Quyết định đưa vụ án hình sự xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI) vào nhóm đại án mà Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng – Chống tham nhũng sẽ giám sát (1) đặt ra một câu hỏi lớn : Đảng ta sẽ "thịt" hay tha đồng chí Nguyễn Thiện Nhân - Ủy viên Bộ Chính trị kiêm Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh ?
Ông Nguyễn Thiện Nhân (phải) trong một lần đến thăm ông Nguyễn Tấn Dũng (Hình : Sài Gòn Giải Phóng)
***
SAGRI là một trong những doanh nghiệp của UBND Thành phố Hồ Chí Minh. Giống như các doanh nghiệp cùng loại (hoặc thuộc Thành ủy, hoặc thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh), SAGRI được hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Thành phố Hồ Chí Minh giao cho đủ thứ công sản (công thổ, công thự, công quỹ) kèm đủ loại ưu đãi để kinh doanh.
Năm ngoái, Kiểm toán Nhà nước công bố kết quả kiểm toán SAGRI. Theo đó, SAGRI đã vi phạm hàng loạt qui định về quản lý công sản khi đem 24 khu đất có tổng diện tích 1.900 héc ta ra làm vốn để thành lập các doanh nghiệp mới. Tuy nắm trong tay 45 khu nhà và đất, tổng diện tích lên tới 6.300 héc ta và chỉ đem nhà, đất làm vốn, góp với các doanh nghiệp khác hoặc cho thuê nhưng lợi nhuận của SAGRI liên tục giảm so với mức biểu kiến mà SAGRI phải đạt. Năm 2017, lợi nhuận của SAGRI chỉ đạt 30% mức biểu kiến (2).
Cũng năm ngoái, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh công bố kết luận thanh tra, theo đó, năm 2016, ông Lê Tấn Hùng, Tổng Giám đốc SAGRI và bà Nguyễn Thị Thúy, Kế toán trưởng của SAGRI, phối hợp với hai công ty du lịch làm giả 10 hợp đồng đưa cán bộ, nhân viên đi "tham quan – học tập kinh nghiệm" ở nước ngoài để chi khống hơn 13 tỉ đồng (3). Giống như Kiểm toán nhà nước, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, tại SAGRI đã xảy ra hàng loạt sai phạm trong sử dụng công sản, điều hành. Hiệu quả của hoạt động đầu tư thấp, thua lỗ triền miên, nhiều liên doanh phải ngưng hoạt động, vốn nhà nước giao cho SAGRI bị tổn thất.
Đó cũng là lý do cả Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh cùng đề nghị các viên chức hữu trách ở Thành phố Hồ Chí Minh xem xét, xử lý lãnh đạo SAGRI.
Giữa lúc nhiều người tin rằng, ông Lê Tấn Hùng, Tổng Giám đốc SAGRI, em ruột ông Lê Thanh Hải, cựu Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì chỉ riêng chuyện tổ chức chi khống – chiếm đoạt hơn 13 tỉ đồng - đã đủ để ông Hùng có thể bị phạt chung thân thậm chí tử hình do "tham ô tài sản"... thì tháng 3 năm ngoái, Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh chỉ quyết định "khiển trách" ông Hùng và bà Thúy.
Quyết định "khiển trách" vừa kể bị công chúng chỉ trích kịch liệt nhưng tới tháng 10 năm ngoái, bảy tháng sau khi "khiển trách", UBND Thành phố Hồ Chí Minh mới quyết định nâng hình thức kỷ luật ông Hùng và bà Thúy từ "khiển trách" lên… "cảnh cáo" (4). Thêm bảy tháng nữa (tháng 5 năm 2019), Sở Nội vụ Thành phố Hồ Chí Minh xác định, ông Hùng có : Mười sai phạm phải… "phê bình, rút kinh nghiệm". Bốn sai phạm phải… "khiển trách". Bốn sai phạm phải… "cảnh cáo" và "tổng hợp" các hình thức kỷ luật thì nên… "hạ bậc lương" (5) !
