 | Tổng quan: | 3709781 |
Pháp : Macron muốn tạo dấu ấn nhân thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu (RFI, 22/06/2017)
Trong hai ngày, 22 và 23/06/2017, 28 thành viên Liên Hiệp Châu Âu họp thượng đỉnh tại Bruxelles để thảo luận nhiều hồ sơ quan trọng như vấn đề nhập cư, an ninh, phòng thủ Châu Âu. Đây là cuộc gặp đầu tiên của Liên Hiệp Châu Âu với tân tổng thống Pháp. Theo giới quan sát, Emmanuel Macron muốn tạo dấu ấn trong cuộc gặp này.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron muốn tạo dấu ấn trong cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên của Liên Hiệp Châu Âu, hai ngày 22 và 23/06/2017, tại Bruxelles. REUTERS/Philippe Wojazer
Từ Bruxelles, thông tín viên Quentin Dickinson gửi về bài tường trình :
"Có những người sẽ đón tiếp Emmanuel Macron như một đấng cứu thế, nhưng cũng có những người e ngại một "cậu bé" rất tài giỏi, tới đây làm thay đổi các thói quen của họ. Và trên thực tế, Macron đã gặp một số người trong số này, kể cả trước khi có cuộc bầu cử tổng thống Pháp.
Tất cả mọi người đều thừa nhận là Emmanuel Macron có công đưa dự án phát triển Châu Âu trở thành tâm điểm thảo luận và đã chứng minh được rằng người ta vẫn có thể đắc cử vẻ vang với một cương lĩnh ủng hộ Châu Âu. Nói tóm lại, Macron đã thành công với chủ đề Châu Âu trong khi một số lãnh đạo khác thì lại thất bại.
Về phần mình, Emmanuel Macron muốn thúc đẩy các đồng nhiệm Châu Âu đề cập đến nhiều lĩnh vực đa dạng nhưng có thể đạt được đồng thuận như phòng thủ Châu Âu, chế độ bảo hiểm xã hội hay chế độ thù lao cho các lao động biệt phái.
RFI tiếng Việt
**********************
Liên Hiệp Châu Âu : nỗ lực phòng thủ chung tiến triển (RFI, 23/06/2017)
Cuộc họp thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu tại Bruxelles, Bỉ, ngày 22/06/2017. REUTERS/John Thys/Pool
Trong cuộc họp tại Bruxelles ngày 22/06/2017, Liên Hiệp Châu Âu quyết định tiến hành một loạt biện pháp để cụ thể hóa dự án phòng thủ chung : mua trang thiết bị quân sự, nghiên cứu, yểm trợ cho ngành công nghiệp vũ khí, phản ứng nhanh khi xảy ra khủng hoảng nghiêm trọng từ quân sự cho đến y tế.
Theo AFP, nguyên thủ và thủ tướng chính phủ trong Liên Hiệp Châu Âu đồng thanh cam kết "tăng cường hợp tác chung để bảo vệ lãnh thổ và công dân Liên Hiệp Châu Âu cũng như để đóng góp cho hòa bình và ổn định ở vùng lân cận biên cương và xa hơn nữa".
Biện pháp cụ thể đầu tiên là đóng góp vào Quỹ Phòng Thủ Châu Âu trước mắt 90 triệu euro và kể từ năm 2020, mỗi năm 5,5 tỷ.
Thượng đỉnh Bruxelles cũng xem xét lại ngân sách tài trợ cho các đơn vị chiến thuật gồm nhiều trung đoàn cơ động, có nhiệm vụ phản ứng nhanh mỗi khi xảy ra khủng hoảng. Cho đến nay, các đơn vị này chưa bao giờ được huy động.
Trong bối cảnh quan hệ căng thẳng với Nga, đồng minh Washington thiếu nhiệt tình và Anh Quốc rút lui, Liên Hiệp Châu Âu buộc phải tự lo thân.
Nhận định về kết quả đạt được trong ngày hôm qua tại Bruxelles, tổng thống Pháp Emmanuel Macron hoan nghênh các tiến triển mà ông gọi là "lịch sử". Chính sách phòng thủ chung bị dậm chân tại chỗ trong nhiều năm vì nội bộ Châu Âu chia rẻ. Một bên, trong đó có Anh Quốc, muốn để cho Liên Minh Bắc Đại Tây Dương - NATO chủ động và bên kia là các thành viên khác, nhất là Pháp, muốn Liên Hiệp Châu Âu có tiếng nói mạnh mẽ hơn trên trường quốc tế.
