Thông Luận

Khối các nước công nghiệp phát triển, G7, không đạt được sự nhất trí đối với đề xuất của Anh theo đó muốn áp các lệnh trừng phạt lên Nga sau vụ tấn công bằng chất hóa học chết người mà phương Tây nói do đồng minh của Nga là Syria thực hiện.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson (phải) lên đường tới Moscow vào cuối ngày thứ Ba

Ngoại trưởng Italy nói khối này không muốn dồn Nga vào chân tường và muốn chọn giải pháp đối thoại.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson đã rời kỳ họp G7 tại Italy để sang Nga thảo luận tình hình.

Ông nói tổng thống Syria không thể đóng bất kỳ vai trò nào trong tương lai nước này.

Kỳ họp của khối G7 diễn ra tại thành phố Lucca của Ý, sau vụ tấn công bằng hóa chất hồi tuần trước vào thị trấn Khan Sheikhoun do các phiến quân Syria nắm giữ đã khiến cho 89 người thiệt mạng.

Bộ Y tế Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Ba xác nhận rằng chất độc thần kinh sarin đã được sử dụng trong vụ đó.

Syria bác bỏ việc họ tiến hành vụ tấn công, nhưng Hoa Kỳ sau đó đã thực hiện một cuộc oach tạc trả đũa bằng cách phóng 59 hỏa tiễn tuần du vào một căn cứ không quân của Syria.

Kỳ họp kéo dài hai ngày của các bộ trưởng khối có mục đích tìm ra cách tiếp cận trong vấn đề Syria trước khi ông Tillerson đi Moscow.

Nhưng đã có những phân rẽ khi Ngoại trưởng Anh Boris Johnson đề xuất áp lệnh trừng phạt đối với các nhân vật quân sự của Syria và của Nga liên quan tới vụ tấn công hóa học.

Phóng viên chuyên về ngoại giao của BBC James Robbins nói ông Johnson đã hy vọng là có thể giành được ít nhiều ủng hộ, nhưng thông cáo mà khối G7 đưa ra không nhắc gì tới việc trừng phạt.

Ngoại trưởng Ý Angelino Alfano nói các bộ trưởng muốn thảo luận với Nga.

Ông Johnson bác bỏ những bình luận nói ông đã thất bại, và nói sự ủng hộ đối với việc áp lệnh trừng phạt sẽ được đưa ra nếu như có thêm bằng chứng về vụ tấn công hóa học.

Một điểm có vẻ như được cả khối nhất trí là tương lai của ông Assad.

Ông Tillerson tóm tắt rằng : "Điều rõ ràng với tất cả chúng ta là sự trị vì của gia đình Assad đang đi đến hồi kết".

Ông cũng giành được sự ủng hộ đối với việc Mỹ tiến hành vụ tấn công trả đũa, điều mà ông gọi là "cần thiết, vì lợi ích an ninh quốc gia của Hoa Kỳ".

*****************************

Ngoại trưởng G7 tìm cách cô lập tổng thống Syria Assad (RFI, 11/04/2017)

Hồ sơ Syria vẫn là tâm điểm trong các cuộc trao đổi ngày 11/04/2017 giữa ngoại trưởng các nước thành viên G7 tại Lucca, Ý. Những nhân vật này muốn đưa ra thông điệp rõ ràng, cứng rắn với Nga, trước khi ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson bay sang Nga, đồng minh của chế độ Damas.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và đồng nhiệm Đức Sigmar Gabriel tại cuộc họp ở Ý, ngày 10/04/2017. REUTERS/Max Rossi

Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel tuyên bố : "Tất cả các nước G7 đều muốn tránh leo thang quân sự, mong muốn có một giải pháp chính trị không có vòng xoáy bạo lực". Ông Sigmar Gabriel cũng mong muốn Nga ủng hộ tiến trình chính trị để tìm một giải pháp hòa bình cho Syria. Ngoại trưởng Đức còn phát biểu là đồng nhiệm Hoa Kỳ được tất cả đồng nhiệm G7 ủng hộ trong cuộc thương lượng với Moskva vào ngày mai, 12/04/2017.