Mất thêm một tháng nâng lên, đặt xuống, tháng 6 năm nay, chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh mới quyết định "đình chỉ công tác" Tổng Giám đốc SAGRI của ông Lê Tấn Hùng (6) và tuần kế đó mới thông báo quyết định "cách chức" (7). Cần lưu ý là kể từ khi chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh tiến hành xem xét kỷ luật ông Hùng theo kiến nghị của Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh luôn luôn "nhất trí" với các hình thức kỷ luật ông Hùng mà chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh áp dụng. Cũng vì vậy, đầu năm 2019, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh chỉ "cảnh cáo" đồng chí Lê Tấn Hùng rồi… thôi (8) !
Đúng 20 ngày sau khi UBND Thành phố Hồ Chí Minh "nói lại cho rõ", rằng ông Hùng có nhiều sai phạm "rất nghiêm trọng", cho nên quyết định "cách chức" Tổng Giám đốc SAGRI của ông Hùng, hôm 9 tháng 7, Bộ Công an công bố quyết định khởi tố ông Hùng vì "vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" và thực hiện lệnh tạm giam ông Hùng trong bốn tháng, đồng thời áp giải ông Hùng ra Hà Nội để điều tra chứ không đưa ông vào các trại tạm giam của bộ này tại Thành phố Hồ Chí Minh (9).
***
Cứ nhìn vào tiến trình xem xét – xử lý kỷ luật ông Hùng, ai cũng có thể thấy, cả Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh lẫn UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã cùng biến chủ trương "tự chỉnh đốn", nỗ lực phòng - chống tham nhũng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam (Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam) thành một vở hài kịch mà xem đến đâu thiên hạ… rủa đến đó chứ không ai cười.
Ai cũng biết, nếu Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh không nhất trí, chắc chắn sẽ không có chuyện UBND Thành phố Hồ Chí Minh chỉ "khiển trách", rồi từ từ nâng lên thành "cảnh cáo", thậm chí "tổng hợp" đủ thứ hình thức kỷ luật dành cho 18 sai phạm của ông Hùng mới ra được đề nghị "hạ bậc lương".
Vì lẽ gì mà Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh và UBND Thành phố Hồ Chí Minh phải mất gần hai năm mới nhận ra những sai phạm ở SAGRI nói chung, của ông Lê Tấn Hùng nói riêng, vốn đã được Kiểm toán nhà nước, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh mô tả rất cặn kẽ là… "rất nghiêm trọng" để "đình chỉ công tác", "cách chức" và "nhất trí" chuyển hồ sơ cho công an xem xét ?
Đến nay, UBKT của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 đã phát hành 37 thông cáo báo chí sau 37 đợt xem xét – kỷ luật đảng viên các cấp. Đợt nào cũng có các tổ chức đảng và những đảng viên cao cấp thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý bị kỷ luật vì là "người đứng đầu" mà "thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát".
Nếu tiến trình "tự chỉnh đốn" và phòng – chống tham nhũng "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" như ông Nguyễn Phú Trọng vừa tái khẳng định hôm 26 tháng 7, tại phiên họp thứ 16 của Ban chỉ đạo trung ương Phòng chống tham nhũng, đảng ta có xem xét – kỷ luật ông Nguyễn Thiện Nhân và ông Nguyễn Thành Phong không ?
Lẽ nào khi cả hệ thống chính trị lẫn hệ thống công quyền tại Thành phố Hồ Chí Minh cùng hành xử như… đùa trong xử lý các sai phạm ở SAGRI nói chung, của ông Lê Tấn Hùng nói riêng mà một Ủy viên Bộ Chính trị kiêm Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh như ông Nguyễn Thiện Nhân, một Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam kiêm Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh như ông Nguyễn Thành Phong vẫn… vô sự ?
Tiến trình xử lý các sai phạm của ông Hùng nói riêng cũng như nhiều đồng chí khác nói chung, từng tạo cảm giác, nỗ lực "tự chỉnh đốn", "phòng – chống tham nhũng" của đảng ta không phải vì thực thi đạo lý hay thượng tôn luật pháp. Đó chỉ là kế hoạch triệt hạ các băng nhóm trong đảng. Bào đệ của ông Lê Thanh Hải – một "Tiểu vương" tại Thành phố Hồ Chí Minh – bị tống giam chỉ vì tương quan giữa thế và lực đã khác trước, thành ra phải dụng… chiêu và phải có… quá trình !
