Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

vendredi, 06 septembre 2019 19:50

Hong Kong : tự do hay là chết ?

Th Năm và thứ Sáu tun qua, các nhà lãnh đo phong trào đu tranh ti Hng Kông, nhng người như Joshua (Hoàng Chi Phong), Agnes Chow và Andy Chan b bt hoặc giam cầm, nhưng không lâu sau đó được tại ngoại  [1]. Cuộc biểu tình vào thứ Bảy cuối tuần cũng diễn ra nhưng giới hạn hơn dự trù vì đã gặp nhiều khó khăn, kể cả bị đàn áp thng tay.

freedom1

Người biu tình hô khu hiu Hong Kong Tự Do, Dân Chủ Tức Thì.

Sau khi được thả ra, Joshua đã gửi thông điệp dứt khoát với chính quyền Hồng Kông và Bắc Kinh [2] : "Tất cả những gì chúng tôi đòi hỏi chỉ là thúc giục Bắc Kinh và chính quyền Hồng Kông rút lại Dự luật Dẫn độ, chấm dứt sự tàn bo ca cnh sát, và tr li các yêu cu ca chúng tôi v bu c t do". Mc du đã b tù đy ba ln và s phi đi din vi phiên tòa vào ngày 8 tháng 11 ti đây, Joshua khng đnh s không bao gi ngng đu tranh, và không bao gi đu hàng. Joshua cũng kêu gi cng đng quc tế gi thông đip rõ ràng đến Ch tch Tp Cn Bình : "Gi quân đi hay s dng pháp lnh khn cp không phi là cách gii quyết. Chúng tôi s tiếp tc đu tranh bt k h s bt b hay truy t chúng tôi ra sao".

Mc tiêu ca các nhà hot đng ti Hng Kông trước nay luôn rõ ràng và dt khoát : bu c t do, đ t chn la lãnh đo cho mình ; yêu cu Bc Kinh chm dt nh hưởng vào nn chính tr ti đây, và không th gii quyết khng hong chính tr bng bo lc và đàn áp ; đây là khát vng ca người dân Hng Kông và cn s quan tâm ca thế gii, vì nếu không mnh m lên tiếng vi Bc Kinh thì hu qu s tai hi không ch cho Hng Kông mà rng khp ; người dân Hng Kông s chiến đu đến cùng, s không b cuc, cho dù có b tù đy, đi x tàn t ; hãy đ nhng người tr quyết đnh ly tương lai ca chính h, thay vì s dng th đon đ áp đặt, kiềm chế, trấn áp họ. Joshua Wong cũng bày tỏ các thông điệp này một cách nhất quán, rõ ràng và dứt khoát [3]. Trong bài đăng trên báo The New York Times, Joshua Wong và Alex Chow cho biết Bắc Kinh có thể bỏ tù họ, nhưng sẽ càng có thêm người biu tình, s chiến đu, s chng ch trương k nim 70 năm thành lp Cng hòa Nhân dân Trung Hoa vào ngày 1 tháng 10 sp ti [4].

Tinh thn dn thân ca Joshua Wong, ca Agnes Chow, ca Andy Chan, và ca hàng triu người khác ti Hng Kông trong sut ba tháng qua, cho thy s quyết tâm cao đ ca h đ đt được mc tiêu quan trng nht : t do làm ch cuc đi ca mình, ngay bây gi.

Cuc đu tranh ca h làm cho c thế gii chú ý, ngc nhiên và thán phc. Ngoi tr mt s cuc biu tình xy ra bo đng, đi đa s din ra trong ôn hòa.

Có ba trong nhiu đc đim đáng nói v cuc đu tranh ca người Hng Kông ba tháng qua.

Mt, tt c có v được t chc k càng, có chiến lược chiến thut hn hoi, nhưng dường như không có ban t chc c th.

Hai, tt c có v được điu đng, phi hp nhưng không có mt ban lãnh đo. Các khuôn mt Anges, Joshua, Andy, Denise v.v là b ni, nhưng đng sau h là ai, thì ai cũng như ai. Ch có h mi biết vi nhau.

Ba, nó không theo mt khuôn mu, mt mô thc nht đnh nào c. Có lúc hàng triu người mt đ đen (bin đen). Có lúc hàng triệu người cầm dù (biển dù). Có lúc hàng ngàn người nối vòng tay dài 50 cây số, (biển đường), được truyền cảm hứng bởi cuộc biểu tình chng Liên Xô đúng 30 năm về trước của hai triệu người kéo dài 600 cây số, gọi là ‘Baltic Way’ [5]. Có lúc chiếm toàn bộ phi trường, gây chấn động và làm tê liệt vài ngày gần như toàn bộ hệ thống hàng không ở đây [6]. Phương thức, chiến thuật, địa thế biểu tình v.v… luôn thay đổi, nhất là các địa thế chiến lược.

