Hỏa tiễn liên lục địa Bắc Triều Tiên và bẫy rập chiến tranh
Bắc Triều Tiên bắn hỏa tiễn liên lục địa, chương trình hành động của chính phủ Pháp được thủ tướng Edouard Philippe trình bày trước Quốc Hội lưỡng viện hôm qua, đó là hai đề tài được các báo Paris chú ý nhiều nhất hôm nay.
Hỏa tiễn liên lục địa Hwasong-14 của Bắc Triều Tiên. Ảnh của KCNA phát ngày 05/07/2017. KCNA/via REUTERS
Hỏa tiễn Bắc Triều Tiên nay có thể tấn công đất Mỹ
Les Echos báo động : "Bắc Triều Tiên từ nay có thể tấn công các mục tiêu ở Hoa Kỳ". Lần đầu tiên Bình Nhưỡng chứng tỏ khả năng bắn đi một hỏa tiễn đạn đạo đi xa gần 7.000 km, làm đảo lộn bàn cờ địa chính trị vì rốt cuộc đã sở hữu được vũ khí răn đe thực sự.
Các nhà chiến lược Mỹ lâu nay vẫn phải bất lực chứng kiến các tiến bộ kỹ thuật của Bắc Triều Tiên, nay với vụ bắn hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa (ICBM) này, Donald Trump sẽ buộc phải xem lại cách đối phó. Les Echos nhắc lại, ngay từ đầu năm nay, Kim Jong-un đã tuyên bố sắp sửa phóng đi một ICBM có thể mang theo trọng lượng quy ước, bay xa đến 5.500 km.
Từ nhiều năm qua, các kỹ sư Bắc Triều Tiên đã làm chủ được công nghệ hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn và tầm trung, về lý thuyết có thể bắn đến Hàn Quốc, Nhật Bản và đảo Guam của Mỹ. Theo đài truyền hình Nhà nước KCTV, Bắc Triều Tiên vừa bổ sung vào kho vũ khí này một ICBM loại Hwasong-14, và điều này cũng phù hợp với các dữ liệu của tình báo Hàn Quốc và Nhật Bản. Hỏa tiễn bắn đi từ căn cứ không quân Panghyon ở tây bắc Bình Nhưỡng, 39 phút sau đã rơi xuống biển Nhật Bản.
Ông David Wright, đồng giám đốc UCS Global Security giải thích : "Tầm bắn này chưa đủ để chạm đến 48 tiểu bang Mỹ hoặc đảo Hawai, nhưng có thể bay đến Alaska". Jeffrey Lewis của Viện nghiên cứu quốc tế Middlebury cảnh báo, Hwasong-14 có thể bay xa 10.000 km với đầu đạn nhỏ.
Việc nắm được công nghệ này là ưu tiên hàng đầu đối với Kim Jong-un, vốn đã giám sát gần 80 vụ bắn tên lửa từ khi lên nắm quyền cuối năm 2011. Nhận định rằng Saddam Hussein ở Iraq hay Mouammar Kadhafi ở Libya bị cộng đồng quốc tế trừ khử là do từ bỏ chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt, Kim Jong-un đã thúc giục quân đội phát triển không chỉ hỏa tiễn đạn đạo mà cả các đầu đạn nguyên tử thu nhỏ gắn vào hỏa tiễn, để ngăn chận mọi cuộc tiến công từ nước ngoài.
Trump cứ phản đối trên Twitter, Bình Nhưỡng vẫn bắn tên lửa
"Kim Jong-un thách thức nước Mỹ đúng vào ngày 4 tháng Bảy", mặc cho những lời đe dọa của tổng thống Donald Trump - Le Figaro nhận xét. "Kim bắn hỏa tiễn, Trump bực tức", Libération ghi nhận.
Bắc Triều Tiên vốn ưa thích các dịp kỷ niệm. Hỏa tiễn Hwansong-14 bắn đi từ một giàn phóng cơ động do Trung Quốc sản xuất, đúng vào dịp Quốc khánh Hoa Kỳ, làm bữa tiệc pháo hoa của ông Trump mất vui và là thách thức cá nhân đối với tổng thống Mỹ, đặt ông vào chân tường. Tổng thống Donald Trump trước đây coi việc phóng hỏa tiễn liên lục địa là "lằn ranh đỏ", nay đành giảm nhẹ sự việc. Ông viết trên Twitter : "Chắc là gã này chẳng có việc gì khác để làm trong đời ?"
Libération nhắc lại, hồi đầu năm khi Kim Jong-un khoe "đang trong giai đoạn cuối cùng trước khi bắn thử nghiệm một hỏa tiễn liên lục địa", đang đêm, tổng thống Mỹ trên Twitter đã khẳng định "điều đó sẽ không xảy ra". Từ đó đến nay, ông Trump tiếp tục viết Twitter, còn Bình Nhưỡng thì vẫn đều đều thử tên lửa.
Theo Le Figaro, thành công này của Bắc Triều Tiên đã cung cấp đạn dược cho phe diều hâu Mỹ, chủ trương "tấn công phòng vệ" bất chấp rủi ro chiến tranh khu vực. Giáo sư Daniel Pinkston thuộc trường đại học Troy cho rằng : "Trên thực tế, không có giải pháp trước mắt. Khả năng can thiệp quân sự là thiếu thực tiễn, vì sẽ dẫn đến việc các căn cứ Mỹ ở Hàn Quốc và Nhật Bản bị trả đũa". Còn Libération nhận định, đối với Seoul, sự kiện này làm suy yếu chủ trương của tân tổng thống Hàn Quốc muốn hòa giải với người anh em phương bắc.
