Thông Luận

Tổng thống Nga chủ trì họp Hội đồng An ninh và ra lệnh trả đũa vụ phá hoại cầu Kerch

Thanh Hà, RFI, 10/10/2022

Hai ngày sau vụ nổ cầu Kerch nối liền bán đảo Crimea với lãnh thổ Nga, Moskva coi đây là một "hành vi khủng bố" do "tình báo Ukraine" tiến hành. Tổng thống Vladimir Putin, ngày 10/10/2022, chủ trì cuộc họp của Hội đồng An ninh với sự tham gia của nhiều bộ trưởng và đại diện của bên quân đội, bộ phận an ninh Nga. 

Tổng thống Nga Vladimir Putin họp với lãnh đạo Ủy ban điều tra về vụ nổ cầu Kerch, Alexander Bastrykin, tại Saint-Pétersbourg, ngày 09/10/2022. AP - Gavriil Grigorov

Sau cuộc họp với lãnh đạo ủy ban điều tra về vụ nổ làm sập một phần cây cầu Kerch vào chiều Chủ Nhật 09/10, ông Putin đã tuyên bố tình báo Ukraine là thủ phạm "hành vi khủng bố nhằm phá hủy một cơ sở hạ tầng dân sự thiết yếu của Nga", một biểu tượng lớn của Nga vừa bị tấn công và quân đội Nga liên tục bị đẩy lùi ở miền đông và miền nam Ukraine.  

Vậy Hội đồng An ninh Nga sẽ có phản ứng ra sao ? Thông tín viên đài RFI Anissa El Jabri từ Moskva trả lời :

"Trước mắt khó để trả lời câu hỏi này. Trong mọi trường hợp, căn cứ vào những tin nhắn trên các mạng xã hội và phản ứng không chính thức, vụ nổ cầu Kerch gây chấn động lớn trong công luận Nga. Thí dụ như tôi nhận được tin nhắn với câu hỏi làm thế nào kịch bản đó có thể xảy ra. Vào lúc mà dân chúng ở đây còn choáng váng sau lệnh động viên lính dự bị thì các cuộc thăm dò do các định chế chính thức tiến hành cho thấy mọi người càng lúc càng muốn mở ra đàm phán để vãn hồi hòa bình. 

Trong bối cảnh đó, thông điệp đầu tiên mà chính quyền muốn nhắn gửi đến công luận Nga là mọi việc đang tiến triển một cách bình thường. Các phương tiện truyền thông suốt hai ngày cuối tuần chủ yếu cho thấy phía Nga đang làm tất cả để các tuyến đường giao thông chóng hoạt động lại như trước và đây hoàn toàn không phải là một khúc quanh trong cuộc xung đột.  

Vladimir Putin không có thói quen phản ứng khi một sự kiện nóng hổi vừa xảy ra. Nhưng tối quan điện Kremlin đã cho thấy một số hình ảnh ông làm việc với trưởng ban điều tra về vụ nổ cầu Kerch. Tổng thống Nga đã tố cáo tình báo Ukraine và coi vụ nổ là hành vi khủng bố nhắm vào một cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng của Nga. Theo một số nhà quan sát, đây là cớ để Moskva trả đũa một cách tương xứng. Hôm nay tổng thống Nga không dự trù bất kỳ một cuộc họp riêng nào với bộ trưởng Quốc phòng Sergey Shoigu, điều đó chứng tỏ dường như các biện pháp trả đũa đã được quyết định từ trước".

Theo tin mới nhận được, tổng thống Vladimir Putin xác nhận Moskva đáp trả "tương xứng" với những mối đe dọa nhắm vào nước Nga. Về phần Dmitri Medvedev, cựu tổng thống Nga, hiện lãnh chủ tịch Hội đồng An ninh,  thì loạt tấn công oanh kích vào nhiều thành phố trên lãnh thổ Ukraine sáng nay mới chỉ là "hiệp 1".     

Tổng thống Vladimir Putin xác nhận Moskva sẽ đáp trả "đích đáng" với những mối đe dọa nhắm vào nước Nga. Còn theo Dmitri Medvedev, chủ tịch Hội Động An Ninh, loạt tấn công oanh kích vào nhiều thành phố trên lãnh thổ Ukraine sáng nay mới chỉ là "hiệp 1".  