Nếu thật sự tôn trọng đạo lý, luật pháp làm gì ở Thành phố Hồ Chí Minh có những cá nhân hành xử táo tợn như ông Lê Tấn Hùng, làm gì có những ung nhọt như SAGRI, làm gì có những thảm nạn kéo dài suốt hai thập kỷ nhưng vẫn chưa thấy hướng giải quyết bảo đảm hợp tình, thuận lý như Thủ Thiêm ?
Nếu thật sự tôn trọng đạo lý, luật pháp, thật tâm xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh làm gì có chuyện gạt đạo lý, luật pháp qua một bên để "xử lý từng bước" ? Sai phạm của SAGRI, của ông Hùng dù đã rõ ràng nhưng tương quan giữa thế và lực buộc phải khởi đầu tiến trình xử lý bằng… "khiển trách".
Sẽ rất khó hiểu nếu tính chất, mức độ sai phạm của SAGRI nghiêm trọng đến mức cần được Ban chỉ đạo trung ương Phòng chống tham nhũng giám sát nhưng đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, đồng chí Nguyễn Thành Phong tiếp tục được đảng tín nhiệm, không bị đảng truy cứu trách nhiệm như một số đồng chí từng bị đảng "chặt đầu, lột da" trong vài năm gần đây vì là "người đứng đầu" mà "thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát", khiến việc xử lý SAGRI trở thành một mớ bùng nhùng suốt hai năm, tác hại nghiêm trọng đến "niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân" vào nỗ lực "tự chỉnh đốn", cũng như quyết tâm "phòng – chống tham nhũng" của đảng.
***
Chuyện "thịt" hay tha các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong sẽ giúp hiểu ra nhiều điều. Trong đó, điều quan trọng nhất là các đồng chí lãnh đạo đảng hiện nay có thật sự nghiêm minh, có đề cao đạo lý và luật pháp, hay lại tiếp tục dụng… chiêu để loại trừ những đối thủ trong nội bộ đảng và thu phục nhân tâm vốn đã chạm đáy bất bình, chán ngán.
Nếu các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong vô sự dù đã từng nhất trí chỉ "khiển trách", rồi "cảnh cáo",... vừa đấm, vừa xoa, vừa công, vừa thủ, nhằm hạn chế sức đề kháng, tiến từng bước trong việc đưa bào đệ của đồng chí Lê Thanh Hải đến chỗ trở thành bị can chính của một đại án, giờ đã trở thành đặc biệt nghiêm trọng – rõ ràng các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong đã cùng đảng dụng… chiêu.
Một đảng vận hành theo kiểu như thế rõ ràng không phải là tổ chức chính trị có thể cầm nắm tương lai quốc gia, vận mệnh dân tộc. Đó chỉ là một nhóm thảo khấu !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 29/07/2019
Chú thích :
(2) https://www.tienphong.vn/dia-oc/kiem-toan-phanh-phui-24-khu-dat-cua-tong-cong-ty-sagri-1329114.tpo
(3) https://tuoitre.vn/sai-pham-tai-sagri-ky-luat-canh-cao-ong-le-tan-hung-20181103085740605.htm
(4) https://thanhnien.vn/thoi-su/ong-le-tan-hung-bi-canh-cao-ve-mat-dang-1042654.html
(5) https://www.tienphong.vn/xa-hoi/de-xuat-ha-bac-luong-tong-giam-doc-sagri-le-tan-hung-1422520.tpo
(6) https://vnexpress.net/thoi-su/ong-le-tan-hung-bi-dinh-chi-chuc-tong-giam-doc-sagri-3937669.html
(7) https://vtc.vn/ubnd-tphcm-cach-chuc-tong-giam-doc-sagri-le-tan-hung-d481907.html
(8) https://tuoitre.vn/cach-chuc-ong-le-tan-hung-vi-vi-pham-rat-nghiem-trong-20190620084635818.htm
(9) https://thanhnien.vn/thoi-su/vi-sao-ong-le-tan-hung-bi-bat-giam-1100687.html
Bộ Công an Việt Nam vừa bắt thêm ông Vân Trọng Dũng (cựu Chủ tịch Hội đồng Thành viên của Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn - SAGRI) và bà Nguyễn Thị Thúy (cựu Kế toán trưởng SAGRI) (1). Trước đó, hai viên chức từng là lãnh đạo SAGRI là ông Lê Tấn Hùng (cựu Tổng Giám đốc SAGRI) và Nguyễn Thành Mỹ (cựu Phó phòng Kế hoạch – Đầu tư của SAGRI) đã tra tay vào còng.