Reuters cho biết ngoại trưởng các nước G7 và một đồng nhiệm 6 nước Trung Đông Thổ Nhĩ Kỳ, Ả Rập Xê-Út, tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Jordani và Qatar hôm nay cũng gặp nhau tại Lucca để tìm cách cô lập trên phương diện ngoại giao tổng thống Syria Bachar al-Assad, thảo luận về phương án giải quyết cuộc khủng hoảng Syria. Tất cả 6 quốc gia Trung Đông nêu trên đều luôn luôn phản đối chế độ Bachar al-Assad.

Ngoại trưởng các nước thành viên G7 và 6 nước Trung Đông muốn gia tăng sức ép buộc Moskva cắt đứt quan hệ đồng minh với tổng thống Syria Bachar al-Assad, người bị cáo buộc đã tiến hành cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học hồi đầu tuần trước vào thành phố Khan Cheikhoun hiện nằm dưới quyền kiểm soát của phe nổi dậy.

Ngoại trưởng Anh Boris Johnson gọi mối quan hệ đồng minh giữa Moskva và chế độ Damas là "độc hại theo mọi nghĩa". Còn ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu - khi trả lời kênh truyền hình Nhà Nước TRT Haber - đã đánh giá là Syria cần có ngay một chính phủ chuyển tiếp vì chừng nào Bachar al-Assad còn là tổng thống thì người dân nước này vẫn còn nguy cơ bị tấn công bằng vũ khí hóa học.

Tổng thống Nga không tiếp ngoại trưởng Mỹ

Sau cuộc họp của nhóm G7, ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson chiều nay đến thăm Moskva trong hai ngày và gặp đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov. Hai lãnh đạo ngoại giao sẽ thảo luận về xung đột Syria, khủng hoảng Ukraina, Bắc Triều Tiên, chống khủng bố và các hồ sơ quốc tế khác.

Vài giờ trước khi ông Tillerson đến, bộ Ngoại Giao Nga ra thông cáo kêu gọi Hoa Kỳ "hợp tác xây dựng", chứ đừng đi đến "đối đầu". Thông cáo này cho rằng quan hệ Nga - Mỹ đang trải qua giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi kết thúc chiến tranh lạnh, nhưng bộ Ngoại Giao Nga tuyên bố sẵn sàng cho "một cuộc đối thoại thẳng thắn nhất có thể được".

Nga đã lên án vụ oanh kích của Mỹ vào Syria và khẳng định chế độ Damas không hề tấn công bằng vũ khí hóa học. Moskva nay đòi mở một cuộc điều tra quốc tế "khách quan và không thiên vị" về những gì xảy ra ở Khan Chaikhuon, nơi mà chế độ Damas bị tố cáo đã tấn công thường dân bằng khí độc đêm ngày 6 rạng sáng 07/04/2017, khiến 87 người chết, trong đó có nhiều trẻ em.

Nga cũng muốn Hoa Kỳ tham gia vào một hội nghị quốc tế về Afghanistan tại Moskva ngày 14/04/2017, đồng thời gây áp lực buộc chính quyền Ukraine "thi hành nghiêm chỉnh các cam kết của họ" trong khuôn khổ hiệp định hòa bình Minsk.

Thùy Dương

******************

Cuộc chiến Syria : 'Các sĩ quan Nga có thể bị trừng phạt' (BBC, 11/04/2017)

Các bộ trưởng ngoại giao nhóm G7 đang tìm kiếm đồng thuận và đưa ra quan điểm chung về cuộc xung đột Syria, trước khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ bay tới Nga để thuyết phục nước này bỏ rơi đồng minh Syria.

Cuộc tấn công nghi dùng vũ khí hóa học của Syria đã làm 89 người thiệt mạng, trong đó có nhiều trẻ em

Ông Rex Tillerson cũng sẽ gặp quan chức các nước đồng minh Trung Đông trước khi tới Moscow.