Củng cố phòng thủ chung không có nghĩa lơi là chính sách quốc phòng. Tổng thống Pháp cho biết sẽ gia tăng ngân sách quốc phòng đến mức 2% tổng thu nhập quốc gia GDP kể từ năm 2025.
Tú Anh
*************************
Brexit, một đề tài tại Hội nghị thượng đỉnh EU (VOA, 24/06/2017)
Một áp phích của đảng cộng hòa về Brexit ở Tây Belfast, Bắc Ireland.
Thủ tướng Anh Theresa May nói đề nghị do bà đưa ra để đảm bảo các quyền của công dân EU sinh sống tại Anh sau khi nước này ra khỏi Liên hiệp Âu Châu là "rất công bằng" và "rất nghiêm túc".
Thủ tướng Anh nói bà muốn có những đảm bảo tương tự đối với công dân Anh đang sinh sống ở các nước EU.
Phát biểu trong ngày thứ 2 của cuộc họp thượng đỉnh EU ở Brussels hôm 25/6, bà May nói chính phủ của bà "sẽ đưa ra những đề xuất chi tiết hơn vào thứ Hai tới đây".
Các nhà lãnh đạo EU không tin những đề xuất của Thủ Tướng May là đúng mức, và cho rằng hãy còn nhiều câu hỏi chưa được trả lời…
"Chúng ta sẽ không chứng kiến cảnh các gia đình bị ly tán" bà May nói trước cuộc họp hôm thứ 6. Thủ tướng Anh nói bà muốn có những đảm bảo tương tự đối với công dân Anh đang sinh sống ở các nước EU.
Thủ tướng Anh Theresa May (trái) nói chuyện với thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy tại hội nghị thượng đỉnh EU ở Brussels hôm 23/6.
Hôm 22/06, Chủ tịch Quốc hội Châu Âu nói Châu Âu cần có thái độ thực tiễn trong việc giao hảo với nước Anh sau khi nước này quyết định rút ra khỏi khối EU, nhưng mặt khác, cũng thúc giục hợp tác trong những giao dịch trong tương lai.
Chủ tịch Quốc hội EU Antonio Tajani nói : "Anh sẽ ra khỏi Liên hiệp Châu Âu chứ không phải là rời Châu Âu. Đây là điều quan trọng để mở ra những mối quan hệ tốt sau khi nước Anh ra khỏi EU".
Về vấn đề di dân, ông Tajani nói điều "thiết yếu" là Châu Âu phải đề ra một giải pháp để giải quyết cuộc khủng hoảng di dân đang ảnh hưởng tới cả châu lục. Ông nói Châu Âu cần làm nhiều hơn nữa để chặn đứng làn sóng di dân tới Châu Âu từ khu vực tiểu Sahara của Châu Phi qua ngả Libya.
Các nhà lãnh đạo Châu Âu nhóm họp tại hội nghị thượng đỉnh 2 ngày kết thúc hôm thứ 6 tại Brussels để giải quyết mọi vấn đề, từ việc Anh rời khỏi EU, tới chủ nghĩa khủng bố, vấn đề di dân và một số vấn đề khác mà EU đang phải đối mặt.
*********************
Kiểm soát đầu tư Trung Quốc ở Châu Âu : Pháp lẻ loi (RFI, 23/06/2017)
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong cuộc họp báo tại Bruxelles, ngày 22/06/2017. REUTERS/Gonzalo Fuentes
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron muốn Ủy Ban Châu Âu có thêm nhiều quyền hành để kiểm soát những dự án đầu tư của Trung Quốc vào Liên Hiệp Châu Âu, nhằm bảo vệ những lĩnh vực công nghiệp chiến lược. Thế nhưng, theo hãng tin AFP, các lãnh đạo khác của Châu Âu, họp thượng đỉnh trong hai ngày 22 và 23/06 ở Bruxelles, sẽ bác bỏ đề nghị đó.
Vào năm ngoái, Đức và Liên Hiệp Châu Âu đã bất lực đứng nhìn công nghệ cao cấp "made in Germany" bị chuyển giao cho Trung Quốc qua việc tập đoàn điện tử gia dụng Midea của Trung Quốc mua lại công ty sản xuất máy công cụ Kuka của Đức với giá 4,6 tỷ euro.
Từ đầu thập niên 2000, đầu tư của Trung Quốc vào Châu Âu đã tăng mạnh. Tính đến năm 2016, tổng vốn đầu tư của Trung Quốc ở Châu Âu đã lên đến mức kỷ lục là 46 tỷ đôla, tăng đến 90% từ năm 2015.