Thanh Hà

*********************

Chiến tranh Ukraine : Nga trả đũa Kiev, ồ ạt nã tên lửa vào nhiều thành phố Ukraine

Minh Anh, RFI, 10/10/2022

Chính quyền Kiev hôm 10/10/2022, cho biết nhiều thành phố của Ukraine đã bị oanh kích. Thủ đô Kiev, lần đầu tiên từ ba tháng qua cũng đã bị nhắm đến. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tố cáo Nga tìm cách "xóa sổ" Ukraine trên bản đồ thế giới. 

Nhiều xe hơi trên đường phố Kiev, Ukraine, bốc cháy sau khi trúng tên lửa của Nga, ngày 10/10/2022. Reuters – Valentyn Ogirenko

Hai ngày sau vụ nổ đánh sập một phần cầu Crimea, nối liền Nga với bán đảo bị chiếm đóng và sáp nhập vào Nga năm 2014, quân đội Nga đã phóng tổng cộng 75 tên lửa nhắm vào nhiều thành phố Ukraine, trong số này có 41 hỏa tiễn đã bị bắn chặn, theo như tuyên bố của tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine Valerii Zalujnii trên mạng Telegram. 

Tổng thống Zelensky cho biết thêm là Nga đã sử dụng "drone chiến đấu" và nhắm bắn vào các cơ sở năng lượng của Ukraine, nhằm mục đích "gây hỗn loạn và xáo trộn". Trong đoạn video đăng trên các trang mạng xã hội, tổng thống Ukraine tố cáo các cuộc tấn công bằng "hàng chục tên lửa" và drone Shahed của Iran nhắm vào nhiều nơi, từ Bắc chí Nam, từ Đông sang Tây. Thủ đô Ukraine cũng bị oanh kích, làm 5 người chết ở thủ đô và 12 người khác bị thương. 

Từ Kiev, thông tín viên đài RFI, Stephane Siohan cho biết thêm :  

"Đây là lần đầu tiên trung tâm thủ đô Kiev bị trúng tên lửa, ngay giữa lòng thủ đô. Nhiều tên lửa đã rớt xuống phố Volodymyrska, một trong những trục lộ chính của thủ đô nằm giữa đại học quốc gia và nhà hát kịch Opera. Nhiều xe ô tô đã bốc cháy, hiện chưa có con số thương vong chính xác từ chính quyền, nhưng dường như đã có bốn vụ nổ tại trung tâm thành phố. 

Những vụ nổ này còn tiếp diễn khoảng gần một tiếng và hai tiếng nổ khác cũng được nghe thấy ở phía tả ngạn của thành phố, và một nhà máy sản xuất điện nằm bên bờ sông Dniepr đã bị dội bom. Nhiều thành phố khác cũng bị oanh kích. Trong đêm, nhiều cuộc pháo kích ồ ạt đã đổ xuống Zaporijjia. Sáng nay, người ta còn đưa tin nhiều tên lửa đã nã xuống thành phố Dnipro, trung đông Ukraine. Một điểm mới là nhiều thành phố cho đến giờ vẫn nằm xa chiến tuyến, ở phía tây như Lviv, Ternopil dường như cũng bị tấn công, theo thông tin từ phủ tổng thống.  

Dường như Nga bắt đầu trả đũa vụ tấn công nhắm vào cầu Crimea. Ngày hôm nay hứa hẹn sẽ rất nóng bỏng tại Ukraine trước khi có cuộc họp Hội đồng An ninh Quốc gia tại Nga." 

Thị trưởng thành phố Lviv, Andrii Sadovii hôm nay cho biết "một phần thành phố giờ không có điện" và hệ quả là "không có nước nóng", sau khi thành phố bị trúng một tên lửa của Nga.

Minh Anh

**************************

Ukraine : Nga pháo kích vào Zaporijjia làm 17 người thiệt mạng

Thùy Dương, RFI, 09/10/2022

Trong đêm 08 rạng sáng 09/10/2022, quân Nga đã pháo kích nhiều lần vào thành phố Zaporijjia của Ukraine. AFP trích dẫn thư ký hội đồng thành phố Zaporijjia, Anatolii Kurtiev, theo đó có ít nhất 17 người thiệt mạng, ít nhất 5 ngôi nhà bị phá hủy và khoảng 40 tòa nhà khác bị hư hại nặng. Quân đội Ukraine xác nhận là quân Nga đã tiến hành các cuộc pháo kích.

