Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Luận tội Trump : Sự khó xử của Đảng Dân chủ (VOA, 24/04/2019)

Sau khi bản báo cáo ca Công t viên Đc bit Robert Mueller được công b v nhng hành vi có th b quy là ti cn tr công lý ca ông Trump, phe Dân ch Quc hi đi mt vi mt câu hi ln v vic lun ti ông Trump.

my1

Bà Nancy Pelosi tỏ ra thn trng trong vic lun ti ông Trump

Đảng Dân ch đã tổ chức cuc hp qua truyn hình đ xem xét bn báo cáo Mueller, vn được công b vài ngày trước đó, hôm 22/4. Khi đó, các lãnh đo Dân ch H vin đã c gng tránh rơi vào cái by như là Đng Cng hòa tng b khi h c gng lt đ Tng thng Bill Clinton và ngay sau đó họ đã tr mt cái giá đt v chính tr trong ngn hn.

Vấn đ bao trùm là liu hành đng ca Tng thng là đáng đ lun ti bi vì hành đng đó rơi vào mc đ trng ti và hành vi sai trái nghiêm trng theo Hiến pháp ch không phi vì liu việc lun ti này đem li li thế cho đng phái.

Đáng bị lun ti ?

Sau khi báo cáo Mueller cho thấy ông Trump liên tc nói di và s dng quyn hành Tng thng đ bóp nght cuc điu tra, ít có ai bên Đng Dân ch đt vn đ ông Trump có đáng b lun ti hay không.

Nhưng trong khi Ch tch H vin Nancy Pelosi dường như không mn mà vi kế hoch lun ti trong cuc hp thì các ng viên Tng thng ca Đng Dân ch li đưa ra nhng lp lun cng rn ng h xúc tiến quy trình lun ti trong nhng phiên cht vn do CNN tổ chc vào ti 22/4.

"Có những quyết đnh còn ln hơn chính tr", Thượng ngh sĩ Elizabeth Warren nói trong phiên hi đáp New Hampshire ti 22/4 đ nhc đến mc tiêu quan trng hơn ca vic lun ti trong lúc bà đang mun nhn được s tưởng thưởng cho việc bà là ng viên Tng thng đu tiên ca Đng Dân ch kêu gi lun ti ông Trump sau khi báo cáo Mueller được công b.

"Không có ngoại l nào v s bt tin chính tr trong Hiến pháp M", bà Warren nói. "Nếu bt c mt ai đó đt nước này làm nhng điu được ghi li trong báo cáo Mueller thì k đó phi b bt và b b tù", bà Warren nói.

Một ng viên Dân ch khác là Thượng ngh sĩ Kamala Harris ca tiu bang California cũng đã có lp trường tương t như bà Warren ti bui cht vn đó. Điu này cho thấy khác bit ngày càng tăng gia các ng viên Dân ch ra tranh c và các lãnh đo ca Đng H vin.

"Tôi tin rằng Quc hi nên có nhng bước đi hướng đến lun ti", bà Harris nói.

Mặc dù bà Pelosi t thái đ hết sc thn trng trong ging điu ca bà về vic lun ti, các thành viên cao cp ca Đng Dân ch trong H vin đã nói rng vic lun ti ông Trump có th được đưa vào ngh trình.

"Có rất nhiu bng chng v cn tr công lý", Ch tch y ban Tư pháp H vin Jerry Nadler phát biu trên NBC. "Nếu được chng minh thì nhng hành đng này đáng b lun ti".

Phe Dân chủ H vin gi cũng đang chia r. Mt bên là các Dân biu Rashida Tlaib, Ilhan Omar, Alexandria Ocasio-Cortez, Al Green, Steve Cohen – nhng người đã ln tiếng tuyên b rng ông Trump không xứng làm Tng thng và đòi lun ti ông. Phía bên kia, nhng dân biu Dân ch ôn hòa tin rng lun ti s làm xao nhãng nhng vn đ thiết thc vi c tri vn đã giúp h giành li H vin t lúc đu. Và có nhng người gia vn không loi tr kh năng luận ti nhưng mun có thêm thông tin trước khi h ra quyết đnh.

Những người có quyn lc ln nht đ đnh hướng cho Đng Dân ch là bà Nancy Pelosi và các ch tch các y ban trong H vin vn thuc Đng Dân ch. H nm phe chính gia. Bt chp s thn trng ca bà Pelosi v vic lun ti, các ch tch y ban như ông Nadler và Ch tch y ban Tình báo Adam Schiff đang nói v vn đ này mnh m hơn.

