Thấy gì từ vụ quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa trên đồng coin của Úc
Yêu cầu xóa bỏ một phần lịch sử Úc – đặc biệt đó là phần làm người Úc tự hào vì điều này chứng tỏ họ có trách nhiệm trong việc bảo vệ tự do, dân chủ trên thế giới - thì phía nào mới nên "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối" ?
Hình ảnh đồng xu kỷ niệm Chiến tranh Việt Nam được phát hành ở Australia năm 2023.
Chính quyền Việt Nam không nên chỉ "lấy làm tiếcvà kiên quyết phản đối" hành động của Royal Australia Mint (doanh nghiệp đảm nhận việc đúc tiền kim loại – coin - của Úc) và Bưu chính Úc(1) khi hai nơi này phối hợp phát hành đồng hai Úc kim kỷ niệm 50 năm ngày quân đội Úc ngưng tham dự cuộc chiến Việt Nam và ở mặt sau đồng tiền mang tính chất kỷ niệm này có quốc kỳ Việt Nam Cộng hòa (Việt Nam Cộng Hòa).
Thực tế cho thấy, chính phủ Úc không thèm đếm xỉa tới chuyện chính quyền Việt Nam "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối". Tệ hơn, giá phát hành coin vàng chỉ là 80 Úc kim, giá phát hành coin bạc chỉ là 15 Úc kim nhưng giờ, loại coin kỷ niệm quân đội Úc tham chiến tại Việt Nam này đang được nhiều người ở cả trong lẫn ngoài Úc săn lùng thành ra giá mua bán cả coin vàng lẫn coin bạc đã tăng đến vài ngàn Úc kim mỗi coin.
Khi nhất quyết chống "các vật phẩm có quốckỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại" và do vậy "không phù hợp trongxu thế quan hệ vớiViệt Nam", chính quyền Việt Nam nên có các biện pháp mạnh hơn đối với Úc. Tại sao không "triệu tập" Đại sứ Úc ở Việt Nam đến trao "công hàm phản đối", tạm đình chỉ thậm chí cắt đứt quan hệ ngoại giao với Úc, tuyên bố áp dụng các biện pháp trừng pháp khác đối với Úc về kinh tế ?
***
Theo báo chí Úc thì Royal Australia Mint đã giới thiệu những loại huy chương mà các đơn vị và các cựu chiến binh Úc thường được thưởng khi tham chiến tại Việt Nam ở mặt sau của loại coin vừa đề cập(2).
Chính quyền Việt Nam hiện nay gọi cuộc chiến sau 1954 đến 1975 là "giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước" nhưng với cộng đồng quốc tế thì đó là cuộc chiến do miền Bắc Việt Nam tổ chức nhằm xâm lăng miền Nam Việt Nam, vi phạm Hiệp định Geneve đã được ký kết năm 1954. Cũng vì vậy, một số quốc gia (Mỹ, Nam Hàn, Thái Lan, Úc, New Zealand) mới gửi quân đội đến hỗ trợ Việt Nam Cộng Hòa chống lại cuộc xâm lăng này như đã từng gửi quân đội đến hỗ trợ Nam Hàn chống lại cuộc xâm lăng của Bắc Hàn trong ba năm từ 1950 – 1953. Nhờ vậy Nam Hàn mới có thể đẩy quân đội Bắc Hàn về lại bên kia vĩ tuyến 38 đúng như thỏa thuận giữa các quốc gia trong khối Đồng minh khi Thế chiến thứ hai kết thúc. Bởi Bắc Hàn chưa cam kết đình chiến nên đến bây giờ, Liên Hiệp Quốc vẫn duy trì Bộ Tư lệnh của các lực lượng thuộc Liên Hiệp Quốc tại Nam Hàn(3).
Quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa trên coin do Úc phát hành hồi năm ngoái nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày quân đội Úc ngưng tham gia cuộc chiến Việt Nam hiện diện trên ít nhất hai loại huy chương mà Úc trao tặng những quân nhân đã chiến đấu chống cuộc xâm lược miền Nam Việt Nam do miền Bắc Việt Nam thực hiện(4). Đó không chỉ là một phần của lịch sử Úc mà còn là một trong những điều khiến người Úc tự hào và loại coin đang đề cập là bằng chứng mới nhất cho thấy sự tự hào ấy không hề suy suyển.
