Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Luật minh bạch tài sản

Đỗ Thành Nhân, VNTB, 18/09/2021

Đến lúc này không thể ngạo nghễ, đạo đức giả lên giọng "tiền nhiều để làm gì" nữa ; mà phải thừa nhận thực tế, nếu không có tiền thì sẽ thua trận trong cuộc chiến chống giặc-dịch Covid-19.

minhbach1

1. Chuyện xưa

Hồi nhỏ chưa có TV, buổi tối thường tập trung nghe cụ già kể chuyện, có câu chuyện Tàu như thế này :

Cuối đời Vua cha Càn Long, quốc khố gần như trống rỗng. Vua con Gia Khánh lên ngôi rất lo lắng vì không còn ngân sách để chi tiêu cho quốc gia trong khi thiên tai, dân tình điêu linh ai oán. Trước khi chết Vua cha Thái thượng hoàng Càn Long nói với Vua con Gia Khánh : ngân khố để trong phủ Hòa Khôn.

Hiểu ý, sau khi Vua cha chết được 5 ngày, Vua con cho tịch thu tài sản quan tham Hòa Khôn (Hòa Thân), thu được "Số tài sản nhiều gấp 15 lần ngân khố quốc gia"[1]

Vậy là triều đình của Vua con Gia Khánh đạt được nhiều mục đích : (1) Có ngân sách để chi tiêu ; (2) Thể hiện là một vị minh quân diệt trừ tham nhũng ; (3) Răn đe quan lại triều đình không còn dám tham ô, những nhiễu ; (4) Điều quan trọng lấy lại niềm tin của nhân dân vì bị quốc nạn tham nhũng.

Lịch sử ghi nhận : Trong thời gian trị vì của mình, Gia Khánh Đế đã có những hành động nỗ lực khôi phục lại triều Thanhsau một thời gian dài bị lũng đoạn bởi Hòa Thân, một tham quan nổi tiếng dưới thời Càn Long. Một trong những việc nổi tiếng nhất ông làm là hành quyết Hòa Thân, trừ nạn tham nhũng.

minhbach2

Hòa Thân và biệt phủ không kém Hòa Thân

2. Chuyện nay

Trong giai đoạn cả nước gồng mình "chống dịch như giặc", có thể nói như là giai đoạn chiến tranh (nếu xét về số tử vong vì "dịch – giặc hàng ngày"). Vậy mà thông tin từ cuộc họp Chính phủ với Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào ngày 16/9 "hàng chục ngàn chiến sĩ, công an đang phòng chống dịch phía Nam đặc biệt tại Bình Dương, Đồng Nai nhưng không còn ngân sách hỗ trợ, giờ chỉ chờ vào tiết kiệm chi, và khoảng 14.620 tỉ" [2].

Nếu chiến tranh thực sự, không có tiền chi cho những người lính ở chiến trường nhưng quan chức vẫn nhận đủ là vô cùng nguy hiểm. Với một quốc gia dân số 98 triệu, mà trông chờ vào khoảng tiền 14.620 tỉ đồng, bình quân đầu người chưa được 7 USD để chống "giặc-dịch" là quá thấp. 

Trong khi "ngân sách gần như cạn", nguồn thu giảm do các loại thuế, phí phải giảm hoặc miễn ; chi thường xuyên không giảm, nhưng lại phát sinh nhiều khoản chi từ chính sách hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. 

Đến lúc này không thể ngạo nghễ, đạo đức giả lên giọng "tiền nhiều để làm gì" nữa ; mà phải thừa nhận thực tế, nếu không có tiền thì sẽ thua trận trong cuộc chiến chống giặc-dịch Covid-19. 

Nhà nước không thể huy động sức dân mãi được, mà sức dân thì có hạn và người dân cũng không sẵn sàng hy sinh khi quá nhiều quan chức sống phè phỡn. Còn với doanh nghiệp khi có doanh thu và lợi nhuận thì mới nộp thuế, khó khăn thì họ rút [3].

Câu hỏi đặt ra là : Tiền từ đâu ?

Câu trả lời : Tại sao không vận dụng bài học từ lịch sử !

3. Luật minh bạch tài sản

Chính phủ mới được thành lập vào tháng 7/2021 – giai đoạn đất nước gặp khó khăn, cuộc họp Quốc hội lần đầu phải rút ngắn lại vì lý do dịch [4]. Chẳng biết có phải ngẫu nhiên không mà Chính phủ nhiệm kỳ này là "CHÍNH PHỦ MINH CHÍNH" ("minh chính" là gọi theo tên người đứng đầu Chính phủ là Thủ tướng Phạm Minh Chính ; tiếng Việt "minh chính" còn có nghĩa là minh bạch, chính đại).