Lê Tấn Hùng, nguyên Tổng Giám đốc Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI)
SAGRI là một trong những doanh nghiệp thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh. Nhìn một cách tổng quát, những doanh nghiệp như SAGRI thuộc loại… chỉ có ở Việt Nam – nhận công thổ, công thự, công quỹ để kinh doanh. Ở Thành phố Hồ Chí Minh, ngoài những doanh nghiệp trực thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh còn có những doanh nghiệp trực thuộc Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cũng kinh doanh theo phương thức tương tự.
Không rõ UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã lấy bao nhiêu tỉ từ công quỹ giao cho SAGRI nhưng qua các kết luận do Thanh tra và Kiểm toán công bố thì ít nhất, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã giao cho SAGRI 45 khu nhà và đất, tổng diện tích của 45 công thổ, công thự này lên tới 6.300 héc ta. Trách nhiệm của SAGRI chỉ là đem công thổ, công thự cho thuê kiếm tiền hoặc góp vào một số liên doanh. Vậy mà SAGRI liên tục lỗ. Năm nào cũng lỗ, thậm chí lỗ năng (2017 lợi nhuận chỉ đạt 30% mức biểu kiến).
Tại sao được giao hàng loạt "đầu heo", chỉ nấu cháo mà SAGRI thua lỗ ? Các kết luận của Thanh tra và Kiểm toán đã xác định là do giới lãnh đạo của SAGRI cố ý làm trái đủ thứ qui định về quản lý, sử dụng công sản. Thâm chí táo tợn đến mức dám dựng lên mười đợt tham quan – học tập kinh nghiệm ở nước ngoài để lấy 13,3 tỉ đồng, mang vài ngàn héc ta công thổ, công thự gán cho thiên hạ với giá rẻ như cho mà chẳng thèm xin ai… và đáng ngạc nhiên là chẳng ai nói gì.
SAGRI từng tồn tại như một lãnh địa độc lập với phần còn lại của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đó là lý do hệ thống bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam không làm gì cả. Người ta tin rằng, ông Lê Tấn Hùng có thể biến SAGRI thành lãnh địa và điều hành SAGRI như một lãnh chúa vì ông là bào đệ của đồng chí Lê Thanh Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, được phân công kiêm quản Thành phố Hồ Chí Minh như một Tiểu vương.
Thể chế… cộng hòa xã hội chủ nghĩa vốn có nhiều điểm khác với phần còn lại của nhân loại. Độc đảng song đa nhóm. Các nhóm vừa đấm đá lẫn nhau, vừa thỏa hiệp để không làm vỡ "bình", giúp đảng tiếp tục duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối nên ngay cả khi đồng chí Lê Thanh Hải đã thoái vị, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở Việt Nam cũng phải nhìn trước, ngó sau.
Trên thực tế, việc thu hồi lãnh địa SAGRI, giải nhiệm lãnh chúa là một tiến trình nhiều bước và từng bị công chúng chỉ trích kịch liệt vì phỉ báng tiêu chí "sống, làm việc theo hiến pháp, pháp luật" : Khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, cách chức và cuối cùng mới là khởi tố vụ án, khởi tố lãnh chúa như một… bị can !
Rõ ràng sự kiện lãnh chúa vào tù khiến nhiều người hởi lòng, hởi dạ. Đảng thiệt là… tài tình khi tạo ra chuyện củi, lửa : Hôm nay chọn nhân vật này làm củi, ngày mai đốt nhân vật kia,… Củi lửa khiến người ta quên bận tâm, tại sao có tiểu vương, có lãnh chúa ? Thôi ngẫm nghĩ để xác định, kẻ nào mới thực sự là chính phạm khi hết chục ngàn tỉ này đến trăm ngàn tỉ khác theo nhau đội nón ra đi, kinh tế suy thoái, môi trường tan hoang, xã hội đảo điên, nhân tâm ly tán ?..
