Mối quan hệ với Nga là chủ đề chính sách đối ngoại gây chia rẽ nhiều nhất trong Liên Hiệp Châu Âu, chí ít từ năm 2014, sau vụ sáp nhập bán đảo Crimea vào Nga. Và cuộc chiến xâm lăng Ukraine do Nga tiến hành còn làm nổi rõ sự "chia năm xẻ bảy" giữa các nước thành viên trong việc ra các quyết định liên quan đến Nga.

Buổi thảo luận về chủ đề "Ngoại giao Pháp trước cuộc xung đột", trong khuôn khổ chương trình Hội thảo Địa Chính trị, do Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược tổ chức ở Nantes, Pháp, với sự cộng tác của đài RFI. © RFI tiếng Việt.

Có nên tiếp tục đối thoại với Vladimir Putin hay không như Đức, Pháp và Ý vẫn kiên nhẫn làm, giữ mối liên hệ với hy vọng một ngày nào đó nối lại đàm phán khi chiến tranh kết thúc ? Tại Châu Âu, đường lối đối ngoại này ngày một gây chia rẽ. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, với chính sách "ngoại giao điện thoại", đã dành nhiều giờ đồng hồ để điện đàm với đồng nhiệm Nga Vladimir Putin.

Kể từ ngày chiến sự bùng phát ở Ukraine, nguyên thủ Pháp đã có 11 cuộc trao đổi và trước đó, còn có nhiều cuộc nói chuyện khác nữa. Nhưng những cuộc gọi định kỳ này, mà lần cuối cùng là hôm thứ Bảy 28/5, với sự đồng hành của thủ tướng Đức Olaf Scholz, đã chẳng làm thay đổi lập trường của tổng thống Nga.

Không những thế, đường hướng này của nguyên thủ Pháp còn làm dấy lên nhiều chỉ trích từ nhiều nước thành viên trong khối 27 nước. Ba Lan, các nước vùng Baltic và một số quốc gia khác , trong sâu thẳm, không muốn đối thoại cả với ông Putin lẫn nước Nga, như những gì cho thấy qua việc từ chối cấp visa cho du khách Nga.

Những nước này quan niệm rằng "chẳng thể trông đợi được gì không những từ ông Putin, mà còn từ nước Nga, quốc gia chưa bao giờ biết đến nền dân chủ và sẽ không bao giờ biết được. Người ta đẩy nước Nga sang Châu Á xa chừng nào tốt chừng ấy", theo như quan sát của ông Pierre Vimont, cựu đại sứ Pháp tại Mỹ, cựu đặc sứ về Nga cho tổng thống Macron, nhân cuộc hội thảo Địa Chính Trị tại Nantes, do Viện Quan Hệ Quốc Tế và Chiến Lược tổ chức, với sự cộng tác của Radio France Internationale (RFI).

Quan hệ Nga – Liên Âu và sự chia rẽ theo địa lý

Xu hướng này được thấy rõ ngay từ cuộc chiến tranh Irak 2003-2004. Vào thời đó, Châu Âu chia thành hai phe : Ba Lan và các nước vùng Baltic ủng hộ Mỹ đánh Irak, còn Pháp, Đức cùng với Nga chống cuộc chiến. Mối quan hệ giữa Liên Hiệp Châu và Nga càng thêm khó khăn khi biên giới của khối Liên Âu dần mở rộng sang phía Đông, hình thành một mối tương quan lực lượng mới, dưới sự ảnh hưởng của quá khứ lịch sử và sự cảm nhận về Nga từ những nước láng giềng.

Tại hội thảo mang chủ đề "Ngoại giao Pháp đối mặt với xung đột", được tổ chức tại Nantes ngày 23/9/2022, bà Marie Dumoulin, giám đốc chương trình "Wider Europe", thuộc Hội Đồng Đối Ngoại Châu Âu (European Council on Foreign Relations – ECFR) nhấn mạnh, bất chấp năm nguyên tắc cơ bản – và đây cũng là mẫu số chung nhỏ nhất có được – cho phép điều hành các mối quan hệ giữa các nước Châu Âu với Nga, nhưng các cuộc tranh luận về chủ đề này trong nội bộ Liên Âu vẫn luôn gay gắt, nhất là kể từ khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014.