Để đạt được mục tiêu chống "giặc-dịch" cao nhất, Quốc hội giao cho "Thủ tướng Chính phủ được quyền chủ động quyết định và tổ chức thực hiện các các giải pháp, biện pháp chưa được pháp luật quy định hoặc khác với quy định của một số luật để phòng, chống dịch, bệnh Covid-19".[5]

Nhờ có đặc quyền được quyết định các giải pháp, biện pháp chưa được pháp luật quy định hoặc khác với quy định của một số luật. Cho nên mặc dù các chỉ thị 15, 16 trái với Hiến pháp và pháp luật, xâm phạm quyền con người, quyền công dân [6] nhưng vẫn được cả hệ thống hành pháp, tư pháp thực hiện ; được đa số người dân chấp nhận thi hành.

Nhiệm kỳ Chính phủ mới được 2 tháng nhưng "ngân sách gần như cạn" [2], vậy lấy tiền đâu cho công cuộc chống giặc-dịch lâu dài. Cũng không thể tăng thuế vào giai đoạn này được.

Tôi đề xuất với Thủ tướng ban hành "Chỉ thị Minh bạch tài sản", để lấy tiền chống dịch. Theo đó, tịch thu toàn bộ tài sản của các đối tượng sau :

– Cán bộ phải kê khai và công khai tài sản nhưng không chứng minh được nguồn gốc tài sản : tịch thu tài sản không chứng minh nguồn gốc minh bạch. 

– Những cá nhân, tổ chức kêu gọi từ thiện nhưng không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ từ thiện : tịch thu tài sản không thực hiện từ thiện.

– v.v… (cộng đồng sẽ bổ sung thên các đối tượng khác).

Nếu Thủ tướng ban hành "Chỉ thị Minh bạch tài sản" thì hoàn toàn khả thi và giải quyết nhiều vấn đề lớn trong giai đoạn hiện nay. Cụ thể :

Thứ nhất về pháp lý

Phù hợp với Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 và đặc quyền Thủ tướng "thực hiện các các giải pháp, biện pháp chưa được pháp luật quy định hoặc khác với quy định của một số luật để phòng, chống dịch, bệnh Covid-19"

Đất nước có chiến tranh (chống giặc), Chính phủ có quyền trưng thu, trương mua tài sản, thì tại sao lại không thể tịch thu tài sản phi pháp để lấy tiền chống giặc-dịch.

Trong khi người dân quá đói, phải mò ra đường kiếm miếng ăn còn bị phạt tiền, thì tịch thu tài sản phi pháp để chống dịch cũng rất hợp pháp, hợp lý và hợp tình.

Thứ hai dư tiền chống dịch :

– Số cán bộ, quan chức "Hòa Thân" từ các nhiệm kỳ trước không ít. "Cậu học trò nghèo đốn củi" mà có cung điện hàng trăm triệu USD. Có những người lúc nhỏ không có đèn dầu, phải học bài bằng đèn đom đóm trong vỏ trứng, vỏ cà nhưng vẫn cho con cái học nước ngoài, xây lăng mộ hàng 5-6 hecta đất. Có người, cha liệt sĩ, cả đời là "bộ đội Cụ Hồ" cũng xây được lăng mộ cho mình hơn 2.500 m2 – hơn 300 ngôi mộ dân thường. v.v… (tra Google để có thông tin chi tiết)

– Số tiền các cá nhân, tổ chức mang danh nghĩa cứu trợ, từ thiện đã kêu gọi cộng đồng đóng góp cho thiên tai, dịch bệnh hàng chục tỷ, trăm tỷ nhưng chi ra như thế nào thì không ai kiểm soát được. …

Chỉ cần thu hồi hai khoản tiền tham nhũng và chiếm dụng bất hợp pháp này là Chính phủ thu về nhiều tỷ dollars – bảo đảm dư tiền chống dịch.

Thứ ba các hiệu quả bền vững khác : 

– Thủ tướng ban hành "Chỉ thị Minh bạch tài sản" đồng thời thực hiện được mục tiêu kép là thực sự chống và tiêu diệt được hai loại giặc : giặc nội xâm – tham nhũng và giặc dịch – Covid-19.