Trong những năm gần đây, các nhà đầu tư Trung Quốc đua nhau mua lại các công ty trong các ngành công nghiệp mũi nhọn của Châu Âu, nhất là của Đức. Điều này đã gây lo ngại ngày càng nhiều, bởi vì qua những vụ mua bán, các công ty Trung Quốc, trong đó có cả các công ty nhà nước, thâu tóm những công nghệ cao cấp của Châu Âu với giá rẻ mạt một cách bất chính.
Trong thời gian tranh cử tổng thống Pháp, cựu bộ trưởng kinh tế Emmanuel Macron đã đề nghị thiết lập ở cấp độ Châu Âu một "công cụ kiểm soát các đầu tư ngoại quốc ở Châu Âu", chủ yếu nhắm vào các đầu tư của Trung Quốc. Tổng thống Macron đã dự định đưa đề nghị này ra biểu quyết tại thượng đỉnh Bruxelles, với sự ủng hộ kín đáo của Đức.
Thế nhưng, nhiều nước Châu Âu lại không muốn như thế. Theo bản dự thảo văn kiện kết thúc thượng đỉnh Bruxelles, các nước này chỉ chấp nhận yêu cầu Ủy Ban Châu Âu xem xét "những nhu cầu" của Liên Hiệp Châu Âu trong vấn đề này. Theo một nhà ngoại giao Châu Âu, được hãng tin AFP trích dẫn, đây là một "thỏa hiệp" để không làm mất mặt tổng thống Macron, một nhân vật chủ trương đẩy mạnh hợp nhất Châu Âu, nên rất được ủng hộ ở Bruxelles.
Tuy đề nghị của ông chưa được thông qua, nhưng tổng thống Macron ít ra đã đạt được một điều, đó là thượng đỉnh Châu Âu đề cập đến vấn đề kiểm soát một số đầu tư trực tiếp ngoại quốc trong những lĩnh vực nhạy cảm và sẽ yêu cầu Ủy Ban Châu Âu nghiên cứu việc này.
Tổng thống Pháp nói rõ quan điểm của ông là, về thương mại, Châu Âu hoàn toàn đi theo hướng tự do mậu dịch, nhưng phải biết bảo vệ lợi ích của mình khi những quốc gia khác không tuân thủ một số quy định.
Tuy vậy, như lời của ủy viên thương mại Châu Âu Cecilia Malmstrom, kiểm soát đầu tư nước ngoài là một vấn đề rất nhạy cảm về chính trị, vì một số quốc gia như Hy Lạp hay Bồ Đào Nha rất cần đến đầu tư ngoại quốc để kinh tế nước họ tiếp tục tăng trưởng, cho nên họ chống lại đề nghị của tổng thống Macron. Những quốc gia khác cũng không đồng tình với lãnh đạo Pháp, vì chủ trương của họ là phải mở cửa hoàn toàn các thị trường.
Tóm lại, làm sao dung hòa được tự do lưu thông vốn với việc bảo vệ các ngành công nghiệp chiến lược, đó là thách đố đang đặt ra cho các lãnh đạo Châu Âu.
Thanh Phương
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. (Ảnh tư liệu)
Mới đây mạng xã hội lại một phen nhốn nháo khi vào dịp cuối năm 2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, không biết vô tình hay cố ý, đã nhấn mạnh cụm từ "vai trò đầu tàu" của thành phố Hồ Chí Minh và thủ đô Hà Nội cùng nhiều địa phương khác như Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bình Dương, Cần Thơ, thậm chí là Long An, với kỳ vọng các địa phương này "trở thành đầu tàu kinh tế cho cả nước". Điểm tương đồng đáng lưu ý này trong các bài phát biểu nhanh chóng được phát hiện và được nhiều người mổ xẻ, có người cho rằng đó là chuyện bình thường vì chúng chỉ là những phát biểu mang tính khích lệ. Tuy nhiên, đã có người phản đối vì cho rằng khái niệm "đầu tàu kinh tế" này nghe như một trò hề.
Tôi chợt nhớ có bài hát rằng "một đoàn tàu có mấy sân ga, xin em xem anh như một ga nhỏ dọc đường". Như vậy một đoàn tàu có thể có nhiều sân ga, nhưng một con tàu không thể có quá hai đầu (đầu thuận và đầu ngược lại). Thậm chí ngay cả các ga tàu, tuy có nhiều, nhưng chính yếu cũng thường chỉ là một, hai chứ không phải ở đâu cũng là ga chính. Nói như thế để thấy quan điểm muốn nơi nào cũng trở thành đầu tàu kinh tế, nghe thì vui tai, nhưng thực ra ẩn chứa nhiều thách thức mà Việt Nam phải đối mặt.