Anh đề xuất các lệnh trừng phạt nhắm vào các sĩ quan quân đội Nga và Syria.

Những động thái này tiếp theo sau vụ sử dụng vũ khí hóa học mới nhất ở Syria.

Syria bác cáo buộc rằng họ tiến hành một vụ tấn công hóa học vào thị trấn Khan Sheikhoun do phiến quân nắm giữ hồi tuần trước khiến 89 người thiệt mạng.

Cuộc oanh kích của Hoa Kỳ đáp trả vụ tấn công nghi dùng vũ khí hóa học đã gây thiệt hại hoặc phá hủy 20% chiến đấu cơ của Syria, Mỹ cho hay.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói rằng Syria thật "dại dột khi sử dụng vũ khí hóa học".

Các quốc gia G7 đang nhóm họp ở Ý để thảo luận về chính sách và cách thức thuyết phục Nga từ bỏ đồng minh Syria.

Mỹ đã bắn 59 tên lửa hành trình nhắm vào căn cứ không quân Shayrat của Syria hôm 6/4, nhằm đáp trả vụ tấn công nghi dùng vũ khí hóa học một ngày trước.

Ông Mattis nói rằng "phản ứng được cân nhắc" của Hoa Kỳ đã "gây thiệt hại hoặc phá hủy nhiên liệu và kho đạn dược, khả năng phòng không và 20% chiến đấu cơ của Syria".

Mỹ đã bắn 59 tên lửa vào căn cứ không quân Shayrat, nhưng Nga nói chỉ có 23 tên lửa bay đến căn cứ

Ông nói thêm : "Chính phủ Syria đã mất đi khả năng tiếp nhiên liệu hay tái vũ trang cho chiến đấu cơ tại căn cứ Shayrat, và lúc này cũng không thể sử dụng đường băng cho mục đích quân sự".

Quân đội Syria thừa nhận thiệt hại nặng nề nhưng phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga nói chỉ có sáu chiếc MiG-23s, vài một vài tòa nhà bị phá hủy, và chỉ có 23 tên lửa bay đến được mục tiêu Shayrat.

Ông Mattis nói vụ không kích cho thấy Mỹ "sẽ không thụ động trong khi [chính phủ Bashar al-Assad] giết người vô tội bằng vũ khí hóa học".

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer nói kế hoạch cho cuộc không kích khác đã được "đặt lên bàn".

Trong khi đó, AP trích dẫn một quan chức cấp cao của Mỹ nói rằng Nga biết trước về cuộc tấn công hóa học, bởi vì một chiếc máy bay tự lái bay ngay phía trên một bệnh viện ở Khan Sheikhoun khi các nạn nhân đang cầu cứu. Một vài giờ sau, một chiếc phi cơ thả bom ngay tại bệnh viện mà phía Hoa Kỳ cho rằng đây là một âm mưu nhằm che giấu vụ tấn công, AP nói.

Điều gì đang được thảo luận tại hội nghị ngoại trưởng G7 ?

Hội nghị hai ngày của các ngoại trưởng G7 tại Lucca, Ý nhằm tìm ra phương án đồng nhất về xung đột ở Syria.

Ngoại trưởng của bảy nước : Canada, Anh, Mỹ, Pháp, Đức, Ý và Nhật gặp tại Ý hôm 10/4

Ngoại trưởng Anh Boris Johnson nói thông điệp của hội nghị phải chỉ rõ rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin phải thôi hậu thuẫn cho ông Assad.

"Ông ta đang làm xấu thanh danh của Nga khi tiếp tục dính líu tới một gã thản nhiên đầu độc chính người dân của mình", ông Johnson nói.

Ông nói cuộc họp nên "thảo luận khả năng về các lệnh trừng phạt nhắm vào các quan chức quân đội Syria và một số quan chức quân đội Nga liên quan".

