Thông Luận

Sau chuyến thăm Châu Âu, Tổng thống Ukraine được nhiều cam kết tăng viện nhưng chưa có chiến đấu cơ

Trọng Nghĩa, RFI, 10/02/2023

Sau vòng công du chớp nhoáng tại Tây Âu, đã đưa ông qua Luân Đôn, Paris, và nhất là Bruxelles, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã trở về Kiev hôm 09/02/2023 với nhiều lời hứa là nước ông sẽ nhận được thêm viện trợ, đặc biệt là trong lĩnh vực quân sự. Tuy nhiên lời yêu cầu khẩn thiết của ông về chiến đấu cơ vẫn chưa được đáp ứng.

Tổng thống Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh Châu Âu, Bruxelles, Bỉ, ngày 09/02/2023 via Reuters – Daina Le Lardic / EU 2023

Sau khi được đón tiếp như một anh hùng tại trụ sở Nghị Viện Châu Âu vào hôm qua, tổng thống Ukraine đã đến tham gia hội nghị thượng đỉnh thường kỳ của Liên Hiệp Châu Âu (EU) trong tư cách khách mời biệt.

Trong bài phát biểu trước lãnh đạo 27 thành viên EU, ông Zelensky đã một lần nữa báo động rằng nước ông cần nhận được đại pháo, đạn dược, xe tăng hiện đại, tên lửa tầm xa và máy bay chiến đấu nhanh hơn nữa để kịp thời chống lại một cuộc tấn công mới của Nga.

Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu, người chủ trì Thượng đỉnh Liên Âu Charles Michel nhấn mạnh rằng hội nghị đã cho phép các nhà lãnh đạo EU "cho thấy rõ là họ sẵn sàng cung cấp thêm hỗ trợ quân sự", và "những tuần lễ và những tháng sắp tới chắc chắn sẽ mang tính quyết định".

Riêng về yêu cầu của Ukraine được cung cấp chiến đấu cơ, theo AFP, một số nhà lãnh đạo EU vẫn tỏ ra thận trọng, một quan điểm mà theo thông tín viên RFI Pierre Benazet tại Bruxelles, được thấy qua việc bản đúc kết các quyết định của thượng đỉnh Liên Âu, nhấn mạnh trên việc nhanh chóng cung cấp thiết bị quân sự cho Ukraine nhưng không hề nói đến chiến đấu cơ :

"Trong kết luận được thông qua vào lúc nửa đêm, khối 27 nước đề cập đến việc "cung cấp nhanh chóng các thiết bị quân sự cho Ukraine", đi đôi với việc phê duyệt đợt viện trợ quân sự thứ bảy trị giá nửa tỷ euro và việc khởi động một chương trình huấn luyện 30.000 binh sĩ Ukraine trong năm nay.

Chi tiết các loại thiết bị chi viện cho Ukraine không được xác định vì lẽ ngân sách dành cho Ukraine có thể được sử dụng để tài trợ cho cả đạn dược thông thường lẫn các loại đại pháo, nhưng rõ ràng là không hề thấy nói đến vấn đề máy bay chiến đấu.

Sau các cuộc gặp cụ thể với các nhóm nước Châu Âu, tổng thống Zelensky cho biết rằng ông không thể ra về với bàn tay trắng và ông đã đạt được một số thỏa thuận không được công bố công khai. Thế nhưng đối với Châu Âu nói chung, việc cung cấp chiến đấu cơ cho Ukraine không phải là ưu tiên hàng đầu.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tóm lược suy nghĩ chung khi nới rằng ông không loại trừ khả năng cung cấp chiến đấu cơ, nhưng chắc chắn là điều đó không phải là trong vài tuần sắp tới. Theo ông Macron, Ukraine hiện cần những loại vũ khí khác hữu ích hơn và có thể được cung cấp nhanh hơn.

Trong các kết luận của hội nghị, các lãnh đạo Liên Âu cũng tái khẳng định rằng tương lai của Ukraine nằm trong EU, nhưng họ không tiến xa hơn trong các lời hứa kết nạp vào khối nước được ông Volodymyr Zelensky xem là nhà và hướng đi của Ukraine".

Tổng thống Ukraine hội đàm với đồng nhiệm Ba Lan

Trên đường từ Bruxelles về nước, tổng thống Ukraine ngày hôm qua đã nán lại Ba Lan, hội đàm với người đồng cấp Andrzej Duda ở Rzeszow, đông nam Ba Lan.

