Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

‘Cộng đồng chung vận mệnh’ là gì và vì sao Trung Quốc muốn Việt Nam đi theo ?

BBC, 10/12/2023

Vào hai ngày 12-13 tháng 12 này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm sang Việt Nam lần đầu từ sau sáu năm (2017) để nâng cao hơn nữa mối quan hệ Trung-Việt.

ccd1

Trẻ em Trung Quốc ca múa ở Quảng trường Thiên An Môn - Ảnh minh họa

Theo các nhà quan sát, Trung Quốc muốn đẩy quan hệ với Việt Nam lên một mức cao hơn ‘đối tác chiến lược toàn diện’, hoàn tất yêu cầu đưa Hà Nội tham gia ‘Cộng đồng chung vận mệnh’ (Community of Common Destiny - CCD), điều Trung Quốc thúc giục từ 2017.

Tác giả Sebastian Strangio chú ý đến sự kiện chuyến thăm của ông Tập tuần tới đến Hà Nội diễn ra sau khi Việt Nam đón Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tới thăm hai tháng trước, và nâng cấp quan hệ hai bên lên cấp cao nhất ‘Đối tác Chiến lược Toàn diện’, ngang với Nga và Trung Quốc.

Hà Nội cũng mới nâng cấp quan hệ với Tokyo lên cấp này vào tuần trước, và sắp làm như vậy với các nước Singapore, Úc và Indonesia, ông Strangio viết.

Như thế, Trung Quốc muốn đưa quan hệ với Việt Nam lên một cấp độ khác, cao hơn cả các nước kia.

‘Cộng đồng chung vận mệnh’ là gì ?

Cho đến nay lãnh đạo Việt Nam ít nói về Cộng đồng chung vận mệnh mà dư luận chỉ thấy Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, ông Vương Nghị nói với báo Trung Quốc vào tuần trước, sau chuyến thăm "dọn đường" cho Chủ tịch Tập sang Việt Nam, rằng hai nước, hai đảng cộng sản "chia sẻ hoài bão và vận mệnh" (Vietnam and China share the same aspiration and destiny).

Có thể hiểu rằng ông Vương Nghị lấy quan hệ hai đảng cộng sản là cốt lõi cho quan hệ Trung-Việt.

Nhưng đây chỉ là phần đặc thù trong quan hệ hai quốc gia có thể chế giống nhau mà quyền lợi không giống nhau.

Theo Sebastian Strangio viết trên The Diplomat hôm 08/12 thì ngoại giao Việt Nam đã là "đa phương" (omnidirectional), và Hà Nội "đi từng bước cẩn trọng cân bằng mối quan hệ với Washington và Bắc Kinh".

Mặt khác, Trung Quốc đã mời được các quốc gia không hề có đảng cộng sản nắm quyền gia nhập Cộng đồng chung vận mệnh.

Vì thế cần làm rõ hơn khái niệm này có từ đâu và được nêu ra để làm gì, với ai.

Theo Tiến sĩ Trương Đăng Hoa (Denghua Zhang), một nhà nghiên cứu ở Đại hoc Quốc gia Australia, thì trên thực tế, từ thời Chủ tịch Hồ Cẩm Đào (2012), Trung Quốc đã nói tới "nhu cầu có một cách thức mới để nhân loại cùng phát triển, vì quyền lợi chung, cùng chia sẻ trách nhiệm và lợi ích".

Các câu nói trên đã được đưa vào văn kiện Đại hội 18 của Đảng cộng sản Trung Quốc và trở thành kim chỉ nam cho chính sách đa phương của Trung Quốc trên trường quốc tế, lấy quyền lợi chung là cốt yếu để tìm cách giải pháp hài hòa lợi ích.

Còn tác gia Liza Tobin cho rằng Cộng đồng chung vận mệnh được báo đài Trung Quốc ca ngợi như sáng kiến lý luận lớn của ông Tập Cận Bình cho dù khái niệm này không mới.

Chủ tịch Giang Trạch Dân từ những năm 1990 đã nêu ra Năm nguyên tắc đối ngoại quốc tế cho Trung Quốc, nói về việc chia sẻ tương toàn cầu.

Thậm chí nếu nhìn lại Năm nguyên tắc cùng chung sống do Thủ tướng Chu Ân Lai nêu ra năm 1954, nhắm tạo thế đứng riêng cho Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và mời gọi đoàn kết với những nước Á-Phi đang giành lại độc lập sau thời giải thực dân, thì những gì lãnh đạo Trung Quốc ngày nay nên ra cũng không quá khác.