Nhng người đu tranh ti Hng Kông không nhng có tinh thn quyết tâm cao, óc tổ chức sáng tạo, mà cách truyền thông chính trị của họ cũng rất khôn khéo. Họ tránh các thông điệp cực đoan, phản cảm. Họ hiểu mọi truyền thông tại đại lục đều do Bắc Kinh kiểm soát, do đó hiển nhiên gán ghép họ là phản động, là phá hoại, và kể cả khủng bố (nếu chỉ xem truyn thông ti đây thì d dàng b thuyết phc bi chiến thut tuyên truyn ca truyn thông nhà nước) [7]. Được trang b và đào to k lưỡng, các nhà hot đng Hng Kông rt khôn ngoan trong truyn thông chính tr ca h (political communication), đưa ra nhng thông đip chính đáng và hp lý. Sau năm năm kinh nghim đu tranh, h đã rt trưởng thành và tr nên rt sáng to. H chng minh đã hc k các bài hc t cuc đu tranh chng đc tài, toàn tr và cng sn trên thế gii. Trên hết, như Joshua đã chia s, h đã hc các bài hc t Phong trào Dù vàng năm 2014, nhng thành công, nhưng quan trng nht, và nhng tht bi ca mình.

H đã và đang tr thành nước

Nước chảy đá mòn. Không có gì linh động, uyển chuyển, biến hóa, vô dạng, vô hình, đa nguyên, như nước cả, mà triết lý võ thut ca Lý Tiu Long (Bruce Lee) tng ví. Không có gì mạnh mẽ và có sức tàn phá cao độ trên trái đất này như nước. Sc dân được ví như sc nước. Nước đưa đy thuyn và nước cũng nhn chìm thuyền, dù thuyền có lớn và vĩ đại đến mấy.

Cách đây gần 16 tháng, tôi có chia sẻ vài suy nghĩ về cuộc đấu tranh cho dân chủ tại Việt Nam qua bài "Dân chủ ? Hãy như nước !" [8]. Quan niệm sống và đấu tranh của tôi gôm vào ba nguyên tắc : một, luôn học hỏi và rút tỉa kinh nghim, thành công cũng như tht bi, đ ci tiến ngày mt tt hơn ; hai, trau di suy nghĩ phê phán, hay còn gi là tư duy phn bin, đ không b l thuc tư tưởng, và nht là không b s mũi dn dt bi người khác (không th đ người khác, dù là ba m hay anh ch em mình, suy nghĩ dùm mình, bi vì không ai sng cho mình và giúp mình c đi được) ; ba, phát huy truyn thông nhân ái, bt bo đng, vì li nói th hin tư tưởng ca mình ; li nói bo đng s đưa đến hành vi bo lc. Truyn thông nhân ái s to cm thông và đoàn kết. Tôi đã kết lun rng mun cuc đu tranh thành công, thì thay vì đ cao yêu nước, mi người hãy trau di kiến thc, k năng và kinh nghim đ chính mình là nước, dù ch là mt git nước. Mi git nước này, góp chung phn làm hàng trăm triu git nước khác, s nhn chìm bt c thế lc cường quyn nào.

Mi sc dân trên thế gii mun sng trong t do, nhân phm và dân ch, mun t mình quyết đnh ly cách sng và tương lai ca mình, thì đu phi dt khoát tư tưởng và hành đng : mt, phi hiu rõ bn cht và th đon duy trì quyn lc ca các chế đ đc tài ; hai, suy nghĩ trit đ nhưng hành x dung d, linh đng và mm mng như nước, đc bit là đi vi chế đ cường quyn ; ba, có vin kiến cho mc tiêu dài hn nhưng không quên n lc ti đa đ đt cho được tng mc tiêu c th cho các chiến lược ngn hn. Người dân Hng Kông đã và đang thực hiện các nguyên tắc đấu tranh này một cách linh động, sáng tạo và hiệu quả, đáng để cho các dân tộc khác vọng tự do học hỏi.

Gần 1000 người Hồng Kông bị bắt kể từ các cuộc biểu tình trong thời gian qua [9]. Khi chính quyền Hồng Kông và Bắc Kinh càng ra tay đàn áp, người dân Hng Kông và khp thế gii càng hiu rõ b mt ca nhng người đng sau các quyết đnh này. Nhng nhà hot đng Hng Kông cho biết Hng Kông cn mt cuc cách mng thì mi có th to thay đi, và không có cuc cách mng nào không có đ máu, hy sinh, và ch có cách mng mi cu được Hng Kông nếu chính quyn Hng Kông và Bc Kinh tiếp tc s dng bo lc đi vi người biu tình. Tuy x thân vì đi cuc là quan trng, bo lc là con dao hai lưỡi, và ch nên dùng trong tình hung t v. Bng tinh thn ôn hòa, nếu ch 10 ngàn người trong s gn hai triu người tng biu tình, sn sàng ngi tù trong thi gian ti, nó có kh năng to khng hong đi vi chính quyn Hng Kông và Bc Kinh v mt pháp lý, hành chánh và sau cùng là chính tr và kinh tế.