Trong một thông báo công bố hôm 10/02, phủ tổng thống Ba Lan cho biết là "tổng thống Ukraine đã báo cáo về hoạt động ngoại giao gần đây của ông tại Bruxelles và các thủ đô Châu Âu khác và các cuộc thảo luận cũng tập trung vào vấn đề an ninh trong khu vực".

Trọng Nghĩa

***************************

Tổng thống Ukraine được tiếp đón tại Bruxelles như một anh hùng Châu Âu

Trọng Nghĩa, RFI, 09/02/2023

Từ Paris sang Bruxelles sáng hôm 09/02/2023, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã được tiếp đón như một anh hùng Châu Âu. Nhân dịp này, ông Zelensky một lần nữa yêu cầu Liên Hiệp Châu Âu nhanh chóng tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine trước đà tiến công đang càng lúc càng mạnh của Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại Nghị Viện Châu Âu, Bruxelles, Bỉ, ngày 09/02/2023. Reuters - Pool

Theo hãng tin Pháp AFP, phát biểu trước Nghị Viện Châu Âu, tổng thống Ukraine không ngần ngại đóng vai một người bảo vệ Châu Âu chống lại Nga : "Chúng tôi đang tự bảo vệ mình trước một thế lực chống phá Châu Âu mạnh nhất trong thế giới hiện đại".

Trong tiếng vỗ tay hoan nghênh vang dội, ông Zelensky nói thêm : "Chúng tôi đang bảo vệ chính mình, chúng tôi đang bảo vệ các bạn".

Trong cùng một chiều hướng, bà Roberta Metsola, chủ tịch Nghị Viện Châu Âu, tuyên bố : "Khi thế giới nghĩ về Ukraine, họ nghĩ về những anh hùng đã phá vỡ mọi dự đoán, về David đánh bại Goliath". Theo bà Metsola, hôm nay quả là "một ngày lịch sử đối với Châu Âu".

Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel cũng nhắn tin cho tổng thống Ukraine trên mang Twitter : "Chào mừng bạn trở về nhà, chào mừng bạn đến với EU".

Sau cuộc gặp mang tính chất biểu tượng với các nghị viên Châu Âu, tổng thống Ukraine họp thượng đỉnh với lãnh đạo 27 nước thành viên Liên Hiệp Châu Âu, đồng thời có một số cuộc tiếp xúc song phương.

Ngoài việc cám ơn các lãnh đạo Liên Âu về sự hỗ trợ quân sự, tài chính và nhân đạo cho Ukraine, tổng cộng lên đến "ít nhất" là 67 tỷ euro kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược, ông Zelensky sẽ tiếp tục thuyết phục các đồng minh gia tăng và đẩy nhanh viện trợ vũ khí, trong đó có cả tên lửa tầm xa và chiến đấu cơ.

Bruxelles là chặng cuối cùng trong chuyến công du Châu Âu chớp nhoáng của ông Zelensky, đã đưa ông qua Luân Đôn và Paris vào hôm qua. Đây là chuyến đi nước ngoài thứ hai của tổng thống Ukraine kể từ khi Nga khởi động cuộc xâm lăng vào ngày 24/02/2022. Chuyến công du đầu tiên của ông Zelensky là ở Hoa Kỳ vào tháng 12 vừa qua.

Thời điểm hiện nay rất quan trọng đối với Ukraine, đang rất lo ngại trước những thành công gần đây của quân đội Nga ở Donbass và trước khả năng Nga mở một cuộc tấn công lớn trong những tuần tới.

Trọng Nghĩa

***********************

Tổng thống Pháp tiếp đồng nhiệm Ukraine, cam kết tiếp tục hỗ trợ quân sự

Trọng Thành, RFI, 09/02/2023

Sau Luân Đôn, Paris là chặng thứ hai trong chuyến công du Châu Âu hôm 08/02/2023, của tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Tiếp đồng nhiệp Ukraine tại điện Elysée tối qua, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cam kết tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Kiev. Về phần tổng thống Zelensky, ông thúc giục các đồng minh Châu Âu khẩn cấp viện trợ vũ khí tối tân, kể cả chiến đấu cơ, để giúp Ukraine đẩy lùi quân xâm lược Nga.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tiếp đồng nhiệm Ukraine Volodymyr Zelensky tại điện Elysée tối ngày 08/02/2023. AP - Sarah Meyssonnier

Tổng thống Ukraine tới điện Elysée vào lúc 10 giờ tối, giờ địa phương, hội kiến với tổng thống Pháp Emmanuel Macron và với thủ tướng Đức Olaf Scholz. Trước bữa ăn tối muộn để bàn công việc, lãnh đạo ba nước Pháp, Đức, Ukraine đã có cuộc họp báo chung. Chủ nhân điện Elysée Emmanuel Macron nhấn mạnh : "Ukraine có thể trông cậy vào nước Pháp, các đối tác Châu Âu và các đồng minh, để có thể giành thắng lợi trong cuộc chiến này. Nga không thể và không được phép chiến thắng. Chừng nào mà Nga còn tấn công Ukraine, chừng ấy chúng tôi sẽ tiếp tục, thích ứng và điều chỉnh các hỗ trợ quân sự cần thiết để bảo vệ Ukraine, bảo vệ tương lai của quốc gia này".