Nhưng theo Tiến sĩ Trương Đăng Hoa, sang thời Tập Cận Bình khái niệm ‘cộng đồng chung vận mệnh’ hình thành rõ nét hơn.

Trong Trung văn, nó là "nhân loại vận mệnh cộng đồng thể" (类命运共同体 - renlei mingyun gongtongti), dịch sang tiếng Anh là commuity of common destiny of mankind (Cộng đồng chung vận mệnh), nhắm tới toàn nhân loại chứ không nói riêng về nước nào.

Từ thời Tập Cận Bình, Cộng đồng chung vận mệnh ‘có hai mặt’ (double-edged) khi áp dụng vào thời sự quốc tế, Tiến sĩ Trương viết trong bài "The Concept of ‘Community of Common Destiny’in China’s Diplomacy : Meaning, Motives and Implications" (2018).

Đó là ‘chống lại việc thống trị của một quyền lực trong khu vực và trên toàn cầu’ và ‘đẩy cao vai trò quốc tế của Trung Quốc’.

Về vế chống lại ‘bá quyền’, có thể hiểu đây là cách Trung Quốc ngầm chỉ trích Hoa Kỳ và đồng minh, trong bối cảnh các diễn biến trên thế giới giai đoạn 2014-15.

Tuy vậy, vẫn theo Trương Đăng Hoa, Trung Quốc có vẻ như không áp dụng Cộng đồng chung vận mệnh với các nước phát triển mà dành nó cho các nước đang phát triển.

ccd2

Chủ tịch Tập nêu ra Cộng đồng chung vận mệnh như cách chống lại 'sự thống trị' trên thế giới của Hoa Kỳ và đồng minh - theo một số nhà quan sát

Với các quốc gia như EU, Trung Quốc chỉ kêu gọi họ tham gia "cộng đồng chung lợi ích" (community of common interests- liyi gongtongti), chứ không dùng từ ‘vận mệnh’.

Thậm chí với các đại cường như Anh Quốc, chính ông Tập nói với quan hệ 'cùng phụ thuộc, chung lợi ích' như thể Trung Quốc muốn ngang hàng với Anh, chứ không phải là Trung Quốc đóng vai trò dẫn dắt.

Tuy ngôn từ thay đổi nhưng điều cơ bản vẫn là lãnh đạo Trung Quốc muốn làm gì với các "thiết kế" đại ngôn trong Hán văn cho quan hệ quốc tế, và có làm được tới đâu. Theo Trương Đăng Hoa, "động cơ" của Cộng đồng chung vận mệnh là điều Trung Quốc cần làm rõ.

Về tổng thể, Trung Quốc hay nêu ra các mục tiêu khá chung chung, gắn liền với một loạt khái niệm cao đẹp như ‘Vì hòa bình’ (hòa vi quý-he wei gui), vì sự hài hòa con người với thiên nhiên (tianren heyi).

Nhưng chính các tác giả Trung Quốc đã chỉ ra đây là các khái niệm Hán văn mơ hồ, khi dịch sang ngoại ngữ sẽ có các cách hiểu khác nhau.

Ví dụ Trung Quốc nói về ‘Một thế giới’ và giới thiệu với người Âu-Mỹ là ‘One world’ thì nó không nói lên điều gì cả. Ai cũng biết các nước chỉ có một thế giới để mà sống.

Nhưng theo BBC News tiếng Việt tìm hiểu thì khái niệm này trong Hán văn lại là ‘shijie datong’ – thế giới đại đồng, gợi lại cho người Việt giai đoạn Hán hóa (đại đồng trong nhãn quan Nho giáo), và chia sẻ chung các giá trị lịch sử, văn hóa, hoặc giai đoạn Đảng Cộng sản Trung Quốc gương cao ngọn cờ lãnh đạo Thế giới thứ ba chống lại Liên Xô và Phương Tây trong Chiến tranh Lạnh.

Cũng cần nói thêm rằng trong Trung văn hiện đại, khái niệm ‘mingyun’ khi được dịch ra tiếng Anh là ‘destiny’ thì người Trung Quốc chỉ hàm ý là "hướng đi chung" (tendency of change), khác với "vận mệnh" trong Hán Việt có nghĩa chủ đạo là số phận.