Yêu cầu xóa bỏ một phần lịch sử Úc – đặc biệt đó là phần làm người Úc tự hào vì điều này chứng tỏ họ có trách nhiệm trong việc bảo vệ tự do, dân chủ trên thế giới - thì phía nào mới nên "lấy làm tiếcvà kiên quyết phản đối" ? Lớn tiếng "lấy làm tiếcvà kiên quyết phản đối", có khác gì chính quyền Việt Nam buộc thiên hạ phải tự hỏi : Đó là do kém cỏi, thiếu hiểu biết hay do ứng xử thô lỗ, trịch thượng đã thành thói hoặc vì cả hai yếu tố này ?
Có một điểm khác cần chú ý là khi Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam – người thay mặt Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam để nêu quan điểm, lập trường của chính quyền Việt Nam với thiên hạ – tuyên bố chống "các vật phẩm có quốckỳ Việt Nam Cộng Hòa, một chế độ đã không còn tồn tại" và lớn giọng cảnh cáo rằng điều đó "không phù hợp trongxu thế quan hệ vớiViệt Nam" thì chuyện này không chỉ đơn thuần là gây sự với Úc.
Chẳng hạn ngoài Vietnam Service Medal – tặng những quân nhân từng tham chiến chống cộng sản xâm lăng miền Nam Việt Nam(5), quân đội Mỹ còn cho phép quân nhân và các đơn vị của quân đội Mỹ mang những huy chương được chính quyền Việt Nam Cộng Hòa tặng thưởng. Trong số này có 12 loại tặng cá nhân và 8 loại tặng đơn vị (1/8 là huy chương do Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa trao tặng và huy chương ấy chính là quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa thu nhỏ)[6].
Đến giờ vẫn có thể thấy những huy chương mà chính quyền Việt Nam Cộng Hòa trao tặng được mang trên ngực cựu chiến binh Mỹ, thậm chí quân nhân hiện dịch của Mỹ khi họ mặc lễ phục. Chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có biết chuyện này không ? Chẳng lẽ soạn thảo chính sách đối ngoại "luôn phát triển và hoàn thiện qua các thời kỳ cách mạng" dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của đảng(7) mà không biết chuyện này ? Còn nếu có biết thì tại sao chưa "kiên quyết phản đối", kể cả khi mới lớn giọng phản đối Úc ?
Đó là chưa kể, quân đội Mỹ không chỉ cho phép cựu chiến binh, quân nhân Mỹ mang "các vật phẩm có quốckỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại" trên ngực, có đơn vị còn mang cả quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa trên đầu...
Trân Văn
(09/05/2023)
Chú thích
(1) https://tuoitre.vn/viet-nam-phan-doi-vu-dong-2-dola-uc-co-hinh-co-vang/20230504144357543.htm
(3) https://www.unc.mil/About/UNC-Locations/
(4) https://www.pmc.gov.au/honours-and-symbols/list-australian-honours/vietnam-medal
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Vietnam_Service_Medal
(6) http://www.americanwarlibrary.com/vmedal.htm
*********************
Tiếp câu chuyện đồng coin Úc có hình quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa
Ít nhất cũng có môt đơn vị quân đội chọn quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa làm "beret flash", đó là Liên đoàn 5 của Lực lượng đặc biệt thuộc Lục quân Mỹ.
Một cựu quân nhân dội "Beret flash" thuộc Liên đoàn 5, lực lượng đặc biệt, Lục quân Mỹ - Photo by Staff Sgt. Kissta DiGregorio / dvids.net, 23/03/2016
Trong quân đội Mỹ, beret (mũ nồi) được xem như một loại biểu tượng xác định tư cách quân nhân. Tân binh chỉ được mang beret khi đã vượt qua chương trình huấn luyện căn bản tại quân trường.
