Zaoralek, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện - Czech - Ảnh : AFP

Ba ngày trước đó – 21/6/2018, trong khuôn khổ bàn luận về vấn đề ngân sách tài chính năm 2017 của ngành ngoại giao Cộng hòa Czech, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện nước này là ông Zaoralek đã bất ngờ tung ra một phát ngôn chấn động mang tính khẳng định "Việt Nam là tội phạm có tổ chức và trở thành mối đe dọa an ninh quốc gia hàng đầu", được dẫn lại bởi trang Vietinfo.eu – một trang tin tức của cộng đồng người Việt sinh sống tại Châu Âu.

Ông Zaoralek cho biết visa cho sinh viên Việt Nam vào Czech là công cụ để đưa tội phạm vào nước này. Ông cũng nói rằng các băng nhóm Trung Quốc và Việt Nam đang sản xuất chất gây nghiện Pervitin để bán vào Đức và Czech…

Nhưng nếu nhìn rộng hơn, phát ngôn của ông Zaoralek không hẳn là một sự bất ngờ mà đã được tích tụ sau một khoảng thời gian đủ dài và chuỗi sự cố đủ dày. Phát ngôn này không chỉ liên đới mật thiết với quá nhiều bức xúc của cộng đồng người Việt ở Czech trước tình trạng Đại sứ quán Việt Nam tại nước này đã từ lâu biến cơ chế cấp visa thành một dịch vụ hay hơn thế nữa là vụ đầu cơ dành cho các quan chức của đại sứ quán, với giá thu visa gấp từ 4-5 lần so với mức quy định, mà còn nhằm chỉ trích nhiều thực trạng mà giới quan chức ‘ăn của dân không chừa thứ gì’ đã mang sang tận kinh thành cổ kính Praha.

Phát ngôn trên lại phát ra trong bối cảnh vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’ đã lan đến Slovakia – quốc gia mà cùng với Cộng hòa Czech đã được tách ra từ Tiệp Khắc trước đây.

Vào tháng Tư năm 2018 và liên quan đến phiên tòa của Tòa án Đức xử Nguyễn Hải Long – nghi can tham gia đường dây bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Berlin, đã bất thần bùng phát một thông tin liên đới một cấp cao hơn rất nhiều : Slovakia phải làm việc với phía Đức để xác minh khả năng ông Tô Lâm, Bộ trưởng Công an Việt Nam, đã sử dụng chuyến thăm của mình đến nước này hồi tháng Tám năm 2017 để làm bình phong cho vụ bắt giữ Trịnh Xuân Thanh.

Mặc dù sau đó Đại sứ Việt Nam tại Bratislava là ông Dương Trọng Minh đã hồi đáp yêu cầu của Bộ Ngoại giao Slovakia là ‘Trịnh Xuân Thanh chưa bao giờ có mặt ở Slovakia’, giới quan sát chính trị vẫn nhận ra một sự né tránh rõ rệt : câu trả lời của Đại sứ Dương Trọng Minh chỉ là ‘Trịnh Xuân Thanh chưa bao giờ có mặt ở Slovakia’, mà không hề thanh minh cho việc ‘Việt Nam không bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’.

Và trong khung cảnh ‘tang gia bối rối’ của Việt Nam, liệu Bộ Ngoại giao Slovakia có thể tin tưởng được câu trả lời từ Đại sứ Dương Trọng Minh – một quan chức bậc trung và chẳng có quyền quyết định gì – là có một giá trị nào đó ?

Cho tới nay, tuyệt nhiên vẫn không thấy Bộ trưởng công an Tô Lâm hiện ra để ‘phản bác những luận điệu sai trái’ mới đây của phía Slovakia và Đức về vụ ‘Tô Lâm làm bình phong’. Hiện tượng quá trống vắng này càng khiến dư luận quốc tế tin rằng đã có một mối liên đới nào đấy giữa tướng Tô Lâm và Trịnh Xuân Thanh trong vùng lãnh thổ Slovakia.

Tuy chưa có quan chức nào của Slovakia tuyên bố một cách chính thức về tình trạng thực ra đã rạn nứt đáng kể giữa Slovakia và Việt Nam qua vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’, nhưng thông tin của báo chí Slovakia và báo chí Đức đều phản ánh mối quan hệ này đang xấu hẳn đi, với sự cảnh giác cao độ của người Slovakia đối với giới mật vụ và ngoại giao Việt Nam.

Tình trạng rạn nứt giữa Slovakia và Việt Nam còn khiến ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa người đồng hương của Slovakia là Cộng hòa Czech với Việt Nam. Vào nửa đầu năm 2017, một quan chức cao cấp của Việt Nam là Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã đến Czech để vận động nước này ủng hộ Việt Nam vào EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Châu Âu). Khi đó, có vẻ giới lãnh đạo Czech còn lưỡng lự.

Còn đến giờ, đã chẳng có bất kỳ phản hồi nào từ giới lãnh đạo của Chính phủ Czech đối với EVFTA.

Ngay trước mắt, Việt Nam đã có thể mất trắng 3 phiếu cho EVFTA là Đức, Slovakia và Czech.

Không những thế, nhiều nước Tây Âu và cả Đông Âu sẽ có thể đặt Việt Nam vào một tầm ngắm mới và khởi tạo một hàng rào kiên cố nhằm ngăn chặn mật vụ Việt Nam hành xử theo ‘luật rừng’ ở Lục Địa Già.

2018 tiếp tục trở thành ‘năm thành công đối ngoại chưa từng có’ mà Bộ trưởng ngoại giao Phạm Bình Minh đã tuyên rao vào cuối năm 2017.

Thiền Lâm

Nguồn : CaliToday, 26/06/2018