Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Nhiều cơ quan ngôn lun trong h thng truyn thông ca "đng ta" va dch - gii thiu rng rãi câu chuyn mà ông Terry Branstad – Đi s M Trung Quc k vi AP (1)…

ngoaigiao0

Đại s Terry Branstad (trái), ti Bc Kinh, 2018. Ảnh minh họa 

Theo đó, các viên chức ngoi giao M ti Trung Quc : Mun gp bt kỳ ai Trung Quc (từ viên chc trong h thng chính tr, h thng công quyn ca Trung Quc đến hc gi, sinh viên…) cũng phi… xin phép và thường thì không… được phép ! Thm chí trên đường đến mt quán cà phê ti Tây Tng, các viên chc ngoi giao M còn b chn li, ch an ninh Trung Quốc vào quán cà phê lc la – dn dò khách không được trò chuyn vi người M xong, các viên chc ngoi giao M mi được bước vào !

Sở dĩ ông Branstad phi lên tiếng v thân phn ca các viên chc ngoi giao M Trung Quc vì B Ngoi giao Trung Quốc va cáo buc chính ph M vi phm các điu ước và thông l quc tế trong lĩnh vc ngoi giao. Tun trước, chính ph M loan báo, k t 16 tháng 10, các viên chc ngoi giao đi din cho Trung Quc ti M phi báo trước cho chính ph M kế hoch của h nếu h có ý đnh tiếp xúc các viên chc trong h thng chính tr, h thng công quyn ca M hoc các hc gi, các cơ s nghiên cu... ti M.

Trong lĩnh vực ngoi giao, chưa có viên chc ngoi giao đi din cho quc gia nào ti M b chính ph M khống chế hot đng theo kiu như thế. B Ngoi giao M đã thay mt chính ph M gii thích ti sao : M x s khác thường như vy vì mun Trung Quc thay đi cách đi x vi các viên chc ngoi giao M ti Trung Quc. T nay, Trung Quc đi x vi các viên chức ngoi giao M ti Trung Quc như thế nào thì M cũng s đi x vi các viên chc ngoi giao Trung Quc ti M… y như thế !

Theo ông Brandstar thì yêu cầu mà chính ph M va đt ra vi các viên chc ngoi giao Trung Quc ti M tuy khác thường nhưng chưa thm vào đâu so vi cách mà Trung Quc đi x vi các viên chc ngoi giao M Trung Quc. Sp ti, có th chính ph M s tiến thêm mt bước : Yêu cu các t chc, công dân Trung Quc ti M phi đăng ký vi chính quyn M theo qui đnh v đăng ký làm đại din cho ngoi quc, nếu nhng t chc, công dân đó có liên quan đến Đảng cộng sản Trung Quc.

Tuy nhiên, nếu ý tưởng va k được thc thi, M ch là quc gia th hai làm điu đó. Sau khi phát giác chính ph Trung Quc s dng nhiu t chc, cá nhân, tiếp cn các chính tr gia ca Úc đ tác đng ti vic hoch đnh chính sách ca Úc theo hướng có li cho Trung Quc, cui năm ngoái, Úc đã chính thc yêu cu tt c t chc, cá nhân mà hot đng nhm gây nh hưởng đến chính trường Úc theo hướng có li cho một chính ph ngoi quc, phi đăng ký tư cách đi din cho chính ph đó.

Từ trước đến nay, quan h gia các quc gia, trong đó có ngoi giao, luôn theo phương thc "có qua, có li". Cách đi x ca chính ph M đi vi các viên chc ngoi giao Trung Quc, đại din cho chính ph Trung Quc ti M có th ch là bước khi đu cho vic thay đi cách đi x vi các viên chc ngoi giao đi din cho chính ph Trung Quc trên… toàn thế gii, theo đúng cách chính ph Trung Quc đi x vi các viên chc ngoi giao đại din cho các chính ph không cng sn trên lãnh th Trung Quc.