Marie Dumoulin : "Tình trạng chia năm xẻ bảy về hồ sơ Nga mà chúng ta thấy trong Liên Hiệp Châu Âu, chúng ta thường có xu hướng xem chúng như là một sự chia rẽ theo địa lý, giữa một bên là những nước Đông Âu, vốn sợ hãi ông láng giềng Nga, chỉ muốn duy trì quan hệ ít chừng nào tốt chừng ấy và nếu có thể, cùng với các nước Bắc Âu đôi khi cũng cùng một nhịp, xây một bức tường lớn để bảo đảm cắt đứt mọi cầu nối, và bên kia là các nước Tây – Nam Âu, có xu hướng thân Nga, hòa giải với Nga hơn".

Nếu như tính chất địa lý, quá khứ lịch sử là những tác nhân gây trở ngại cho việc đề ra một chính sách quan hệ với Nga của một số nước, thì sự chia rẽ này trong khối Liên Âu còn thêm phần phức tạp do những khác biệt trong sự cảm nhận về vị trí của Nga trong chính sách đối ngoại. Marie Dumoulin, còn là một chuyên gia về các nước Đông – Trung Âu, tại hội thảo mà RFI Tiếng Việt có dịp tham dự giải thích :

Marie Dumoulin : "Về cơ bản, sự chia rẽ ở đây còn còn do sự cảm nhận của các nước Châu Âu về Nga khác nhau thông qua bản chất của mối quan hệ, cũng như là sự cảm nhận của họ về các đối tác lớn khác như Mỹ chẳng hạn, và cảm nhận về chính vị thế của họ tại Châu lục và trên trường quốc tế. Đối với một nước như Ba Lan, mối quan hệ với Nga là một vấn đề trọng tâm trong chính sách đối ngoại. Đây có thể cũng là mối bận tâm chính trong chính sách đối ngoại trong mối quan hệ với Đức.

Nhưng với Pháp, đó chỉ là một trong số nhiều hồ sơ khác. Đây cũng chính là một chủ đề mang tính quyết định cho phần đông các nước khác, bởi vì Nga là thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Người ta phải nói chuyện với Nga khi muốn bàn về Syria, Iran hay về tất cả các cuộc khủng hoảng lớn trên thế giới".

Chiến tranh Ukraine : Sợi chỉ đoàn kết của khối Liên Âu ?

Ngoài ra, còn có một yếu tố khác xác định nên mối liên hệ với Nga : Tính đa dạng của các mối quan hệ mà nước này nước kia có thể thiết lập với Nga, không chỉ ở cấp độ nhà nước mà cả trên bình diện xã hội. Đối với nhà nghiên cứu Marie Dumoulin, những mối quan hệ này còn mập mờ hơn cả những gì người ta có thể thấy một cách chính thức trên bình diện chính trị.

Marie Dumoulin : "Một nước như Vương Quốc Anh có những phát biểu chính thức hết sức cứng rắn đối với Nga, nhưng mặt khác lại tiếp đón rất nhiều tỷ phú Nga, các khoản đầu tư từ Nga và có một thị trường bất động sản hưởng lợi rất nhiều từ các quỹ đầu tư đến từ Nga. Do vậy, hiện tượng "chia năm xẻ bảy" là cực kỳ phức tạp, đa dạng và ta không thể chỉ tóm gọn trong chia rẽ theo địa lý".

Đương nhiên, cuộc tranh luận về đường hướng đối thoại với Nga không chỉ tựu quanh ở nhóm ba nước vùng Baltic cùng với Ba Lan. Các nước như Ý, Hy Lạp, Malte và Áo, mỗi nước có một mối quan hệ riêng với Nga, có một quan điểm riêng về Nga. Trong một chừng mực nào đó, Pháp và Đức, hai đầu tầu của khối 27, được ví như là điểm cân bằng. Nhưng do chiến tranh Ukraine bùng nổ, thế cân bằng này của hai nước cũng đang có những thay đổi.