Củi lửa khiến người ta quên ráo việc truy căn, thậm chí có người cảm động vì… "công lý đã được thực thi", "những lời cầu xin nay đã được nghe" nên thỏ thẻ bày tỏ vừa mới hồi tâm, sẵn sàng… tin yêu trở lại, bất kể tin yêu đến mức nào và lạc quan đến đâu cũng không thể trả lời, làm sao giảm nợ nần của quốc gia, bao giờ quốc mới thái, dân mới an, xã hội Việt Nam thật sự công bằng, dân chủ, văn minh.
***
Sau khi Bộ Công an khởi tố vụ án "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra ở SAGRI, khởi tố ông Lê Tấn Hùng và các đồng phạm, thậm chí khi áp giải ông Hùng khỏi tư gia còn dùng bao vải trùm đầu ông Hùng để thêm… đắc nhân tâm, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của Ban Chấp hành Trung ương (BCH TƯ) đảng cộng sản Việt Nam, vừa công bố kết quả xem xét, xử lý thêm một số đảng viên.
Lần này lại có thêm một số đảng viên, viên chức cao cấp như ông Vũ Văn Ninh (cựu Phó Thủ tướng), Nguyễn Hồng Trường (cựu Thứ trưởng GTVT) bị đề nghị kỷ luật. Hoặc bị kỷ luật ở nhiều mức độ khác nhau như : Khiển trách (các ông Nguyễn Nhật, Nguyễn Ngọc Đông – cùng là Thứ trưởng GTVT, Nguyễn Ngọc Huệ - Bí thư kiêm Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam), cảnh cáo (các ông : Nguyễn Văn Công - Thứ trưởng GTVT, Phạm Viết Muôn – cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Trần Ngọc Thành – Bí thư đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam) (3).
Giống như lần trước, UBKT của BCH TƯ đảng cộng sản Việt Nam tiếp tục đề nghị kỷ luật hoặc kỷ luật hàng loạt sĩ quan công an, viên chức tư pháp cao cấp ở Đồng Nai : Hồ Văn Năm (Viện trưởng Viện Kiểm sát), Nguyễn Văn Khánh (Thiếu tướng, cựu Giám đốc Công an Đồng Nai), Huỳnh Tiến Mạnh (Đại tá, Giám đốc Công an Đồng Nai), Trần Thị Ngọc Thuận, Ngô Minh Đức, Lý Quang Dũng, Nguyễn Văn Kim, Nguyễn Xuân Kim (cùng là Đại tá, Phó Giám đốc Công an Đồng Nai) vì "vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm trong hoạt động điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc, trong công tác quản lý, sử dụng vũ khí, đất đai, tài chính, tài sản và công tác cán bộ, để nhiều cán bộ, chiến sĩ bị xử lý hình sự) (4).
Việc xem xét, đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư kỷ luật hoặc trực tiếp quyết định hình thức kỷ luật như thế có phải là "nghiêm" không ? Hình như là không ! Tại sao hàng loạt sĩ sĩ quan công an, viên chức tư pháp cao cấp ở Đồng Nai bị đề nghị kỷ luật hoặc bị kỷ luật vì "thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm để nhiều thuộc cấp bị xử lý hình sự mà UBKT của BCH TƯ đảng cộng sản Việt Nam không đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư tự kiểm điểm, tự nhận hình thức kỷ luật khi Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh "quyết định chủ trương thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các cảng Quy Nhơn, Quảng Ninh trái với kết luận của Bộ Chính trị" ? Từ năm 2013 đến nay, tại sao các ủy viên Bộ Chính trị không ngăn chặn ?
Khi tương quan giữa thế và lực thay đổi, việc để Công ty Hợp Thành thâu tóm cảng Quy Nhơn, Tập đoàn T&T thâu tóm cảng Quảng Ninh mới trở thành sai phạm nghiêm trọng. Nếu không chấp nhận các công ty, tập đoàn tư nhân thâu tóm cảng biển, tại sao UBKT của BCH TƯ đảng cộng sản Việt Nam không xem xét chuyện Vingroup thâu tóm cảng Nha Trang (4) ? Bộ Chính trị có chủ trương riêng với Vingroup hay những viên chức có liên quan đến việc Vingroup thâu tóm cảng Nha Trang đang ở thế thượng phong nên chuyện chuyển nhượng cảng Nha Trang cho Vingroup không thuộc diện cần kiểm tra ? Củi, lửa nhằm chỉnh đốn hay là "nhất tiễn hạ song điêu" : Loại trừ đối thủ và… an dân ?
