Donald Trump thăm Jerusalem : 24 giờ để tạo lòng tin nơi Israel (RFI, 22/05/2017)
Sau chuyến thăm Saudi Arabia, nhìn chung được coi là một thành công đối với bước khởi đầu của ông Donald Trump trên trường quốc tế, tổng thống Mỹ hôm 22/05/2017 đến Israel. Tại đây ông có thể được tiếp đón niềm nở hơn so với ông Barack Obama năm 2013.
Từ trái sang phải : Tổng thống Israel Reuven Rivlin, Tổng thống Mỹ Donald Trump, phu nhân Melania Trump, thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và phu nhân Sara. Ảnh tại phi trường quốc tế Ben Gurion.Reuters
Tổng thống Mỹ được chờ đợi tại Jerusalem, thánh địa của cả ba tôn giáo Cơ đốc (Christianism), Do thái (Judaism) và Hồi giáo (Islamism). Chiều nay ông đến thăm mộ Chúa Giêsu, nơi thiêng liêng nhất của đạo Cơ đốc. Sau đó, dưới sự bảo vệ an ninh cao độ, Donald Trump đi vài trăm mét trên những con đường nhỏ của thành phố thánh, đến Bức tường than khóc, nơi cầu nguyện nổi tiếng của người Do thái giáo, và ông Trump là tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên đến thăm. Dọc theo bức tường này là khu đền thờ Hồi giáo, thánh địa lớn thứ ba của đạo Hồi Sunni.
Từ Washington, thông tín viên RFI Jean-Louis Pourtet gởi về bài tường trình :
"Quan hệ giữa cựu tổng thống Mỹ Obama và thủ tướng Benjamin Netanyahou rất tệ hại, và nay ông Donald Trump hứa hẹn cải thiện quan hệ giữa Hoa Kỳ và Israel. Người ta chờ đợi những biểu hiện hữu nghị nồng thắm giữa hai ông Netanyahou và Trump trước công chúng. Cả hai cùng có lợi khi đồng thuận với nhau. Nhưng phía sau những nụ cười, vẫn có những vấn đề đã cũ lại trỗi dậy.
Ông Donald Trump có ý định muốn giải quyết hồ sơ Israel-Palestine. Muốn vậy, ông sẽ phải cố gắng gây áp lực lên Israel để có những nhượng bộ, nhất là việc xây dựng các khu nhà định cư tại West Bank (Cisjordanie). Mới đây ông Trump đã tiếp chủ tịch Palestine Mahmoud Abbas tại Nhà Trắng, đã thiết lập mối quan hệ tốt, và ông Abbas sẽ tiếp đón ông ngày mai tại Bethleem.
Giải pháp hai Nhà nước hiện vẫn còn nhập nhằng. Donald Trump cũng sẽ gây thất vọng cho cánh hữu Israel, khi hoãn lại vô thời hạn việc dời đại sứ quán Mỹ sang Jerusalem. Ông sẽ phải giải thích trước Quốc hội rằng việc này có nguy cơ gây ra một làn sóng bạo động tại Trung Đông, cản trở cơ hội đạt được một thỏa thuận hòa bình".
Tối qua, theo yêu cầu của Donald Trump, chính phủ Israel đã có những biện pháp tạo điều kiện cho người Palestine : cho phép những người có giấy phép lao động được dễ dàng di chuyển sang Jordan và mở rộng một cửa ngõ ở bắc West Bank.
Thụy My
*******************
Công du Israel, ông Trump công kích Iran hiếu chiến (VOA, 22/05/2017)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã công kích sự hiếu chiến và tham vọng quân sự của Iran khi ông đến Israel vào hôm thứ Hai. Đây là chuyến công du đầu tiên của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ tới quốc gia Do Thái này.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (trái) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ngày 22/5/2017.
Ông Trump nói : "Thời khắc lịch sử hiện nay kêu gọi chúng ta nên tăng cường hợp tác vì cả Israel và Mỹ đều phải đối mặt với những mối đe doạ chung từ Nhà nước Hồi giáo - ISIS và các nhóm khủng bố khác mà Iran bảo trợ, cung cấp tài chính và gây ra bạo lực khủng khiếp - không chỉ ở đây – mà còn trên toàn thế giới. Chúng ta có thể làm việc cùng nhau để chấm dứt tai hoạ bạo lực đã giết chết nhiều sinh mạng ở Israel và trên toàn thế giới".
Ông Trump nói thêm : "Quan trọng nhất, Hoa Kỳ và Israel có thể đồng thanh tuyên bố rằng Iran không bao giờ được phép sở hữu vũ khí hạt nhân - không bao giờ - và phải ngừng việc tài trợ, đào tạo và trang bị cho những kẻ khủng bố và phiến quân. Iran phải chấm dứt hành động này ngay lập tức".
Ông Trump đã gặp gỡ Tổng thống Israel Reuven Rivlin ở Jerusalem trước khi hội đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và đến thăm các biểu tượng quan trọng của Do thái giáo và Kitô giáo.
Tổng thống Mỹ đã đến Israel sau chuyến thăm hai ngày tới Saudi Arabia, nơi ông nói rằng Vua Salman bảo đảm với ông rằng vương quốc Saudi muốn có hòa bình giữa người Israel và Palestine và nên tạo ra những rào cản chống lại các mối đe dọa từ Iran.
Ông Trump nói : "Một điều dễ nhận biết trong số các nước láng giềng Ả rập cho thấy rằng các quốc gia này có cùng một lý do với Saudi Arabia về mối đe doạ của Iran và không còn nghi ngờ gì nữa, đó thực sự là một mối đe dọa".