Cuộc chiến tranh chống Ukraine do ông Putin phát động, ít nhiều cũng làm cho Liên Hiệp Châu Âu đoàn kết lại. Bảy loạt biện pháp trừng phạt kinh tế nhắm vào Nga đã được thông qua. Lần đầu tiên trong lịch sử, khối 27 nước có những biện pháp hỗ trợ quân sự, như cấp vũ khí sát thương, cho Ukraine, quốc gia không nằm trong khối 27 nước. Điểm đáng chú ý khác là Đan Mạch đã thay đổi lập trường, tham gia vào hệ thống phòng thủ chung. Còn Thụy Điển và Phần Lan, cũng quyết định từ bỏ thế trung lập, xin gia nhập Liên minh Quân sự Bắc Đại Tây Dương.

Liên Âu trước thách thức từ vũ khí năng lượng của Nga

Chỉ tiếc rằng, trong hội thảo, lĩnh vực kinh tế, đặc biệt là sự phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt từ Nga, một vế khác quan trọng không kém trong việc định hình mối quan hệ với Moskva, đã không được các chuyên gia nhắc đến.

Cuộc chiến xâm lược Ukraine do tổng thống Putin phát động đã làm lộ rõ một sự phụ thuộc quá lớn của khối 27 nước vào nguồn cung dầu khí từ Nga : 48,4% khí đốt và 25,4% dầu hỏa. Đây còn là một chủ đề nhậy cảm cho nhiều nước thành viên, tùy theo mức độ phụ thuộc vào nguồn năng lượng của Nga. Nhìn chung, có một sự phân hóa rất rõ nét giữa Đông và Tây trong lĩnh vực này.

Trên thực tế, tại 10 nước Đông – Trung Âu (Phần Lan, Estonia, Latvia, Cộng hòa Séc, Slovakia, Slovenia, Áo, Hungary, Rumani và Bulgari), khí đốt Nga chiếm đến hơn 75% lượng nhập khẩu năng lượng ngoài khu vực Liên Âu. Trong khi Ba Lan, Đức và Thụy Điển có mức độ phụ thuộc nằm trong khoảng 50-75%, thì ngược lại, đối với Pháp, Ý, Hy Lạp, Litva hay nhiều nước Nam Âu khác, tỷ lệ này xuống còn 25-50%.

Sự phụ thuộc này khiến Liên Hiệp Châu Âu gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một tiếng nói chung để chống cuộc chiến xâm lược của Nga tại Ukraine, từ việc cấm vận dầu khí Nga, ngưng cấp visa nhập cảnh cho du khách Nga, đến cả việc giảm 15% mức tiêu thụ khí đốt từ đây đến tháng 3/2023, nhằm tìm cách cắt nguồn tài chính phục vụ cỗ máy chiến tranh của Vladimir Putin.

Những nước như Hungary, Cộng hòa Séc hay Slovakia gần như lệ thuộc hoàn toàn vào khí đốt Nga và thiếu một chính sách giảm phụ thuộc như Ba Lan thực hiện, đã phản đối các biện pháp của Liên Hiệp Châu Âu cấm vận dầu khí Nga, vốn dĩ có nguy cơ đe dọa đến nền kinh tế đất nước.

Dẫu sao thì trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng do Moskva đang cắt dần các nguồn cung khí đốt và giá nhiên liệu trên thị trường thế giới tăng vọt khiến vật giá sinh hoạt leo thang, Liên Hiệp Châu Âu đứng trước nguy cơ trải qua một mùa đông giá lạnh và những rủi ro bất ổn xã hội trong nước như những gì đang diễn ra tại Anh Quốc.

Liệu rằng tình đoàn kết, thống nhất mà phần nào Liên Âu có được từ sau cuộc khủng hoảng dịch tễ và trong cuộc đối đầu, chống chiến tranh Ukraine do Nga tiến hành, có bị sẽ bị bẻ gãy trước vũ khí năng lượng lợi hại của chủ nhân điện Kremlin ? Trả lời cho câu hỏi này, nhà nghiên cứu Marie Dumoulin một lần nữa cho rằng điều đó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

Marie Dumoulin : "Các nước khác nhau không chịu tác động từ các hậu quả kinh tế của chiến tranh cùng một kiểu. Họ cũng không bị ảnh hưởng giống nhau do những hệ quả từ các trừng phạt kinh tế. Do vậy, việc duy trì tình đoàn kết ở Châu Âu sẽ còn khó khăn hơn nhiều, bởi vì những tình trạng khác nhau ở các nước sẽ ngày càng bất cân xứng.