Lực lượng cứu hộ Ukraine tại một khu dân cư bị oanh kích tại thành phố Zaporijja, Ukraine, ngày 09/10/2022. AP

Hôm 06/10, một cuộc tấn công của quân Nga vào thành phố Zaporijia cũng đã cướp đi sinh mạng của 17 người. Trước đó, vào ngày 30/09, một cuộc tấn công nhắm vào một đoàn xe đã giết chết ít nhất 30 dân thường, trong đó có cả trẻ em, theo cảnh sát Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tố cáo hàng ngày quân Nga đều ồ ạt phóng roc-ket tấn công Zaporijjia. Ông Zelensky gọi đó là một "tội ác có ý thức" của các lực lượng Nga.

Ngày 08/10, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) thông báo nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia, cách thành phố Zaporijia khoảng 60 km, lại bị ngắt kết nối với lưới điện bên ngoài do bị bắn phá và đã phải kích hoạt các máy phát điện khẩn cấp.

Thành phố Zaporijia trên thực tế hiện giờ do quân đội Ukraine kiểm soát, nằm trong vùng Zaporrijjia mà Nga đã tuyên bố sáp nhập cùng với 3 vùng khác của Ukraine, nhưng quân Nga chỉ kiểm soát được một phần. Kể từ khi bắt đầu xâm lược Ukraine, Moskva đã chiếm nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia. Hai bên thường xuyên cáo buộc đối phương pháo kích nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Châu Âu.

Thùy Dương

***********************

Tổng thống Nga Putin ra lệnh tăng cường an ninh bảo vệ cầu nối bán đảo Crimea

Thùy Dương, RFI, 09/10/2022

Một ngày sau khi xảy ra một vụ nổ khiến một đoạn cầu Kerch nối liền bán đảo Crimea với lãnh thổ Nga bị sập và làm 3 người chết, ai là tác giả gây ra vụ nổ vẫn là một ẩn số. Phía Nga đang nỗ lực để khôi phục tuyến đường sớm nhất có thể, bảo đảm lưu thông từ Nga đến Crimea bằng đường bộ và đường sắt. Tổng thống Vladimir Putin hôm 08/10 yêu cầu tăng cường bảo vệ an ninh cho cầu Kerch.

Trực thăng chữa cháy sau vụ nổ trên cầu nối đất liền Nga với bán đảo Crimea ngày 08/10/2022. AP

Trong khi đang tiến hành điều tra, Moskva quy trách nhiệm cho Ukraine. Trái lại, cố vấn Mykhaïlo Podoliak của tống thống Ukraine Volodymyr Zelensky lập luận rằng chiếc xe tải phát nổ trên cầu trước đó đã khởi hành từ trong lãnh thổ Nga, nên rõ ràng đó là do phía Nga gây ra, có thể bắt nguồn từ "cuộc đấu đá nội bộ" trong chính quyền Moskva.

Từ Kiev, thông tín viên Stéphane Siohan cho biết thêm chi tiết :

"Tối thứ Bảy, tổng thống Volodymyr Zelensky đã gợi nhắc, một cách đầy ẩn ý, đến tiết trời thu ấm áp kéo dài ở Ukraine, nhưng vẫn có những đám mây trên vùng trời bán đảo Crimea. Ông muốn ám chỉ việc cây cầu bị phá hủy một phần, dù không nêu thẳng ra sự việc.

Thế nhưng, mọi người cũng đều hiểu rằng tổng thống Ukraine đã chỉ ra rằng đó mới chỉ là bước khởi đầu, và từ nay giành lại Crimea là một trong những mục tiêu chính của cuộc chiến. Một trong những cố vấn thân cận nhất của tổng thống Zelensky đã nói : "Mọi thứ phi pháp đều phải bị phá hủy, những gì bị đánh cắp từ Ukraine phải được trả lại Ukraine".

Nhìn chung, các nhà bình luận chính trị thấy rằng Crimea không còn là một thánh địa bất khả xâm phạm. Nếu cây cầu đã bị tấn công một lần thì sẽ có thể sẽ lại bị tấn công lần nữa. Cách nay không lâu, một phi trường quân sự gần Sevastopol cũng đã hứng chịu các vụ oanh kích. 