"Việc cn tr công lý trong trường hp này còn t hơn nhiu nhng gì mà Richard Nixon đã làm", ông Schiff phát biểu trên Đài ABC. "Mc đ các bng chng mà báo cáo Mueller đưa ra là nghiêm trng và t hi và trong nhng trường hp bình thường thì không nghi ng gì chúng thuc v nhng sai trái có th b lun ti".

Ngay cả nhng thành viên Dân ch nghi ng về việc lun ti cũng lưu ý đến 10 s vic mà ông Mueller điu tra ông Trump v kh năng cn tr công lý. Tuy nhiên, ông Mueller không kết lun ông Trump có ti hay không mà cho rng quyn quyết đnh nm trong tay Quc hi.

"Tôi nghĩ có lời kêu gi không kín đáo lắm là Quc hi nm ly quyn giám sát chính quyn này, nghiên cu các s vic và quyết đnh bước tiếp theo", Dân biu Dân ch Jason Crow phát biu trên Vox.

Dân biểu Florida Val Demings, vn tng là mt quan chc thc thi pháp lut, nói trong cuc họp truyn hình ca Đng Dân ch rng rõ ràng là ông Trump đã ‘trng trn’ vi phm pháp lut.

"Chúng ta đang tìm cách biện h cho vic ti sao chúng ta không bt đu quy trình lun ti", bà Demings, vn tng là cnh sát trưởng Orlando, nói và cho biết hin gi ‘đã có đ bng chng’ đ xúc tiến lun ti.

"Là một sĩ quan chp pháp trong 27 năm, tôi tin rằng gi đây chúng ta đã có đ bng chng", bà nói.

Rủi ro chính tr ?

Trong khi ít có thành viên Dân chủ nào nghi ng là hành đng ca ông Trump đáng b lun ti, cuc tranh lun gi đây chuyn sang liu vic lun ti ông Trump có phi là hành đng khôn ngoan về chính tr hay không.

Ngay cả khi mc đ ng h ca ông Trump mc 40% là rt thp, bà Pelosi và nhng đng s ca bà ch mun xúc tiến quy trình lun ti nếu phát hin điu hết sc t hi ca ông Trump mà phe Cng hòa cũng không th b qua.

"Chúng tôi cũng có bài học t vic lun ti Tng thng Clinton rng nếu anh lun ti trước hết vì lý do chính tr thì s gây ra vn đ cho đt nước", Dân biu Dân ch Mary Gay Scanlon, phó ch tch y ban Tư pháp, nói vi Vox. "Đó là điu mà đt nước này không lấy gì làm hng thú nhưng đt nước này cũng không th có mt tng thng gây tn hi đến pháp tr".

Dân biểu Crow, người đã đánh bi Dân biu Cng hòa đã phc v 5 nhim kỳ trong kỳ bu c gia kỳ hi năm ngoái Colorado, nhc nh các đng s ca ông trong Đảng rng : "Tôi không vn đng tranh c da trên vic lun ti, tôi vn đng c tri trên các vn đ sát sườn. C tri đa ht ca tôi quan tâm đến ci cách di trú, bo lc súng đn, y tế nhưng h cũng quan tâm đến tính gii trình".

Một ng viên Tng thống khác của Đng Dân ch, Thượng ngh sĩ Bernie Sanders kêu gi mt cuc điu tra ‘khách quan’ H vin v ông Trump nhưng cnh báo rng nếu c nói đi nói li v lun ti s khiến Đng Dân ch xao nhãng khi nhng vn đ ưu tiên khác như y tế, nâng lương tối thiu và đi phó biến đi khí hu.

Bà Pelosi muốn Quc hi tiếp tc công vic hin ti, điu tra ông Trump v tt c mi th t cn tr công lý cho đến chia ct gia đình biên gii phía nam và n lc ca chính quyn Trump nhm làm suy yếu Obamacare. Bà tin rằng Quc hi nên tiếp tc đi theo hướng này mà không cn phi lun ti nhưng cũng không loi tr kh năng này hoàn toàn.

"Điều quan trng là cn biết rng nhng s tht đ giúp quy trách nhim cho Tng thng có th tìm thy được bên ngoài quá trình luận ti", bà Pelosi viết trong thư gi các dân biu Dân ch hôm 22/4.

Không luận ti cũng không được ?

Tuy nhiên, các dân biểu Dân ch trong khi xem xét nguy cơ ca vic lun ti ông Trump h cũng xem xét hu qu ca vic không lun ti.