Riêng với lục quân Mỹ, beret là một phần của lễ phục, quân nhân chỉ mang beret với quân phục tác chiến khi chỉ huy đơn vị cho phép bởi có sự kiện nào đó mang tính chất đặc biệt. Tuy đen là màu chung của lục quân Mỹ nhưng có một số ngoại lệ. Quân nhân lực lượng đặc biệt được mang beret màu xanh lá cây thẫm (green). Quân nhân biệt động quân (ranger) được phép mang beret màu đồng (tan). Quân nhân các đơn vị nhảy dù được mang beret màu nâu đỏ (maroon). Gần đây, quân nhân trong các lữ đoàn chuyên hỗ trợ huấn luyện quân sự cho đồng minh và đối tác (Security Force Assistance Brigades) được mang beret màu nâu (brown).
Beret quân đội khác với beret dân sự vì luôn có một phần gọi là "beret flash". "Beret flash" có hình khiên (dài 5,72 cm x rộng 4,76 cm) được đính phía trước beret nơi sĩ quan gắn cấp bậc của họ, còn hạ sĩ quan và binh sĩ thì gắn phù hiệu đã thu nhỏ của đơn vị (ngoài phù hiệu đính trên beret bằng kim loại có đủ màu như bản gốc, quân nhân còn mang phù hiệu của đơn vị được thêu với kích thước lớn hơn nhưng đã cách điệu về màu sắc - chỉ còn các mảng sáng tối - trên tay áo trái để bảo đảm yêu cầu ngụy trang khi mặc quân phục tác chiến). Màu chung cho "beret flash" của lục quân Mỹ là xanh dương có các ngôi sao trắng bao quanh "khiên", ở giữa trống để gắn cấp bậc hay phù hiệu.
Tuy nhiên vẫn có ngoại lệ : Những đơn vị nổi tiếng, nhiều chiến tích được phép thiết kế "beret flash" riêng. Ít nhất cũng có môt đơn vị chọn quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa làm "beret flash" là Liên đoàn 5 của lực lượng đặc biệt thuộc lục quân Mỹ(1).
Kể lê dông dài về beret để thấy, xét về "tính chất, mức độ", rõ ràng Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Việt Nam nên sớm "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối" chính phủ Mỹ mạnh mẽ hơn chuyện cô ta vừa mới làm với Royal Australia Mint và Bưu chính Úc !
Đã "kiên quyết" chống "các vật phẩm có quốckỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại", thậm chí còn đem "xu thế quan hệ vớiViệt Nam" (2) ra dọa Úc mà không làm gì mạnh mẽ hơn với Mỹ là khó hiểu, thậm chí là dại.
"Đánh trống, bỏ dùi" sẽ khiến người liên tưởng đến Chí Phèo đối ngoại, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến "vị thế" của Việt Nam ! Còn nếu hoàn cảnh và tình thế không cho phép chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam làm gì mạnh mẽ hơn như thường thấy trong bang giao quốc tế và đã đề cập ở phần trước, đảng "ta" nên chỉ đạo nhà nước "ta", chính phủ "ta" "kiên quyết" khước từ các khoản hỗ trợ nâng cao năng lực quốc phòng, viện trợ phát triển, cũng như các khoản đầu tư từ Úc, Mỹ.
***
Việc đem "xu thế quan hệ vớiViệt Nam" ra cảnh cáo Úc vì "lỡ" để lọt "vật phẩm có quốckỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại" cho thấy đã có thay đổi đáng kể trong đường lối và chính sách đối ngoại.
Nếu sự thay đổi này là nhất quán, có lẽ cộng đồng quốc tế sẽ sớm thấy Việt Nam liên tục "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối", kể cả bày tỏ mong muốn sẽ xem lại "xu thế quan hệ" với Trung Quốc.
Trước giờ, tuy không thể đếm xuể số lần phát biểu và hành động càn rỡ của Trung Quốc xâm hại trực tiếp tới chủ quyền trên biển Việt Nam của Trung Quốc, đặc biệt là những phát biểu hết sức ngạo mạn của ông Tập Cận Bình – Tổng Bí thư đảng cộng sản Trung Quốc kiêm Chủ tịch Nhà nước Trung Quốc nhưng người Việt chưa có lần nào để đếm số lượt chính quyền Việt Nam cảnh cáo Trung Quốc một cách nghiêm túc và nghiêm khắc.