Sài Gòn năm xưa
Hà Nội mộng mơ
Thứ nhất, chính là sự phân bố nguồn lực kinh tế. Tất nhiên, không vì lời nói của Thủ tướng rằng chỗ nào cũng cần trở thành đầu tàu mà phán xét chính sách của ông ấy. Tuy nhiên, trên thực tế, nếu "đầu tàu kinh tế" mọc khắp nơi thì sẽ dẫn đến tình trạng phân bố nguồn lực dàn trải và thiếu hiệu quả. Để phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn, hay các ngành dịch vụ mũi nhọn mang về GDP và môi trường sống tốt cho quốc gia, một số thành phố nhất định (không nhiều) cần phải được tập trung nguồn lực. Mới đây, dư luận rất bức xúc khi nguồn tiền từ thu thuế và GDP của thành Phố Hồ Chí Minh cao ngất ngưỡng, nhưng lượng tiền trả ngược đầu tư cho địa phương này lại giảm mạnh, trong khi các thành phố kém phát triển, nguồn thu thấp thì lại được phân bố rất đậm. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng làm như vậy sẽ khiến Sài Gòn trở nên kiệt sức trước nhu cầu đầu tư. Người ta ví von, một đứa trẻ đang ăn, đang lớn, làm ra tiền của lại bị cắt giảm chén cơm của nó một cách mạnh bạo, về lâu dài ai sẽ gánh vác đại cục ? Nguyên tắc căn bản của đầu tư chính là nguồn lực luôn có hạn, nhu cầu thì vô hạn, vậy nên phải biết chọn điểm phân bố đầu tư hợp thời, hợp thế, từ đó kích thích tăng trưởng của địa phương đó trong khi tìm cách khai thác thế mạnh của các địa phương khác để tạo ra liên kết vùng. Hiểu một cách nôm na, với các đặc tính tự nhiên và xã hội của Việt Nam hiện nay, sẽ có một hoặc hai, hay cùng lắm là 3 khu vực cần được tập trung đầu tư để trở thành đầu tàu, mở rộng chân rết cùng kéo các vùng lân cận phát triển dựa theo kế hoạch liên kết vùng.
Sài Gòn ngày nay
Hà Nội bây giờ
Thứ hai, việc phát biểu "muôn nơi như một" cho thấy phía Chính phủ dường như vẫn loay hoay trong việc đặt trọng tâm, hay nói chính xác hơn là xác định trọng tâm phát triển kinh tế của từng vùng. Ví dụ, khu vực Cần Thơ, Long An hay Đồng bằng sông Cửu Long lẽ ra nên đặt trọng tâm vào nông nghiệp sạch, nông nghiệp chất lượng cao ; Bình Dương là khu công nghiệp mới giảm tải yêu cầu hạ tầng cho Sài Gòn, Đồng Nai ; còn Sài Gòn là khu dịch vụ tài chính - kinh tế trọng điểm, là điểm mấu chốt để mở đường ra cho các vùng lân cận (nông nghiệp, công nghiệp lẫn dịch vụ). Điều này tương tự với Đà Nẵng với hệ thống cầu cảng, du lịch là ưu thế ; khu vực Quảng Ninh, Hải Phòng cũng cần được xác định các thế mạnh tương tự (ví dụ công nghiệp khai khoáng, du lịch) ; trong khi Hà Nội là thủ đô văn hóa, trung tâm đầu não chính trị. Nói như thế chỉ là những ví dụ mang tính gợi mở, còn nhiệm vụ xác định trọng tâm của từng vùng của chính phủ phải rõ ràng, cụ thể mới mong có chiến lược liên kết vùng và phát triển toàn diện đất nước.
Về mặt hình thức, để xảy ra sự trùng lắp khái niệm "đầu tàu" trong các bài phát biểu của Thủ tướng Phúc trước hết phải trách ông Phúc chủ quan và thiếu cẩn trọng trong khâu xử lý bài phát biểu. Nếu ông Phúc biết sự chồng chéo này mà vẫn cố ý không điều chỉnh, tức tầm nhìn và triết lý quản trị đất nước của ông, như đã trình bày, chưa kỹ càng. Trong khi đó, bộ phận soạn thảo phát biểu của Thủ tướng Phúc dường như cũng mơ hồ và cẩu thả về nội dung mà họ soạn thảo. Một quốc gia muốn phát triển, trước hết triết lý quản trị đất nước phải rõ ràng và có tầm nhìn, sau đó việc thực hiện phải nghiêm túc và bài bản, ngay cả trong việc soạn thảo một bài phát biểu để thủ tướng vực dậy lòng dân.
Cao Huy Huân
Nguồn : VOA tiếng Việt, 17/01/2017