Chính quyền Kiev lo ngại Nga sắp mở nhiều chiến dịch lớn trong thời gian tới. Phát biểu trong cuộc họp báo tối qua tại phủ tổng thống Pháp, lãnh đạo Ukraine khẩn thiết cảnh báo "thời gian không còn nhiều (...) Nếu Ukraine sớm có được vũ khí tấn công tầm xa, phi cơ chiến đấu, cuộc xâm lăng của Nga sẽ sớm chấm dứt, Châu Âu chóng vãn hồi hòa bình".

Về phần thủ tướng Đức Olaf Sholz, ông bảo đảm với tổng thống Zelensky là các nước đồng minh sẽ hỗ trợ Ukraine, nhất là về quân sự, "chừng nào còn cần thiết" để đẩy lùi quân xâm lược Nga.

Tuy nhiên, theo AFP, lãnh đạo hai nước Pháp và Đức tỏ ra dè dặt về khả năng cấp chiến đấu cơ cho Ukraine. Berlin vừa chấp nhận viện trợ xe tăng hạng nặng Leopard 2 cho Ukraine sau nhiều tháng do dự. Hôm qua, bộ trưởng quốc phòng Đức tuyên bố tiểu đoàn xe tăng Leopard 2 đầu tiên, với 31 xe, do Châu Âu hỗ trợ sẽ đến Ukraine trước cuối tháng 4.

Vào lúc 8 giờ 30 sáng nay 09/02, tổng thống Ukraine đi cùng chuyên cơ của tổng thống Macron đến Bruxelles họp với lãnh đạo 27 thành viên Liên Âu.  

Trọng Thành

*************************

Anh tiếp đón long trọng tổng thống Ukraine tại điện Westminster

Trọng Thành, RFI, 09/02/2023

Tổng thống Ukraine đã được long trọng tiếp đón tại điện Westminster hôm 08/02/2023. Đây là một nghi thức đặc biệt thường chỉ được dùng để đón chào một số nguyên thủ quốc gia, như tổng thống Pháp Charles de Gaulle hồi năm 1960.

Tổng thống Ukraine V. Zelensky bắt tay lãnh đạo đảng đối lập Keir Starmer tại điện Westminster, trụ sở Quốc hội lưỡng viện Anh, Luân Đôn, ngày 08/02/2023. AP - Stefan Rousseau

Từ Luân Đôn, thông tín viên Emeline Vin tường trình :

"Luân Đôn đã hỗ trợ Ukraine ngay từ ngày đầu, cảm ơn lòng dũng cảm của các bạn". Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định như trên trước Quốc hội lưỡng viện Anh Quốc. Ông Zelensky đã nhiều lần lặp lại sự tri ân này trong bài phát biểu kéo dài nửa giờ : "Cảm ơn vì đã hỗ trợ, cảm ơn vì đã huấn luyện các binh sĩ Ukraine". Tổng thống Ukraine đã so sánh cuộc chiến "vì tự do" của người dân Ukraine chống lại "chính quyền Nga độc ác" hiện nay và cuộc chiến của người dân Anh chống phát xít Đức trong Đệ nhị Thế chiến.

Nhân dịp này, các nghị sĩ Anh Quốc đã tập trung tại đại sảnh đường Westminster, nơi từng diễn ra tang lễ Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị, "một địa điểm lịch sử với tuổi đời chín thế kỷ, trong một thời khắc lịch sử", như tuyên bố của chủ tịch Thượng Viện Anh. Nhiều nghị sĩ đã cố kìm nước mắt khi nghe mô tả tác động của cuộc chiến đối với người dân Ukraine.

Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng gửi đến nước Anh một lời thỉnh cầu : Ukraine cần có thêm máy bay chiến đấu để bảo vệ không phận nước mình. Ông Zelensky đã tặng chủ tịch Hạ Viện chiếc mũ bảo hộ của một phi công Ukraine, trên đó viên phi công này đã ghi một dòng chữ : "Chúng tôi có tự do, hãy cho chúng tôi đôi cánh để bảo vệ tự do".