Cho dù chẳng có bao nhiêu người tin chính quyền Việt Nam sẽ tuyên bố xem lại "xu thế quan hệ" với Trung Quốc như mới làm với Úc nhưng kẻ viết bài này dám phán đoán như vừa đề cập vì theo logic về mặt nhận thức, "các vật phẩm có quốckỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại" không thể quan trọng hơn, đáng bận tâm hơn chủ quyền quốc gia.
Loại coin mà Royal Australia Mint và Bưu chính Úc phát hành nhằm kỷ niệm chuyện quân đội Úc tham chiến tại Việt Nam làm sao có thể xúc phạm quốc gia, dân tộc bằng những chuyện kiểu như :Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhắc nhở Việt Nam một cách "nghiêm khắc" vì liên tục đưa ra những tuyên bố về chủ quyền tại biển Đôngvà nhấn mạnh những tuyên bố của Việt Nam về chủ quyền ở biển Đông là "bất hợp pháp". Những nỗ lực phủ nhận chủ quyền của Trung Quốc ở biển Đông dưới bất kỳ hình thức nào cũng vô hiệu và Trung Quốc sẽ thực thi tất cả các biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc cả chủ quyền lẫn lợi ích của Trung Quốc tại biển Đông (3).
Tương tự, khi chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đột nhiên "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối" loại coin mà người Úc phát hành để kỷ niệm việc họ tham chiến tại Việt Nam chỉ vì "vật phẩm có quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại" và mang "xu thế quan hệ với Việt Nam" ra dọa thì rõ ràng sự tự tôn của chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã lên tới tột "đỉnh".
Theo logic về mặt nhận thức, có lẽ Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam sẽ sớm xét lại và kỷ luật ông Nguyễn Phú Trọng. Đã tự tôn tới mức tột "đỉnh" ắt, Đảng cộng sản Việt Nam – tổ chức đang lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối tại Việt Nam – sẽ không thể nào chấp nhận chuyện Tổng bí thư đảng của mình hoan hỉ đón nhận "Huân chương Hữu nghị" (4) từ tay Tập Cận Bình – kẻ từng tuyên bố với cộng đồng quốc tế :Biển Đông đã thuộc về TrungQuốc từ "thời cổ đại" và TrungQuốc sẽ không cho phép bất kỳ ai xâm phạm chủ quyền và các lợi ích của Trung Quốc ở biển Đông(5). Chủ quyền của Việt Nam tại biển Đông không bằng loại coin kỷ niệm cuộc chiến Việt Nam của Úc là thậm vô lý.
***
Nếu những dự đoán vừa nêu không đúng thì sao ? Câu trả lời là thì thôi chứ sao ! Đó có thể là bản sắc của đường lối, chính sách đối ngoại của chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà ông Nguyễn Phú Trọng từng khái quát đầy tự hào là "ngoại giao cây tre", luôn "mềm nắn rắn buông" và "tùy cơ ứng biến" (6). Nếu Úc, thậm chí là Mỹ không bị "trừng phạt" vì đã để "vật phẩm có quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa - một chế độ đã không còn tồn tại" tồn tại thì nhân dân Úc, nhân dân Mỹ nên cám ơn "ngoại giao cây tre".
Xin thành kính phân bua thêm, cho dù khả năng phán đoán không đúng rõ ràng phi logic nhưng không thể loại trừ khả năng này. Trên thực tế, quả là chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam không ngừng khẳng định "nhân quyền là giá trị thiêng liêng mà toàn nhân loại hướng tới" nhưng cũng không ngừng chỉ trích các chính phủ, tổ chức quốc tế góp ý về việc thực thi các tiêu chuẩn liên quan tới nhân quyền ở Việt Nam là "can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng công ước và nguyên tắc quốc tế" (7) và cũng chính chính quyền này vừa thản nhiên "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối" quốc gia khác phát hành coin của riêng họ. Ai bảo đối ngoại không có Chí Phèo ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 10/05/2023
Chú thích
(1) https://www.soc.mil/USASFC/Groups/5th/5thSFGHomepage.html
(2) https://tuoitre.vn/viet-nam-phan-doi-vu-dong-2-dola-uc-co-hinh-co-vang-20230504144357543.htm
***********************
Quan hệ Việt - Úc có bị "sứt mẻ" sau vụ đồng tiền Úc với hình cờ vàng Việt Nam Cộng Hòa ?