‘Vận mệnh chung’ vì thế có thể bị hiểu là sống chết không buông nhau, đang gây phản ứng mạnh trên một số trang mạng XH ở Việt Nam. Điều này chính thức được giải nghĩa như thế nào thì chưa thấy truyền thông Việt Nam làm rõ.

Tuy thế, theo bà Tobin, cần hiểu là để ông Tập bảo tồn sự ổn định chiến lược, giúp Trung Quốc tiếp tục khai thác cơ hội phát triển, phục hưng. Mục tiêu chính là để Trung Quốc "tích cực có vai trò dẫn dắt trong việc cải tổ lại hệ thống quản trị quốc tế ((积极参与引领全球治理体系改革).

Về cơ bản đây là chiến lược thách thức lại trật tự của Hoa Kỳ và đồng minh duy trì bấy lâu nay, theo Liza Tobin viết năm 2018.

Việt Nam cùng chung đội ngũ với Myanmar, Lào và Campuchia ?

Tác giả Hoàng Thị Hà từ Viện ISEAS ở Singapore, khi đánh giá Cộng đồng chung vận mệnh của Trung Quốc với ASEAN hồi 2019 cho rằng Bắc Kinh muốn nêu ra tính định mệnh, coi hướng đi của ASEAN và Trung Quốc gắn chặt với nhau. Tuy thế, việc thúc đẩy mạnh từ Bắc Kinh có thể đã gây ra các phản ứng khác nhau trong vùng.

Trả lời BBC gần đây, Nghiên cứu sinh Tiến sĩ Vũ Xuân Khang nói rằng, Trung Quốc đã mong muốn Việt Nam tham gia "cộng đồng chung vận mệnh" trong chuyến thăm của Chủ tịch Tập vào năm 2017 nên không phải là điều khó hiểu nếu Trung Quốc đặt lại vấn đề này với Việt Nam trong bối cảnh quan hệ hai nước vẫn phát triển ổn định bất chấp các bất đồng trên biển.

Tại Đông Nam Á cho tới nay, Trung Quốc đã ký Cộng đồng chung vận mệnh được với bốn nước láng giềng gần : Myanmar, Lào, Campuchia, Thái Lan, và một nước láng giềng xa là Indonesia.

Điều dễ nhận thấy, các nước này đều nằm trong chiến lược "láng giềng tốt" (good neighbourhood) của Chủ tịch Tập.

Việc ổn định các vùng biên giới gần sẽ giúp cho Trung Quốc duy trì thế chiến lược lớn, có cơ hội đấu tranh với Hoa Kỳ trên trường quốc tế.

Một số nhà quan sát cho rằng sau khi ký Cộng đồng chung vận mệnh với Trung Quốc năm 2020, tình hình Myanmar không hề tốt lên, thậm chí tồi đi kinh khủng.

Các cuộc chiến ở vùng Bắc trong bang Shan sát với Vân Nam từ năm nay nay lan ra phía Tây Bắc và có nguy cơ làm chính quyền quân nhân sụp đổ. Trung Quốc đến nay ngoài việc truy bắt một số thủ lĩnh gốc Hoa ở Kokang, Myanmar vì tội lừa đảo cũng chưa làm được gì hơn để ổn định tình hình cho Myanmar.

Thậm chí, có thể đặt câu hỏi là phải chăng Trung Quốc đã mất quyền kiểm soát các quân đội sắc tộc ở vùng biên giới Myanmar, theo ông Lintner trong bài mới đăng hồi tháng 11 năm nay (Has China Lost Control of Ethnic Armies in Myanmar’s War-Torn Borderland ?)

Vẫn về chiến lược ‘láng giềng tốt’ thì chính sách của Trung Quốc lại bị căng thẳng Biển Đông với Việt Nam đe dọa làm tan vỡ, theo Trương Đăng Hoa. Đây là lý do Trung Quốc hết sức quan tâm "giải quyết" vấn đề này.

Tiến sĩ Trương nêu quan sát rằng ngoại giao Trung Quốc vận hành theo cách chia các vấn đề quốc tế là làm hai nhóm tùy vào lời ích cốt lõi (core interests) hay không cốt lõi (non-core interests).