Xe tăng của Anh Challenger 2 sắp xuất trận 

Tại Luân Đôn, chính quyền Anh đã thận trọng hé mở khả năng cấp phi cơ chiến đấu cho Ukraine, với cam kết sẽ huấn luyện phi công Ukraine "theo các tiêu chuẩn NATO", nhưng cũng nhấn mạnh đây là một giải pháp dài hạn, vì việc huấn luyện đòi hỏi thời gian 3 năm. Theo AFP, cho dù không hài lòng với đề xuất này, ông Zelensky cũng chấp nhận ưu tiên trước mắt là xe tăng hạng nặng và vũ khí tấn công tầm xa.

Khi tiếp nguyên thủ Ukraine hôm qua, thủ tướng Rishi Sunak khẳng định các binh sĩ Ukraine đang được huấn luyện để sử dụng các chiến xa hạng nặng Challenger 2, mà Luân Đôn giúp Kiev. Loại vũ khí này sẽ được sử dụng trên chiến trường ngay từ tháng tới. Thủ tướng Anh cũng hứa sẽ ngay lập tức hỗ trợ tên lửa tầm xa hơn cho Ukraine, nhưng không cho biết chi tiết.

Máy bay tiêm kích : Nga cảnh báo "hậu quả quân sự và chính trị với Châu Âu"

Về phản ứng của Moskva, hôm 08/02/2023, thông cáo của tòa đại sứ Nga tại Anh Quốc đã cảnh báo, nếu các đồng minh của Kiev viện trợ phi cơ chiến đấu, Nga chắc chắn sẽ đáp trả, tiếp theo đó là "một vòng xoáy leo thang bạo lực đẫm máu", với "nhiều hậu quả về quân sự và chính trị với Châu Âu và toàn thế giới".

Trọng Thành

**********************

Tổng thống Ukraine Zelensky thăm Anh Quốc, gặp thủ tướng Rishi Sunak

Thanh Phương, RFI, 08/02/2023

Theo hãng tin AFP hôm 08/02/2023, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đến thăm Anh Quốc và gặp thủ tướng Rishi Sunak. Đây là chuyến công du ngoại quốc thứ hai của tổng thống Zelensky kể từ khi Nga xâm lăng Ukraine cách đây gần 1 năm. 

Thủ tướng Anh Rishi Sunak đón tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trước văn phòng thủ tướng, 10 Downing Street, Luân Đôn, Anh Quốc, ngày 08/02/2023. AFP – Justin Tallis

Theo thông cáo của chính phủ Luân Đôn, nhân chuyến đi này, ông Zelensky sẽ đến thăm các binh sĩ Ukraine đang được huấn luyện ở Anh Quốc. Tổng thống Ukraine cũng sẽ có bài phát biểu trước Quốc hội Anh. Điện Buckingham thông báo vua Charles đệ Tam sẽ tiếp tổng thống Zelensky.

Tuyên bố sau khi tổng thống Ukraine vừa đặt chân đến Luân Đôn, thủ tướng Sunak hứa sẽ tiếp tục yểm trợ Kiev "để giúp giành chiến thắng quyết định trong năm nay". Nhân chuyến thăm của ông Zelensky, Luân Đôn sẽ thông báo huấn luyện các phi công Ukraine lái máy bay tiêm kích. 

Ngày 02/02 vừa qua, bộ trưởng quốc phòng Anh Ben Wallace đã không loại trừ khả năng Luân Đôn cung cấp máy bay tiêm kích cho Ukraine, nhưng cảnh báo rằng loại thiết bị quân sự này không phải là "một chiếc đũa thần", do phải mất rất nhiều thời gian để huấn luyện phi công Ukraine. 

Anh Quốc vẫn là một trong những quốc gia yểm trợ quân sự mạnh mẽ nhất cho Ukraine và đã là nước đầu tiên hứa cấp xe tăng hạng nặng cho Kiev, cụ thể là cấp 14 chiếc Challenger 2. 

Chuyến đi thăm Anh Quốc của tổng thống Zelensky diễn ra sau khi hôm thứ Hai vừa qua, ông được chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel mời dự đến thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu ở Bruxelles, có thể là vào ngày mai. Nhưng cho tới nay vẫn chưa biết là lãnh đạo Ukraine có đến Bruxelles để trực tiếp dự thượng đỉnh này hay không. 

Chuyến công du ngoại quốc đầu tiên của tổng thống Zelensky kể từ đầu chiến tranh Ukraine là vào tháng 12 năm ngoái tại Hoa Kỳ, nơi mà ông đã được đón tiếp như một anh hùng.  

Trọng Thành