– Tịch thu tài sản của quá nhiều cán bộ, quan chức tham nhũng và dẹp được loạn kêu gọi để chiếm dụng tiền cứu trợ, từ thiện thì sẽ có được một Chính phủ liêm chính, minh bạch ; từ đó khôi phục lại niềm tin trong nhân dân. Và người dân sẵn sàng đồng hành với Chính phủ trong những điều kiện khó khăn nhất.

– Từ "Chỉ thị Minh bạch tài sản" thực hiện ngay trong giai đoạn chống Covid-19 đặc thù này, sau đó nâng lên thành "Luật Minh bạch tài sản" để Quốc hội thông qua cho phù hợp Hiến pháp, làm cơ sở pháp lý cho công cuộc chống tham nhũng thành công, để có hy vọng nâng Chỉ số Cảm nhận Tham nhũng (CPI) của Việt Nam lên trên trung bình [7] so với thế giới.

Lời kết

Theo dõi các cuộc họp Chính phủ, nghe Thủ tướng hay nói chỉ đạo cấp dưới "phải biến nguy thành cơ" [8]. Những công dân có trách nhiệm với đất nước đều thấy rõ 3 mối "NGUY" lớn hiển hiện qua 3 loại giặc : giặc ngoại xâm – trên Biển Đông, giặc nội xâm – tham những trên đất liền, thêm thứ giặc vô hình – dịch Covid-19 ; tuy nhiên tìm cái "CƠ" một cách căn cơ thì chưa thấy rõ ràng !

minhbach3

Thủ tướng chỉ đạo : "phải biến nguy thành cơ"

Nhìn lại vụ án Trần Dụ Châu tháng 9 năm 1950 [9], tổng số tiền tham nhũng quy đổi giá hiện nay chưa tới 300.000 USD, nhưng với hai bản án tử hình Trần Dụ Châu và Lê Sĩ Cửu đã hướng lòng dân đến Chính phủ kháng chiến của Hồ Chí Minh, để từ đó tập trung sức người, sức của làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.

Số tiền tham nhũng 300.000 USD thời Trần Dụ Châu, chưa tới 7 tỷ VND không bằng cái nhà nhỏ nhỏ của nhiều quan chức học đèn đom đóm, đốn củi, buôn chổi đót, chạy xe ôm, làm thêm đến thối móng tay, … Quyết cho "đồng chí" Trần Dụ Châu tội chết, trước hết ông Hồ Chí Minh phải liêm khiết, chí công vô tư. Nay, có ai đủ liêm khiết, chí công vô tư để xử các đồng chí bị lộ tham nhũng vào tội chết theo đúng pháp luật ?

Trong cái "NGUYlà tiền từ đâu để chống giặc Covid-19 ? thì cái "CƠcho Thủ tướng là "Chỉ thị Minh bạch tài sản" : tịch thu mọi tài sản chiếm dụng của nhân dân để chống giặc-dịch Covid-19 ; xây dựng một nhà nước pháp trị, một xã hội minh bạch.

MINH CHÍNH : MINH BẠCH + CHÍNH ĐẠI

Nếu Thủ tướng Phạm Minh Chính xây dựng được một Chính phủ đúng tên của mình "Chính phủ minh chính" thì nhiều khó khăn, nguy cơ của đất nước sẽ được hóa giải.

Đỗ Thành Nhân

Nguồn : VNTB, 18/09/2021

___________

Ghi chú :

[1]  Số tài sản nhiều gấp 15 lần ngân khố quốc gia của vị quan nổi tiếng Hòa Thân gồm những gì ?  

[2]  Ngân sách trung ương rất khó khăn, chờ tiết kiệm chi 14.600 tỉ 

[3] Lo vốn ngoại rời đi nếu Thành phố Hồ Chí Minh kéo dài giãn cách 

[4]  Quốc hội rút ngắn thời gian họp 3 ngày, bế mạc ngày 28-7  

[5]  Vì sao Quốc hội trao một số  quyền cho Chính phủ  và Thủ  tướng để  chống Covid-19 ? 

[6] Chỉ thị số 15/CT-TTg, ngày 27/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ

6/CT-TTg ngày 31/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ 

Chỉ thị phòng chống Covid-19 của Chính phủ Việt Nam có trái Hiến pháp và pháp luật ? 

[7]  Chỉ số CPI 2020 : Cần tiếp tục đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng quyết liệt để đạt hiệu quả hơn ở Việt Nam

[8]  Thủ tướng Chính phủ : "Phải biến nguy thành cơ" 

[9]  55 năm nhìn lại vụ án Trần Dụ Châu 

***********************

Vì sao bây giờ mới yêu cầu sĩ quan quân đội kê khai tài sản ?