Với các nước như Lào, Campuchia thì Trung Quốc coi là "không cốt lõi" nên chỉ dùng viện trợ nhằm thu hút, gây ảnh hưởng. Còn với các vấn đề Biển Đông, Đài Loan thì đó là lợi ích cốt lõi nên Trung Quốc sẽ không khoan nhượng một chút nào hết, theo Trương Đăng Hoa.

Việc gia nhập hay không gia nhập Cộng đồng chung vận mệnh với Việt Nam như thế đang là một sức ép lớn, Tiến sĩ Vuving Alexander chia sẻ trên X và nói với BBC khi bình luận về chuyến thăm của ông Tập tới đây sang Việt Nam.

Nguồn : BBC, 10/12/2023

**************************

Trung Quốc muốn một nước Việt Nam như thế nào trong hoàn cảnh địa chính trị mới ? 

BBC, 31/10/2023

Chuyến thăm cấp nhà nước của chủ tịch Trung Quốc đến Việt Nam, nếu diễn ra, sẽ mang ý nghĩa gì, nhất là sau chuyến thăm của Tổng thống Mỹ hồi tháng 9 vừa qua.

ccd3

Theo giới quan sát, nếu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công du Hà Nội vào khoảng đầu tháng 11 này, đó sẽ là một chuyến đi "trả lễ" cho chuyến thăm Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Bắc Kinh vào năm ngoái.

Trong Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc được đưa ra sau đó, Tổng bí thư Trọng cũng đích thân mời Chủ tịch Tập "sớm thăm lại Việt Nam" và ông Tập đã "bày tỏ cảm ơn và vui vẻ nhận lời".

Đồng thời, năm 2023 đánh dấu kỷ niệm 15 năm hai nước Việt Nam và Trung Quốc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2008, theo ông Vũ Xuân Khang, Nghiên cứu sinh Tiến sĩ ngành An ninh quốc tế tại Đại học Boston (Boston College), nói với BBC hôm 29/10.

Reuters dẫn lời bốn nguồn thạo tin rằng các công tác chuẩn bị cần thiết đang được tiến hành nhằm đưa ra một tuyên bố chung nhân chuyến công du của ông Tập. Hai nguồn tin cho biết các bên đang thảo luận về việc cùng nhau phát triển trong "một cộng đồng có chung vận mệnh", một cụm từ thường được ông Tập sử dụng mà một số người cho rằng gây tranh cãi.

Lần gần nhất Chủ tịch Tập Cận Bình thăm thăm cấp nhà nước Việt Nam là khi dự Hội nghị Cấp cao APEC tại Đà Nẵng hồi năm 2017.

Cộng đồng chung vận mệnh

"Cộng đồng chung vận mệnh" là thuật ngữ được cựu Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào sử dụng đầu tiên trong báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 17 của ông vào năm 2007, nhằm nói đến vấn đề Đài Loan, ý chỉ rằng hai thực thể chính trị khác nhau có thể có quan hệ tương đối tốt đẹp bất chấp những sự khác biệt.

Lần đầu tiên Tập Cận Bình sử dụng khái niệm này là vào cuối năm 2012, và nó đã tiếp tục định hình cách tiếp cận của Trung Quốc đối với quản trị toàn cầu, đưa ra các đề xuất và biện pháp hỗ trợ tăng trưởng cho tất cả mọi người.

Theo bà Nadege Rolland, nhà nghiên cứu cấp cao về chính trị và an ninh, Cục Nghiên cứu Quốc gia về Châu Á (NBR) của Mỹ, thì chỉ trong hai năm 2013 và 2014, ông Tập đã 60 lần đề cập đến khái niệm này, bao gồm trong các bài phát biểu chính sách đối ngoại lớn – chẳng hạn, khi công bố Con đường tơ lụa trên biển trước quốc hội Indonesia vào ngày 2/10/2013, và một vài tuần sau trước khán giả trong nước, trong Hội nghị công tác ngoại giao với các nước láng giềng.

Cụm từ "cộng đồng chung vận mệnh" theo đó đã phát triển thành ý tưởng rằng một Trung Quốc tích cực hơn trong các vấn đề toàn cầu khi nước này tìm cách hiện thực hóa "giấc mộng Trung Hoa" mà Tập Cận Bình gọi là "giấc mơ Trung Quốc về sự phục hưng vĩ đại của dân tộc".