Trân Văn
Nguồn : VNTB, 09/07/2019
Chú thích
(1) https://vnexpress.net/phap-luat/cuu-chu-tich-tong-cong-ty-nong-nghiep-sai-gon-bi-bat-3949685.html
(2) https://www.tienphong.vn/dia-oc/kiem-toan-phanh-phui-24-khu-dat-cua-tong-cong-ty-sagri-1329114.tpo
(4) https://enternews.vn/vinpearl-mua-lai-co-phan-cua-cang-nha-trang-9876.html
Hệ thống truyền thông chính thức ở Việt Nam đang thi nhau dốc ngược cuộc đời của ông Tề Trí Dũng, 38 tuổi, cựu Tổng Giám đốc Công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận Thành phố Hồ Chí Minh (IPC), vừa bị tống giam với hai cáo buộc : "Tham ô tài sản" và "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí", như một cách để chứng minh… "dĩ dzãng dơ dáy dễ dầu dzì dziấu dziếm"!
Ông Tề Trí Dũng thăng tiến nhanh trong sự nghiệp nhưng rồi lại "ngã ngựa" ở tuổi 38.
Cứ như cách trình bày của hệ thống truyền thông chính thức ở Việt Nam thì chuyện ông Dũng, mới 22 tuổi, vừa tốt nghiệp Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh đã được tuyển dụng – bổ nhiệm làm lãnh đạo Bộ phận thị trường của Phòng Kinh doanh, kiêm Phó Bí thư Thường trực của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tại Công ty Dầu khí Thành phố Hồ Chí Minh là khác thường. Theo hướng đó, khác thường không chỉ là một chuyện mà là một… chuỗi (1).
Rời Công ty Dầu khí Thành phố Hồ Chí Minh, ông Dũng về Tổng Công ty Bến Thành (Benthanh Group) làm Phó phòng rồi làm Trưởng phòng Tài chính - Kế toán và tham gia Đảng ủy của tổng công ty này. Sau khi được chọn tham gia "chương trình đào tạo 300 thạc sĩ, tiến sĩ", ông Dũng được gửi qua Úc du học. Cầm tấm bằng Thạc sĩ Quản trị kinh doanh về nước, ông Dũng được bổ nhiệm làm Phó Tổng Giám đốc, rồi Tổng Giám đốc Benthanh Group. Tháng sau, ông Dũng được điều sang làm Tổng Giám đốc IPC.
IPC là hậu thân của Ban Quản lý Khu Chế xuất Tân Thuận – khu chế xuất đầu tiên của Việt Nam được thành lập năm 1991. Lĩnh vực hoạt động chính của IPC là "nghiên cứu, đầu tư, phát triển và mời gọi hợp tác đầu tư vào kinh doanh cơ sở hạ tầng đặc biệt trong các khu chế xuất, khu công nghiệp, đô thị". Cần lưu ý, IPC là doanh nghiệp của UBND Thành phố Hồ Chí Minh, hàng hóa mà IPC sử dụng để kinh doanh là công thổ, công thự, công sản với tất cả các ưu thế mà chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh dành cho nó. Vậy mà IPC thua lỗ. Đến giờ, IPC đang nợ nhiều nơi tới 69 tỉ.
Tuy nhiên đó không phải là lý do chính khiến ông Dũng xộ khám. Ông Dũng bị tống giam vì muốn làm Tề Thiên, sử dụng pháp thuật để chuyển hóa nguồn gốc tài sản...
Công ty IPC nơi ông Tề Trí Dũng từng làm Tổng giám đốc.
IPC thành lập một công ty con theo hình thức cổ phần, đặt tên là Công ty Phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco). Lúc đầu, IPC nắm giữ 78,4% cổ phần của Sadeco. Sau đó IPC bán 5,2 triệu cổ phiếu của mình tại Sadeco cho một công ty bất động sản tên là Exim. Mua xong, Exim bán hết số cổ phiếu đó cho Công ty Nguyễn Kim. Trong thương vụ này, Exim chỉ mua đi bán lại cổ phiếu của Sadeco đã kiếm được khoản lời khoảng 160 tỉ.
