 | Tổng quan: | 3249106 |
Bộ Nội vụ mới đây lại xin gia hạn thời gian bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức và giải quyết chính sách dôi dư vì số lượng cán bộ, công chức người lao động dôi dư do sáp nhập huyện, xã qua hai đợt (2019-2021 và 2023-2025) là rất lớn.
Ảnh minh họa chụp tại Hà Nội trước đây. AFP Photo
Số lượng cán bộ dôi dư từ giai đoạn một đến nay vẫn chưa giải quyết xong, nên đại diện Bộ Nội vụ cho rằng, khiến việc sắp xếp tổ chức bộ máy của địa phương thêm gánh nặng.
Từ Hà Nội, hôm 13/5/2024, nhà báo Lê Anh Hùng chia sẻ với RFA ý kiến của ông về vấn đề này :
"Tôi thấy việc sáp nhập các đơn vị hành chính, tỉnh, huyện, xã… là một xu thế đúng đắn. Nó góp phần làm giảm tình trạng bộ máy hành chính quá cồng kềnh, tiêu tốn nhiều ngân sách, trong lúc hiệu quả quản lý hành chính nhà nước không đạt cao như mong muốn. Trong nhiều chục năm qua Việt Nam đã có chính sách chia nhỏ các đơn vị hành chính, chính điều đó làm bộ máy ngày càng phình to".
Ông Hùng cho rằng việc Nhà nước tiến hành sắp xếp, tinh giản, sáp nhập các đơn vị hành chính là một chủ trương đúng. Tuy nhiên, ông Hùng nói tiếp :
"Việc sáp nhập gặp phải lực cản từ phía trong hệ thống, đó là tình trạng dôi dư cán bộ khi sáp nhập diễn ra. Đó là chuyện không tránh khỏi. Nhà nước phải tìm cách giải quyết hài hòa sung đột lợi ích này bằng cách chẳng hạn như cho nghỉ hưu sớm, hoặc bù đắp chuyển công tác sang khu vực doanh nghiệp hay ngoài nhà nước… Và những người cán bộ này cần được đền bù xứng đáng".
Cùng bàn về vấn đề trên, cựu trung tá quân đội Vũ Minh Trí từ Việt Nam hôm 13/5/2024 nhận định với RFA :
"Nó chẳng qua là ‘đánh bùn sang ao’, ngày xưa trong chiến tranh còn nói là ‘thay màu da trên xác chết’… còn bản chất thì chẳng thay đổi gì. Thực ra bộ máy hành chính Việt Nam nếu mà tính số lượng công chức trên 1.000 dân thì nó gấp vài chục lần các nước khác… Tại vì bên cạnh bộ máy chính quyền, Việt Nam còn phải nuôi bộ máy Đảng, nuôi cả bộ máy cơ quan đoàn thể bao gồm Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ… Cho nên thu ngân sách thì 70% - 80% các tỉnh chỉ đủ chi trả cho bộ máy, chứ còn không có tiền để đầu tư cho việc khác".
Theo ông Vũ Minh Trí, dù Nhà nước hô hào tinh giản biên chế rất mạnh, nhưng vì bộ máy quá cồng kềnh, nên bây giờ lại yêu cầu phải có bước đệm, với đủ thứ lý do :
"Tôi thấy việc tinh giản biên chế tại thời điểm này không có sự quyết tâm, kể cả quyết tâm chính trị, cũng như không thấy phương án hợp lý đưa ra để có thể giải quyết bài toán đấy một cách lâu dài và triệt để mọi thứ cũng chỉ là giải pháp chắp vá. Với những ý kiến nói rằng dôi dư cán bộ, giải quyết chế độ chính sách khó khăn… thì tôi nghĩ đây chẳng qua chỉ là bao biện, hoàn toàn thiếu quyết tâm, chứ không có lý do gì khác".
Tuy nhiên ông Trí cũng bày tỏ lo ngại trong việc "sáp" nhập tỉnh, rồi sau đó lại "tách" ra như hồi sau năm 1975. Ông nói :
"Nhập xong lại tách, xong bây giờ lại nhập... có vẻ là một vòng hoàn toàn quẩn quanh và giải bài toán đấy tôi thấy chưa thật sự triệt để, không có giải pháp tổng thể. Tôi nghĩ Bộ Nội vụ, Chính phủ, Quốc hội phải đưa ra phương án cuối cùng, ví dụ Việt Nam sẽ gồm bao nhiêu đơn vị hành chính, dưới mỗi tỉnh sẽ bao nhiêu huyện, bao nhiêu xã... và từ đó có lộ trình cắt giảm cho phù hợp".
Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và phản biện chính sách độc lập IDS (đã tự giải thể), người từng cùng các trí thức gởi thư ngỏ tập thể yêu cầu bãi bỏ một Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam liên quan chủ trương nhập, tách các đơn vị hành chính... khi nói với Đài Á Châu Tự Do hôm 13/5/2024 cho rằng việc cải cách hành chính và nâng cao hiệu quả của bộ máy Nhà nước đã được đề ra nhiều chục năm nay, nhưng đây là một vấn đề nan giải và rất khó giải quyết đối với chính quyền với lý do :
"Từ trên xuống dưới, ai nắm quyền đâu thì cũng muốn đội ngũ lớn lên, mà khi đội ngũ lớn lên thì vẻ uyền uy cũng tăng lên. Đấy là một cái phản khuyến khích mà tôi nghĩ rằng sẽ vô cùng khó để giải quyết việc này. Bởi vì người vào trong bộ máy hành chính này họ nghĩ họ sẽ làm quan, mà chuyện tham nhũng là từ cấp quan trở lên. Chính cơ chế này đã đẻ ra việc ở trong Nhà nước có những người bên trên phải lo về ngân sách luôn luôn than phiền, nhưng những người bên dưới họ lại không hiểu được chuyện đó".
Theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A, việc sáp nhập các đơn vị hành chính là một việc thật sự thường xuyên phải làm. Bởi vì khi xã hội phát triển, thì các đơn vị hành chính cũng cũng nên được sắp xếp lại để cho phù hợp với sự phát triển của sản xuất, cũng như sự phát triển của xã hội. Tuy nhiên, việc sáp nhập phải được tính toán kỹ và quan trọng nhất là phải thảo luận với những người có liên quan, cụ thể là người dân của chính những đơn vị đấy. Với lý luận trên, Tiến sĩ Quang A cho rằng muốn "sáp nhập" thành công, các cơ quan chức năng phải theo các bước sau :
"Tóm lại việc sáp nhập là chuyện bình thường, vấn đề là cách làm như thế nào cho hiệu quả, cho thực sự sát với thực tế. Mà trong quá trình đấy, tôi nhấn mạnh sự thảo luận, sự cân nhắc, sự tranh luận có lý có tình, của các quan chức với các tổ chức khác, với những người có liên quan khác và nhất là với dân của những nơi liên quan đó".
Nguồn : RFA, 13/05/2024