Hỏa tiễn liên lục địa Bắc Triều Tiên thay đổi bàn cờ địa chính trị
Les Echos phân tích các vấn đề địa chính trị đặt ra từ vụ bắn hỏa tiễn liên lục địa của Bình Nhưỡng :
Trước hết, liệu có thể tự vệ trước loại hỏa tiễn này không ? Câu trả lời là chưa. Các nước cảm thấy bị đe dọa trong những năm gần đây đã triển khai nhiều loại lá chắn tên lửa. Hoa Kỳ lắp đặt nhiều hệ thống THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) trên lãnh thổ Mỹ và tại Hàn Quốc. Tuy nhiên, hệ thống này không thể bắn hạ hỏa tiễn liên lục địa, và chỉ chận được các loại tầm ngắn hay tầm trung như Nodong hay Musudan. Quân đội Mỹ và Nhật sở hữu các chiến hạm trang bị hệ thống chống hỏa tiễn đạn đạo Aegis, nhưng chủ yếu nhằm bảo vệ các tàu chiến.
Washington đặt hy vọng vào hệ thống bắn chận GMD (Ground Based Midcourse Defense) vừa phức tạp vừa tốn kém. Phối hợp một mạng lưới gồm radar rất mạnh, vệ tinh và hai giàn phóng, hệ thống này nhận ra ICBM và phóng đi một hỏa tiễn sát thủ EKV (Exoatmospheric Kill Vehicle) để phá hủy ICBM ở độ cao 600 km. Tháng Năm vừa rồi quân đội Mỹ loan báo thử nghiệm thành công GMD, tuy nhiên hệ thống này chỉ có thể đi vào hoạt động trong nhiều năm tới.
Thứ hai, Bình Nhưỡng sở hữu những loại vũ khí nào ? Khá đầy đủ, khoảng vài chục hỏa tiễn từ loại Scud (tầm bắn 500 km, có thể bắn tới Hàn Quốc) hay Nodong (chỉ trong 7 phút đã bay đến Tokyo), và cả loại Musudan (tầm bắn 2.500 đến 4.000 km), Hwangsong-12 (4.500 km, bắn đến căn cứ Guam của Mỹ). Trong dịp diễu binh kỷ niệm 105 năm sinh nhật Kim Il-sung hồi mùa xuân, các chuyên gia nhận ra nhiều loại hỏa tiễn thế hệ mới. Bị bất ngờ trước vụ bắn Hwasong-14 hôm qua, các nhà chuyên môn cho rằng Bình Nhưỡng sở hữu nhiều loại hỏa tiễn liên lục địa.
Thứ ba, Bắc Triều Tiên có trang bị được đầu đạn nguyên tử cho hỏa tiễn hay không ? Không chắc lắm, dù Bình Nhưỡng khẳng định điều này. Vụ thử nguyên tử gần đây nhất đạt đến 10 kilotonne, tức tương đương 10.000 tấn TNT. Để so sánh, hai quả bom mà Hoa Kỳ thả xuống nước Nhật trong Đệ nhị Thế chiến có sức mạnh lần lượt là 15 kilotonne (ở Hiroshima) và 17 kilotonne (Nagasaki). Tuy nhiên chưa có bằng chứng nào cho thấy Bình Nhưỡng có thể thu nhỏ được đầu đạn để gắn vào tên lửa, cũng như đủ vững chắc trước độ rung và nhiệt độ trong đường bay xuyên lục địa.
Cuối cùng, liệu có thể ngăn chận được các chương trình đạn đạo và nguyên tử Bắc Triều Tiên hay không ? Câu trả lời là không. Từ 11 năm qua, đất nước khép kín này đã bị nhiều trừng phạt của Liên Hiệp Quốc hoặc trực tiếp từ các quốc gia. Nhưng bất chấp cấm vận, Bắc Triều Tiên sẵn sàng hy sinh việc phát triển kinh tế và mức sống người dân cho các chương trình vũ khí. Đã có nhiều tiếng nói muốn hòa dịu hơn với Bình Nhưỡng, nhưng chính quyền Trump lo sợ đây là một dạng công nhận tư cách cường quốc nguyên tử cho Bắc Triều Tiên. Gần đây Washington hàm ý khả năng can thiệp quân sự, nhưng tiến bộ kỹ thuật mới nhất của Bình Nhưỡng khiến giải pháp này trở nên đầy bất trắc.
Vì sao không ngăn chặn được hỏa tiễn Bắc Triều Tiên ?
"Vì sao không ngăn chận được Bắc Triều Tiên ?". Để trả lời câu hỏi này, La Croix đăng tải ý kiến khác nhau của hai chuyên gia.
Nhà nghiên cứu Antoine Bondaz của Quỹ Nghiên cứu Chiến lược cho rằng, đó là do cộng đồng quốc tế không có được một chiến lược chung, trong khi Bình Nhưỡng rất quyết tâm và có phương pháp. Còn theo nhà sử học chuyên về Triều Tiên Juliette Morillot thì vấn đề là do không hiểu tường tận về Bắc Triều Tiên. Vũ khí nguyên tử là một loại bảo hiểm nhân thọ, bảo đảm cho sự sống còn của chế độ.
Bên cạnh đó, mỗi nước có lợi ích khác nhau. Trung Quốc cần một vùng đệm, nên không sẵn sàng bỏ rơi đồng minh Bình Nhưỡng. Đối với Hoa Kỳ, sự hiện diện của Bắc Triều Tiên là cần thiết, chẳng hạn để duy trì sự hiện diện quân sự trong khu vực mà Bắc Kinh đang vươn lên. Hàn Quốc cũng chẳng mong một nước Triều Tiên thống nhất vì cái giá phải trả quá lớn cho nền kinh tế. Tóm lại, tất cả đều tỏ ra nhập nhằng và chừng như không ai muốn thông cảm cho quan điểm của người khác.
Donald Trump trước bẫy rập chiến tranh
Trong bài viết mang tựa đề "Donald Trump, Tập Cận Bình và chiếc bẫy Thucydide", Le Figaro cho biết cách đây vài tuần, giáo sư khoa học chính trị Graham Allison, giám đốc Belfer Center của trường đại học Havard đã đến thăm Hội đồng An ninh Quốc gia tại Nhà Trắng.