RFA, 15/09/2021

Theo d tho được B Quc phòng Vit Nam ban hành hôm 15/9, mi sĩ quan, quân nhân chuyên nghip, công viên chc quc phòng s phi kê khai tài sn, thu nhp...

minhbach4

Các sĩ quan quân đội Việt Nam tại Đồng Đăng trước đây - Reuters

Theo B này, mc đích ca vic ban hành d tho là đ bo đm thc hin chc năng qun lý nhà nước v phòng, chng tham nhũng đi vi các cơ quan, đơn v thuc quyn kim soát ca quân đi, đ tng bước đy lùi tham nhũng, xây dng quân đi trong sch.

Thiếu tướng Lê Kế Lâm - nguyên Chun đô đc Hi quân Vit Nam, khi tr li RFA hôm 15/9, nhn đnh :

"Hin nay Đng và Nhà nước Vit Nam đang quyết tâm chng tham nhũng đến cùng. Do đó trong lc lượng vũ trang cũng không thoát khi có mt s thành phn thoái hóa đã tham nhũng, vì vy phi kê khai tài sn đ phát hin có tham nhũng hay không".

Vì sao Lut Phòng chng tham nhũng ca Vit Nam đã có t năm 2005, và Lut này đã sa đi năm 2018, đến năm 2020 Chính ph còn ban hành Ngh đnh 130 v kim soát tài sn, thu nhp ca người có chc v, quyn hn trong cơ quan, t chc, đơn v bao gm cà quân đi và công an Nhưng đến nay B Quc phòng Vit Nam mi ra D tho buc sĩ quan, quân nhân chuyên nghip, công viên chc quc phòng phi kê khai tài sn, thu nhp đ phc v công tác phòng, chng tham nhũng (!?).

Liu có phi quân đi không thuc nhóm phi tuân th Lut Phòng chng tham nhũng ca Vit Nam trước đây ? Liên quan vn đ này, Thiếu tướng Lê Kế Lâm gii thích :

"Theo tôi lc lượng vũ trang ca Vit Nam không có qun lý riêng, mà đu do Đng lãnh đo lc lượng vũ trang theo ba nguyên tc Tuyt đi, Thng nht và Toàn diên Đó là nguyên tc lãnh đo lc lượng vũ trang ca Đảng cộng sản Việt Nam. Nhưng phi nói, chng tham nhũng nhng năm trước, trước khi ông Nguyn Phú Trng làm Tổng bí thư thì có nhng cái không cương quyết và không cht ch. Do đó cho nên s người tham nhũng phát hin ra ngày càng rõ ra nên Đi hi 13 ca Đng quyết tâm chng tham nhũng, nếu không dân s không tin. Mà ông Trng đã nói, dân mà không tin thì mt c đng ln chế đ. Cho nên phi cương quyết chng tham nhũng k c quân đi, công an".

Theo Thiếu tướng Lê Kế Lâm, nếu B Quc phòng ra được D tho buc quân nhân kê khai tài sn thì quân đi đã chuyn biến và h đã nghiêm túc thc hin ngh quyết ca đng cộng sản Việt Nam ti đi hi 13 va ri.

Tuy nhiên, khi trao đi vi RFA ti 15/9, ông Vũ Minh Trí, trước khi v hưu gi chc v Trung tá ti Tng cc Tình báo quân đi - Tng cc II, cho rng, có nghch lý trong phòng chng tham nhũng ti Vit Nam :

"Có mt nghch lý, Vit Nam có Ban Ch đo phòng chng tham nhũng t lâu ri, nhưng hu hết các v án ln đưa ra xét x thì hu hết không phi ti tham nhũng. Mà ch yếu là ti c ý làm trái, vi phm quy đnh còn ch đích danh ti tham nhũng thì không. Thí d gn đây nht là v Thượng tướng Nguyn Văn Hiến - Th trưởng B Quc phòng, cũng không b x vì ti tham nhũng. Thế nên trong chuyn chng tham nhũng thì tôi thy tht s nói mt đàng làm mt no. Nếu nhìn vào các v án đã được x thì có th thy kết qu gn như =0, vì nói theo kiu TQ là đ h dit rui thì có bt được con h nào đâu ? Toàn là ti c ý làm trái, gây thit hi nghiêm trng.."..