Hồng Hải, Carl Thayer, RFA, 09/05/2023
Sự kiện Sở Bưu chính Úc phát hành đồng 2 đô-la có in hình "cờ vàng" khiến Hà Nội phản đối có ảnh hưởng đến kế hoạch nâng cấp mối quan hệ Việt - Úc năm nay ?
AFP
Công ty Royal Australian Mint hồi đầu tháng tư phát hành hai đồng tiền có mệnh giá 2 đô la Úc có màu bạc và vàng để kỷ niệm 50 năm ngày quân đội Úc rút khỏi cuộc chiến Việt Nam. Hai đồng tiền này đều có in biểu tượng lá cờ vàng ba sọc đỏ của Việt Nam Cộng hòa.
Ngày 04/5, trong cuộc họp báo thường kỳ ở Hà Nội, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng đề nghị Úc dừng lưu hành các ấn phẩm có in hình "cờ vàng" và không để tái diễn các sự việc tương tự.
Tác động thế nào đến quan hệ Việt - Úc ?
Đại điện Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết việc công ty Royal Australia Mint và Bưu chính Úc phát hành các vật phẩm với hình ảnh cờ của một chế độ đã không còn tồn tại là hoàn toàn không phù hợp với xu thế phát triển tốt đẹp của quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Úc.
Vậy sự kiện lần này tác động như thế nào đến mối quan hệ hai nước ?
Tiến sĩ Nguyễn Hồng Hải, chuyên gia về Khoa học Chính trị, nghiên cứu viên tại Trung tâm Tương lai Chính sách, Khoa Nhân văn và Xã hội học, Đại học Queensland, Úc cho rằng vụ việc lần này rất nhỏ và hai bên hoàn toàn có thể giải quyết được một cách dễ dàng bằng cách trao đổi thẳng thắn với nhau, trên tinh thần "chân thành, tin cậy" :
"Tôi có trao đổi với một chuyên gia về lĩnh vực đối ngoại của Việt Nam ở trong nước, họ cũng thấy rằng để những sự việc như thế này ảnh hưởng đến quan hệ Việt - Úc thì nó không đáng. Và họ cũng không nghĩ rằng là chuyện này nó sẽ dẫn đến quan hệ Việt - Úc.
Chính vì thế mà nó chỉ là một cái gợn thôi, chứ không phải là vấn đề gì đó mà không thể giải quyết được".
Tiến sĩ Hồng Hải đánh giá hai nước vẫn đang duy trì mối quan hệ tốt đẹp. Bằng chứng là khi Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng sang Anh để tham dự lễ đăng quang của Nhà vua Charles III vào ngày 4/5, ông Thưởng vẫn gặp và tiếp xúc Toàn quyền Úc và với Thủ tướng Úc. Ông Hải kết luận :
"Nếu như sự việc nghiêm trọng thì tôi không nghĩ rằng là sẽ có cuộc tiếp xúc như vậy giữa Chủ tịch nước Việt Nam với hai nhân vật được coi là nguyên thủ quốc gia của Úc như thế ở nước Anh".
Nâng cấp mối quan hệ trong năm nay ?
Chính vì vậy, Tiến sĩ Hồng Hải cho rằng hai nước vẫn sẽ nâng cấp mối quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện trong năm nay :
"Tôi vẫn tin rằng việc nâng cấp mối quan hệ từ Đối tác chiến lược hiện nay lên Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Úc sẽ vẫn diễn ra như kế hoạch trong năm nay, là năm kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao và năm năm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước".