Nhiều người tin rng, không sm thì mun, có mun hay không, Trung Quc cũng s phi thay đi cách đi x vi nhng viên chc ngoi giao đi din cho chính ph các quc gia khác trên lãnh thổ Trung Quc. Nếu các viên chc ngoi giao đi din cho Trung Quc trên khp thế gii b đi x y ht như đng nghip ti Trung Quc, "th chế ưu vit" ca Trung Quc s tr thành trò cười, n lc ca Trung Quc nhm thay đi v thế, gia tăng nh hưởng trên chính trường quc tế so vng.

Dường như lun điu mà các chính ph cng sn bin bch cho vic hành x khác đi, khác người và lý gii đó là… bn sc, đc đim riêng đã ti lúc hết xài !

***

Trước nay, nhn thc và cách hành x ca h thng chính trị, h thng công quyn Vit Nam luôn y ht Trung Quc, c trong lĩnh vc ngoi giao và li bin bch, phn bác.

Cho dù từng phi thoái b vì thiếu sòng phng nhưng chính ph Vit Nam chưa tnh. Vit Nam cũng ging Trung Quc : Ch ưa… nng !

Giữa thp niên 2000, khi nhận li visa cho phép nhp cnh M, công dân Vit Nam luôn nhn thêm mt lá thư, ni dung cho biết, chính ph Vit Nam thiếu sòng phng khi cp visa cho công dân M và công dân Vit Nam nên nhc chính ph ca mình phi sòng phng vì điu đó có lợi cho tt c mi người, k c chính h ! Tuy nhiên nhc nh này không hiu qu. Thêm mười năm na, khi M chun b áp dng phương thc "có qua, có li" trong cp visa cho công dân Vit Nam, vic cp visa cho công dân M mi thay đi.

Tuy Mỹ thường cp cho công dân Việt Nam visa có thi hn mt năm, đương s được phép ra vào nhiu ln, mi ln nhp cnh được cư trú đến sáu tháng nhưng đến năm 2015, Vit Nam mi d b vic khng chế visa dành cho công dân M (ch trong vòng ba tháng và không chp nhn gia hạn cư trú). Thay đi ch din ra khi M chun b thc hin "có qua, có li" - cp cho công dân Vit Nam loi visa mà giá tr s dng hn chế y như visa Vit Nam cp cho công dân M (2).

Vì một s lý do, nhiu cơ quan ngôn lun trong h thng truyn thông của "đảng ta" t ra hết sc hào hng vi nhng qui đnh mà chính ph M va áp dng đi vi các viên chc ngoi giao đi din cho chính ph Trung Quc trên lãnh th M, thm chí hết sc hoan h khi M công b lnh trng pht đi vi hàng lot cá nhân là viên chức, t chc, bao gm c doanh nghip Trung Quc dính líu đến vic đàn áp các sc tc thiu s, tín đ Hi giáo ti Tân Cương (3)…

Thái độ đó không sai nhưng hình như chưa… đ. Vì "tình hu ái giai cp" các cơ quan ngôn lun trong h thng truyn thông của "đng ta" nên nhc nhng "đng chí" ca mình "trông người, ngm ta". "Ta" đi x vi các viên chc ngoi giao đi din cho nhiu x khác trên lãnh th ca "ta" cũng chng t tế gì hơn, nht là khi h mun tiếp xúc vi các cá nhân tranh đu cho dân chủ, nhân quyền. V tính cht cũng như mc đ tàn bo khi đàn áp đng bào, "ta" cũng chng kém gì Trung Quc.

Khi sòng phẳng, "có qua, có li" vn là phương thc chung trong quan h vi phn còn li ca nhân loi, liu "ta" có may mn hơn Trung Quc, tránh được hu qu ? Khó lm !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 23/10/2019

Chú thích :

(1) https://tuoitre.vn/dai-su-my-ke-kho-o-trung-quoc-di-uong-ca-phe-cung-bi-lam-kho-20191021184206688.htm

(2) https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-se-cap-visa-1-nam-cho-cong-dan-my/3098795.html

(3) https://vietnamfinance.vn/sat-gio-g-my-lai-trung-phat-loat-quan-chuc-trung-quoc-20180504224229956.htm

Published in Diễn đàn