Ông giới thiệu tác phẩm "Chiếc bẫy Thucydide", với những phân tích rút ra từ cuộc chiến Péloponnèse giữa Sparte (Sparta, một trong hai cường quốc hùng mạnh nhất lục địa Hy Lạp khoảng 110 năm trước Công nguyên) với Athens cách đây 2.500 năm, để đoán định tương lai quan hệ Mỹ-Trung. Nhà sử học cổ đại Thucydide đã viết : "Chính vì sức mạnh đang lên của Athens và nỗi sợ của Sparte đã khiến chiến tranh không thể tránh khỏi".
Sau khi thấy rằng nỗ lực của Trung Quốc "không hiệu quả", một bộ phận trong ê-kíp ông Trump chủ trương phải cứng rắn hơn. Giọng điệu giữa hai cường quốc bắt đầu gay gắt từ thứ Sáu tuần trước, Bắc Kinh tức tối trước việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan và trừng phạt một ngân hàng Trung Quốc có quan hệ với Bắc Triều Tiên.
Giáo sư Allison nhận xét : "Cường quốc đang lên không hề tin tưởng ở cường quốc đang thống trị, và ngược lại". Theo ông, cả Bắc Kinh lẫn Washington đều ý thức về chiếc bẫy mà ông gọi là Thucydide. Nhưng cả hai nhà lãnh đạo Đức và Anh năm 1914 cũng đều ý thức về mối nguy hiểm, tuy nhiên cả hai đều không thể ngồi vào bàn thương lượng để tránh được cuộc chiến.
Tương tự, trong bài xã luận mang tựa đề "Chiếc bẫy Bắc Triều Tiên", Les Echos nhận định một cuộc chiến tranh có thể xảy ra do thiếu ý thức hoặc do căng thẳng lên cao giữa hai lãnh đạo thiếu bình tĩnh.
Từ sau hai quả bom nguyên tử của Mỹ thả xuống Hiroshima và Nagasaki, vũ khí hạt nhân không hề được thế giới sử dụng mà chỉ mang tính răn đe. Nhưng ngày nay, đại cường số một thế giới lại được lãnh đạo bởi một tổng thống có tính khí khó đoán định là Donald Trump. Có nguy cơ ông Trump quyết định tấn công phòng vệ, mà theo tờ báo, như vậy là rơi vào chiếc bẫy của Bình Nhưỡng với việc trả đũa vào Hàn Quốc, trừ phi Bắc Kinh hiểu rằng thời gian không còn nhiều để tránh kịch bản này.
Tàu cao tốc made in China
Cũng liên quan đến Trung Quốc nhưng trên lãnh vực kinh tế, Libération cho biết "Trung Quốc đã tự sản xuất tàu cao tốc". Sau thất bại cay đắng với "China Star" năm 2006, mạng lưới xe lửa của nước này vừa đón nhận chiếc tàu cao tốc nội địa đầu tiên. Tiến bộ này là kết quả của đòi hỏi chuyển giao kỹ thuật từ phương Tây trong nhiều thập kỷ qua.
Trung Quốc hiện có đến trên 1.000 toa tàu cao tốc, nhiều gấp đôi nước Pháp. Tuy nhiên một số được nhập bằng đường biển từ Nhật, Ý, Đức, số khác dưới dạng bán thành phẩm, được lắp ráp tại các công ty liên doanh ở Hoa lục. Đoàn tàu cao tốc ra mắt lần này có các bộ phận chính như thắng, hệ thống kiểm soát… made in China, nhưng với công nghệ không phải do bản thân Trung Quốc sáng tạo ra.
Các nhà sản xuất ngoại quốc muốn vào được thị trường Trung Quốc phải chuyển giao công nghệ cụ thể, đào tạo các kỹ sư tại chỗ. Trong thập niên 80, tập đoàn Alstom của Pháp đã bán các đầu máy diesel cho Trung Quốc, rồi sau đó bị sao chép lại ngay tại các xưởng sản xuất ở Hoa lục.
Tập đoàn CRRC của Bắc Kinh dù có công suất lớn nhất thế giới, nhưng chỉ xuất khẩu được có 8%. Ngay cả tại những nước bạn bè, cũng gặp phải trở ngại. Tại Thái Lan, dự án Bangkok-Nakhon Ratchasima đến cuối năm nay mới khởi động được ; còn tại Mêhicô, tổng thống đành phải từ bỏ dự án tuyến đường cao tốc nối với Querétaro định giao CRRC, vì vấp phải phản ứng của Quốc Hội.
Như thường lệ, lễ khai trương đoàn tàu cao tốc đầu tiên sản xuất trong nước được tổ chức rất tưng bừng - nhiều ống kính truyền hình theo sát và những dải băng cùng với bông hoa to màu đỏ rực trước mũi tàu. Chiếc tàu mang tên "Phục Hưng" - mang hơi hướng chủ trương "làm tái sinh Trung Hoa vĩ đại" của Tập Cận Bình – được cho ra đời lúc này không phải là sự tình cờ : vài tháng nữa là đến Đại hội Đảng, ông Tập sẽ được giao "phục vụ" thêm một nhiệm kỳ 5 năm nữa.
Thụy My
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tỏ ý hài lòng với việc Trung Quốc đang cùng với Mỹ giả quyết "vấn đề Bắc Hàn", đồng thời các viên chức cao cấp Nhà Trắng cho hay Washington sẵn sàng giải quyết vấn đề nghiêm trọng này theo đường lối ôn hòa thay vì sử dụng biện pháp quân sự đối với Bình Nhưỡng.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp nhau tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Flotida hôm 6/4/2017.