Đảng Dân ch biết rằng Thượng vin nm trong tay Đng Cng hòa s không có bước đi tiếp theo trong quy trình lun ti – mt phiên x Thượng vin. Tuy nhiên, báo cáo Mueller nêu ra hàng lot nhng hành đng ca ông Trump có kh năng b quy ti cn tr công lý, và Đng Dân chủ biết rng h không th b qua nhng bng chng này.

"Nếu chúng ta không làm gì c, tng thng s càng không kiêng dè gì", Ch tch y ban Giám sát H vin Elijah Cummings phát biu trên kênh CBS.

Bà Pelosi giờ đây không có đ thi gian ch đi s phán xét của lch s trong khi bà đang lên chiến lược cho Đng Dân ch trong vòng 18 tháng ti cho ti ngày bu c.

Nếu bà quyết đnh không khi đng quy trình lun ti và Đng Dân ch giành li Nhà Trng, bà s được xem là có công. Nhưng nếu Tng thng Trump tái đắc c bt chp vic Nhà Trng ca ông b bao ph trong đám mây mù bê bi thì nhiu người ca Đng Dân ch s cht vn ti sao h không tn công ông Trump chí t v chính tr khi có cơ hi lun ti như vy.

Nếu không lun ti, Quc hi cũng có kh năng khiển trách Tng thng. Mt ngh quyết khin trách là tuyên b chính thc không tán thành hành đng ca Tng thng, nhưng nó không mang tính ràng buc và không dn đến vic lun ti hay buc thôi chc. Tuy nhiên, Quc hi M chưa tng khin trách mt Tng thống nào k t khi Thượng vin khin trách ông Andrew Jackson vào năm 1834.

Để khin trách Tng thng, H vin ch cn đa s thường là thông qua được – điu mà Đng Dân ch có th d dàng làm được. Thượng vin thì khó hơn vì nó cn phi được 60 trên tng số 100 thượng nghng h mi được thông qua. Tuy nhiên, Đng Dân ch có th dùng vic khin trách như là phép th đ xem có bao nhiêu Thượng ngh sĩ Cng hòa sn sàng khin trách ông Trump và ông còn được bao nhiêu s ng h trong chính Đng ca ông sau khi báo cáo Mueller được công b.

Trong lá thư ca mình, bà Pelosi kêu gi các đng s Dân ch ca bà tp trung vào ch hai t ‘trách nhim và dân ch’. Bà cũng lp li nhng gì mà bà đã tuyên b trước đây rng Đng Dân ch không nên lun ti vì lý do chính trị.

Bài học lch s

Lịch s có th là người thy khôn ngoan nhưng hc được đúng bài hc cũng rt quan trng. Đi mt vi vn đ ‘nên hay không nên lun ti Tng thng Donald Trump’, Đng Dân ch lo lng rng nếu h không hc t nhng bài hc lch s thì h s mc phi sai lm của Đng Cng hòa.

Các cuộc thăm dò cho thy hu hết người dân M không ng h cuc đu lun ti và nhóm c tri trung thành ca ông Trump vn dành cho ông s ng h không suy suyn. Do đó, nhiu ngh sĩ Dân ch đang chp nhn quan đim truyn thng rng luận ti s khiến h cùng chung s phn như Đng Cng hòa vào nhng năm 1990.

Bản thân bà Pelosi cũng như các lãnh đo khác ca Đng Dân ch đu có nhng ký c v vic lun ti khi bà là ngôi sao đang lên trong Đng vào nhng năm 1990.

Những người bo v ông Trump lập lun rng vic ông Mueller không xác đnh được ông Trump có s thông đng vi Nga trong cuc bu c Tng thng hi năm 2016 và không có quyết đnh cui cùng v vic ông Trump có cn tr công lý hay không có nghĩa là lun ti s là mt quy trình hời ht và không có cơ s. Mt s người còn cnh báo Đng Dân ch rng h s gp hu qu nếu c kiên quyết lun ti.

Một lp lun được đưa ra là Đng Dân ch s vô tình làm li cho ông Trump nếu lun ti. Đng Cng hòa đang chiếm đa s Thượng vin s bảo vệ ông Trump khi b kết ti trong phiên x lun ti và quá trình này s đoàn kết Đng Cng hòa và cng c s ng h dành cho ông Trump vào năm 2020.