Sự chia rẽ có nguy cơ trỗi dậy tùy theo việc người ta xem cuộc xung đột kết thúc như thế nào ? Lúc nào nên kết thúc và làm thế nào người ta có thể đánh giá là đã đến lúc nên kết thúc ? Liệu họ có đi đến đồng thuận là đã đến lúc nên ngồi vào bàn đàm phán với Nga ?

Hiện tại đúng là người ta nói rằng nên để Ukraine quyết định và họ có lý bởi vì chính Ukraine đang trên tuyến đầu và chính lãnh thổ của họ bị xâm chiếm. Nhưng tác động của cuộc chiến đang dần hiện rõ, rất có thể có một số nước muốn thúc đẩy đàm phán hơn nhiều nước khác.

Ngoài vấn đề này ra, người ta có cái nhìn như thế nào về tương lai của Châu lục, an ninh của Châu Âu ? Nên đi cùng với Nga hay là không ? Tất cả những điều đó, tuy vẫn chưa rõ ràng, nhưng mang tính thiết yếu".

Minh Anh

Nguồn : RFI, 29/09/2022

Việt Nam, Miến Điện, Thái Lan thắt chặt quan hệ với Nga để giảm bớt khó khăn kinh tế

Thu Hằng, RFI, 09/09/2022

Việt Nam, Miến Điện, Thái Lan theo lập trường trung lập của ASEAN, không lên án đích danh Nga xâm chiếm Ukraine theo lời kêu gọi của Hoa Kỳ và các nước Châu Âu. Tuy nhiên, sau một thời gian thận trọng, ba nước này bắt đầu thắt chặt quan hệ hợp tác với Nga để kiềm chế lạm phát và thúc đẩy phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, trong khi Moskva cũng "hướng Đông" để tránh trừng phạt của phương Tây.

Ảnh minh họa (từ trái sang phải) : Các ngoại trưởng Thái Lan Don Pramudwinai, Việt Nam Bùi Thanh Sơn, Nga Sergei Lavrov, Cam Bốt Peak Sokhonn, Malaysia Saifuddin Abdullah và Indonesia Retno Marsudi sau cuộc họp trong khuôn khổ Hội nghị các ngoại trưởng ASEAN (AMM) lần thứ 55, tại Phnom Penh, Cam Bốt, 04/08/2022. AP - Heng Sinith

Việt Nam "tôn trọng" và "hy vọng tăng cường quan hệ với Nga" 

"Việt Nam vẫn là đối tác thân thiết nhất của Nga ở Châu Á - những mối quan hệ được phát triển từ thời Liên Xô", theo nhận định của Reuters, song song với việc Hà Nội muốn tăng cường quan hệ với Châu Âu và Hoa Kỳ. Đây là chủ trương "xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ", "tích cực trong các sáng kiến đa phương, trong đó có các mối liên hệ kinh tế cấp vùng và liên vùng" của Hà Nội, được thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tại Diễn đàn Kinh tế Phương Đông Vladivostok 2022 qua hình thức trực tuyến hôm 07/09. 

Hà Nội đã khéo léo tránh chọn phe, kể cả khi Nga gây chiến tại Ukraine và bị phương Tây cấm vận, mà nhấn mạnh vào việc "đóng góp tích cực vào phục hồi kinh tế và phát triển bền vững ở Châu Á-Thái Bình Dương". Điều này giải thích cho việc Hà Nội "tôn trọng" và "hy vọng tăng cường hợp tác giữa hai nước" Việt Nam và Nga, vẫn theo phát biểu của ông Phạm Minh Chính.