Sáng Chủ Nhật trong tin nhắn gửi qua trang mạng xã hội Twitter, Tổng thống Hoa Kỳ cho biết ông không đặt Trung Quốc vào danh sách những quốc gia cố ý hạ giá đồng bạc để trục lợi kinh tế khi xuất khẩu hàng sang Mỹ vì Bắc Kinh "đang làm việc với chúng ta để giải quyết vấn đề Bắc Hàn".
Mặc dù cũng trong tin nhắn này Tổng thống Trump viết rằng "chờ đợi xem chuyện gì sẽ xảy ra", có lẽ muốn nhắc nhở ông vẫn có thể áp dụng biện pháp trừng phạt kinh tế với Bắc Kinh, nhưng lời lẽ mang tính ôn hòa, thân thiện mà ông dành cho Trung Quốc cho thấy phần nào ông không còn giữ thái độ cứng rắn như lúc còn vận động tranh cử cũng như trước ngày ông gặp Chủ Tịch Nhà Nước Hoa Lục Tập Cận Bình tại Florida cách đây mới 2 tuần lễ.
Tuần trước, Tổng thống Hoa Kỳ nói rằng trong cuộc thảo luận với Chủ Tịch Tập Cận Bình, ông đã nhấn mạnh "Trung Quốc sẽ được hưởng quyền lợi về kinh tế" nếu tiếp tay với Hoa Kỳ để tạo ổn định ở bán đảo Triều Tiên, đồng thời một cố vấn cao cấp của Tổng thống Trump còn nói với báo chí rằng "chính sách ngoại giao gia đình đã đem lại thành quả tốt đến mức không ngờ", nhắc lại khi đón Chủ Tịch Tập Cận Bình, Tổng thống Trump đưa con cháu ra giới thiệu để tạo tình thân giữa 2 nhà lãnh đạo cường quốc Mỹ-Trung.
Viên cố vấn này cũng nhắc lại trong bữa tiệc khoản đãi Chủ Tịch Nhà Nước Trung Quốc, "Tổng thống xếp đặt cho khách ngồi giữa, Tổng thống và Đệ Nhất Phu Nhân Melania ngồi bên trái, vợ chồng cô con gái cưng của Tổng thống ngồi bên phải" chứng tỏ "Tổng thống muốn xây dựng quan hệ tốt với người bạn vừa quen là ông Tập Cận Bình".
Ngoài ra, sự kiện "Tổng thống giới thiệu cô cháu ngoại mới 5 tuổi đọc thơ và hát nhạc tiếng Hoa cho ông bà Tập Cận Bình nghe" cũng được vị cố vấn của Nhà Trắng gọi là "biểu tượng vừa kết thân, vừa mời gọi Trung Quốc bắt tay làm việc chung với Hoa Kỳ để cùng giải quyết những chuyện trọng đại mà cả 2 nước đều quan tâm".
Cũng trong ngày Chủ Nhật, Tướng H.R. McMaster, Cố Vấn Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ, nhắc lại việc mới đây Hoa Kỳ nả pháo vào Syria "chứng tỏ Tổng thống Trump sẵn sàng ban hành những quyết định cứng rắn", nhưng trong trường hợp Bắc Hàn, chính phủ Hoa Kỳ chưa vội áp dụng biện pháp mạnh, kể cả biện pháp quân sự "(vì nước Mỹ) muốn thử xem vấn đề này có thể giải quyết bằng đường hướng ôn hòa" hay không.
Trong cuộc phỏng vấn dành cho chương trình "This Week" của đài truyền hình Mỹ ABC, Tướng McMaster nhắc lại Hoa Kỳ trông đợi các quốc gia đồng minh và giới lãnh đạo Trung Quốc giải quyết những bất ổn mà nhà cầm quyền Bình Nhưỡng gây nên.
Ông cũng cho hay Bắc Hàn đang bị Trung Quốc làm áp lực, và Tổng thống Trump nhất quyết không để cho Bắc Hàn có võ khí hạt nhân để đe dọa nước Mỹ, cũng như "Tổng thống sẽ hành động để bảo vệ quyền lợi của người dân Mỹ".
Cũng tại Hoa Kỳ, Dân Biểu Cộng Hòa Ed Royce, Chủ Tịch Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện để nghị Tổng thống Trump "áp dụng biện pháp chế tài với tất cả những ngân hàng đang làm ăn với Bắc Hàn", để chận đứng tất cả những nguồn tài chánh mà Bình Nhưỡng đang có và sử dụng vào chương trình phát triển võ khí, trực tiếp đe dọa an ninh của nước Mỹ.
***********************
Mỹ 'hợp tác với Trung Quốc' về phản ứng với Bắc Hàn (BBC, 16/04/2017)
Cố vấn an ninh cao cấp của Hoa Kỳ cho hay Hoa Kỳ và Trung Quốc đang thảo luận "một loạt giải pháp" về Bắc Hàn trong bối cảnh căng thẳng ngày càng tăng về các chương trình hạt nhân và tên lửa của nước này.
Hình ảnh tư liệu Bắc Hàn phóng tên lửa được phát trên truyền hình Nam Hàn ngày 5/4/2017.
Trung tướng Lục quân McMaster cho hãng ABC News hay hai bên nhất trí rằng "tình hình này không thể tiếp diễn".
Lời bình luận này được đưa ra sau khi Bắc Hàn vừa phóng tên lửa thất bại và có cuộc diễu binh lớn.
Trước đó, Tổng thống Trump nói Trung Quốc đang "làm việc với chúng tôi" về vấn đề này.
Bắc Kinh, đồng minh lớn nhất của Bình Nhưỡng, đang chịu sức ép từ Washington để gây áp lực cho nước láng giềng Bắc Hàn.
Những lời bình luận hôm Chủ Nhật dường như là lời khẳng định đầu tiên rằng hai nước đang hợp tác với nhau về cách giải quyế vấn đề Bắc Hàn.