Những người ng h quan đim này nhc li nhng gì đã xy ra khi Đng Cng hòa H vin tìm cách lun ti ông Clinton vào năm 1998. Trong cuc bu c gia kỳ ngay sau đó, phe Dân ch đã đo ngược xu thế lch s và giành thêm được 5 ghế H vin – mt chiến thng gây sc khiến cho Ch tch H vin Newt Gingrich ca Đng Cng hòa mt chc. Kết qu này được xem là cuộc trưng cu dân ý v cách x lý ca Đng Cng hòa đi vi ông Clinton sau khi ông b lun ti v ti khai gian và cn tr công lý trong v ông có quan h tình ái vi thc tp sinh Nhà Trng Monica Lewinsky. Nó cũng ch cho Đng Dân ch trong thế k 21 thấy điu gì có th xy ra khi mt đng phái đt vic lun ti lên trước nhng vn đ mà các c tri quan tâm.

"Nếu hai năm còn li tp trung vào vic lun ti thay vì vào vic đánh giá Tng thng v nhim kỳ đu tiên ca ông y… thì tôi nghĩ rng nó s giúp cho ông Trump có cơ hi tái đc c", Dân biu Dân ch Stephen Lynch ca tiu bang Massachusetts nói trên CNN.

Các số liu có th chng minh cho lp trường ca ông Lynch do không có s liu cho thy bn báo cáo Mueller là vn đ hàng đu ca các c tri c hai phía t hu.

Nhưng do tính cht phân cc ca nn chính tr M dưới thi ca ông Trump, các kết lun ca ông Mueller nhiều kh năng không th thay đi lp trường b phiếu ca nhng c tri trung thành nht ca hai đng. Khi đó vic lun ti có nguy cơ s làm đánh mt phiếu ca khi c tri trung dung nếu tn tung lun ti kéo dài.

Về lâu dài, chuyn s khác ?

Tuy nhiên, nếu nhìn v dài hn vào nhng hu qu ca vic lun ti ông Clinton vào năm 1998 chúng ta s thy mt câu chuyn rt khác hơn so vi nhng gì mà các đng viên Dân ch đang suy nghĩ.

Đúng là Đảng Cng hòa H vin đã có kết qu ti t trong kỳ bu cử gia kỳ gia lúc vic lun ti ông Clinton đang din ra gay cn. Sau đó, v Tng thng th 42 này đã ri nhim s vi t l ng h cao khác thường. Nhưng chưa đy hai năm sau khi ông Clinton thoát khi vic b lun ti Thượng vin, Đng Cng hòa đã giành lại Nhà Trng sau khi tn dng các vn đ đo đc ca Tng thng mãn nhim đ làm nn tng cho chiến dch tranh c ca h.

Một cuc bu c Tng thng M khác cũng b tác đng bi kh năng lun ti Tng thng là vào năm 1976 khi ông Gerald Ford ca Đng Cộng hòa mt chc Tng thng v tay ng viên Dân ch Jimmy Carter. Ông Ford đã phi vn đng trong v tai tiếng ca Đng Cng hòa. Lúc đó là hai năm sau khi Tng thng Richard Nixon t chc đ tránh nguy cơ b lun ti v v Watergate. Ông Carter giành được Nhà Trng nh vào đánh trúng tâm lý chán ngán ca c tr M bng cách nói vi người M rng "Chúng ta ch mun s tht".

Cuộc bu c Tng thng hi năm 2000 gia hai ng viên George W. Bush và Al Gore sau khi ông Clinton b Đng Cng hòa lun ti H viện là mt tin l cho thy nhng tháng tai tiếng ca ông Clinton và các cuc điu tra quyết lit ca Quc hi sau đó đã có tác đng tai hi đến Đng Dân ch đang cm quyn ca ông Clinton mc dù ông Clinton thoát ti mà không h hn gì.

Mặc dù thua trong cuộc bu c gia kỳ năm 1998, Đng Cng hòa không h b thêm tn thương t vic lun ti Clinton trong các cuc bu c sau đó. H đã có thành tích ngon mc trong cuc bu c gia kỳ vào năm 2002 và gi được Nhà Trng vào năm 2004 mc dù hai cuc bu c này phần ln b chi phi bi thm ha khng b ngày 11/9.

Một khác bit trong tình hình hin nay là v Tng thng ngp chìm trong tai tiếng Donald Trump nhiu kh năng là s người đi din Đng Cng hòa ra tranh c vi ng viên Đng Dân ch vào năm 2020 chứ không phải ai khác.

Cho dù các thượng ngh sĩ Cng hòa s đng ra bo v cho Trump xy ra phiên x lun ti Thượng vin, hành đng đó s rt tai hi cho h v mt chính tr nếu h tái tranh c nhng tiu bang trung dung.