Giai đoạn hai, dù không thiếu vốn, lãnh đạo Sadeco - cũng là lãnh đạo IPC – vẫn ra một "nghị quyết" về việc tăng vốn bằng cách phát hành thêm cổ phiếu và chọn Công ty Nguyễn Kim làm "đối tác chiến lược". Công ty Nguyễn Kim mua sạch số cổ phiếu do Sadeco phát hành thêm và lời 153 tỉ vì lần này, giá cổ phiếu mua trực tiếp từ Sadeco, rẻ hơn giá cổ phiếu từng mua của Exim khoảng 17.000 đồng/cổ phiếu. Sau thương vụ này, Sadeco đổi chủ, Công ty Nguyễn Kim thay IPC điều hành Sadeco vì nắm 54% cổ phiếu.
Nắm trong tay nhiều công thự, công thổ, kinh doanh có lãi, về nguyên tắc, IPC phải nộp tiền lãi vào công quỹ. Tuy nhiên ông Dũng ra lệnh giữ lại tiền lãi và trong hai năm từ 2016 đến 2017, ông Dũng chỉ đạo thuộc cấp vay ngân hàng 400 tỉ để nộp cho công quỹ. Ông Dũng giải thích chuyện có tiền, vẫn đi vay để phải trả tới tám tỉ tiền lãi là vì… muốn tạo quan hệ tài chính với ngân hàng !
Từ tháng 10 năm ngoái, trong Kết luận Thanh tra IPC, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ ra hàng loạt sai phạm khác của ông Dũng : Chỉ định thầu, vi phạm các qui định về đấu thầu, tùy tiện trả thêm chi phí trong quá trình xây dựng trụ sở ; tùy tiện trong việc cho thuê công thự ; vi phạm nhiều qui định khi thực hiện Khu Dân cư Long Hậu (2). Chỉ trong hai năm, ông Dũng dùng công quỹ đi nước ngoài 106 ngày (3),… nhưng đến nay, vụ "Tham ô tài sản" và "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" xảy ra tại IPC mới được khởi tố.
***
Xét cho đến cùng, các sai phạm ở IPC nói chung và của cá nhân ông Dũng nói riêng không mới. Chắc chắn không phải tự nhiên mà ông Dũng thăng tiến thần tốc. Quá trình tuyển dụng – nâng đỡ ông Dũng từ vị trí này lên vị trí khác – điều động ông Dũng từ nơi này sang nơi khác đều diễn ra trong hệ thống doanh nghiệp nhà nước do UBND và Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh quản lý. Công ty Dầu khí Thành phố Hồ Chí Minh, Benthanh Group, IPC cùng của một chủ.
Thiên hạ vẫn bảo "chủ nào, tớ ấy". UBND và Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đâu chỉ có một thuộc cấp như ông Dũng và một doanh nghiệp như IPC.
Năm ngoái, Kiểm toán Nhà nước phát giác Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SaiGon Agriculture Incorporation - SAGRI) – một doanh nghiệp khác thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh, vi phạm hàng loạt qui định về quản lý đất đai, công sản khi đem 24 khu đất có tổng diện tích 1.900 héc ta ra làm vốn để thành lập các doanh nghiệp mới. Tuy nắm trong tay 45 khu nhà và đất, tổng diện tích lên tới 6.300 héc ta và chỉ đem nhà, đất làm vốn, góp với các doanh nghiệp khác hoặc cho thuê nhưng lợi nhuận của SAGRI liên tục giảm so với mức biểu kiến mà SAGRI hứa hẹn. Năm 2017, lợi nhuận của SAGRI chỉ đạt 30% mức biểu kiến (4).
Cũng năm ngoái, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh kết luận, năm 2016, ông Lê Tấn Hùng, Tổng Giám đốc SAGRI và bà Nguyễn Thị Thúy, Kế toán trưởng của SAGRI, phối hợp với hai công ty du lịch, làm giả 10 hợp đồng đưa cán bộ, nhân viên đi "tham quan – học tập kinh nghiệm" ở nước ngoài để chi khống hơn 13 tỉ đồng (5).
Ông Lê Tấn Hùng. Ảnh minh họa
Giống như Kiểm toán Nhà nước, sau khi thanh tra SAGRI, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, tại SAGRI đã xảy ra hàng loạt sai phạm trong sử dụng công sản, công thổ, điều hành SAGRI. Hiệu quả của hoạt động đầu tư thấp, thua lỗ triền miên, nhiều liên doanh phải ngưng hoạt động, vốn nhà nước giao cho SAGRI bị tổn thất. Cả Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh cùng đề nghị các viên chức hữu trách ở Thành phố Hồ Chí Minh xem xét, xử lý lãnh đạo SAGRI.