Tầm nhìn về một "kỷ nguyên mới" của ông Tập biến khái niệm "cộng đồng chung vận mệnh" thành sợi chỉ đỏ xuyên suốt các sáng kiến như Vành đai và Con đường (BRI) hay Con đường tơ lụa... để những dự án này hấp dẫn đến mức không quốc gia nào muốn nằm ngoài cuộc, theo tác giả Daniel Tobin viết trên trang CSIS - Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa tham gia "cộng đồng chung vận mệnh của Trung Quốc" dù Lào, Campuchia, Myanmar và Thái Lan, đã gia nhập trong vòng vài năm qua.

Năm 2012, khi tiếp đón Đại tướng Đỗ Bá Tỵ tại Bắc Kinh với cương vị là Phó Chủ tịch nước, ông Tập đã nói Việt Nam và Trung Quốc có chung vận mệnh.

Nghiên cứu sinh Tiến sĩ Vũ Xuân Khang bình luận với BBC rằng, Trung Quốc đã mong muốn Việt Nam tham gia "cộng đồng chung vận mệnh" trong chuyến thăm của Chủ tịch Tập vào năm 2017 nên sẽ không khó hiểu nếu Trung Quốc đặt lại vấn đề này với Việt Nam trong bối cảnh quan hệ hai nước vẫn phát triển ổn định bất chấp các bất đồng trên biển.

Nhưng ông Khang cho rằng, việc Việt Nam có tham gia "cộng đồng chung vận mệnh" hay các sáng kiến khác của Trung Quốc hay không cũng không quá quan trọng vì "Việt Nam cũng không có nhiều lựa chọn trong quan hệ với Trung Quốc".

Ông Xuân Khang nhắc lại những "nỗ lực thoát Trung" trong quá khứ của Việt Nam trong quá khứ và đã thất bại. Điều này dẫn đến Việt Nam phải bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc trên thế yếu vào năm 1991, khi đồng minh Liên Xô đã không còn khả năng hậu thuẫn cho Việt Nam như giai đoạn từ 1978 đến 1988.

Theo phân tích của ông Xuân Khang, Trung Quốc cần một Việt Nam trung lập nằm trong ảnh hưởng của Trung Quốc, nên nếu Việt Nam có thể đảm bảo với Trung Quốc rằng Việt Nam không có ý định chống Trung Quốc, Trung Quốc cũng không cần phải ép Việt Nam.

"Nếu Việt Nam chấp nhận tham gia "cộng đồng chung vận mệnh" hay các sáng kiến khác thì có thể hiểu Hà Nội muốn thể hiện với Trung Quốc là quan hệ hai nước vẫn đang phát triển tốt đẹp và là kết quả của các chuyến thăm cấp cao từ tháng 10 năm ngoái cho đến nay, và cũng nhằm để cân bằng bước nhảy cóc từ đối tác toàn diện lên đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ vào tháng 9 năm nay, ông Khang phân tích.

Chuyến thăm sẽ 'là thành công ngoại giao'

Trong bài phân tích về Việt Nam trong quan hệ Trung-Mỹ, tiến sĩ Bích Trần của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) viết rằng, sau sự sụp đổ của Liên Xô và khối xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu, Trung Quốc và Việt Nam nằm trong số năm quốc gia vẫn duy trì độ cộng sản còn lại trên thế giới.

Đối với Việt Nam hay Trung Quốc, sự tồn vong của chế độ đi liền với lợi ích an ninh quốc gia và thời điểm này, Hà Nội coi Bắc Kinh là đồng minh, cùng bảo vệ "chủ nghĩa xã hội".

Việt Nam nâng cấp quan hệ với Trung Quốc lên đối tác chiến lược toàn diện (mức cao nhất) từ năm 2008 nhưng tới năm 2013, Mỹ mới thành đối tác toàn diện (mức thấp nhất) với Hà Nội.

Trước những chuyển động trong quan hệ Việt-Mỹ thì Hà Nội cũng đã khéo léo giữ "tình anh em" với Bắc Kinh.

Đơn cử, tầm cuối tháng 6, khi tàu USS Ronald Reagan của Mỹ ghé thăm Đà Nẵng thì Thủ tướng Phạm Minh Chính đã lên đường sangchuyến thăm chính thức đầu tiên của Thủ tướng Việt Nam tới Trung Quốc sau 7 năm.