Bà Pelosi đã từng phát biu hồi đầu năm rng vic lun ti ông Trump là ‘không đáng công sc b ra’ trong khi cp phó ca bà, dân biu Steny Hoyer nói vi CNN rng cách tt nht đ đi phó vi ông Trump là đánh bi ông y trong cuc bu c.

Mặc dù h mun tránh nhng nguy cơ tai hi của việc lun ti, phe Dân ch cũng mun tranh th nhng li ích mà h có được t bn báo cáo không khoan nhượng ca ông Robert Mueller v cách hành x ca ông Trump va được công b.

Hiện gi, h đang theo đui cách làm kép là t chc mt lot các phiên điều trần đình đám vi các nhân chng đáng chú ý và điu tra v vic ông Trump cn tr công lý trong n lc chng t cho c tri M thy ông Trump không phù hp đ tiếp tc ngi trên ghế Tng thng.

(Theo CNN, Vox)

********************

Trump cấm quan chức dự dạ tiệc Hiệp hội Ký giả Tòa Bạch Ốc (VOA, 24/04/2019)

Tổng thng Donald Trump ngày 23/4 ra lnh cm nhân viên Tòa Bch c và các thành viên trong chính quyền Trump không được d d tic thường niên ca Hip hi Ký gi Tòa Bch c t chc vào ngày 27/4 ti đây, theo tin t các gii chc.

my2

Danh hài Michelle Wolf trình diễn ti d tic thường niên ca Hip hi Ký gi Tòa Bch c ti Washington, ngày 28/4/2018.

Trước đó, Tng thng Trump đã tuyên b ông s không d d tic mà thay vào đó s đi Wisconsin d mt cuc tp hp chính trị, nhưng chưa quyết đnh là có ai trong b tham mưu ca ông tham d hay không.

Quyết đnh mi được Thư ký Ni các Tòa Bch c Bill McGinley loan báo cho các nhân viên Tòa Bch c và nhng đi din khác ca chính quyn trong cuc hp bui sáng, các giới chức nói.

Việc này gây nên xáo trn vì nhiu nhân viên đã nhn li mi vì nghĩ rng ông Trump s cho phép h tham d.

"Tổng thng và các thành viên ca chính quyn s không tham d d tic năm nay ca Hip hi Ký gi Tòa Bch c. Thay vào đó, ti th By, Tổng thng Trump s đến Green Bay, Wisconsin đ d mt cuc vn đng tranh c", mt gii chc Tòa Bch c cho hay.

Ông Trump xem truyền thông dòng chính là "tin vt" và thường xuyên khuyến khích ng h viên ca mình xem Kênh Fox News. K t khi nhm chc Tổng thng vào tháng 1/2017, ông Trump chưa bao gi d bui d tic thường niên này.

Sự kin này được các Tng thng tham d hàng năm k t khi Hip hi Ký gi Tòa Bch c được thành lp vào năm 1914. T chc này quyên tin cp hc bng và vinh danh Tu chính Án th I ca Hiến pháp M v "t do báo chí".

"Chúng tôi mong đợi được hưởng mt đêm vui vẻ chào mng Tu chính án th I và các nhà báo vĩ đi trong quá kh, hin ti và tương lai", ông Olivier Knox, Ch tch Hip hi Ký gi Tòa Bch c, cho biết.

Theo Reuters

*********************

Mỹ truy tố 2 người Trung Quốc ăn cắp bí mật thương mại (VOA, 24/04/2019)

Một cu k sư và mt doanh nhân Trung Quc b truy t v ti gián đip kinh tế và âm mưu ăn cp bí mt thương mi t công ty General Electric đ làm li cho Trung Quc, theo cáo trng được B Tư pháp M tiết l ngày 23/4.

my3

Quyền B trưởng Tư pháp M Matthew Whitaker, tuyên bố truy t công ty Huawei Technologies Co Ltd, ca Trung Quc ti cuc hp báo B Tư pháp ngày 28/01/2019.

Xiaoqing Zheng, một cu k sư ti GE, trước đó đã b B Tư pháp truy t vào tháng 8 năm ngoái vì có liên h đến cáo buc đánh cp bí mt thương mi.

Tuy nhiên, cáo trạng được công khai hôm 23/4 đi vi cu k sư này và doanh nhân Trung Quốc Zhaoxi Zhang đánh du ln đu tiên chính ph M chính thc cáo buc rng v gian ln này được thc hin đ làm li cho Trung Quc và rng chính ph Trung Quc đã cung cp "h tr tài chánh và nhng h tr khác".

Theo Reuters

Published in Quốc tế