*******************

G7 tìm kiếm đồng thuận về Syria và Nga (BBC, 10/04/2017)

Các nước thuộc nhóm G7 nỗ lực tìm kiếm giải pháp chung để gây áp lực với Nga về Syria sau các cuộc nghi là tấn công bằng vũ khí hóa học.

Rex Tillerson sẽ bị truy vấn về chính sách của Mỹ ở Syria

Nhóm các nước phát triển đang họp ở Ý từ thứ Hai 10/4.

Ngoại trưởng các nước này sẽ tìm cách gây áp lực để Nga giảm hỗ trợ cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Các nước G7 cũng sẽ yêu cầu Hoa Kỳ làm rõ chính sách đối với Syria sau khi Washington đưa ra các chỉ dấu trái nhau.

Ngoại trưởng Rex Tillerson hôm 9/4 đã chỉ trích Nga rất mạnh.

Ông Tillerson nói Nga đã không ngăn cản được Syria thực hiện tấn công bằng hóa học vào thị trấn Khan Sheikhoun mà phiến quân kiểm soát hôm thứ Tư tuần trước làm 89 người chết.

Tuy nhiên ông cũng nói không có thay đổi gì trong chiến lược quân sự của Mỹ ở Syria sau khi Mỹ phóng hỏa tiễn vào sân bay ở nước này, và "ưu tiên hàng đầu" của Washington là đánh bại nhóm khủng bố IS.

Mới một hôm trước đại sứ Mỹ ở Liên Hiệp Quốc nói chừng nào ông Assad còn làm tổng thống thì không thể có ổn định ở Syria.

Bà Nikki Haley nói thêm rằng Hoa Kỳ không đặt mục tiêu thay đổi thể chế ở Syria lên đầu.

Phóng viên chuyên các vấn đề ngoại giao của BBC James Robbins nói trong hai ngày tới nghị trình của cuộc họp G7 sẽ là tập trung tìm kiếm lý lẽ để thuyết phục Tổng thống Vladimir Putin rằng Nga phải chấm dứt hỗ trợ quân sự cho Tổng thống Assad và giúp thúc đẩy quá trình đàm phán chuyển giao chính trị.

Ngoại trưởng Anh Boris Johnson được trông đợi sẽ đề xuất trừng phạt Nga nếu như Moscow không chịu nhượng bộ.

Nga hiện đã phải chịu nhiều biện pháp chế tài của Mỹ và Châu Âu sau khi sáp nhập Crimea và khủng hoảng ở Đông Ukraine. Các biện pháp này nhằm vào nhiều cá nhân và doanh nghiệp Nga, cũng như một số ngành kinh tế gắn liền với giới cầm quyền.

Syria và các đồng minh phản ứng thế nào ?

Syria luôn bác bỏ có sử dụng vũ khí hóa học, và Nga nói Hoa Kỳ đã không cung cấp được bằng chứng gì về cáo buộc này.

Nạn nhân nghi bị tấn công hóa học ở Saraqib, Syria

Nga và Iran, hai đồng minh quân sự quan trọng của ông Assad, cũng đe dọa phản pháo nếu Mỹ tiến hành thêm các cuộc oanh kích và nói Washington đang đi quá xa.

Trung tâm chỉ huy lực lượng đồng minh của Assad hôm Chủ nhật 10/4 ra thông cáo nói : "Từ nay trở đi chúng tôi sẽ phản ứng bằng vũ lực đối với bất kỳ hành động gây hấn vượt quá xa nào của bất kỳ ai và Hoa Kỳ biết là chúng tôi có thể phản ứng mạnh mẽ thế nào".

Mới không lâu ông Donald Trump còn được báo chí Nga ca ngợi lên tận mây xanh. Tình hình hiện nay đã khác.

Thứ Hai 10/4 báo Rossiyskaya Gazeta của chính phủ Nga chạy bài có tiêu đề : "Hành động gây hấn : Bảy lý do nên lo ngại sai khi Mỹ tấn công Syria".