Chủ tịch Tập Cận Bình đề nghị hợp tác về "truyền thông và phối hợp" trong cuộc họp với ông Trump tuần trước, phóng viên BBC Robin Brant đưa tin từ Thượng Hải.
Trung tướng Lục quân McMaster
Tướng McMaster, người vừa đến thủ đô Kabul của Afghanistan, nói Hoa Kỳ sẽ có phản ứng "có lợi nhất cho người dân Mỹ".
"Tổng thống [Trump] nói rõ ông không thể chấp nhận chuyện Mỹ và các đồng minh và đối tác trong khu vực bị đe dọa từ chính quyền thù địch có vũ khí hạt nhân này", ông nói.
"Tôi nghĩ giờ đây có sự đồng thuận quốc tế, kể cả người Trung Quốc và lãnh đạo Trung Quốc, rằng đây là tình hình không thể cứ tiếp diễn".
Trước đó, các quan chức Nam Hàn và Hoa Kỳ nói một tên lửa của Bắc Hàn đã phát nổ ngay sau khi được phóng. Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Hoa Kỳ nói họ tin rằng đây là một tên lửa đạn đạo.
Một quan chức Mỹ không được nêu danh tính cho biết không chắc đây là một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM), nhưng các cuộc điều tra đang tiếp tục.
Mục tiêu của Bắc Hàn là có thể lắp đầu hạt nhân vào một tên lửa ICBM có tầm với đến các mục tiêu trên khắp thế giới.
Bình Nhưỡng tuyên bố có các đầu đạn hạt nhân nhỏ có thể được dùng trên tên lửa, nhưng các chuyên gia nghi ngờ tuyên bố này vì thiếu bằng chứng.
Liên Hiệp Quốc cấm Bắc Hàn thử hạt nhân hay tên lửa, nhưng nước này đã nhiều lần vi phạm lệnh cấm này.
Ngoại trưởng Anh Boris Johnson đã có lời cảnh báo Bắc Hàn sau khi họ phóng tên lửa bất thành.
"Họ phải ngừng ngay những hành động hiếu chiến này và tuân thủ các nghị quyết của Liêp Hiệp Quốc", ông nói.
Hôm thứ Sáu 14/4, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cảnh báo tình hình trong khu vực đang ngày một căng thẳng, và "xung đột có thể nổ ra bất cứ lúc nào".
Làm tăng thêm căng thẳng ở bán đảo Triều Tiên, một nhóm hàng không mẫu hạm của Mỹ đang tiến nhanh tới khu vực này.
*************************
Phó tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence nói rằng hành động gây hấn mà Bắc Hàn mới làm khi phóng tên lửa là bằng chứng xác nhận nguy hiểm mà các binh sĩ Mỹ và Nam Hàn đang phải đối phó.
Lãnh đạo Kim Jong-un (giữa) cùng quân đội nhân dân Triều Tiên. Ảnh được KCNA công bố hôm 1 tháng 4 năm 2017. AFP photo
Trong bài diễn văn đọc tại căn cứ quân sự Yongsan sau khi dự thánh lễ Phụ Sinh cùng với các quân nhân Hoa Kỳ đang phục vụ tại Nam Hàn, Phó Tổng thống Hoa Kỳ nhắc lại tình hình thế giới đang có nhiều biến động, đặc biêt "tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương".
Ông Mike Pence nói thêm chuyện Bắc Hàn bắn tên lửa cho thấy trách nhiệm nặng nề các binh sĩ Hoa Kỳ phải đảm trách mỗi ngày "để bảo vệ tự do cho người dân Nam Hàn và bảo vệ nước Mỹ", cho biết thêm ông nói chuyện với Tổng thống Donald Trump 2 lần để bàn thảo về tình hình an ninh khu vực trước những hành động gây rối mà chính quyền Bình Nhưỡng thường làm.
Trong lúc Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đang trên máy bay đến Seoul, Bắc Hàn đã phóng một tên lửa tầm trung những không thành công. Thông cáo của Bộ Tổng Tham Mưu Nam Hàn cho hay tên lửa của Bắc Hàn nổ tung chỉ vài giây đồng hồ sau khi rời dàn phóng.
Một cố vấn Nhà Trắng đi cùng Phó Tổng thống Mike Pence sang Seoul cũng cho các nhà báo tháp tùng biết rằng chuyện Bắc Hàn mới làm là điều không ngạc nhiên vì "tin tình báo cho Hoa Kỳ và các đồng minh đã biết trước ý đồ của Bình Nhưỡng".
Viên chức cao cấp này cũng nói Washington sẽ không có phản ứng đáp trả, nhưng nhấn mạnh "nếu Bắc Hàn nổ thử nghiệm hạt nhân, chắc chắn Hoa Kỳ sẽ có phản ứng".
Trong những tuần lễ vừa qua, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhiều lần lên tiếng cảnh báo ông sẽ có biện pháp mạnh đối với Bắc Hàn, mới tuần rồi ông cho báo chí biết "Bắc Hàn là một vấn đề" và "vấn đề này dẽ được giải quyết".
Tổng thống Hoa Kỳ cũng thường xuyên lên tiếng đòi hỏi Trung Quốc phải làm áp lực mạnh hơn với Bình Nhưỡng, nhưng đồng thời cũng báo trước Hoa Kỳ sẽ có biện pháp đích đáng với Bắc Hàn mà không cần sự trợ giúp của Bắc Kinh.
Trước khi Phó Tổng thống Pence rời Washington, tin từ Nhà Trắng cho hay Hoa Kỳ sẽ áp dụng chính sách "gây áp lực tối đa với Bắc Hàn" nhưng đồng thời "cũng sẵn sàng thảo luận để xây dựng ổn định cho bán đảo Triều Tiên".