Giữa lúc nhiều người tin rằng, ông Lê Tấn Hùng, Tổng Giám đốc SAGRI, em ruột ông Lê Thanh Hải, cựu Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, vì chỉ riêng chuyện tổ chức chi khống – chiếm đoạt hơn 13 tỉ đồng - đã đủ để ông Hùng có thể bị phạt tử hình hay chung thân do "tham ô tài sản"... thì tháng 3 năm ngoái, Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ quyết định "khiển trách" ông Lê Tấn Hùng và bà Nguyễn Thị Thúy.
Quyết định "khiển trách" vừa kể bị công chúng chỉ trích kịch liệt nhưng không ăn thua. Mãi tới tháng 10 năm ngoái, bảy tháng sau khi "khiển trách", UBND Thành phố Hồ Chí Minh mới quyết định nâng hình thức kỷ luật ông Hùng và bà Thúy từ "khiển trách" lên… "cảnh cáo" (6).
So sai phạm của ông Hùng với ông Dũng, rõ ràng ông Dũng… xui hơn và không chỉ xui hơn… ông Hùng. Năm ngoái, sau khi scandal Công ty Đầu tư Xây dựng Tân Thuận (một doanh nghiệp của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh) bán rẻ cho Công ty Quốc Cường Gia Lai 34,2 héc đất ở Nhà Bè, chấp nhận chịu thiệt khoảng 2.000 tỉ đồng, bùng lên, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Công ty Đầu tư Xây dựng Tân Thuận hủy hợp đồng này.
Khu Nông nghiệp ứng dụng Công nghệ cao 650 ha được SAGRI hợp tác với Tập đoàn Trung Thủy không đúng quy định
Cho dù chỉ đạo của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh bị chỉ trích là vi phạm pháp luật, xâm hại quyền tự do kết ước, tự do kinh doanh nhưng không có cơ quan bảo vệ pháp luật nào lên tiếng. Cũng năm ngoái, khi Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh phát giác Sadeco bán rẻ cổ phiếu cho Công ty Nguyễn Kim, khi ông Dũng chỉ đạo Sadeco tổ chức đại hội đồng cổ đông bất thường để thông qua quyết định thu hồi lại số cổ phiếu này từ Công ty Nguyễn Kim, chỉ đạo đó của ông Dũng bị cáo buộc là "xem thường kỷ luật, kỷ cương, có dấu hiệu đối phó, gây trở ngại cho hoạt động thanh tra…". Ông Dũng bị đình chỉ công tác ngay lập tức (7).
***
Ở một quốc gia luôn ra rả "sống và làm việc theo pháp luật", tại sao lại có tình trạng "hên – xui", rạch ròi… "bên trọng - bên khinh" kiểu đó ?
Nếu "số phận chính trị", "sự nghiệp chính trị" của các viên chức không phụ thuộc vào chuyện có thượng tôn pháp luật, có hội đủ cả tư cách lẫn năng lực hay không (?), mà sáng hoặc tối, trở thành hữu công hay có tội, hoàn toàn phụ thuộc vào tương quan giữa thế và lực của các anh từ Hai tới Út, cũng như các thỏa thuận thế thân thì chỉnh đốn có khác gì loạn đả giữa các băng du đãng giành quyền bảo kê ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 16/05/2019
Chú thích :
(2) https://tuoitre.vn/tai-sao-ong-te-tri-dung-bi-bat-2019051422465966.htm
(3) https://tuoitre.vn/hai-nam-ong-te-tri-dung-di-nuoc-ngoai-106-ngay-de-lam-gi-20190515100250503.htm
(4) https://www.tienphong.vn/dia-oc/kiem-toan-phanh-phui-24-khu-dat-cua-tong-cong-ty-sagri-1329114.tpo
(5) https://tuoitre.vn/sai-pham-tai-sagri-ky-luat-canh-cao-ong-le-tan-hung-20181103085740605.htm
(6) https://thanhnien.vn/thoi-su/ong-le-tan-hung-bi-canh-cao-ve-mat-dang-1042654.html