Ngoài việc duy trì quan hệ ngoại giao và quân sự truyền thống (chuyến công du của ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov ngày 06/07, phái đoàn quân sự cao cấp Việt Nam dự Hội thao Quân sự Quốc tế 2022 (Army Games 2022), Hội nghị An ninh Quốc tế Moskva lần thứ 10 vào giữa tháng 08), hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Nga được thắt chặt trong thời gian gần đây. Theo ông Oleg Deripaska, doanh nhân kiêm chủ tịch Hội đồng Hành chính Viện Tăng trưởng Kinh tế Stolypin, "sự hợp tác đa diện, trong đó có các lĩnh vực năng lượng, dầu khí, nông nghiệp là nền móng vững chắc cho hai nước quảng bá mối quan hệ".

Tuyến vận tải trực tiếp Việt Nam - Vladivostok - Moskva 

Thương mại song phương từ 4,85 tỉ đô la năm 2020 đã lên thành 7,1 tỉ đô la năm 2021, tăng 25%. Nga có 151 dự án đầu tư ở Việt Nam, trị giá hơn 950 triệu đô la. Diễn đàn Kinh tế Phương Đông ở Vladivostok đã dành riêng một buổi tọa đàm về triển vọng quan hệ kinh tế Việt-Nga, được nhiều nhà thuyết trình tỏ ra "lạc quan", theo trang Vietnam+ ngày 07/09. Quy mô kinh tế và sức tăng trưởng nhanh khiến thị trường Việt Nam với 99 triệu dân trở nên hấp dẫn với nhiều doanh nghiệp Nga. 

Ngoài ra, trao đổi hàng hóa giữa hai nước từ giờ trở nên thuận lợi hơn nhờ tuyến vận tải trực tiếp đường biển - đường sắt Việt Nam - Vladivostok - Moskva, được chính thức khai trương ngày 06/09 bên lề Diễn đàn Kinh tế Phương Đông. Thực ra, tuyến vận tải biển trực tiếp hai chiều Việt Nam - Vladivostok đã hoạt động từ cuối tháng 05. Tại lễ kết nối đường biển-đường sắt, chủ tịch Hội đồng Quản trị Đường sắt Nga (RZD) Oleg Belozerov cho rằng việc kết nối hai lộ trình giúp giảm thời gian - yếu tố quan trọng trong ngành vận tải - và thủ tục hành chính khi vận chuyển hàng hóa từ Việt Nam đến phía tây nước Nga. 

Như vậy, hai nước sẽ không phải trung chuyển qua một nước thứ 3, cụ thể là Trung Quốc. Điểm đặc biệt là toàn bộ lộ trình sử dụng cơ chế an ninh kỹ thuật số để khách hàng và các cơ quan liên quan có thể theo dõi hàng di chuyển trên toàn lộ trình theo thời gian thật và giúp thông quan hàng hóa ngay cả ở điểm cuối tại Moskva. Ông Arkady Korostelev, chủ tịch tập đoàn vận tải đường biển Nga FESCO (Far Eastern Shiping Compagny), cho biết đã vận chuyển khoảng 5.000 containor giữa hai nước và có ý định tăng tần suất trên tuyến đường này.

Cũng nhờ tuyến đường biển trực tiếp này, xuất khẩu thủy sản sang Nga cũng được thuận lợi hơn. Tập đoàn vận tải Nga đã mở tuyến vận tải thẳng thành phố Hồ Chí Minh - Hải Phòng - Vladivostok. Nhìn chung, theo trang Vasep ngày 07/09, "xuất khẩu thủy sản sang Nga đang đảo chiều", đạt trên 94 triệu đô la tính đến hết tháng 08 : Riêng tháng 08 tăng 98%, sau khi bị đình trệ trong tháng 03 và 04 và được hồi phục dần từ tháng 07. Dự báo cả năm 2022, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Nga sẽ ghi nhận mức tăng trưởng 16% đạt trên 190 triệu đô la.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, trang Nikkei Asia ngày 06/09 trích thông tin từ chính quyền Nga, cho biết Việt Nam và Nga đã tổ chức các cuộc đàm phán vào ngày 18/08 về việc mở rộng xuất khẩu lúa mì. Khối lượng xuất khẩu sang Việt Nam đã giảm xuống dưới 190.000 tấn trong năm 2021 so với 2,6 triệu tấn vào năm 2018, sau khi phát hiện hạt cây kế lẫn trong lúa mì. Nga dự kiến xuất thử lô mới sang Việt Nam ngay tháng 09. Nhờ lúa mì nhập của Nga, Hà Nội hy vọng giảm được phần nào giá cả trong nước. 