Cuc đu tranh ca người Hng Kông cho đến nay tht là phi quy ước và đy sáng to. H đã đi khp nơi, đến Liên Hip Quc, đến Hoa K, Âu Châu, Úc v.v đ đy cuc đu tranh này lên bình din toàn cu. Joshua Wong đã đến Đài Loan cách đây vài hôm đ vn đng toàn quc gia này ng h cuc đu tranh ca h [10].

Đ chng li nh hưởng ca Bc Kinh, phong trào dân ch Hng Kông hiu rng hai triu người Hng Kông, hay ngay cả toàn dân Hồng Kông 7,5 triệu, cũng không thể chống cự lại sức mạnh của Bắc Kinh. Do đó họ đi tìm đồng minh của thế giới tự do khắp nơi [11]. Người dân Hồng Kông thừa hiểu quyết định chính thức rút lại dự luật dẫn độ là một sự nhượng bộ mang tính chiến thuật chứ họ hoàn toàn không ngây thơ về chủ tâm của bà Carrie Lam, và Bắc Kinh [12]. Cuộc đấu tranh của họ chỉ có một chọn lựa duy nhất : tiến v phía trước bng mi giá, bây gi hay không bao gi. Bc Kinh tha hiu chuyn này, và biết rng nếu ch rút li d lut dn đ mà không đếm xa gì đến bn yêu cu khác ca người Hng Kông, thì cuc biu tình vn s tiếp tc. Vi nước c này, Bc Kinh chc s bin gii rng quyết đnh đưa quân đi vào vi mc tiêu "thiết lp trt t" là hoàn toàn chính đáng ?

Nếu thế gii văn minh và dân ch không mnh m lên tiếng trong nhng ngày ti thì tôi quan ngi rng ch trương dt khoát "t do hay là chết" s đng đ vi ch trương "Hng Kông là chuyn ni b ca Trung Quc". Nếu din ra mt Thiên An Môn na, điu mà tôi cu mong không xy ra, thì cc din thế gii s thay đi sâu sc.

Úc Châu, 05/09/2019

Phm Phú Khi

Nguồn : VOA, 06/09/2017

Tài liu tham kho :

1. AP, Reuters, "Các nhà hoạt động Hong Kong được tại ngoại, tuần hành bị cấm", VOA Tiếng Việt, 30/08/2019.

2. Erin Hale and Lily Kuo, "Hong Kong protests : Joshua Wong and other pro-democracy figures arrested ", The Guardian, 30 August 2019.

3. Phạm Phú Khải, "Trần Kiều Ngọc trò chuyện cùng Hoàng Chí Phong ", VOA Tiếng Việt, 29 August 2019. Joshua cũng đã cảm ơn người Việt hỗ trợ tinh thần cho người dân Hồng Kông trong cuộc đấu tranh này.

4. Joshua Wong and Alex Chow, "Joshua Wong and Alex Chow : The People of Hong Kong Will Not Be Cowed by China ", The New York Times, 31 August 2019.

5. Erin Hale and Emma Graham-Harrison, "Hong Kong protesters join hands in 30-mile human chain ", The Guardian, 24 August 2019.

6. Mike Ives, Ezra Cheung and Elsie Chen, "Chaos Grips Hong Kong’s Airport as Police Clash With Protesters ", The New York Times, 12 August 2019.

7. James Griffiths, "Beijing says Hong Kong protests 'show signs of terrorism.' If you only watch state media, you probably agree ", CNN, 14 August 2019.

8. Phạm Phú Khải, "Dân chủ ? Hãy như nước ! ", VOA Tiếng Việt, 4 May 2018.

9. Verna Yu, "Hong Kong : ‘Revolution is war, and no war is without bloodshed’ ", The Guardian/The Observer, 1 September 2019.

10. Samson Ellis, "Hong Kong’s Joshua Wong Visits Taiwan to Meet With Ruling Party ", Bloomberg, 3 September 2019.

11. Bang Xiao, "Hong Kong student protest delegation arrives in Australia amid fears of 'another Tiananmen Square' ", ABC News, 5 September 2019.

12. Bill Burtles, "Hongkongers vow to continue protests as Carrie Lam backdown shocks mainland Chinese ", ABC News, 5 September 2019.

Published in Diễn đàn