**************************
Trump thúc giục các nước Hồi giáo chống cực đoan hóa (BBC, 22/05/2017)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thúc giục các quốc gia Hồi giáo đi đầu trong cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan hóa trong bài phát biểu quan trọng tại Ả Rập Saudi.
Ông Trump đổ lỗi cho Iran, đối thủ của Ả Rập Saudi, vì gây ra sự bất ổn trong khu vực
"Hãy loại bỏ điều đó khỏi quả đất", ông nói với các nhà lãnh đạo khu vực ở Riyadh.
Ông Trump đổ lỗi cho Iran, đối thủ của Ả Rập Saudi, vì gây ra sự bất ổn trong khu vực.
Ông từng có những lời gay gắt làm dấy lên mối lo ngại trong thế giới Hồi giáo.
Ông Trump trước đó để ngỏ khả năng thiết lập cơ sở dữ liệu về tất cả những người Hồi giáo ở Mỹ. Và ông cũng kêu gọi việc tạm cấm nhập cảnh Hoa Kỳ đối với người Hồi giáo do quan ngại vấn đề an ninh.
'Chương mới'
Tuy nhiên, khi phát biểu trước các nhà lãnh đạo 55 quốc gia có đa số dân là người Hồi giáo tại thủ đô Ả Rập Saudi, ông Trump gọi đây là "chương mới", nói rằng ông không "rao giảng" họ hoặc áp đặt lối sống Mỹ.
Ông nói thêm, cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan không phải là cuộc chiến giữa các tôn giáo và nền văn minh khác nhau : "Đây là một cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác".
"Một tương lai tốt đẹp hơn chỉ có thể xảy đến nếu các quốc gia của quý vị đẩy lùi những kẻ khủng bố và cực đoan".
Nhưng, ông nói thêm, các quốc gia Hồi giáo không thể chờ đợi "quyền lực Mỹ" mới hành động và phải "hoàn thành phần trách nhiệm của mình".
Ông chỉ trích Iran, cáo buộc nước này gây thêm xung đột giáo phái và ủng hộ "những tội ác không thể diễn tả được" do chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad gây ra.
Đáp lại trên Twitter, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif gọi Ả Rập Saudi là "pháo đài dân chủ" và cho rằng Hoa Kỳ đã bòn rút được từ nước hàng tỷ đôla qua các thỏa thuận vũ khí mới ký kết trị giá hơn 350 tỷ đôla.
********************
Trung Đông : Trump muốn tìm 'tiếng nói chung' chống IS (BBC, 21/05/2017)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dự kiến sẽ nhấn mạnh sự cần thiết phải đối đầu với chủ nghĩa cực đoan trong đạo Islam khi ông phát biểu tại Saudi Arabia trong ngày Chủ nhật.
Tổng thống Donald Trump (giữa) và nhà Vua Arabia Saudi Salman bin Abdulaziz al-Saud (giữa, phải) chụp hình với các lãnh đạo Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh tại thủ đô Riyadh hôm 21/5/2017.
Bài phát biểu của ông, trước một hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo khu vực, diễn ra vào ngày thứ hai của chuyến công du đầu tiên của ông ở nước ngoài.
Người ta hy vọng ông sẽ cố gắng tạo ra tiếng nói hợp tác trong nỗ lực của Mỹ thúc đẩy sự ủng hộ cho cuộc chiến chống lại các chiến binh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Hôm thứ Bảy, Hoa Kỳ đã ký thỏa thuận thương mại trị giá 350 tỷ đô la với Saudi Arabia.
Ký kết này bao gồm thỏa thuận vũ khí lớn nhất từng được thực hiện trong lịch sử Hoa Kỳ, mà Ngoại trưởng Rex Tillerson nói nhằm mục đích chống lại ảnh hưởng "ác độc" của Iran, đối thủ khu vực của Saudi Arabia.
Tuy nhiên, chuyến thăm của Tổng thống Trump đã bị lu mờ bởi những khó khăn chính trị ở quê nhà, liên quan vụ việc ông sa thải cựu lãnh đạo FBI James Comey.
Ông Trump từng gây tranh cãi trong suốt chiến dịch tranh cử của ông bằng cách kêu gọi để người theo đạo Islam tạm thời bị cấm nhập cảnh Hoa Kỳ vì quan ngại an ninh.
'Không rao giảng'
Theo tin từ CNN, chính người soạn thảo lệnh cấm đi lại - cố vấn Stephen Miller - đã viết bài diễn văn của ông Trump về Hồi giáo.
Tổng thống Trump trao đổi song phương với Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani tại thủ đô Riyadh của Saudi Arabia hôm 21/5/2017.
Hãng tin AP, được cung cấp bản sao bài phát biểu từ hai nguồn, nói bài phát biểu nhằm mục đích thuyết phục rằng cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan như là một cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác.
AP nói rằng ông Trump sẽ nói :
"Chúng ta không có mặt ở đây để rao giảng - để bảo với những người khác phải sống thế nào, làm điều gì hoặc trở thành ai.
"Thay vì điều đó, chúng ta hiện diện tại đây để đưa ra sự hợp tác xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả".
Ông Trump từng có một số nhận xét gây tranh cãi về đạo Islam, bao gồm đề xuất mở ra một cơ sở dữ liệu của tất cả người theo đạo Islam ở Mỹ có liên kết tôn giáo với bạo lực.
Ông cũng chỉ trích các chính trị gia khác vì không sử dụng cụm từ "chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan" - một cụm từ, theo các cố vấn được trích dẫn trên truyền thông Mỹ, sẽ không có trong bài diễn văn lần này của chính ông.
Chuyến đi 8 ngày của ông Trump cũng sẽ diễn ra ở Israel, Palestine, Brussels, Vatican và Sicily.