Ngoài ra, Việt Nam, với tư cách là đối tác của Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) từ năm 2015, cho biết sẵn sàng làm cầu nối quảng bá cho hợp tác ASEAN-Nga, trong đó có việc soạn thảo thỏa thuận thương mại tự do giữa ASEAN và Liên minh Kinh tế Á-Âu. 

Nga công nhận tính chính đáng của tập đoàn quân sự Miến Điện

Tập đoàn quân sự Miến Điện, nắm quyền sau cuộc đảo chính vào tháng 02/2021, tìm được sự ủng hộ quý giá từ Nga trong những tháng gần đây. Một phát ngôn viên tập đoàn quân sự cho biết Miến Điện bắt đầu nhập khẩu dầu mazut của Nga ngay tháng 09/2022 theo một thỏa thuận được thảo luận trong chuyến thăm Nga vào tháng 7 của tướng Min Aung Hlaing. Giá xăng đã tăng gấp ba kể từ khi tập đoàn quân sự lên cầm quyền vì đồng kyat mất giá cùng với giá nhiên liệu thô tăng mạnh. Quân đội muốn kiềm chế lạm phát, tránh để người dân gia tăng phản kháng. 

Trong chuyến thăm Moskva của tướng Min Aung Hlaing, Miến Điện đã ký với tập đoàn Nga Rosatom một thỏa thuận hợp tác năng lượng nguyên tử để sử dụng trong các ngành nghiên cứu khoa học, sản xuất dược phẩm, nông nghiệp, chăn nuôi, công nghiệp, chế biến thực phẩm. 

Đến Nga lần thứ ba hôm 04/09 để tham dự Diễn đàn Kinh tế Phương Đông Vladivostok, báo chí Miến Điện cho biết tướng Min Aung Hlaing thảo luận với các quan chức Nga về tăng cường hợp tác kinh tế song phương và các lĩnh vực khác. Theo tóm lược của nhật báo Pháp Le Figaro ngày 08/09, Nga trở thành nhà cung cấp hàng đầu cho Miến Điện về xe tăng, chiến đấu cơ, tên lửa, còn Miến Điện bắt đầu mua dầu khí Nga và trả bằng rúp. 

Thái Lan nối lại đường bay trực tiếp Moskva - Phuket 

Thái Lan cũng nhắm dến du khách Nga để bù cho số khách Trung Quốc vẫn bị kẹt vì chính sách Zero Covid của chủ tịch Tập Cận Bình. Du khách Nga chiếm số lượng du khách nước ngoài đông nhất tại Thái Lan trong tháng 01 và 02, trước khi xảy ra chiến tranh Ukraine. Để thu hút thêm du khách Nga, đang bị Liên Hiệp Châu Âu gây khó khăn trong việc cấp thị thực, Thái Lan cho phép hãng hàng không Nga Aeroflot nối lại tuyến bay thông thường Moskva - Phuket từ cuối tháng 10. Theo ông Yuthasak Supasorn, đứng đầu Cơ quan Du lịch Thái Lan, được Nikkei Asia trích dẫn, "việc nối lại đường bay sẽ có lợi cho ngành du lịch Thái Lan" và hướng đến mục tiêu đón 1 triệu du khách Nga trong năm 2022. 

Trước đó, trong một cuộc họp vào tháng 05, Bangkok và Moskva nhất trí mở rộng thương mại song phương, đặt mục tiêu đạt 10 tỉ đô la vào năm 2023, tăng gấp 4 lần so với năm 2021. Hiện là nước chủ tịch thượng đỉnh APEC, Thái Lan xuất khẩu chủ yếu ô tô, thực phẩm sang Nga và nhập dầu thô, phân bón của Nga. 