Hồi tháng 8 vừa qua, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc, ông Vương Nghị, đã trực tiếp kêu gọi Việt Nam chia sẻ hệ tư tưởng với Bắc Kinh khi ông thúc giục Hà Nội chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh và chống lại 'sự can thiệp' của các thế lực bên ngoài, theo SCMP.

Trung Quốc đưa tin rằng Việt Nam tái khẳng định 'tầm quan trọng không thể so sánh được và tính chất đặc biệt' của Trung Quốc với Việt Nam, và mối quan hệ giữa hai bên 'luôn luôn là ưu tiên hàng đầu' của Hà Nội.

Trưởng ban Liên lạc Đối ngoại Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc Lưu Kiến Siêu đã gặp Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, ngay trước chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Hà Nội.

Vài ngày sau chuyến thăm của ông Biden, nhận lời mời của Chính phủ Trung Quốc, Thủ tướng Chính tiếp tục đến Nam Ninh, Trung Quốc. Mới đây, trong dịp dự Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế "Vành đai và Con đường" lần thứ 3, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã hội kiến Tổng bí thư Tập Cận Bình.

ccd4

Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thưởng (giữa) vẫy tay khi đến Diễn đàn Hợp tác quốc tế Vành đai và Con đường lần thứ ba tại sân bay Bắc Kinh vào ngày 17 tháng 10 năm 2023 ở Bắc Kinh, Trung Quốc

Theo đánh giá của nghiên cứu sinh tiến sĩ Vũ Xuân Khang, tiếp tới đây, nếu Chủ tịch Trung Quốc có sang thăm Việt Nam thì "là một thành công lớn của ngoại giao Việt Nam khi Hà Nội đã giữ cho mối quan hệ Việt-Trung ổn định trước và sau khi có bước nâng cấp nhảy vọt với Mỹ".

Ông Vũ Xuân Khang cho rằng, cả ba chuyến viếng thăm nêu trên đều thể hiện một thông điệp là Việt Nam mong muốn hai nước Việt- Trung có thể duy trì quan hệ ngoại giao nồng ấm và Việt Nam không có ý định ngả theo Mỹ để chống Trung Quốc.

Điều này cũng nhất quán với chính sách quốc phòng Bốn không trong Sách trắng Quốc phòng 2019 của Việt Nam: không tham gia liên minh quân sự; không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam; không dựa vào nước này để chống nước kia; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.

Việt Nam theo đuổi chính sách ngoại giao đa phương và theo nhận xét của ông Vũ Xuân Khang, về bản chất, đây chính sách của một nước nhỏ nằm sát sườn một Trung Quốc ngày càng quyết đoán :

"Ngoại giao đa phương giúp Việt Nam thể hiện với Trung Quốc là Việt Nam trung lập và không chống Trung Quốc, nhất là sau khi các nỗ lực "ngả về một phía" Liên Xô của Việt Nam vào giai đoạn 1978-1991 thất bại hoàn toàn do Trung Quốc trả đũa về quân sự và kinh tế".

Trong giai đoạn hiện nay, theo ông Xuân Khang, để Việt Nam có thể thành công duy trì chính sách ngoại giao đa phương cần có sự đồng thuận từ phía Trung Quốc do "Việt Nam không muốn Trung Quốc hiểu lầm là Việt Nam đang liên kết với một nước khác để chống Trung Quốc".

Vì vậy, việc Chủ tịch Tập đến Hà Nội sau tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ giúp Việt Nam tiếp tục duy trì chính sách này vì Trung Quốc xác nhận tôn trọng ngoại giao đa phương của Việt Nam.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam đang dự Diễn đàn Hương Sơn Bắc Kinh lần thứ 10 với mong muốn thúc đẩy hợp tác nghiên cứu khoa học quân sự Việt Nam-Trung Quốc. Trước đó vào tháng 6, Trung Quốc nói sẵn sàng hợp tác với Việt Nam để tăng cường hợp tác cấp cao giữa quân đội hai nước.

Một số nhà quan sát cho rằng, trong bối cảnh sự phân cực ngày càng gay gắt của hệ thống quốc tế và tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu đang chậm lại, điều quan trọng là Việt Nam điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình để chắc chắn từng động thái có thể giữ được thái độ trung lập nhất.

Nguồn : BBC, 30/11/2023

Additional Info

  • Author BBC tiếng Việt
Published in Việt Nam