Một viên chức cao cấp của Nhà Trắng yêu cầu không nêu tên giải thích rằng chính phủ Mỹ tiếp tục đòi hỏi Bắc Kinh phải lám áp lực với Bình Nhưỡng, đồng thời có tin nói rằng Hoa Kỳ chưa nghĩ đến chuyện sử dụng biện pháp quân sự đối với Bắc Hàn.
Tuần rồi, bài bình luận của tở Hoàn Cầu Thời Báo xuất bản tại Bắc Kinh viết với đại ý cho rằng nếu khôn ngoan, Bình Nhưỡng nên ngừng những hành động gây rối, đánh đổi lấy lời cam kết của Trung Quốc là sẽ bảo vệ an ninh quốc phòng cho Bắc Hàn và cam kết bán đảo Triều Tiên sẽ là khu vực không có võ khí hạt nhân.
Trước đó, tờ báo này cũng đăng tải bài viết mang nội dung nếu Bắc Hàn tiếp tục gây rối, Bắc Kinh "sẽ để yên cho Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc thông qua nghị quyết chứa đựng những biện pháp cấm vận mới", kể cả biện pháp "cấm các nước bán nhiên liệu cho Bắc Hàn".
Seoul là trạm dừng chân đầu tiên của Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence trong chuyến viếng thăm Châu Á-Thài Bình Dương kéo dài 10 ngày của ông. Sau Nam Hàn, ông sẽ đến Nhật Bản, Indonesia và Úc.
*********************
Bình Nhưỡng lại thất bại trong một vụ bắn tên lửa thị uy (RFI, 16/04/2017)
Bắc Triều Tiên tiếp tục khiêu khích. Vài giờ trước khi phó tổng thống Mỹ Mike Pence đặt chân đến Seoul, và sau lễ diễu binh rầm rộ kỷ niệm 105 năm ngày sinh cha đẻ của chế độ, Kim Nhật Thành (Kim Il-sung), Bình Nhưỡng bắn tên lửa vào lúc 21 giờ 21, giờ quốc tế ngày 15/04/2017 từ căn cứ Sinpo, bờ biển phía đông Bắc Triều Tiên. Theo các nguồn tin quân sự Mỹ và Hàn Quốc, vụ thử nói trên đã thất bại, tên lửa bị nổ ngay sau khi được phóng đi.
Đài truyền hình Hàn Quốc đưa tin về vụ thử tên lửa thất bại ở Bắc Triều Tiên, ngày 16/04/2017.Reuters
Hãng tin Pháp, AFP nhắc lại Sinpo là căn cứ quân sự của Bắc Triều Tiên ở bờ biển phía đông, hướng ra biển Nhật Bản. Nhiều vụ bắn thử tên lửa được tiến hành từ thành phố cảng này. Sinpo cũng là địa điểm để Bình Nhưỡng thử nghiệm loại tên lửa đạn đạo bắn đi từ tàu ngầm hồi tháng 8/2016.
Với vụ phóng tên lửa nói trên, tình hình khu vực không hạ nhiệt, như ghi nhận của thông tín viên đài RFI Frédéric Ojardias từ Seoul :
Một lần nữa Bắc Triều Tiên chứng minh là họ không dễ bị hù dọa. Vào sáng sớm hôm nay, giờ địa phương, Bình Nhưỡng đã bắn tên lửa từ cảng Sinpo hướng ra biển Nhật Bản. Tên lửa đã bị nổ gần như ngay sau khi được phóng đi, theo như thông tin từ phía quân đội Mỹ và Hàn Quốc cung cấp. Chưa thể xác định loại tên lửa được Bắc Triều Tiên bắn thử lần này là loại nào.
Dù đã thất bại nhưng đây là một bước tiến mới trong chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng. Việc tàu chiến của Hoa Kỳ đang hướng tới bán đảo Triều Tiên và khả năng Washington có thể tấn công phòng ngừa mọi hành vi khiêu khích từ phía Bình Nhưỡng, không làm cho Bắc Triều Tiên nản lòng.
Hành động khiêu khích mới nói trên diễn ra chỉ vài giờ trước khi phó tổng thống Mỹ đến Seoul, bắt đầu công du Hàn Quốc trong ba ngày để bàn về chiến lược đối phó với Bắc Triều Tiên.
Cho dù trước mắt đe dọa Bắc Triều Tiên tạm thời được xua tan, nhưng chính quyền Hàn Quốc ngay sáng nay triệu tập Hội Đồng An Ninh Quốc Gia.
Còn tại Hoa Kỳ, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ cho biết là tổng thống Donald Trump đã được thông báo về vụ bắn tên lửa nói trên nhưng không bình luận.
Phản ứng quốc tế
Theo lời một cố vấn ngoại giao của Nhà Trắng được AFP trích dẫn, hiện tại Mỹ chưa cần tăng cường khả năng quân sự để đối phó với hành động khiêu khích gần đây nhất của Bình Nhưỡng. Trên đường đến Seoul, bắt đầu chuyến công tác Hàn Quốc trong ba ngày, phó thủ tướng Mỹ, Mike Pence xem vụ bắn thử tên lửa của Bình Nhưỡng hôm nay là một hành động "khiêu khích" mới. Ông tuyên bố quyết tâm của Hoa Kỳ "mạnh mẽ hơn bao giờ hết" trên vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên. Ngoại trưởng Mỹ, Rẽ Tillerson ngay sáng nay đã điện đàm với ủy viên quốc vụ viện đặc trách về đối ngoại của Trung Quốc, Vương Khiết Trì về tình hình bán đảo Triều Tiên.
Về phía Seoul, bộ Ngoại Giao Hàn Quốc cho rằng "hành động phô trương thanh thế này đe dọa toàn thế giới". Một lần nữa, Hàn Quốc đe dọa gia tăng các biện pháp trừng phạt nếu Bắc Triều Tiên lại bắn thử tên lửa tầm xa hay thử nghiệm vũ khí hạt nhân.