Hôm 4/4 vừa qua, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã tiếp đón Tỏng toàn quyền Úc David Hurley tại Hà Nội. Theo truyền thông Nhà nước, lãnh đạo hai nước đã hội đàm về việc nâng cấp quan hệ lên thành Đối tác Chiến lược Toàn diện vào thời gian phù hợp.
Mạng báo The Diplomat hồi đầu tháng 3/2023 có đăng tải một bài viết của Tiến sĩ Hồng Hải nhìn lại 50 năm mối quan hệ Việt - Úc.
Theo đó, vào tháng 7/1973, Đại biện lâm thời Úc lúc bấy giờ là Bruce Woodberry đến thăm Hà Nội, chính thức đánh dấu việc thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Đến tháng 9/2009, Việt Nam và Úc nâng cấp quan hệ lên Đối tác Toàn diện nhân chuyến thăm Úc của Tổng bí thư thời kỳ đó là Nông Đức Mạnh. Tháng 3/2018, nhân dịp kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, hai nước lại nâng cấp quan hệ thành Đối tác Chiến lược.
Từ đó, Việt Nam trở thành quốc gia thứ tư trong ASEAN, sau Indonesia, Malaysia và Singapore, mà Úc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược.
Trong nửa thế kỷ qua, Việt Nam và Úcđã đạt được một số thành tựu ấn tượng trên ba lĩnh vực, bao gồm kinh tế, thương mại và đầu tư ; giáo dục và đào tạo ; chính trị, an ninh, quốc phòng.
Năm 2022, Úc là đối tác thương mại lớn thứ bảy của Việt Nam, trong khi đó, Việt Nam lần đầu tiên trở thành đối tác thương mại lớn thứ 10 của Úc. Tổng giá trị thương mại hai chiều đạt gần 16 tỷ USD.
Ngoài ra, Úc vẫn luôn là một trong những quốc gia viện trợ phát triển nước ngoài lớn nhất cho Việt Nam, với hàng triệu đô la mỗi năm, kể từ khi Việt Nam bắt đầu Đổi mới vào năm 1986.
Phản ứng thái quá
Chính phủ Australia phản hồi tuyên bố của phía Việt Nam về ‘cờ vàng’
VOA, 09/05/2023
Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia vừa phản hồi tuyên bố của Bộ Ngoại giao Việt Nam về việc phản đối Canberra phát hành đồng xu lưu niệm có in hình mà Hà Nội nói là ‘cờ vàng’ của Việt Nam Cộng Hòa.
"Chúng tôi ghi nhận tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao", Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho VOA biết trong một tuyên bố gửi qua email vào cuối tuần, nhưng không đề cập đến việc chỉnh sửa hay thu hồi đồng xu này theo yêu cầu của Việt Nam.
"Đồng xu và tem kỷ niệm mà người phát ngôn đề cập là nhằm tôn vinh những người Australia từng phục vụ tại Việt Nam", tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho biết thêm.
"Thiết kế của đồng xu và tem phản ánh màu sắc của các dải huy chương phục vụ được trao cho những quân nhân này, bao gồm Huân chương Việt Nam, được phong tặng vào năm 1968", tuyên bố viết.
Theo trang thông tin chính thức của Thủ tướng Australia và Nội các, Huân chương Việt Nam (Vietnam Medal) được Nữ hoàng Anh, đại diện cho Hoàng gia Anh phong tặng, vinh danh các thành viên của Lực lượng Phòng vệ Australia và các thành viên của các tổ chức từ thiện phục vụ tại miền Nam Việt Nam trong Chiến tranh Việt Nam, giai đoạn 29/5/1964 -27/1/1973.
Mặt trước của tấm huân chương khắc chân dung của Nữ hoàng Anh Elizabeth II kèm theo dòng chữ Latin "ELIZABETH II DEI GRATIA REGINA F.D" có thể được hiểu là "Elizabeth II, mang ơn Chúa, Nữ hoàng và đấu tranh cho sự trung thực". Mặt sau đề chữ "Việt Nam" và khắc họa một người đàn ông có hành động đẩy hai quả cầu sang hai bên.