Thu Hằng

*********************

Thủ tướng Chính : Việt Nam coi trọng quan hệ với Nga, mong thúc đẩy hợp tác

VOA, 07/09/2022

Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính nói hôm 7/9 rằng Việt Nam luôn coi trọng mối quan hệ với Nga và hy vọng thúc đẩy hơn nữa sự hợp tác giữa hai nước, các bản tin của Reuters và các báo Việt Nam cho hay.

Tổng thống Nga Putin chủ trì một phiên họp bên lề Diễn đàn Kinh tế phương Đông ở Vladivostok, 6/9/2022.

Ông Chính nói như vậy khi phát biểu qua đường truyền video với Diễn đàn Kinh tế phương Đông, được tổ chức ở Vladivostok của Nga, với sự tham dự trực tiếp của Tổng thống Nga Putin, cũng như của một số vị đại diện cho Trung Quốc, Mông Cổ, Armenia...

Đề cập đến quan hệ kinh tế song phương Việt-Nga, Thủ tướng Chính nhấn mạnh rằng Việt Nam coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt-Nga, đánh giá cao các kết quả hợp tác kinh tế giữa hai nước những năm vừa qua, nhất là trong các lĩnh vực như năng lượng, công nghiệp...

Ông Chính đề nghị hai bên tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trên các ngành, lĩnh vực có thế mạnh, tận dụng hiệu quả và sớm nâng cấp Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU), là liên minh của một số nước thuộc Liên Xô trước đây, gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan.

Vẫn thủ tướng của Việt Nam khẳng định rằng quốc gia này hoan nghênh việc gắn kết kinh tế Nga, nhất là vùng Viễn Đông, với các nước Châu Á-Thái Bình Dương, thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Nga. Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối đẩy mạnh hợp tác ASEAN-Nga, trong đó có xây dựng Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-EAEU, ông Chính nói.

Trong khi Việt Nam - đi theo đường lối xã hội chủ nghĩa - muốn tăng cường quan hệ với Châu Âu và Mỹ, quốc gia này vẫn là một trong những đối tác thân thiết nhất của Nga ở Châu Á, với những quan hệ đã phát triển từ thời Liên Xô, bản tin của Reuters viết.

Trong phần phát biểu về Diễn đàn Kinh tế phương Đông, thủ tướng của Việt Nam nhấn mạnh rằng diễn đàn có ý nghĩa thiết thực nhằm tăng cường hợp tác quốc tế, góp phần duy trì ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và trên thế giới.

Vẫn Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu bật lên rằng Việt Nam luôn tích cực và chủ động tham gia các sáng kiến đa phương, trong đó có các liên kết kinh tế khu vực và liên khu vực. Từ đó, Việt Nam sẵn sàng tiếp tục đóng góp tích cực vào phục hồi kinh tế và phát triển bền vững ở Châu Á-Thái Bình Dương, ông Chính nói.

Diễn đàn Kinh tế phương Đông diễn ra trong bối cảnh cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã kéo dài 6 tháng rưỡi, Nga bị nhiều nước tẩy chay còn Việt Nam phải xoay sở để giữ tư thế không đứng về bên nào.

Như VOA đã đưa tin, các quan chức của Việt Nam, kể cả Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, trong các dịp khác nhau đều khẳng định lập trường của Việt Nam là tất cả các tranh chấp cần được giải quyết bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hiệp Quốc, bao gồm tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các nước, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.

Tuy nhiên, dù Việt Nam gọi cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine là "vô cớ", song Việt Nam lại từ chối lên án hành động xâm lược của Nga.

Việt Nam có hai lần bỏ phiếu trắng khi Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tổ chức bỏ phiếu về hai nghị quyết lên án Nga và yêu cầu nước này rút quân khỏi Ukraine. Sau đó, Việt Nam bỏ phiếu chống, phản đối nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm đình chỉ Nga khỏi Hội đồng Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc.

Theo quan sát của VOA, nhiều người dân Việt Nam chỉ trích việc chính quyền của đất nước bỏ phiếu như vậy tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, họ cho rằng Hà Nội đứng về phía Nga qua những động thái đó.

Nguồn : VOA, 07/09/2022