Thanh Hà
**********************
Bắc Hàn phóng tên lửa không thành sau diễu binh (BBC, 16/04/2017)
Bắc Hàn phóng tên lửa thất bại từ bờ biển phía đông, các quan chức quân đội Nam Hàn và Hoa Kỳ cho biết, một ngày sau khi Bình Nhưỡng cảnh báo Mỹ trong bối cảnh căng thẳng đang gia tăng trong khu vực.
Vụ phóng tên lửa diễn ra một ngày sau khi Bình Nhưỡng phô diễn hàng chục tên lửa
Mỹ cho biết một tên lửa đạn đạo đã phát nổ trong vòng vài giây sau khi được phóng.
Nhiều giờ trước, Bắc Hàn tổ chức diễu binh phô trương khí tài dường như là tên lửa đạn đạo tầm xa.
Bình Nhưỡng đã tiến hành 5 vụ thử hạt nhân và một loạt các cuộc phóng thử tên lửa vi phạm các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.
Vụ phóng mới nhất xảy ra trong bối cảnh Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence thăm thủ đô Seoul của Nam Hàn, nơi ông được trông đợi thảo luận cách thức tốt nhất để đối phó với các chương trình hạt nhân và tên lửa của Bắc Hàn.
"Bắc Hàn đã cố gắng để thử một loại tên lửa chưa xác định [từ cảng Sinpo]", Bộ Quốc phòng Nam Hàn cho hay, và nói thêm rằng vụ phóng sáng 16/4 đã "thất bại".
Bộ Quốc phòng cho biết đang điều tra vụ việc.
Bắc Hàn tuyên bố sẵn sàng cho "cuộc chiến tổng lực" trong một cuộc diễu binh hôm 15/4
Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Hoa Kỳ sau đó xác nhận vụ phóng thất bại và cho biết thêm rằng họ đã phát hiện và theo dõi những gì được cho là một tên lửa đạn đạo Bắc Hàn.
Tư lệnh Hải quân Hoa Kỳ Dave Benham được Reuters dẫn lời cho hay : "Tên lửa đã nổ gần như ngay lập tức".
Một quan chức Mỹ không được nêu danh tính cho biết không chắc đây là một tên lửa liên lục địa, nhưng các cuộc điều tra đang tiếp tục.
Hôm 15/4, Bắc Hàn kỷ niệm 105 năm sinh nhật Kim Il-sung bằng một cuộc diễu binh quy mô ở Bình Nhưỡng trong bối cảnh có dự báo rằng lãnh đạo Kim Jong-un có thể ra lệnh một vụ thử hạt nhân mới.
Trong số các vũ khí, khí tài được phô diễn có vẻ như có các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và các tên lửa phóng đi từ tàu ngầm.
Căng thẳng tiếp tục gia tăng tại bán đảo Triều Tiên trong lúc một đội tàu trong đó có hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ đang tiến vào vào khu vực này.
Chuyến đi dài 10 ngày của ông Mike Pence đánh dấu chuyến thăm chính thức đầu tiên của ông tại khu vực này, nơi ông dự kiến tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với các đồng minh trong khu vực.
Chuyến đi diễn ra trong bối cảnh Washington gia tăng áp lực lên Bắc Hàn, với việc Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng Mỹ sẵn sàng hành động đơn phương để đối phó với mối đe dọa hạt nhân từ Bình Nhưỡng.
Trong cuộc diễu binh hôm 15/4, quan chức quân sự Bắc Hàn Choe Ryong-hae, người được cho là nhân vật uy quyền số hai của nước này, tuyên bố nước này "sẵn sàng đáp trả bằng một cuộc chiến tổng lực khi bị khiêu chiến".
*************************
Tên lửa Bắc Hàn ‘nổ tung’ (VOA, 16/04/2017)
Một quả tên lửa của Bắc Hàn "nổ tung gần như ngay lập tức" khi được phóng thử sớm 16/4, theo Bộ tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, vài giờ trước khi Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence dự kiến sẽ có mặt ở Hàn Quốc để thảo luận về chương trình vũ khí của Bình Nhưỡng.
Hình ảnh lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un và một vụ phóng tên lửa trên truyền hình Hàn Quốc hồi tháng Hai.
Vụ phóng thất bại ở bờ biển phía đông Bắc Hàn được thực hiện một ngày sau khi Bình Nhưỡng tổ chức một cuộc duyệt binh lớn để đánh dấu ngày sinh của người lập quốc Kim Il-sung.
Trong buổi lễ này, Bắc Hàn đã phô trương sức mạnh quân sự, trong đó dường như có các quả tên lửa đạn đạo mới, các hãng tin cho biết.
Tên lửa đạn đạo có thể phóng đi từ tàu ngầm được phô bày trong lễ duyệt binh hôm 15/4.
Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ cho biết rằng quả tên lửa "nổ tung gần như ngay lập tức", và cho biết thêm rằng loại tên lửa được phóng đi đang được phân tích.
Reuters dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên nói rằng nhiều khả năng đó không phải là một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Một quan chức Mỹ thứ hai nói rằng vụ phóng được thực hiện trên đất liền.
Trước đó, Văn phòng Tham mưu trưởng liên quân của Hàn Quốc nói trong một thông cáo : "Miền Bắc đã tìm cách phóng một tên lửa chưa rõ loại gì từ khu vực Sinpo sáng nay (16/4), nhưng bị nghi đã thất bại".
Hãng tin Yonhap của Hàn Quốc dẫn lời một nguồn tin tình báo không rõ danh tính của nước này nói rằng quả tên lửa dường như bay không xa khỏi bệ phóng đặt trên đất liền.