Trang này nói rõ rằng màu vàng và ba sọc đỏ trên tấm băng huy chương tượng trưng cho Việt Nam Cộng Hòa : "Dải huy chương có sọc vàng của miền Nam Việt Nam ở trung tâm. Dải băng cũng có một sọc màu xanh đại diện cho Hải quân, hai sọc đỏ tượng trưng cho Lục quân và một sọc xanh nhạt cho Lực lượng Không quân".
Huân chương Việt Nam được Hoàng gia Anh thành lập vào ngày 8/6/1968 và được Thủ tướng Australia lúc bấy giờ là ông John Gorton ký phong tặng.
Như VOA đã loan tin, hôm 4/5, một đại diện của Bộ Ngoại giao Việt Nam chỉ trích hai cơ quan thuộc Kho bạc và Bưu chính Australia phát hành đồng xu có hình cờ vàng nhân dịp Canberra kỷ niệm 50 năm kết thúc tham chiến ở miền nam Việt Nam năm 1973.
Bà Phạm Thu Hằng, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói : "Chúng tôi lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối việc Công ty Royal Australia Mint và Bưu chính Australia đã phát hành các vật phẩm với hình ảnh ‘cờ vàng’, cờ của một chế độ đã không còn tồn tại".
Việt Nam đã đề nghị phía Australia "dừng lưu hành các vật phẩm này, đồng thời không để xảy ra những sự việc tương tự trong tương lai", bà Hằng cho biết và nói thêm : "Việc này hoàn toàn không phù hợp với xu thế phát triển tốt đẹp của quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Australia".
Bình luận với VOA sau tuyên bố của Hà Nội, luật sư Nguyễn Văn Đài, một nhà tranh đấu cho dân chủ, nhân quyền hiện sống lưu vong ở Đức, khẳng định rằng Việt Nam chắc chắn đã "can thiệp vào công việc nội bộ của Úc".
Trong khi đó đại diện cho cộng đồng người Việt tại Australia nói với VOA rằng họ bất bình trước tuyên bố của Bộ Ngoại giao Việt Nam. Ông Lê Công, Chủ tịch Cộng đồng Người Việt Tự do ở Úc Châu nói với VOA rằng lời phản đối của Việt Nam thật "vô lý" và "có tính cách độc đoán".
Đây không phải là lần đầu tiên chính quyền Úc phát hành đồng xu lưu niệm về Chiến tranh Việt Nam.
Vào tháng 9/2021, Royal Australia Mint phát hành đồng xu kỷ niệm đánh dấu 50 năm Trận Núi Lé ở tỉnh Phước Tuy (Bà Rịa – Vũng Tàu ngày nay). Thứ trưởng Bộ Ngân khố Úc Michael Sukkar nói rằng đồng xu này là một sự tri ân quan trọng đối với những binh sĩ Australia đã tham gia trận chiến và nói rộng hơn là sự hy sinh của tất cả những người lính trong Chiến tranh Việt Nam.
Ông Sukkar cho biết : "Việc phát hành đồng xu kỷ niệm này trước lễ kỷ niệm 50 năm Trận Núi Lé là cơ hội để người Úc tưởng nhớ những người lính dũng cảm đã chiến đấu trong cuộc xung đột này trong Chiến tranh Việt Nam".
Hơn 60.000 binh sĩ Australia đã phục vụ trong Chiến tranh Việt Nam bên cạnh các lực lượng của Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng Hòa và 523 binh sĩ Australia đã hy sinh trong cuộc chiến này.
Hơn 48 năm kể từ Chiến tranh Việt Nam kết thúc, cuộc chiến mà Hà Nội gọi là "chiến tranh chống Mỹ, cứu nước", tiếp tục là một chủ đề nhạy cảm ở Việt Nam ngày nay. Chính quyền Việt Nam dường như tỏ ra rất ác cảm với lá cờ này và đã bỏ tù một số người cố tình lưu hành chúng.
Năm nay Hà Nội và Canberra kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và hiện hai nước đang duy trì quan hệ Đối tác Chiến lược. "Chính phủ Australia không công nhận ‘cờ vàng’", Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho biết trong email gửi cho VOA. Thông điệp này dường như giúp Hà Nội bớt nóng giận.