Chủ Nhật (09/10), giao thông đường bộ và đường sắt trên cầu đã được phục hồi một phần, nhưng Ukraine giờ đây đã hiểu rằng họ có thể cắt đứt tuyến đường chính của Nga để tiếp viện thiết bị và nhiên liệu tới vùng Kherson.

Giờ đây, chiến tranh cũng là cuộc chiến cân não và chơi bài bài xì tố."

Thay chỉ huy "Chiến dịch quân sự đặc biệt" tại Ukraine 

Vụ nổ trên cầu nối với bán đảo Crimea được xem như một thất bại biểu tượng về chính trị của tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong bối cảnh quân Nga đã gánh chịu hàng loạt thất bại trên trận địa Ukraine trong những ngày qua, Moskva hôm 08/10 đã thay tướng chỉ huy "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Tadjikistan, tham gia 2 cuộc chiến ở Chechnya và chỉ huy quân Nga trong chiến dịch can thiệp quân sự tại Syria. Surovikine là viên tướng nổi tiếng với chủ trương sẵn sàng dùng tên lửa tấn công các các cơ sở hạ tầng dân sự.

Thùy Dương

************************

Cầu Kerch bị nổ, phơi bày những yếu kém của Putin ?

Minh Anh, RFI, 09/10/2022

Cầu Kerch, được tổng thống Nga khánh thành hoành tráng năm 2018, từng được ví như là "cuống rốn" nối phần đất liền Nga với bán đảo Crimea bị Moskva sáp nhập năm 2014. Vụ chiếc cầu bị đánh sập một phần để lại những hậu quả gì ? 

5555555555555555555555

Tổng thống Nga Vladimir Putin (giữa) lái xe tải trong lễ thông cầu Kerch nối với Crimea ngày 15/05/2018. AP - Alexander Nemenov

Đối với nước Nga của ông Vladimir, đây là một niềm tự hào. Cầu Kerch nối liền Nga với bán đảo Crimea với chiều dài 18,1 km là chiếc cầu dài nhất Châu Âu, có nhiều trục giao thông cho các phương tiện và tầu lửa. Đây từng được xem như là một thách thức cho kỹ nghệ dân sự, chiếc cầu được thiết kế và xây dựng trong một thời gian hết sức nhanh chóng :  chỉ có 3 năm. 

Việc khánh thành cầu được ông Vladimir Putin tổ chức hoành tráng. Đích thân tổng thống Nga điều khiển một chiếc xe tải và dẫn đầu đoàn xe băng qua eo biển Kerch nằm giữa biển Azov và biển Đen. Việc xây dựng cầu từng được chủ nhân điện Kremlin ca tụng như là một "phép mầu" mà người dân mơ ước "ở nhiều thời điểm trong lịch sử", từ thời Nga hoàng một thế kỷ trước đó, theo như tuyên bố của tổng thống Nga. 

Bên cạnh những giá trị biểu tượng, chiếc cầu này còn có một lợi ích kinh tế và chiến lược cho Moskva. Theo giới chức Nga, hàng năm có khoảng 5 triệu xe và hơn 600 ngàn xe tải mượn con đường này, cầu Kerch cho phép phát triển trao đổi thương mại giữa Nga và bán đảo Crimea. Và khi chiến tranh bùng nổ, cầu Kerch được dùng để di chuyển quân, vận chuyển xe bọc thép về mặt trận phía nam cũng như là tiếp tế nhiên liệu, đạn dược bằng đường sắt. 

Có thể nói, cầu Crimea là một trục giao thông chiến lược cho Moskva. Theo nhận định của nhà địa chính trị học Pascal Le Pautremat với nhật báo Le Figaro, vụ nổ này để lại nhiều hệ quả. Trên bình diện chiến lược, đây là một thất bại, gây ra nhiều khó khăn cho việc tiếp tế ở mặt trận phía nam.  

Về mặt biểu tượng, đây có thể xem như là hồi kết cho ông Putin. Vụ nổ đã làm lộ rõ sự yếu kém về khâu chuẩn bị, kể cả những vùng sâu bao gồm khu vực đã được cho là đồng hóa với Nga. Hành động này cho thấy rõ tính chất "hỗn hợp"  của cuộc xung đột : Đó vừa là những chiến dịch chiến đấu kiểu cổ điển kết hợp các binh chủng bộ binh, không quân và hải quân, nhưng dùng cả những kiểu đánh đặc công như thời Đệ Nhị Thế Chiến.

Minh Anh