Đầu tháng này, Bắc Hàn phóng một quả tên lửa đạn đạo từ khu vực trên, trước khi diễn ra cuộc họp thượng đỉnh giữa lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc, một đồng minh của Bình Nhưỡng, để thảo luận về chương trình vũ khí đầy thách thức của chính quyền Kim Jong-un.
Căng thẳng gia tăng nhanh chóng trong khu vực trong bối cảnh có quan ngại về chuyện Bắc Hàn sẽ sớm tiến hành một cuộc thử hạt nhân thứ sáu hoặc một vụ phóng tên lửa đạn đạo trùng với thời điểm tổ chức lễ duyệt binh vào ngày 15/4, hay còn được gọi là "Ngày Mặt trời".
Nhà Trắng cho biết rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump đã "cảnh báo" Bắc Hàn, trong khi khả năng Hoa Kỳ hành động quân sự với Bình Nhưỡng đang ngày càng được ủng hộ sau khi Washington không kích Syria hôm 7/4.
Hàng không mẫu hạm Mỹ USS Carl Vinson đang trong hành trình tới bán đảo Triều Tiên.
Ông Trump sau đó đã lệnh cho một đội tàu chiến Mỹ, dẫn đầu là hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson, tới bán đảo Triều Tiên để phô trương sức mạnh, trong khi chính quyền của ông bàn thảo các biện pháp trừng phạt kinh tế mạnh hơn cũng như cả biện pháp quân sự đối với Bình Nhưỡng.
Bắc Hàn sau đó cảnh báo về một cuộc tấn công hạt nhân nhắm vào Hoa Kỳ nếu bị tấn công.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence sẽ tới Hàn Quốc vào ngày 16/4 trong chuyến công du châu Á kéo dài 10.
Chuyến đi nhằm chứng tỏ cam kết của Mỹ đối với đồng minh trong bối cảnh căng thẳng leo thang về chương trình vũ khí của Bắc Hàn.
Các trợ lý Nhà Trắng cho biết ông Pence đã được thông báo về vụ phóng bất thành khi đang trên đường tới Seoul, và đã liên lạc với Tổng thống Donald Trump.
Còn Hàn Quốc cho biết sẽ triệu tập một cuộc họp của hội đồng an ninh quốc gia vào ngày 16/4.
*************************
Bắc Triều Tiên lần đầu tiên phô trương hỏa tiễn bắn từ tàu ngầm (RFI, 15/04/2017)
Bán đảo Triều Tiên tiếp tục căng thẳng. Hôm nay, 15/04/2017, chính quyền Bắc Triều Tiên tổ chức duyệt binh rầm rộ nhân ngày sinh Kim Nhật Thành, nhà sáng lập chế độ, trong lúc hàng không mẫu hạm Mỹ đang tiến về vùng biển Hoa Đông, để sẵn sàng hành động, nếu Bình Nhưỡng thử tên lửa hay hạt nhân lần nữa. Trong cuộc duyệt binh này, lần đầu tiên chế độ Bắc Triều Tiên phô trương các tên lửa bắn từ tàu ngầm.
Tên lửa hải đối địa "Pukkuksong" tham gia cuộc duyệt binh ngày 15/04/2017 tại Bình Nhưỡng. REUTERS/Damir Sagolj
Nhân vật số hai của chế độ, phó chủ tịch Quân ủy Choe Ryong-hae tuyên bố trước cuộc duyệt binh, "sẵn sàng giáng trả bằng vũ khí hạt nhân, nếu bị tấn công bằng hạt nhân". Tuy nhiên, tại Seoul, cách đường giới tuyến Liên Triều chỉ 50 km, không khí vẫn bình yên.
Thông tín viên Frederic Ojardias tường trình từ Seoul,
"Xe thiết giáp, tên lửa, quân đi rầm rập, đám đông vẫy chào bằng hoa đỏ. Bắc Triều Tiên tổ chức một cuộc duyệt binh khổng lồ mới nhân dịp 105 năm ngày sinh Kim Nhật Thành, lãnh đạo lập quốc, với sự tham dự của lãnh đạo đương nhiệm Kim Jong-un trong trang phục dân sự.
Đây là lần đầu tiên Bình Nhưỡng trưng ra, trong một cuộc diễu binh, một hỏa tiễn đạn đạo hải đối địa. Theo quân đội Hàn Quốc, đây là các tên lửa xuyên lục địa.
Chế độ Bắc Triều Tiên phô trương sức mạnh quân sự của mình, và không chấp nhận để bị hù dọa. Hôm 13/04, một thứ trưởng bộ Ngoại Giao Bắc Triều Tiên bảo đảm là một vụ bắn thử tên lửa mới sẽ được tiến hành "theo lệnh của chỉ huy". Nhân vật này nhấn mạnh : "Chúng tôi sẽ chiến đấu, nếu (Washington) muốn".
Hàn Quốc vẫn bình yên
Tại Seoul, tiếng bước chân rầm rập của cuộc duyệt binh ấy không hề gây hoảng sợ. Người dân Hàn Quốc đã quen với những lời thách thức của chế độ Bình Nhưỡng. Thực tế là, các cử tri Hàn Quốc chủ yếu quan tâm đến cuộc tranh cử tổng thống đang diễn ra. Cũng cần nói thêm là, hàng năm cứ dịp tháng Tư này, căng thẳng lại dâng lên. Tháng Tư là tháng của các cuộc tập trận và các hoạt động tuyên truyền của miền Bắc cũng rầm rộ hơn.
Có điều, trong hồ sơ Bắc Triều Tiên có thêm một số dữ kiện mới. Đó là tân tổng thống Mỹ Donald Trump, những thông điệp trên Twitter mang tính đe dọa, cùng với tính khí bất thường của nhân vật này. Tuy nhiên, việc phó tổng thống Mỹ Mike Pence tới Hàn Quốc vào ngày mai được xem như là một dấu hiệu cho thấy xung đột sẽ không bùng phát trong những ngày tới".
RFI tiếng Việt