Ngày 9/4, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley tuyên bố với CNN là việc loại bỏ Tổng thống Syria Bashar al-Assad khỏi quyền lực là một ưu tiên, một sự thay đổi quan điểm gần như 180 độ của chính quyền ông Donald Trump đối với vấn đề Syria.
Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley
Hai ngày sau khi quân đội Mỹ thực hiện cuộc không kích nhắm vào một căn cứ không quân của Syria với lý do đáp trả Damascus vì một cuộc tấn công hóa học bị cáo buộc, bà Haley nói rằng sự ra đi của ông Assad là "không thể tránh khỏi".
Tuyên bố của Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc dường như ngược hoàn toàn với những cam kết, tuyên bố trước đó của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng Washington sẽ không lật đổ bất kỳ một chính thể nào trong nhiệm kỳ của ông.
Trước cuộc tấn công vào thị trấn Khan Sheikhoun, giết chết 89 người, bà Haley từng nhiều lần cho biết việc lật đổ ông Assad không phải là ưu tiên của Mỹ. Trong khi đó, Tổng thống Trump cũng nhiều lần cho rằng việc vừa tiêu diệt tổ chức khủng bố IS vừa lật đổ ông Assad là "hành động ngốc nghếch".
Tuy nhiên, ngay sau vụ tấn công bằng vũ khí hóa học bị cáo buộc do Syria thực hiện hôm 4/4, Tổng thống Trump ngay lập tức ra lệnh không kích căn cứ không quân Shayrat ở miền Tây Syria - nơi mà Mỹ tin rằng là điểm xuất phát của vụ tấn công. Đây là lần đầu tiên Mỹ không kích mục tiêu của quân đội Syria, sau 6 năm nội chiến.
Trong cuộc phỏng vấn với chương trình State of the Union của CNN, bà Haley cho biết việc đưa Assad ra khỏi quyền lực là một trong những ưu tiên của Mỹ.
"Loại bỏ Assad không phải là ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, những gì chúng ta cần làm là đánh bại IS, sau đó chúng ta thấy một Syria hòa bình mà không có Assad và cuối cùng là loại bỏ ảnh hưởng của Iran tại nước này. Đối với một giải pháp chính trị, tình hình hiện nay quá phức tạp, vì vậy đó không phải là một câu trả lời dễ dàng nhưng một giải pháp chính trị sẽ phải diễn ra", bà Haley nói.
Bà Haley khẳng định rằng quan điểm của chính quyền Mỹ hiện nay là một giải pháp chính trị cho hòa bình Syria sẽ không có ông Assad nắm quyền, dù bà Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc không nói thẳng rằng sự ra đi của Tổng thống Syria hiện là chính sách của Mỹ.
"Nếu chúng ta nhìn vào những động thái, tình hình hiện nay thì khó có thể có một chính phủ hòa bình ổn định với Assad. Sự thay đổi chế độ là những gì chúng tôi nghĩ sẽ xảy ra vì mọi người đều cho rằng Assad không phải là nhà lãnh đạo cần thiết cho Syria", bà Haley nói thêm.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson ngày 9/4 cũng "nói bóng gió" về tương lai của ông Assad. Trong chương trình Face the Nation của đài CBS, ông Tillerson nói rằng tổ chức khủng bố IS phải bị tiêu diệt đầu tiên, sau đó "chúng ta có thể chuyển sự chú ý sang việc ổn định tình hình ở Syria".
Nga, Syria và Iran đều ra thông cáo chỉ trích hành động tấn công của Mỹ vào căn cứ quân sự Syria hôm 7/4 và cho rằng đây là hành động "xâm lược" vào một nước có chủ quyền. Ngược lại, những đồng minh của Mỹ như Israel, Úc, Anh... ủng hộ hành động của Washington bất chấp hành động này được xem là vi phạm Hiến chương Liên Hiệp Quốc.
Thiên Hà (theo CNN)