Nguyên Th trưởng quc phòng, Tư lnh quân chng Hi quân Vit Nam, Đô đc Nguyn Văn Hiến chính thc b khi t vì liên quan trách nhim trong v án Đinh Ngc H, tc ‘Út Trc, Bùi Văn Nga và đng phm. Ông Nguyn Văn Hiến b qui ti thiếu trách nhim gây hu qu nghiêm trng theo khon 3, Điu 360 B Lut Hình s năm 2015 ca Vit Nam. Sau đó ti phiên phúc thm hôm 11 tháng 12 năm 2020, Tòa án Quân s Trung ương đã tuyên pht b cáo Nguyn Văn Hiến ba năm sáu tháng tù giam.

Còn b cáo Đinh Ngc H tc Út Trc, cu thượng tá quân đi, cu Phó Tng giám đc Tng công ty Thái Sơn, B Quc phòng, trong phiên x vào năm 2018 b tuyên tng cng 12 năm tù vi ti Li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v và S dng giy t gi ca cơ quan t chc.

minhbach5

Cu Đô đc Hi quân Nguyn Văn Hiến d mt hi ngh quan chc quc phòng ASEAN Subang, Malaysia hôm 4/11/2015. AFP

Liên quan vic vì sao bây gi B Quc phòng li ra d tho yêu cu quân nhân kê khai tài sn. Liu d tho này có đem li hiu qu, hay ch là hình thc như nhng li tuyên b chng tham nhũng trong quân đi trước đây ? Ông Vũ Minh Trí nhn đnh :

"Trước kia có v mi người nghĩ quân đi không có thu nhp gì, tc ch tiêu xài bng ngân sách nhà nước. Nhưng thc cht quân đi qun lý mt khi lượng tài sn rt ln, ví d như đt đai, nhà ca, k c trong vic mua sm trang thiết b. Hôm trước tôi đc thy hp đng ln nht ký vi nước ngoài là ca mt công ty quân đi mua tàu, máy bay tr giá đến 5 t USD tôi nghĩ tt c nhng cái đy đu cha đng nguy cơ tham nhũng rt cao. Tôi phi khng đnh lương, k c cp tướng cũng chng được bao nhiêu, thế mà ai cũng có cuc sng xa hoa, nhiu nhà, nhiu xe nhưng b qun lý cht ch, không được kinh doanh, thì ly đâu ra ? Ch là do tham nhũng".

Cho nên theo ông Vũ Minh Trí, vic kê khai tài sn quân nhân tuy đã rt chm, nhưng tht s cn thiết. Vi điu kin vic kê khai tài sn tiến hành công khai và được s giám sát ca báo chí, nhân dân thì mi có tác dng. Nếu không s như v Phó Tng Thanh tra Chính ph Ngô Văn Khánh, qua hai ln kê khai b phát hin có rt nhiu tài sn, nhưng cui cùng cũng không x lý gì và đi vào im lng. Điu đó theo ông Trí, có nghĩa vic kê khai tài sn chng có ý nghĩa gì, chng qua chi là trò h đi vi nhân dân, còn gia h vi nhau thì có th đó là công c đ khi cn thì lôi ra đu đá, loi tr nhau Ông Vũ Minh Trí cho rng, đã là quy đnh thì tt c mi nơi phi được áp dng như nhau, quân đi cũng không ngoi l. Ông nêu v í d :

"V x mt s tướng quân đi bên quân chng phòng không như Tướng Phương Minh Hòa, Tướng Trn Văn Thanh thì báo có đăng quân đi đ ngh x lý ni b nhưng Ban ch đo phòng chng tham nhũng kiên quyết đưa ra pháp lut. Nhưng cui cùng ch x mi Tướng Nguyn Văn Hiến, còn gn 20 tướng khác chưa thy x. Thế nên tôi nghĩ rng Việt Nam lut là mt đàng, còn thc hin là hoàn toàn khác. Bi vì như Tổng bí thư Trng có nói, Hiến Pháp là văn kin quan trng th hai sau Cương Lĩnh Đng có nghĩa nhng ch th ca đng nhiu khi được đt lên trên pháp lut".

Ông Vũ Minh Trí cho rng, Lut pháp ca Vit Nam dù cũng theo tiêu chun chung ca thế gii, nhưng vic áp dng lut thì hết sc tùy tin, thm chí không áp dng hoc áp dng ngược li.

Nguồn : RFA, 17/09/2021

Additional Info

  • Author Đỗ Thành Nhân, RFA tiếng Việt
Published in Diễn đàn